مدیریت حسابداری گاوداری شیری
الف مدیریت حسابداری گاوداری شیری ارزشیابی به اقل بهای تمام شده یا قیمت بازار
طبق بیانیه مدیریت حسابداری گاوداری شیری ،از آنجا که به کارگیری قاعده بهای تمام شده یا قیمت بازار در ارزشیابی موجودیهای مواد و محصول ،موجب اندازه گیری یکنواخت و معقول درآمد میشود ،در نتیجه تنها روش قابل قبول برای ارزشیابی موجودیهای مواد و محصول است. این بیانیه ، در مورد انواع موجودی محصولات مزرعه شامل ،موجودی کشت ،موجودی محصولات نباتی برداشت شده موجودی دامهای فروشی در حال رشد ،موجودی دامهای فروشی آماده فروش و محصولات مفید دیگری چون شیر و تخم مرغ و پشم و میوه و غیره ، به دلایل زیر کاربرد دارد.مدیریت حسابداری گاوداری شیری
ارزشیابی به قاعده اقل بهای تمام شده یا قیمت بازار اطلاعات مفیدی را فراهم میکند که تولیدکنندگان میتوانند بر مبنای آنها به تصمیم گیریهای مدیریتی ،از جمله در رابطه با اندازه گیری حاشیه فروش بپردازند.
قاعده اقل بهای تمام شده یا قیمت بازار به دلیل کاربرد گسترده آن در سایر صنایع برای بیشتر استفاده کنندگان از صورتهای مالی ، روشی آشناست.
بهای تمام شده محاسبه بر اساس این قاعده از اقلام هزینه های معقول و مستدل تشکیل شده است.مستدل بودن اقلام را در بخشهای بعدی که به تشریح حسابداری
پرداخته شده ، میتوان مشاهده کرد.
قیمت بازار محصول ،دست یافتنی و به آسانی قابل تعیین باشد.
هزینه های فروش یا واگذاری محصول نسبتا کم اهمیت و قابل پیش بینی باشد و محصول تکمیل شده و آماده تحویل باشد.
گروه مطالعاتی انجمن حسابداران خبره کانادا خاطر نشان میکند ،که سه شرط یاد شده به ندرت برای یک تولید کننده و آنهم به طور توام حاصل میشوند .نابراین ،واضح است که به کارگیری روش قیمت خالص سر مزرعه خیلی مرسوم نخواهد بود.
مدیریت حسابداری گاوداری شیری
کمیته همسان سازی حسابداری کشاورزی معتقد است که چنانچه شرایط بالا با فکری آزاد و غیر جانبدارانه تفسیر شود ،نامناسب بودن قیمت خالص سرمزرعه برای ارزشیابی موجودی محصولات مزرعه به وضوح روشن خواهد شدو.
ب-کاربرد محدود روش ارزشیابی به قیمت خالص سرمزرعه
هرچند که در صورت وجود همزمان هر سه شرط بالا ،کمیته هم از کاربرد روش قیمت خالص سرمزرعه حمایت کرده است ،ولی در عین حال توصیه مینماید که این شرایط نشانه داشتن اطمینان قطعی در تاریخ ترازنامه ،برای تحقق قیمت خالص سرمزرعه است. حال آنکه در عمل چنین چیزی بندرت اتفاق می افتد.
کمیته ، شرط قابل اعتماد بودن ،دست یافتنی بودن و به آسانی قابل تعیین بودن قیمت بازار را با مد نظر دادن مخاطراتی که در فاصله تاریخ ترازنامه تا تاریخ تحویل ،متوجه مالکیت داراییهاست ،تفسیر کرده و معتقد است ارزش خالصی که انتظار میرود ،نهایتا از محصولات نباتی برداشت شده و دامهای پرواری آماده فروش حاصل شود ، با در نظر گرفتن این گونه مخاطرات تعدیل خواهد داد. عوامل مخاطره آمیز و موثر یاد شده عبارتند از ،:
نوسان قیمت ، کیفیت یا هزیه های فروش محصول و
کاهش مقدار محصول به خاطر افت وزن یا هدر رفتگی به دلایل آفات و امراض و مرگ و میر و یا سرقت
کمیته ، اعلام میکند که چنانچه یک یا چند مورد از این مخاطرات در تاریخ ترازنامه وجود داشته باشد . در آن صورت ارزشیابی موجودیهای مربوطه به قیمت خالص سرمزرعه ،تخطی از اصل تحقق در آمد و مغایر با محافظه کاری طبق اصول پذیرفته شده حسابداری است.
کمیته ،قبول دارد که چنانچه ، قبول دارد که وضیعت موجودیها بعد از تاریخ ترازنامه ، تاحدودی برای دست یافتنی بودن یا نبودن قیمت خالص سرمزرعه تعیین کننده است. اما یا این حال توصیه میکند که در تاریخ ترازنامه برای رویدادهای که در آینده به وقوع خواهند پیوست ،ارزشی تعیین نشده و به عنوان ترازنامه برای رویدادهایی که در آینده به وقوع خواهند پیوست ، ارزشی تعیین نشده و به عنوان درآمد شناسایی نگردد. مگر رویدادهایی که در آینده به وقوع خواهند پیوست . ارزشی تعیین نشده و به فرصت زمانی برای تعیین ارزش موجودی محصولات در ترازنامه و شناسایی در آمد هر سال ، حداکثر تا زمانی است که صورتهای مالی آن سال تهیه نشده است.
به نظر کمیته ، چنانچه نتایج عملیات ،سرمایه در گردش و حاشیه فروش که بر اساس روش قیمت خالص سرمزرعه گزارش شده تفاوت با اهمیتی با گزارش کردن آنها بر اساس روش اقل بهای تمام شده یا قیمت بازار نداشته باشد.ممکن است از قیمت خالص سرمزرعه در ارزشیابی موجودی محصولات استفاده شود . در چنین مواردی حسابداران باید از قضاوتهای حرفه ای برای تشخیص قابل قبول بودن قیمت خالص سرمزرعه استفاده نمایند.
در هرحال کمیته تاکید میکند که برای به کارگیری روش قیمت خالص سرمزرعه ،نهایت احتیاط اعمال گردد و اهمیت عمل نیز در نظر گرفته شود. در مزرعه ای که محصول آن به طور مداوم تولید ولی حمل آن به بازار بطورمعمول روزانه یا هر چند روز یکبار انجام میشود ممکن است به کارگیری روش یاد شئه مناسب باشد. چرا که معمولامحصولات آن از دوره سلامت کوتاهی برخوردار و طول زمان آنها در مزرعه بسیار کم است.
مدیریت حسابداری گاوداری شیری
علاوه براین ،در چنین شرایطی مقدار موجودی آماده برای تحویل فوری،همواره رقمی تقریبا ثابت است و نسبت آن به کل داراییها یا فروش سالیانه معمولا اهمیت چندانی ندارد.نمونه هایی از این نوع محصولات تکمیل شده عیارتند از شیر و تخم مرغ و سبزیجات و میوه ها و گلهای گلخانه ای که تماما فساد پذیر میباشند.به اعتقاد کمیته ،در مرارعی که سطح موجودی محصول به دلیل تغییرات فصلی چرخه تولید فروش نوسان مییابد :شاید هیچگاه نتوان با در نظر گرفتن میزان اهمیت سطح موجودیها ارزشیابی محصول تکمیل شده به قیمت خالص سرمزرعه را توجیه کرد.
این موجودیها ممکن است از دوره سلامت طولانی در مزرعه برخوردار باشند و حمل آنها به دفعات متناوب ممکن است از دوره سلامت طولانی در مزرعه برخوردار باشند و حمل آنها به بازار به دفعات متناوب صورت گیرد.انواع غلات و دانه های روغنی برداشت شده و شروع برداشت سالیانه ، عموما سطح موجودی آنها افزایش مییابد . در این موارد ممکن است محصولات برداشت شده انبار گردیده تا موجودی آنها افزایش یابد. در این موارد ممکن است محصولات برداشت شده انبار گردیده تا در زمانهای بعدی به بازار فروش حمل شود .
به توصیه کمیته در چنین مواقعی جهت انتخاب یک روش ارزشیابی موجودی محصولات لازم است تفاوت موجود بین نتایج حاصل از کاربرد یکسان روشهای قیمت خالص سرمزرعه و اقل بهای تمام شده یا قیمت بازار به جای یک مقطع زمانی خاص در چندین مقطع زمانی ملاک تصمیم گیری باشد.
بعبارت دیگر کم یا بی اهمیت شدن سطح موجودیها در تاریخ ترازنامه نباید به تنهایی مبنای اولیه برای پذیرش قیمت خالص سرمزرعه باشد.بااین وجود ارزشیابی موجودی محصولات به روش قیمت خالص سرمزرعه در شرایط بسیار نادری توجیه خواهد داشت.
مدیریت حسابداری گاوداری شیری
این روش در ارزشیابی موجودی محصولات استفاده شد،باید کلیه شرایطی که منجر به پذیرش قیمت خالص سرمزرعه شده است را به طور کامنل در یادداشتهای همراه صورتهای مالی افشا نمود .
ج-منطق هزینه یابی مستقیم برای ارزشیابی محصولات
انجمن حسابداران خبره کانادا با اشاره به مزیتهای بکارگیری روش هزینه یابی جذبی کامل نسبت به هزینه یابی مستقیم بیان مینماید که این انجمن بدون اعمال داوری نسبت به بحث و بررسیهای صورت گرفته در این مورد و صرفا بر اساس اعلام نظر گروه مطالعاتی خود اظهار میکند که برای ارزشیابی موجودی محصولات باید از روش هزینه یابی جذبی کامل استفاده شود . در این روش هزینه های سربار ثابت بطور کامل در بهای تمام شده تولید منظور میگردد.
مدیریت حسابداری گاوداری شیری
با این وجود کمیته همسان سازی حسابداری کشاورزی روش دیگری را برای ارزشیابی موجودی محصولات توصیه کرده است.این روش که کمیته آن را روش هزینه یابی مستقیم تعدیل شده نام نهاده از ویژگیهای سهولت کاربرد و قابلیت استفاده بیشتر برخوردار است . به کمک روش هزینه یابی مستقیم تعدیل شده میتوان حاشیه فروش را که یکی از ابزارهای کلیدی برای سنجش عملکرد؟، مدیریا است به نحو مفید برای بخش کشاورزی اندازه گرفت. همپچنین لازم به ذکر است در مزارع چند محصولی مزارع چند قسمتی و مزارع مختلط در صورت استفاده از روش هزینه یابی جذبی کامل تخصیص هزینه های ثابت در عمل با موانع زیادی مواجه میشود.
طبق روش هزینه یابی مستقیم تعدیل شده که به وسیله کمیته همسان سازی حسابداری کشاورزی توصیه شده است کلیه مخارج قابل تخصیص به تولید به عنوان هزینه های تولید شناسایی و به بهای تمام شده تولید محصول متظور میگردد. تفکیک هزینه ها به هزینه های تولید و سایر هزینه ها مطابق رهنمود زیر انجام میشود.
مدیریت حسابداری گاوداری شیری
هزینه های تولید که در جدول حاشیه فروش افشا میگردند شامل:»کلیه هزینه های مستقیم تولید
کلیه هزینه های سربار متغیر و نیمه متغیر و ثابت مربوط به منابع اولیه تولید محصول است که عموما در قبال سطح فعالیت یا طول زمان کارکرد برای تولید تغییر مینمایند.
سلیر هزینه ها که در صورت سود و زیان افشا میگردند شامل:»
هرگونه مخارجی غیر از هزینه های تولید که صرف کمک به منابع اولیه محصول میگردد تغییر این گونه مخارج با تغییرات سطح تولید هماهنگی نداشته و عموما در قبال گذشت زمان دچار تغییر میشوند.
به اعتقاد کمیته چنانچه در هزینه یابی محصولات صرفا هزینه های مستقیم تعدیل شده به عنوان هزینه های تولید تلقی شود به سهولت یک نواخت و قابل استفاده برای هزینه یابی محصولات کشاورزی فراهم خواهد شد.مدیریت حسابداری گاوداری شیری
