راهنمای انتخاب تعداد نمونه آزمون محتوا حسابرسی
انتخاب تعداد نمونه شامل مراحل زير مي باشد :
1- انتخاب تعداد نمونه ( جدولG-3 )
انتخاب تعداد نمونه شامل موارد زير مي باشد :
1-1- مانده پايان سال حسابها در اين جدول درج مي شود .
1-2- احتمال خطر عدم كشف با توجه جدول مزبورمشخص مي شود.
1-3- ضريب قابليت اطمينان احتمال خطر پذيرش نادرست (RF)با توجه به احتمال خطر عدم كشف و بر اساس جدول ” ضريب قابليت اطمينان احتمال خطر پذيرش نادرست ” و با توجه به تعداد خطاي بيش از واقع بودن (به تعداد صفر ) ، مشخص مي شود .به عنوان مثال در صورتيكه احتمال خطر پذيرش نادرست (احتمال خطر عدم كشف ) 5% و تعدادخطاي بيش از واقع بودن صفر در نظر گرفته شود ، ضريب قابليت اطمينان احتمال خطر پذيرش نادرست ( RF ) عدد 3 خواهد بود .
1-4- اشتباه قابل تحمل بر اساس جدول تسهيم اشتباه قابل تحمل به سرفصلها به اين جدول منتقل مي شود .
1-5- اشتباه مورد انتظار ( EM ) ، مبلغ اشتباهي است كه بر اساس حسابرسي سالهاي گذشته احتمال دارد در هر حساب وجود داشته باشد . در صورتيكه احتمال اشتباهي وجود نداشته باشد ، اشتباه مورد انتظار صفرخواهد بود .
1-6- ضريب بسط احتمال خطر پذيرش نادرست ( EF ) با توجه به جدول” عوامل بسط احتمال خطر پذيرش نادرست ” و با در نظر گرفتن احتمال خطر عدم كشف مشخص مي شود . به عنوان مثال در صورتيكه احتمال خطر عدم كشف 5% در نظر گرفته شود ، ضريب عوامل بسط احتمال خطر پذيرش نادرست عدد 6/1 خواهد بود .
1-7- تعداد نمونه با توجه به فرمول زير محاسبه مي شود :
N = BV x RF
TM –( EM x EF )
BV= ارزش دفتري حساب:
در صورت استفاده از “روش نمونه گيري متناسب با اندازه” اقلام با مانده هاي مهم عملاَ به عنوان نمونه انتخاب خواهند شد .
RF = ضريب قابليت اطمينان احتمال خطر پذيرش نادرست :به شرح جدول قابليت اطمينان احتمال خطر پذيرش نادرست (بخش G ).
TM = اشتباه قابل تحمل: به شرح جداول تسهيم تحريف قابل تحمل به سرفصلها (بخش G ).
EM = اشتباه مورد انتظار: براساس رسيدگي سالهاي قبل.
EF = ضريب بسط احتمال خطر پذيرش نادرست : جدول عوامل بسط احتمال خطر پذيرش نادرست (بخش G ).
براي تعيين تعداد نمونه در آزمون محتوا روشهاي متفاوتي وجود دارد يكي از متداول ترين اين روشها روش انتخاب منظم براي نمونه گيري براساس احتمالات متناسب بااندازه ( PPS ) مي باشد. دراين روش كه معمولا براي اثبات ادعاهاي بيش نمائي (بيش از واقع ) مورد استفاده قرار مي گيرد اقلام با مانده هاي مهم در طرح نمونه گيري انتخاب و مورد رسيدگي قرار مي گيرند . اين روش ساده تر از روش سنتي مبتني بر فرمولهاي نمونه گيري آماري است .
2- براي انتخاب نمونه ها ازروش انتخاب منظم براي نمونه گيري براساس احتمالات متناسب بااندازه( PPS ) استفاده مي شود . به اين ترتيب كه ابتدا بايد جدولي تهيه كرد كه نشان دهنده ارزش دفتري و ارزش انباشته اقلام جامعه باشد . سپس عددي به صورت تصادفي بين يك و فاصله نمونه گيري ( حاصل تقسيم ارزش دفتري بر تعداد نمونه ) از اقلام انباشته انتخاب شده و نمونه بر اساس اولين نمونه انتخاب شده به اضافه فاصله نمونه گيري انتخاب مي شوند .نحوه تعيين تعداد نمونه در مثال مندرج در راهنماي چگونگي تكميل جدول ارزيابي نتايج نمونه گيري آزمون محتوا (جدول 4-G)تشريح شده است.
