برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده

برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده

مقدمه:
اين دستورالعمل حسابرسي با هدف اينكه بتواند به عنوان راهنماي عملي حسابرسان در حسابرسي و تنظيم
گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده مورد استفاده قرار گيرد تنظيم شده است،جهت نيل به اين هدف:
-1 سيستم عطف گذاري با استفاده از حرف ق (به معني قسمت طبق گزارش ، موضوع دستور العمل ارائه
شده توسط سازمان امور مالياتي) استفاده شده است كه شامل هفت قسمت مي باشد .بعد از حرف ق،
اعداد معرف قسمت مربوطه در دستورالعمل گزارش حسابرسي مالياتي مي باشد كه از 1- ق شروع و به
ترتيب تا 7- ق ادامه دارد و اعداد واقع در مخرج معرف صفحات آنها در پرونده حسابرسي مي باشند،
تكميل اطلاعات مربوط به هر قسمت گزارش بر اساس شواهد و مستندات جمع آوري شده در حسابرسي
انجام مي شود و انجام شدن اين موضوع با تاييد برنامه رسيدگي توسط سرپرست يا مدير مسئول كار نهائي
مي شود و به عنوان پيش نويس گزارش حسابرسي مالياتي تلقي شده و در پرونده حسابرسي به عنوان
شواهد حسابرسي در قسمت مربوط بايگاني مي گردد.
-2 برنامه هاي حسابرسي كه با هدف راهنماي حسابرسان در حسابرسي و تحرير پيش نويس مذكور تهيه و
تنظيم شده است با عطفهاي 1- ق الي 7- ق در دستورالعمل عطف گذاري شده و در پرونده ، قبل از
متن اصلي گزارش مربوط به هر قسمت، قرار مي گيرند.
-3 ساير شواهد حسابرسي كه توسط حسابرسي به عنوان شواهد پشتيبان گزارش حسابرسي تهيه شده و الزاما”
(بنا به قضاوت حسابرس) بايد در پرونده قرار گيرند با عطفهاي كسري كه صورت آن معرف قسمت
پرونده مثلا” 1- ق يا 2- ق بوده و مخرج آن بعد از آخرين شماره هر قسمت شروع و ادامه مي
يابدعطف گذاري مي شود به عنوان مثال قسمت پنجم كه داراي عطف 5- ق است و آخ رين صفحه
گزارش داراي عطف
ق 5
8 مي باشد شواهد مذكور باعطف
ق 5
9 شروع و با عطفهاي ق 5
10 و
ق 5
11 و تا آخرين شواهد،ادامه مي يابد.
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-4 قسمتهاي جاري و دائمي پرونده حسابرسي:
رديف قسمت جاري قسمت دائمي
1 بخش عمومي پرونده –
( 2 قسمت اول (صفحات 1 و 2) قسمت اول (صفحات 3 و 4
3 قسمت دوم –
4 – قسمت سوم
5 قسمت چهارم –
6 قسمت پنجم –
7 قسمت ششم و هفتم –
8 قسمت اظهار نظر مقامات مالياتي –
توضيحات:
منظور از تفكيك پرونده به دو بخش پرونده هاي جاري ودائمي ، تفكيك آن به دو پرونده جداگانه نيست بلكه
تمامي پرونده يا پرونده هاي ماليات بر ارزش افزوده و عوارض شركت به ترتيب شماره قسمت در زونكن يا
زونكن ها قرارميگيرند و تفاوت قسمت جاري و دائمي پرونده در اين است كه بخش جاري مربوط به دوره
مورد رسيدگي حاوي اطلاعاتي تقريباً متفاوت با دوره قبل مي باشد ولي معمولاانتظار نمي رود اطلاعات منعكس
در بخش دائمي پرونده تغييراتي عمده نسبت به دوره قبل داشته باشد( مگر تحت شرايط خاص). لذا رسيدگي
كننده از مستندات بخش دائمي پرونده دوره قبل كپي تهيه نموده و از مسئولين صاحبكار در خصوص وجود يا
عدم وجود تغييرات در اطلاعات مندرج در شواهد مذكور پرس و جو مي كند و در صورت عدم وجود تغيير با
درج عبارت” نسبت به دوره قبل تغييري نداشته است .” ترجيحاً توام با تاييد مسئول مربوطه، مدارك
مذكور رادر پرونده دوره مورد رسيدگي قرار ميدهد. و در صورت تغيير، تصوير شواهد جديد را تهيه و در
پرونده قرار ميدهد.
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-11 -برنامه حسابرسي
فهرست بخش عمومي پرونده
-1 ع )چك ليست تكميل پرونده ماليات بر ارزش افزوده
-2 ع )نامه درخواست اطلاعات و رسيد تحويل آن به صاحبكار
-3 ع)تاييديه مديران
-4 ع)
5 – ع)

برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-13 –
چك ليست تكميل پرونده ماليات برارزش افزوده
(اين چك ليست توسط مدير مسئول يا سرپرست كارتكميل ميشود)
رديف شرح بلي خير توضيحات
1 آيا اطلاعات تمام قسمتهاتحرير شده است؟
2 آيا اطلاعات تحرير شده در قسمتها مستند به مدارك ميبباشد و به آنها عطف داده شده
است؟
3 آيا راهنماي تكميل قسمتها توسط انجام دهنده و بررسي كننده تاييد شده است ؟
4
آيا در دوره چهارم مالياتي ارزش افزوده، اظهار نامه مالياتي بر اساس دفاتري كه سند
اختتاميه ثبت شده تنظيم شده است ؟
5 برنامه حسابرسي
اگر جواب مورد 4 خير است آيا تاييديه اي از مديريت مبني بر اينكه رويدادهاي داراي
آثار ماليات ارزش افزوده باشد وجود ندارد، اخذ شده است ؟
6 آيا ترجيحاً محدوديت 17 صفحه بودن گزارش ماليات بر ارزش افزوده رعايت شده
است(توجه شود كه اگر اطلاعات و تو ضيحات ارائه شده توسط حسابرس موجب افزايش
صفحات گردد به استناد دستورالعمل سازمان امور مالياتي، بايد توضيحات و اطلاعات
مذكور بعنوان پيوست گزارش حسابرس ضميمه گزارش گردد)
7 آيا تاييديه مديران اخذ شده است؟
8 آيا پيش نويس گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده و عوارض توسط مدير مسئول يا
سرپرست كار تهيه شده و يا توسط آنها باز خواني وتاييد شده است؟
9 آيا بخش عمومي پرونده به نحو مناسبي تنظيم و عطف گذاري شده است؟
10 آيا پيش نويس گزارش طبق مقررات مؤسسه به صاحبكار ارائه شده است؟
امضا مدير مسئول / سرپرست كار:
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-14 -برنامه حسابرسي
شماره
تاريخ
از: مؤسسه حسابرسي
به :
سلام عليكم
با صلوات بر محمد و آل محمد (ص) و با احترام ؛
با توجه به مهلت يك ماهه براي ارائه گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده توسط آن به
اداره كل امورمالياتي ، لطفا اطلاعات مندرج در پيوست اين درخواست پس از تهيه، در يك زمانبندي منطقي،
به گروه حسابرسي ارائه گردد تا اين موسسه بتواند نسبت به رسيدگي ، تهيه و تحويل گزارش مذكور به
آن محترم جهت ارائه به اداره كل امور مالياتي ، به موقع اقدام نمايد .
موسسه حسابرسي
از طرف
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-15 -برنامه حسابرسي
-1 يك نسخه كپي از اظهار نامه ماليات بر ارزش افزوده و ضمايم آن (ضمائم در صورت وجود) و اظهار نامه
مربوط به شعبه / قسمتي از فعاليت (فروشگاه ) /واحد مركزي / شركت اصلي (تمام فعاليت ) .
-2 كپي رسيد اداره امور مالياتي در خصوص دريافت اظهارنامه مالياتي.
-3 يك نسخه كپي آگهي روزنامه رسمي مويد نام ( در صورتيكه تغيير نام داده باشد كپي آخرين روزنامه
رسمي ارائه شود) ، نوع مالكيت و تابعيت شركت .
موضوع فعاليت ، اقامتگاه قانوني (روزنامه رسمي آخرين تغييرات ) ، كدپستي آن و نشاني محل فعاليت اصلي يا
كارخانه و كدپستي آن .
شرح مورد دارد مورد ندارد
كپي پروانه تاسيس
كپي پروانه بهره برداري
كپي ساير مجوزها
-4 شعب: مورد دارد
رديف نام شعبه/ نمايندگي فروشگاه محل فعاليت تسليم اظهارنامه به صورت مستقل محل تسليم اظهارنامه
مورد ندارد:
-5 يك نسخه كپي از روزنامه رسمي مويد اطلاعات زير در خصوص شعبه /نمايندگي / فروشگاه
شرح مورد دارد موردندارد
شماره ثبت
محل ثبت
تاريخ ثبت يا ايجاد
موضوع مجوز
شماره مجوز
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-16 –
-6 فهرست حسابهاي بانكي فعال ، راكد، مسدود شده در دوره مورد رسيدگي به شرح زير:
رديف شماره حساب بانكي نوع حساب نام بانك نام شعبه كدشعبه
-7 فهرست خريد مواد و كالا / دارايي ثابت / خدمات دريافتي به شرح زير:
رديف
شماره و تاريخ
سند حسابداري
شرح نوع
مواد و كالا دارايي ثابت خدمات دريافتي
معاف غير معاف معاف غير معاف معاف غير معاف
ريال
ريال ريال ريال ريال ريال
جمع
مانده طبق دفاتر
مغايرت
مبلغ طبق اظهارنامه
مغايرت
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-17 –
توضيح : علت مغايرت ناشي از اقلام به تفكيك و به شرح زير است :
رديف شماره و تاريخ سند حسابداري شرح مبلغ – ريال
جمع
-8 فهرست فروش مواد و كالا / دارايي ثابت / خدمات ارائه شده به شرح زير :
رديف
شماره و تاريخ
صورتحساب
فروش*
شماره و تاريخ
سند
حسابداري
شرح نوع
مواد و كالا دارايي ثابت خدمات دريافتي
معاف غير معاف معاف غير معاف معاف غير معاف
ريال
ريال ريال ريال ريال ريال
جمع
مانده طبق دفاتر
مغايرت
مبلغ طبق اظهارنامه
مغايرت
* فهرست فروش به ترتيب شماره سريال صورتحساب بايد تنظيم شود
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-18 –
توضيح : علت مغايرت ناشي از اقلام به تفكيك و به شرح زير است :
رديف شماره و تاريخ سند حسابداري شرح مبلغ – ريال
جمع
-9 اصل دفاتر قانوني ثبت شده ،جهت مشاهده .
-10 مشخصات نرم افزار مورد استفاده در امورمالي و نام شركت پشتيباني كننده آن و در صورتيكه تغييراتي در
آن نسبت به دوره هاي قبل صورت گرفته است، تغييرات توضيح داده شود.
-11 اطلاعات مربوط به صورتحسابهاي فروش مواد يا كالا / ارائه خدمات مربوط به د وره مالياتي مورد
رسيدگي به شرح زير :
از لغايت
شماره صورتحساب مورخ شماره صورتحساب مورخ
-12 اگر اصل يايك نسخه كپي از صورتحسابهاي خريد كه شماره و تاريخ سند حسابداري برروي آن درج
شده باشد در فايل جداگانه اي (جدا از اسناد حسابداري) تهيه و نگهداري مي شود ؟ جهت بررسي ارائه
گردد و اگر فقط به پيوست اسناد حسابداري نگهداري ميشود، موضوع تصريح شود .
-13 اطلاعات زير در خصوص :
شرح مورد دارد موردندارد
-13-1 فهرست صادرات و واردات
-13-2 پروانه هاي واردات
-13-3 پروانه هاي صادرات
-13-4 فهرست قراردادهاي جاري (به تفكيك
فروش و خريد و ساير) در دوره مورد رسيدگي
فهرست قراردادهاي جاري و موثردر دوره مورد گزارش كه شامل اطلاعات به شرح زير باشد.
رديف شماره و تاريخ قرارداد موضوع قرارداد مدت مبلغ قرارداد طرف قرارداد
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-19 –
-13-5 كپي و اصل مستندات دريافت و پرداخت ماليات و عوارض.برنامه حسابرسي
-13-6 صورت محاسبات قيمت تمام شده محصولات
-13-7 محاسبات مربوط به سهم قابل قبول از ماليات وعوارض پرداختي ( اگر انجام نشده است موضوع تصريح
شود)
-14 يك نسخه كپي از صورتحسابهاي فروش كالا و خدمات(معرف صورتحسابهاي استفاده شده طي دوره
مالياتي) كه مشخصه هاي مورد نظرقانون ماليات بر ارزش افزوده (موضوع ماده 19 ) در آن، هاي لايت
شده باشد.
-15 ارائه صورت ريز آثار مالياتي برگشت از خريد و تخفيفات و برگشت از فروش و تخفيفات در صورت
وجود .
-15-1 برگشت از خريد و تخفيفات به تفكيك مواد و كالا / دارايي ثابت / خد مات دريافتي به شرح زير
مي باشد:
رديف شماره و
تاريخ
سند
حسابداري
شرح نوع
مواد و كالا دارايي ثابت خدمات دريافتي
معاف غير معاف معاف غير معاف معاف غير معاف
ريال
ريال ريال ريال ريال ريال
جمع
مانده طبق دفاتر
مغايرت
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-20 –
-15-2 برگشت از فروش و تخفيفات به تفكيك مواد و كالا / دارايي ثابت / خدمات دريافتي به شرح زير
مي باشد:
رديف شماره و تاريخ
سند حسابداري
شرح نوع
مواد و كالا دارايي ثابت خدمات ارائه شده
معاف غير معاف معاف غير معاف معاف غير معاف
ريال
ريال ريال ريال ريال ريال
جمع
مانده طبق دفاتر
مغايرت
-16 آيا كالاهاي خاص موضوع تبصره ماده 16 قانون بندهاي ب ، ج، د، ماده 38 قانون وتبصره يك و دو ماده
38 قانون مورد داشته است لطفاً صورت ريزبه شرح زير ارائه گردد :
رديف شماره و تاريخ
سند حسابداري
شرح و نرخ نوع
مواد و كالا
معاف
ريال
غير معاف
ريال
جمع
– همچنين كپي مستندات پرداخت آنها به مبادي ذيربط ارائه گردد ودر صورتيكه مورد نداشته است ،به تفكيك
تصريح شود مورد ندارد
-17 آيا در دوره مورد رسيدگي تعديلات سنواتي و ساير اصلاحات حسابداري كه داراي آثار مالياتي باشد
وجود داشته است؟ لطفاً صورت ريز ارائه شود.
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-21 –
(در فرم آرم دار صاحبكار تايپ و ارائه شود)
شماره
تاريخ
تاييديه مديران
اينجانبان اعضاي هيئت مديره بدينوسيله تاييد مينمائيم :
-1 براي سال مالي منتهي به تعداد جلد دفتر روزنامه و جلد دفتر كل به شماره و
تاريخ در مرجع ثبت شركتها به ثبت رسيده است.
-2 تعداد دفاتر ارائه شده و ساير دفاتر معين و غيره به شرح زير مي باشد:
رديف نام و مشخصات دفتر تعداد
-3 عمليات مالي دوره مورد رسيدگي از سند شماره لغايت شماره در دفتر روزنامه از
صفحه شماره لغايت شماره ثبت و تحرير گرديده است.
-4 مشخصات نرم افزار مورد استفاده و نام شركت پشتيباني كننده به شرح زير مي باشد:برنامه حسابرسي
4-1 -نرم افزار مورد استفاده:
4-2 -شركت پشتيباني كننده:
-5 تصوير كليه صورتجلسات هيئت مديره از شماره مورخ لغايت شماره .
مورخ مربوط به دوره مربوطه به حسابرسان ارائه شده است .
-6 تصوير كليه صورتجلسات مجامع كه در دوره مورد رسيدگي حسابرسان تشكيل شده است و شامل
صورتجلسات زير مي باشد به حسابرسان ارائه شده است.
-7 اظهار نامه ماليات بر ارزش افزوده و عوارض بر اساس دفاتر مذكور و مستندات مربوطه تحرير شده است.
-8 يك نسخه از قرار داد حسابرسي مالياتي همراه با اظهار نامه به اداره امور مالياتي مربوط تسليم شده است.(در
صورت عدم تسليم قرارداد مذكورهمراه با اظهار نامه به اداره امور مالياتي مربوط گزارش حسابرس مالياتي مورد
قبول اداره امور مالياتي نخواهد بود).
-9 فاكتورهاي فروش از شماره تا شماره مر بوط به دوره مورد گزارش ميباشد و فاكتور قبل از
شماره و بعد از شماره به ترتيب مربوط به دوره قبل و بعد مي باشد.
شماره و تاريخ صورتجلسه نوع مجمع .
برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده
-22 –
-10 كليه اسناد و مدارك مويد اطلاعات منعكس در اظهار نامه مالياتي فوق الذكرو نامه درخواست اطلاعات
حسابرسان ( باستثنا، موارد ذكر شود)حسب مورد به حسابرسان ارائه شده است.
اعضاء هيئت مديره:
رديف نام و نام خانوادگي سمت امضا
-23 –
ديوايدر قسمت اول

-25 –
-1 ق
برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت اول
رديف شرح عطف انجام
دهنده
1-1 صفحه اول از هفده صفحه گزارش ماليات برارزش افزوده را كه با عطف
ق 1
1 عطف گذاري شده است
تحرير نموده و در پرونده بايگاني كنيد و در مواردي كه بايد كپي مستندات اخذ شود ، كپي مستندات را
كه ترجيحاً به تاييد مسئول مربوطه رسيده باشد اخذ وبترتيب با عطف هاي
در پرونده قرار
دهيد. در صورت عدم ثبت نام توجه به مفاد و ماده 23 قانون ضروري است
1-2
اطلاعات صفحه دوم از هفده صفحه گزارش ماليات بر ارزش افزوده كه با عطف
ق 1
2 عطف گذاري
شده است منطبق بااطلاعات مودي تنظيم و در پرونده قرار دهيد.
1-3
صفحه سوم از هفده صفحه گزارش ماليات بر ارزش افزوده كه بعنوان بخش دائمي پرونده (بخشي كه
انتظار نمي رود تغييراتي نسبت به دوره قبل داشته باشد ) طبقه بندي شده است وبا عطف
ق 1
3 عطف
1 زير – 1 الي 7 – گذاري شده است وشامل شش بخش براي گزارش اطلاعات مي باشد،وبه شرح بندهاي 3
تنظيم و گزارش مي شود.
– اطلاعات خواسته شده در بخش اول كه با عنوان مشخصات شخص حقوقي (اصلي) با توجه به
آخرين تغييرات مشخص شده است را مستند به كپي تاييد شده آگهي روزنامه رسمي مربوطه نمائيد و
با عطف مناسب (از عطف
ق 1
5
به بعد) در پرونده قرار دهيد .
1-4 اطلاعات خواسته شده در بخش دوم، با عنوان اسامي صاحبان امضاي مجاز شخص حقوقي را
مستند به كپي تاييد شده روزنامه رسمي مربوطه و كپي تاييد شده صفحه اول اظهارنامه ماليات بر ارزش
1 فوق در پرونده قرار دهيد. – افزوده، نماييد و مستندات را با عطف متعاقب عطفهاي بند 3
1-5 اطلاعات درخواست شده بخش سوم با عنوانمجوزهارامستند به كپي تاييد شده مواردي كه در مورد ،
مودي مورد دارد ، نموده ومواردي را كه درمورد مودي مورد ندارد بادرج عبارت ” مورد
ندارد”مشخص كنيد.
1-6 اطلاعات درخواست شده در بخش چهارم با عنوان تعداد شعب ، نمايندگي و فروشگاه (در صورت
داشتن مصداق) تكميل نموده و بخش پنجم را مستند به كپي تاييد شده روزنامه رسمي مربوطه و ساير
مستندات نموده و شواهد را با عطف مناسب در پرونده قرار دهيد.
1-7 اطلاعات مربوط به بخش ششم قسمت اول با عنوان ” مشخصات حسابهاي بانكي ” را از مودي اخذ
نماييد (جدول مذكور را مي توانيد از طريق فضاي مجازي به مودي ارائه داده و تكميل شده آنرادريافت
نماييد،اين موردطي بند شماره 7 نامه درخواست اطلاعات،در خواست شده است ) و پس از دريافت آن،
حسابهاي مذكور را با دفاتر شركت از نظر عنوان و شماره حساب مطابقت دهيد هر گونه مغايرت آن نسبت
به دفاتر را پي جويي كنيد و در ذيل جدول مذكور توضيحات لازم را ارائه دهيد (تشخيص لزوم درج اين
توضيحات در ذيل جز 7 يا به عنوان پيوست گزارش مالياتي با مدير مسول يا سرپرست كار ميباشد)
تأييد بررسي كننده:
-1 ق
7 و 6 و 5
-26 –
-1 ق
1 برنامه حسابرسي
گزارش حسابرسي مالياتي اشخاص حقوقي
موضوع ماده 27 قانون ماليات بر ارزش افزوده
(مخصوص رسيدگي به دوره مالياتي …………)
(نام صاحبكار اينجا نوشته شود)
براي دوره مالياتي از …………….. لغايت ………………..
اداره كل : ………………شماره پرونده : ………..
گواهينامه ثبت نام؛ شماره : ……. …..تاريخ : …… …………
محل ثبت در دفتر اداره امور مالياتي
شماره :
تاريخ :
-27 –
-1 ق
2
مقدمه و حدود رسيدگي
……… ( واحد مستقل  -1 اظهارنامه ماليات بر ارزش افزوده مربوط به سازمان / شركت / موسسه (اصلي
براي دوره مالياتي ………. ماهه منتهي به …./…./… 13 كه توسط اين سازمان/شركت/موسسه تهيه و تأييد
شده است ، مورد حسابرسي مالياتي اين سازمان/موسسه قرارگرفته است . مسئوليت اين سازمان /موسسه
( واحد مستقل  اظهارنظر نسبت به كفايت اسناد و مدارك حسابداري سازمان/شركت/موسسه (اصلي
براي امر حسابرسي مالياتي، تعيين مأخذ ماليات بر ارزش افزوده مطابق مفاد قانون ماليات بر ارزش افزوده
و قوانين و مقررات مرتبط و استانداردهاي حسابداري ، به اتكاي رسيدگيهاي انجام شده نسبت به اسناد و
مدارك ودفاتر قانوني مودي، جهت تهيه گزارش حسابرسي مالياتي (دراجراي قرارداد به شماره
……………… مورخ ………………) مي باشد.
-2 حسابرسي اين سازمان/موسسه ، براساس مفاد قانون ماليات بر ارزش افزوده و مفاد ارجاع شده به قانون
مالياتهاي مستقيم و اصلاحيه هاي بعدي آن و همچنين رويه ها و مقررات م ربوط ، بخشنامه ها و
دستورالعملهاي سازمان امورمالياتي كشور و دستورالعمل حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده و
استانداردهاي حسابرسي انجام شده است. مباني رسيدگي مزبور ايجاب مي كند كه اين سازمان /موسسه،
حسابرسي را چنان برنامه ريزي و اجرا كند كه اطمينان معقولي در نيل به اهداف حسابرسي مالياتي در
اجراي ماده 27 قانون ماليات بر ارزش افزوده به شرح بند يك فوق به دست آيد. اين حسابرسي از جمله
شامل رسيدگي به شواهد و مدارك پشتوانه مبالغ و اطلاعات مندرج در مستندات مزبور و در انطباق با
مفاد قانون فوق الذكر است، به گونه اي كه همراه با ساير رسيدگيها، مبناي معقول براي اظهارنظر فراهم
آورد.
* كليه صفحاتي كه داراي زمينه دستورالعمل مي باشند متن آن عيناً مطابق با دستورالعمل سازمان امور مالياتي م يباشد.
دستورالعمل
-28 –
-1 ق
3
قسمت اول- مشخصات شخص حقوقي (اصلي) با توجه به آخرين تغييرات :
نام شماره ثبت محل ثبت تاريخ ثبت شماره اقتصادي
نوع شخصيت حقوقي نوع مالكيت تابعيت
موضوع فعاليت :
نشاني (اقامتگاه قانوني ):
كدپستي : تلفن: نمابر:
نشاني محل فعاليت اصلي يا كارخانه :
كدپستي : تلفن: نمابر:
اسامي صاحبان امضاي مجاز شخص حقوقي :
نام و نام خانوادگي سمت شماره ملي نشاني محل سكونت و تلفن
مجوزها :
شرح كارت بازرگاني پروانه تأسيس پروانه بهره برداري سايرمجوزها
شماره
تاريخ
مرجع صدور
تعداد شعب ، نمايندگي و فروشگاه : *
رديف
نام شعبه /
نمايندگي/فروشگاه
محل
فعاليت
تسليم اظهارنامه به صورت
مستقل
محل تسليم
اظهارنامه
* شخص حقوقي بيش از چهارشعبه/نمايندگي/فروشگاه دارد، فهرست مربوط به آن اخذ و طي پيوست شماره……….. ضميمه شد.
دستورالعمل
-29 –
-1 ق
4 برنامه حسابرسي
مشخصات شعبه يا واحد مستقل تسليم كننده اظهارنامه:
نام شعبه / نمايندگي/ فروشگاه شماره
ثبت
محل
ثبت
تاريخ ثبت/ايجاد
موضوع
مجوز
شماره مجوز
نشاني :
كدپستي : تلفن : نمابر:
(اين قسمت درصورتي تكميل مي شود كه گزارش رسيدگي مربوط به شعبه يا واحدمستقل از شركت/ موسسه اصلي يا تمام فعاليت
شركت /موسسه مي باشد.
مشخصات حسابهاي بانكي :
رديف شماره حساب بانكي نوع حساب نام بانك نام شعبه كدشعبه
دستورالعمل
-30 –
ديوايدر قسمت دوم
-31 –
-2 ق
برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت دوم
رديف شرح عطف انجام
دهنده
2-1 يك نسخه كپي از اظهار نامه / اظهار نامه هاي ارسالي و رسيد اداره امور مالياتي يا كد رهگيري را
اخذ و با عطفهاي
در پرونده قرار دهيد و از منطبق بودن اظهار نامه بادفاتر شركت
اطمينان حاصل كنيد (كنترل متقابل انجام شود) همچنين كنترل شود كه رعايت مقررات ماده 21
قانون و تبصره هاي مربوطه رعايت شده باشد.
2-2 اين قسمت تماما بر اساس اطلاعات منعكس در اظهار نامه مربوطه و رسيد تحويل آن به اداره
امورمالياتي (تحرير مجدد اطلاعات)،تكميل مي شود .
2-3 وجود رابطه رياضي بين مبالغ مشمول مندرج در اظهار نامه و ماليات و عوارض مربوطه را آزمون
كنيد در صورت برقرار نبودن رابطه رياضي مربوطه و قابل توجه بودن (اهميت) مبلغ مغايرت علت
مغايرت را از صاحبكار بصورت كتبي در خواست كنيد (بند 7و 8 نامه در خواست اطلاعات).
نتيجه حاصل از اين آزمون را در ذيل جز 20 قسمت 5 گزارش كنيد و در اين قسمت تصريح كنيد
كه علت مغايرت، در جز 20 قسمت 5 درج شده است.(تشخيص لزوم درج اين توضيحات در ذيل
جز 2 يا به عنوان پيوست گزارش مالياتي با مدير مسئول سرپرست كار مي باشد.)
تأييد بررسي كننده:
-2 ق
2 و….
-32 –
-2 ق
1
قسمت دوم – مشخصات اظهارنامه :
مودي اظهارنامه مالياتي موضوع ماده 21 قانون ماليات بر ارزش افزوده را براي دوره مالياتي فوق الذكر را به
تسليم نموده است كه  يا از طريق پست  واحد خدمات موديان در مهلت مقرر با مراجعه به اداره امور مالياتي
تحت شماره…………………… مورخ ………………. ثبت شده و حاوي جمع بدهي (اعتبار) ماليات و عوارض به
مبلغ………………… ريال مي باشد. (مبالغ به ريال)
خريد خالص كالاها و خدمات
شرح خريد مشمول خريدمعاف واردات مشمول واردات معاف جمع خريد و واردات
فروش خالص كالاها و ارائه خدمات
فروش مشمول فروش معاف صادرات جمع فروش و صادرات
عمومي
خاص
جمع
ماليات و عوارض قابل پرداخت/ (استرداد)
ماليات عوارض جمع ماليات و عوارض قابل پرداخت جمع ماليات و عوارض پرداخت شده قابل پرداخت / (استرداد)
عمومي
خاص
جمع
مشخصات اظهارنامه نمونه چهار (آلايندگي)
شماره دبيرخانه ………………  عدم تسليم  خارج از موعد مقرر  تسليم اظهارنامه در موعد مقرر
كل فروش خالص كالا عوارض
– –
ضمائم اظهارنامه به شرح زيراست:
.1
.2
.3
شعبه/ قسمتي از فعاليت (فروشگاه)  اظهارنامه مربوط به
واحد مركزي 
شركت اصلي (تمام فعاليت) 
بوده كه از طرف خانم / آقاي …………………….مدير /نماينده شركت / موسسه ، مهر وامضا شده است.
دستورالعمل
-33 –
ديوايدر قسمت سوم
-34 –
-3 ق
برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت سوم
رديف شرح عطف انجام دهنده
3-1 اطلاعات جدول قسمت سوم كه در پرونده حسابرسي به عنوان يك قسمت دائمي تلقي مي شود
بر اساس شواهد حاصل از حالات چهارگانه مندرج در ذيل جدول مذكور با استفاده از روش
تحرير مجدد،تحرير شده ومستند به كپي شواهدمربوطه ( پس از تاييد آن،توسط سطح مناسبي از
مديريت شركت)،در پرونده قرار داده ميشود.
3-2 يك نسخه كپي از مستندات اطلاعات مبناي تحرير اين جدول كه در ذيل آن ، تحت عناوين الف
،ب ،ج و د مشخص شده از صاحبكار اخذ و با عطف
در اين قسمت پرونده بايگاني
مي شود.
3-3 اطلاعات ستون آخر جدول يعني نحوه رسيدگي، بر اساس گزينه هاي الف تا د جز يك اين قسمت
مشخص و درج ميشود.
3-4 جز دوم اين قسمت تحت عنوان “تو ضيحات ضروري” براي ارائه توضيحاتي در مورد هر گونه
شرايطي است كه باعث عدم تكميل اطلاعات اين جدول شده و يا هر توضيحي كه ضروري باشد،
مورد استفاده قرار مي گيرد ( تشخيص لزوم درج اين توضيحات در ذيل جز 3 اين قسمت يا به
عنوان پيوست گزارش مالياتي با مدير مسئول يا سرپرست كار مي باشد).
تأييد بررسي كننده:
-3 ق
2و 3و 4
-35 –
-3 ق
1
قسمت سوم – سوابق مالياتي
-1 اطلاعات مالياتي ارزش افزوده براي دوره هاي مالياتي گذشته : (مبالغ به ريال)
دوره مالياتي
ارزش افزوده
مبلغ خالص خريد كالا و خدمات مبلغ خالص فروش كالا و خدمات
ماليات
متعلق
عوارض
متعلق
جمع ماليات
و عوارض
پرداخت
شده
اعتبار/استرداد
( نحوه رسيدگي( 1
خريد/واردات
مشمول
خريد/واردات
معاف
جمع خريد
و واردات
فروش
مشمول
فروش
معاف/صادرات
جمع فروش
و صادرات
1) منظور از نحوه رسيدگي يكي از چهارموضوع : )
الف: ارائه اطلاعات اظهارنامه رسيدگي نشده،
ب- قبول اظهارنامه از طريق رسيدگي، 1-ب) دراجراي ماده 27 قانون ، 2-ب) دراجراي ماده 26 قانون
ج- تعيين ماليات و عوارض موردمطالبه / اعتبار مالياتي (استرداد) از طريق رسيدگي، 1-ج) دراجراي ماده 27 قانون 2-ج) دراجراي ماده 26 قانون
د- تعيين ماليات و عوارض موردمطالبه / اعتبار مالياتي (استرداد) از طريق علي الرأس
2) توضيحات ضروري: )
.
دستورالعمل
-36 –
ديوايدر قسمت چهارم
-37 –
-4 ق
برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت چهارم
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
–
قسمت چهارم طبق دستور العمل سازمان امور مالياتي مشخص كننده دامنه رسيدگي ماليات بر
ارزش افزوده است ،كه شامل 7 جز ميباشد . كه بر اساس برنامه حسابرسي بشرح زير اطلاعات
مربوطه در 7 جزاين قسمت ثبت و مستند سازي ميشود.
1-1 طي درخواست كتبي از مودي(اين اطلاعات قبلاطي بند 7 نامه در خواست اطلاعات از
صاحبكار در خواست شده است)بخواهيد كه فهرست خريد را به تفكيك مواد و كالا /
دارايي ثابت / خدمات دريافتي به تفكيك معاف و غير معاف درفرمي به شرح زير براي دوره
مالياتي مورد رسيدگي، تهيه و ارائه نمايد:
شماره و تاريخ سند حسابداري
مواد و كالا
مبلغ – ريال
دارايي ثابت
مبلغ – ريال
خدمات دريافتي
مبلغ – ريال
معاف
(2)
غير معاف
(3)
معاف
(4)
غير معاف
(5)
معاف
(6)
غير معاف
(7)
جمع
جمع طبق دفتر
مغايرت
طبق اظهار نامه
مغايرت
1-2
1 پس از انجام بررسي هاي به شرح زير بايد به عنوان – يك نسخه از فهرست مذكور در بند 1
پيوست شماره ……. ضميمه گزارش گردد.(تشخيص لزوم درج اين توضيحات در ذيل جز 1 يا
به عنوان پيوست گزارش مالياتي با مدير مديرمسئول و سرپرست كار مي باشد.)
1-3 كنترل جمع
1-4 مطابقت با دفاتر (مانده در پايان دوره مورد رسيدگي )
1-5 پيگيري مغايرتها ( در صورت وجود و با اهميت بودن )
1-6
رابطه رياضي بين خريد مشمول و ماليات و عوارض متعلقه را آزمون كنيد و در صورت وجود
مغايرت قابل توجه ( با اهميت) صورت ريزاقلام موجد مغايرت را از صاحبكار اخذ كنيد.
-38 –
-4 ق
( برنامه حسابرسي بررسي و راهنماي تكميل قسمت چهارم – ادامه ( 1
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
2-1 طي درخواست كتبي از مودي( اين اطلاعات قبلاطي بند 8 نامه در خواست اطلاعات از صاحبكار در خواست شده
است ) بخواهيد كه فهرست فروش را به تفكيك مواد و كالا / دارايي ثابت / خدمات دريافتي به
تفكيك معاف و غير معاف درفرمي به شرح زير براي دوره مورد رسيدگي را تهيه و ارائه نمايد:
شماره و تاريخ سند حسابداري
مواد و كالا
مبلغ – ريال
دارايي ثابت
مبلغ – ريال
خدمات دريافتي
مبلغ – ريال
معاف
(2)
غير معاف
(3)
معاف
(4)
غير معاف
(5)
معاف
(6)
غير معاف
(7)
جمع
جمع طبق دفتر
مغايرت
طبق اظهار نامه
مغايرت
2 را پس از انجام بررسي هايي به شرح زير بعنوان – 2-2 يك نسخه از فهرست فروش موضوع بند 1
پيوست شماره …….. ضميمه گزارش حسابرسي مالياتي نماييد.(تشخيص لزوم درج اين توضيحات
در ذيل جز 1 يا به عنوان پيوست گزارش مالياتي بامدير مديرمسئول يا سرپرست كار مي باشد.)
2-3 كنترل جمع عمودي انجام شود
2-4 كنترل شود شماره قبل از اولين شماره صورتحساب درج شده در فهرست، مربوط به دوره قبل
باشد. در اين آزمون بايد به مفاد ماده 11 توجه نموده وبه تبع آن در صورت مشمول جريمه
موضوع مفاد ماده 23 قانون بودن، مبلغ جريمه مشخص شده و بعنوان تعديلات تشخيصي افزاينده
5 قسمت پنجم درج گردد. – در جز 1
2-5 كنترل شود شماره بعد از آخرين شماره صورتحساب درج شده در فهرست ، مربوط به دوره بعد
باشد . دراين آزمون بايد به مفاد ماده 11 توجه نموده و مبلغ اظهار نشده فروش را مشخص نموده
و ماليات و عوارض و جريمه موضوع مفاد ماده 23 قانون را محاسبه و بعنوان تعديلات تشخيصي
5 قسمت پنجم درج گردد. – افزاينده درذيل جز 1
2به ترتيب مربوط به دوره قبل يا بعد باشد از – 2 و 5 – 2-6 در صورتيكه صورتحسابهاي موضوع بند 4
صحت اعمال و نرخ مالياتي مربوطه اطمينان حاصل كنيد .
-39 –
-4 ق
( برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت چهارم-ادامه ( 2
بررسي كننده:
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
2-7 كنترل مطابقت با دفاتر(مانده دوره مربوطه انجام شود)
2-8 انجام پيگيريهاي لازم در خصوص مغايرت (در صورت وجود و با اهميت بودن)
2- 9
رابطه رياضي بين فروش مشمول و ماليات و عوارض متعلقه را آزمون كنيد و در صورت وجود
مغايرت قابل توجه صورت ريزاقلام موجد مغايرت را از صاحبكار اخذ كنيد .
2- 10
2 بر رسي – 2 و 9 – وجود آثار تعديلي مواد 11 و 23 قانون را در خصوص مغايرت موضوع بند 6
كنيد
3 جهت تكميل جز 3 قسمت چهارم به شرح زير عمل نماييد.
3-1
از صفحه مربوط به پلمپ دفاتر قانوني كپي اخذ نماييد و اطلاعات خواسته شده در اين جزء بخش
الف را در محلهاي مربوطه درج كنيد .
3-2
اطلاعات بخش ب و ج و د و جزء 3قسمت چهارم در محلهاي مربوطه درج نموده و از مطابقت
اين اطلاعات با تاييديه مديران اطمينان حاصل كنيد .
3-3 در صورتيكه خلاصه عمليات ماشين به صورت ماهانه در دفاتر قانوني ثبت مي شود :
3-4
كپي خلاصه عمليات (تاييد شده ) دوره مورد رسيدگي را اخذ و از ثبت آنها در دفتر روزنامه
اطمينان حاصل كنيد .
3-5
كپي تاييد شده خلاصه عمليات ماه آخر دوره قبلي را اخذ و از ثبت آن در دفتر روزنامه و انطباق
آن با نسخه موجود در پرونده حسابرسي دوره قبلي اطمينان حاص ل كنيد . در صورت مغايرت
موضوع را پيگيري كنيد
3-6
تراز دفتر كل رايانه اي (تاييد شده ) را اخذ و از انطباق آن با مانده هاي دفتر كل اطمينان حاصل
كنيد .
3-7
چند نمونه از سرفصل هاي دفتر كل را (نمونه اي) جهت حصول اطمينان از صحت مانده گيري
دفتر كل ، مانده گيري كنيد .
3-8
در صورتيكه اسناد حسابداري عيناً در دفاتر قانوني ثبت مي شود : از طريق اجراي
آزمونهاي زير از ثبت دفاتر قانوني تا پايان دوره مورد رسيدگي اطمينان حاصل كنيد .
3- 9
دفتر روزنامه را مشاهده كنيد و از ثبت اسناد حسابداري تا پايان دوره مورد رسيدگي در آن
اطمينان حاصل كنيد براي اينكار لازم است ثبت اولين سند حسابداري مربوط به دوره بعدي را در
دفتر روزنامه مشاهده كنيد .
3- 10
تراز دفتر كل تاييد شده (امضاء شده توسط يكي از مسئولين واحد مورد رسيدگي) به تاريخ پايان
دوره مورد رسيدگي اخذ كنيد و با مانده طبق دفاتر كل در پايان دوره مورد رسيدگي انطباق دهيد.
-40 –
-4 ق
( برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت چهارم-ادامه ( 3
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
3- 11
برخي از سرفصلهاي دفتر كل را به صورت نمونه اي مانده گيري كنيد و از صحت مانده گيري
دفتر كل به تاريخ پايان دوره مورد رسيگي كل اطمينان حاصل كنيد.
4-1
اطلاعات جزء 4 قسمت چهارم براساس پاسخ ارائه شده مربوط به بند 10 نامه درخواست اطلاعات
تحرير ميشود.
4-2
اطلاعات جزء 5از قسمت چهارم بر اساس اطلاعات دريافتي موضوع بند 11 نامه اطلاعات
درخواستي تحرير مي شود. (هرگونه توضيح تحت عنوان توضيحات لازم پس از تأييد مدير مسئول
يا سرپرست كار)
5-1
cut جهت حصول اطمينان از صحت اطلاعات دريافتي موضوع جز 5 قسمت چهارم ، تست
براي اول و آخر دوره انجام دهيد .(براي اول دوره، در صورتيكه در پرونده دوره قبل off
شواهدي حاكي از انجام آن وجود ندارد ويا حسابرس دوره قبل نبوده ايد انجام شود)
5-2
تست سريال فاكتورهاي فروش را براي دوره مورد رسيدگي انجام دهيد ( در صورت صدور
انجام داد ) Excel صورتحسابهاي فروش از طريق رايانه ،اين آزمون را مي توان با استفاده از
5-3
در خصوص مواردي كه تست شماره سريال بيانگر نبود تسلسل شماره سريال مي باشد مورد را
پيگيري كنيد واز عدم شمول مفاد ماده 14 و 22 قانون ماليات بر ارزش افزوده در مورد آن اطمينان
حاصل كنيد .
6 براي تكميل جزء 6 قسمت چهارم گزارش مالياتي لازم است اقدامات زير انجام گيرد.
6-1
-1 اگر صورتحسابهاي خريد جدا از اسناد حسابداري نگهداري مي شود فايل مربوطه را جهت
بررسي اخذ نموده و از عطف متقابل آنها با سند حسابداري اطمينان حاصل نموده و موضوع را در
ذيل جزء 6 توضيح دهيد . (هرگونه توضيحي تحت عنوان توضيحات لازم پس از تأييد مدير
مسئول يا سرپرست قابل درج است)
-2 اگر صورتحسابهاي خريد ضميمه سند حسابداري شده است از ابطال ضمائم اسناد حسابداري 6-2
باعبارات مناسب ازجمله ” سند صادر شد “اطمينان حاصل نموده و در صورت عدم ابطال
موضوع را در ذيل جزء 6 اين قسمت و يا قسمت هفتم گزارش درج كنيد. (اينگونه توضيحات بايد
با نظريه مسئول يا سرپرست كار درج شود)
7 براي تكميل جزء 7 قسمتچهارم گزارش مالياتي لازم است اقدامات زير انجام گيرد.
-1 در ذيل جزء 7 عناوين زيرتايپ شودوحسب مورد در خصوص ارئه اسناد و مدارك و محاسبات 7-1
توضيح داده شود. وارائه يا عدم ارائه آنها مورد به مورد تصريح گردد و در صورت مورد نداشتن با
درج عبارت،مورد ندارد مشخص گردد.
7-2 فهرست صادرات و واردات :
7-3 پروانه هاي واردات :
-41 –
-4 ق
( برنامه حسابرسي و راهنماي تكميل قسمت چهارم-ادامه ( 4
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
7-4 پروانه هاي صادرات :
7-5 قراردادها :
7-6 مستندات دريافت و پرداخت ماليات و عوارض :
7-7 محاسبات قيمت تمام شده محصولات :
7-8 محاسبات مربوط به سهم قابل قبول از ماليات و عوارض پرداختي :
7- ساير موارد : 9
7 اقدام گرددو در – 7 الي 9 – – و به شرح زير در مورد مستند سازي موارد مذكور در بندهاي 2
مواردي كه مورد ندارد با درج عبارت مورد ندارد حسب مورد موضوع مشخص گردد .
7- فهرست صادرات و واردات اخذ شود و راهنماي تكميل به آن عطف داده شود/ ارائه يا عدم ارائه 10
7 فوق الذكر) توضيح داده شود . – 7 در 4 – آن در اين قسمت ( 3
7- كپي پروانه هاي واردات اخذ شود . 11
7- كپي پروانه هاي صادرات اخذ شود . 12
13 نامه – 7- فهرست قراردادهاي جاري و موثردر دوره مورد گزارش اخذ شود(اين موضوع طي بند 4 13
در خواست اطلاعات، در خواست شده است )كه شامل اطلاعات به شرح زير باشد .
رديف شماره و تاريخ قرارداد موضوع قرارداد مدت مبلغ قرارداد طرف قرارداد
7 اين قسمت توضيح داده شود كه آيا در – 7- در خصوص مستندات دريافت و پرداخت موضوع بند 6 14
دسترس بوده و ارائه شده يا نه ؟
7 اين راهنما توضيح داده شود كه محاسبات مربوط به قيمت تمام شده – 7- در خصوص بند 7 15
محصولات در دسترس بوده و ارائه شده است يا نه ؟
7 اين راهنما نتيجه حاصل از بررسي نحوه محاسبه شركت در خصوص تعيين سهم – 7- در قسمت 8 16
از ماليات و عوارض پرداختي بعنوان مبلغ اعتبار مالياتي قابل قبول را گزارش كنيد . و در صورت
عدم انجام اين محاسبات يا عدم ارائه آن ويا اينكه اين موضوع مورد ندارد ،حسب مورد تصريح
گردد.
7 مذكور در آن بندوجود – 7 الي 8 – 7 اين راهنما اگر موردي خارج از موارد 1 – 7- در خصوص بند 9 17
7- دارد كه قابل ذكر است توضيح داده مي شود (تشخيص لزوم درج اين توضيحات در ذيل جز 9
گزارش يا به عنوان پيوست گزارش مالياتي بامدير مديرمسئول يا سرپرست كار مي باشد ).
تأييد بررسي كننده:
-42 –
-4 ق
قسمت چهارم- دامنه رسيدگي :
1. فهرست خريد مواد و كالا/ دارايي ثابت / خدمات دريافتي معاف وغيرمعاف طي دوره اخذ وپس از
بررسي طي پيوست شماره ……….ضميمه گرديد .
2. فهرست فروش مواد و كالا / دارايي ثابت/ خدمات ارائه شده معاف و غيرمعاف طي دوره اخذ وپس از
بررسي طي پيوست شماره ……….ضميمه گرديد .
3. مشخصات دفاتر قانوني و نرم افزاري كه عمليات دوره مورد رسيدگي در آن ثبت مي شود شامل :
الف: فهرست دفاتر مأخوذه از اداره ثبت شركتها براي سال مالي و دوره مورد رسيدگي
دفتر روزنامه پلمپ شده شماره تاريخ محل ثبت تعداد
دفتركل پلمپ شده شماره تاريخ محل ثبت تعداد
ب: تعداد دفاتر ارائه شده و ساير دفاتر معين و غيره با ذكر نام و مشخصات دفتر و تعداد آن
ج: عمليات مالي دوره مورد رسيدگي از سند شماره …… لغايت شماره ……در دفتر روزنامه از صفحه شماره …….لغايت شماره
…….ثبت و تحرير گرديده است.
د: مشخصات نرم افزار مورد استفاده و نام شركت پشتيباني كننده :
4. توضيح درخصوص تغييرات نرم افزارهاي مورد استفاده نسبت به دوره هاي قبل و اطمينان از انتقال صحيح
اطلاعات :
5. صورتحسابهاي فروش مواد يا كالا/ ارائه خدمات مربوط به دوره مالياتي مورد رسيدگي از شماره ……..
مورخ ……… لغايت شماره ……. مورخ …………….. از طرف مودي ارائه گرديد.
توضيحات لازم :
دستورالعمل
-43 –
-4 ق
2
6. صورتحسابهاي خريد مواد/كالا/ خدمات مربوط به دوره مالياتي مورد رسيدگي از طرف مودي ارائه
گرديد.
توضيحات لازم :
7. توضيح درخصوص ارائه ساير اسناد و مدارك از جمله فهرست صادرات و واردات / پروانه هاي واردات
/ صادرات/ قراردادها / مستندات دريافت و پرداخت ماليات و عوارض / صورت محاسبات قيمت تمام
شده محصولات و….. و محاسبات مربوط به سهم قابل قبول از ماليات و عوارض پرداختي حسب مورد :
دستورالعمل
-44 –
ديوايدر قسمت پنجم
-45 –
-5 ق
برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت پنجم
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
– قسمت پنجم گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده مربوط به ارائه نتايج رسيگي هاي انجام شده
در قسمتهاي مختلف پرونده است لذا علاوه بر رسيدگي هاي انجام شده برنامه برخي رسيدگي هاي
تكميلي درذيل اجزائ اين قسمت ارائه ميشود اين قسمت شامل 21 جز ميباشد 4 جز مربوط به نتايج
رسيدگي ها واجزاي بعدي آن براي اظهار نظر يا بررسي و اظهار نظرو جز 20 مربوط به جمع بندي اين
نتايج و محاسبات است كه مبناي تهيه ارقام تعديلات وتعيين مبناي تشخيص و به تب ع آن ماليات بر
ارزش افزوده و عوارض به تفكيك بخش الف و ب جدول شماره 21 مندرج در صفحه 15 و 16
گزارش مذكور ميباشد.
1 برنامه رسيدگي وراهنماي تكميل جزء 1 قسمت پنجم به شرح زير است.
1-1 يك نسخه كپي از صورتحساب فروش كالا و ارائه خدمات كه در دوره مالياتي مورد رسيگي مورد
استفاده قرار گرفته است تهيه وبا عطف
در پرونده قرار دهيد (اين مورد قبلا طي
بند 14 نامه در خواست اطلاعات از شركت در خواست شده است)
1-2 از دستورالعمل صدور صورتحساب فروش كالا و ارائه خدمات سازمان امور مالياتي بخش الف و ب
كپي تهيه نموده و بعنوان برنامه رسيدگي جهت اظهارنظر نسبت به انطباق صورتحسابهاي فروش كالا
و خدمات صاحبكار با صورتحساب نمونه اعلام شده توسط سازمان امور مالياتي مبناي رسيدگي
قرار دهيد و از رعايت شرايط مندرج در بندهاي 1 الي 7 بخش الف و 1 الي 6 بخش ب مقررات
مربوط به ماده 19 قانون ماليات برارزش افزوده، اطمينان حاصل كنيد.
1-3 فهرست فروش تأييد شده توسط سطح مناسبي از مسئولين صاحبكارموضوع بند 8 نامه درخواست
اطلاعات وجز 2 قسمت 4،دامنه رسيدگي را پس از انجام آزمونهاي تكميلي زيربا عطف
دراين قسمت بايگاني كنيد.
-9 ق
9
-5 ق
8
-46 –
-5 ق
برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت پنجم-ادامه
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
را مدير مسئول يا سرپرست كار تعيين n مقدار )n 1-4 در صورتيكه تعداد صورتحسابها بيش از
ميكند)مورد باشد ابتدا موارد كليدي را به صورت صد در صد (موارد كليدي ،اقلام عمده فروش از
ماخذسر فصل فروش سورت شده بر اساس مبلغ و از كوچك به بزرگ قابل استخراج است ) به
صورتحسابها رديابي كنيد سپس در خصوص ساير اقلام فهرست سورت شده به صورت انتخاب
نمونه اي و با درج نحوه انتخاب نمونه (قضاوتي يا آماري ، نوع روش انتخاب در كار برگ ثبت
شود) ) در كاربرگ رسيدگي با استفاده ازروش آزمون دو طرفه ويژگي انطباق داشتن
– 1 الي 4 – صورتحسابهاي صادره با فهرست مذكور راآزمون كنيد و نتايج حاصل از اجراي بندهاي 1
1 اين برنامه را بعنوان نتيجه گيري در گاربرگ مربوطه ثبت و در ذيل جزء 1 ق 5 بعنوان اظهار
نظردرج كنيد.
1-5
محاسبات صورتحسابها ي حاوي اقلام با اهميت را صددرصدكنترل كنيد . (با استفاده از روش
محاسبه مجدد)
1-6
محاسبات صورتحسابهاي ساير موارد فهرست مذكور را بصورت انتخاب نمونه اي از مأخذ فهرست
و انتخاب نمونه اي ازماخذ فايل صورتحسابها و با درج روش انتخاب در كاربرگ، كنترل
كنيد.(محاسبه مجدد كنيد).
1-7
با توجه به نتايج رسيدگي هاي انجام شده تا اين مرحله، بايد در ذيل جزء 1 قسمت پنجم در
خصوص موارد زير اظهار نظر شود :
1-8
انطباق داشتن صورتحسابهاي صادره فروش كالا و ارائه خدمات با صورتحساب طبق نمونه اعلام
شده سازمان امور مالياتي كشور يا عدم انطباق به شرح موارد زير و رعايت دستور العمل و ضوابط و
اجرايي مربوط به استثناي موارد خاصي كه از سوي سازمان امور مالياتي كشور اعلام مي شود و يا
عدم رعايت موارد مذكور به شرح زير /يا پيوست شماره گزارش .(تشخيص لزوم
درج اين توضيحات در ذيل جز 1 يا به عنوان پيوست گزارش مالياتي با مديرمسئول و سرپرست كار
مي باشد.)
1- 9
انطباق فهرست ارائه شده موضوع جزء دو قسمت چهارم دامنه رسيدگي با صورتحسابهاي صادره و
يا درج موارد عدم انطباق به شرح زير / پيوست شماره گزارش . (تشخيص لزوم درج
اين توضيحات در ذيل جز 1 يا به عنوان پيوست گزارش مالياتي با مديرمسئول و سرپرست كار مي
باشد.)
1- 10
از طريق پرس و جو از وجود قرارداد در خصوص ساير اقلام را مشخص كنيد و از انطباق رويداد
مالي مربوطه را با قراردادهاي مربوطه اطمينان حاصل كنيد.
1- 11
1 اين برنامه بايد اظهار نظر مربوطه – 1 الي 10 – با توجه به بررسي هاي انجام شده طي بندهاي 1
(باذكر اينكه داراي آثار تعديل كننده است يا نه) در ذيل جزء 1 قسمت 5 گزارش شود.
-47 –
-5 ق
( برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت پنجم-ادامه ( 2
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
2 برنامه رسيدگي وراهنماي تكميل جزء 2 قسمت پنجم به شرح زير است .
2-1 اگر يك نسخه كپي يا اصل صورتحساب هاي خريد با درج شماره و تاريخ سند حسابداري مربوطه
در آن ، به صورت فايل سريال جدا از بايگاني اسناد حسابداري نگهداري مي شود ،آن فايل را اخذ
وكنترلهاي حسابرسي زير را انجام دهيد و در صورتيكه اين فايل نگهداري نمي شود موضوع را در
ذيل جزء 2 قسمت 5 بعنوان يك اظهار نظر درج كنيد. و رسيدگي هاي اين برنامه را از ماخذ دفاتر
شركت انجام دهيد .
را مدير مسول يا سرپرست كار تعيين n مورد باشد(مقدار n 2-2 اگر تعداد صورتحسابهاي خريد كمتر از
ميكند) در خصوص تمام آنها ويژگي هاي مندرج در دستورالعمل صدور صورتحساب فروش كالا و
ارائه خدمات صادره توسط روابط عمومي و اطلاع رساني سازمان امور مالياتي كشور مندرج در بند
الف شامل 7 بند وبند ب ، شامل 6 مورد (در صورت موضوعيت داشتن )كنترل كنيد و موارد قابل
گزارش رادر ذيل جزء 2 قسمت 5 بعنوان اظهار نظردرج كنيد .
را مدير مسئول يا سرپرست كار تعيين n مورد باشد(مقدار n 2-3 اگر تعداد صورتحسابهاي خريد بيش از
ميكند)، انجام آزمون ها بصورت زير ادامه دهيد :
2-4 ابتدا صورتحسابهاي حاوي اقلام عمده مشخص كنيد جهت اين كار حساب خريد يا موجودي مواد و
كالا را بر اساس گردش بدهكار از بزرگ به كوچك سورت كنيد در اين وضعيت اولين ارقام ميتواند
اقلام عمده باشد (مسئوليت تشخيص با مدير مسئول يا سرپرست كار است).
2-5 در خصوص ساير صورتحسابهاي خريد مواد به صورت انتخاب نمونه اي و انطباق با قرادادها با درج
نحوه انتخاب نمونه (قضاوتي يا آماري، نوع روش انتخاب نمونه در كار برگ ثبت شود ) در كاربرگ
2 اين برنامه آزمون كنيد و نتايج حاصل از اجراي – رسيدگي نمونه ها را طبق روش مندرج در بند 2
2 اين برنامه را بعنوان نتيجه گيري در كار برگ مربوطه و در ذيل جزء 2 ق 5 – 2 الي 4 – بندهاي 2
بعنوان اظهار نظردرج كنيد .
2-6 اگر فهرست موضوع جزء يك قسمت 4 گزارش مالياتي، درخواستي طي بند 7 نامه درخواست
اطلاعات ارائه شده است بررسي هاي زير را انجام دهيد ( در صورت عدم ارائه ، عدم ارائه را بعنوان
يك اظهار نظر در ذيل جزء 2 قسمت 5 درج كنيد )
3 برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل جز 3 قسمت 5 به شرح زير است:
-48 –
-5 ق
( برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت پنجم-ادامه ( 3
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
را مدير مسول يا سرپرست كار تعيين ميكند ) n مورد باشد (مقدار n 3-1 در صورتيكه تعداد قراردادها
13 نامه اطلاعات درخواستي با – كنترل كنيد كه اطلاعات فهرست قراردادهاي موضوع بند 4
باشد آزمون حسابرسي رادر خصوص n قراردادهاي اخذ شد مطابقت داشته باشد و اگر تعداد بيشتر از
را مدير n موارد با اهميت از نظر مبلغ به صورت صد در صد و در مورد ساير اقلام تعدادي ر ا(مقدار
مسول يا سرپرست كار تعيين ميكند) به صورت نمونه اي انتخاب (قضاوتي يا آماري ، نوع روش
انتخاب نمونه در كار برگ ثبت شود ) و انطباق با قراردادهاآزمون كنيد .
3 صورتحسابي اخذ شده است در صورت لزوم، اطلاعات – 3-2 اگر در ارتباط با اين قرارداد موضوع بند 1
صورتحساب را با قرارداد كنترل كنيد و همچنين از نظر شمول ماليات بررسي نمائيد.
1388 )آن بخشي از قراردادهاي /11/ 3-3 توجه شود:به استناد بند 12 ( بند 12 بخشنامه 28004 مورخ 12
منعقده قبل از اجراي قانون (صرف نظر از تاريخ انعقاد قرارداد وعدم پيش بيني ماليات و عوارض
متعلقه) كه بعد از تاريخ لازم الاجرا شدن اين قانون عملياتي و اجرايي مي گردد مشمول ماليات و
عوارض خواهد بود آن بخش از قراردادها كه به موجب اسناد و مدارك مثبته احراز گردد قبل از
تاريخ اجراي قانون عملياتي واجرايي گرديده اند ، صرف نظر از تاريخ صدور صورتحساب يا صورت
وضعيت حسب مورد مشمول پرداخت ماليات و عوارض موضوع اين قانون نخواهد بود.
3(ذكر اينكه داراي آثار تعديل كننده است يا نه)را بعنوان اظهار – 3 الي 3 – 3-4 نتايج اخذ شده از بندهاي 1
نظر در ذيل جزء 3 درج كنيد .
4 برنامه رسيدگي وراهنماي تكميل جزء 4 قسمت پنجم به شرح زير است .
13 نامه اطلاعات – 4-1 اگر تعداد قراردادهاي مربوط به خريد مواد يا كالا / ارائه خدمات موضوع بند 4
را مدير مسئول يا سرپرست كار تعيين ميكند ) كپي ( برابر n مورد يا كمتر باشد(مقدار n درخواستي
اصل شده ) آنها را اخذ كنيد .
را مدير مسئول يا سرپرست كار تعيين ميكند )كپي n مورد باشد (مقدار n و اگر تعداد آنها بيشتر از
مورد،كه كپي توسط صاحبكار برابر اصل شده است ) n قراردادهاي عمده از نظر مبلغ را ( حداكثر
اخذ و با عطف مناسبي در اين قسمت پرونده قراردهيد و كنترلهاي زير را انجام دهيد .
13 نامه اطلاعات درخواستي با – 4-2 كنترل كنيد كه اطلاعات فهرست قراردادهاي موضوع بند 4
مورد)مطابقت داشته باشد . n) قراردادهاي اخذ شده
4(باذكر اينكه داراي آثار تعديل كننده است يا نه ) را بعنوان – 4 و 2 – 4-3 نتايج اخذ شده از بندهاي 1
اظهار نظر در ذيل جزء 4قسمت 5گزارش كنيد .
-49 –
-5 ق
( برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت پنجم-ادامه ( 4
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
– جز 5 قسمت پنجم گزارش ماليات بر ارزش افزوده و عوارض تحت عنوان اظهار نظرنسبت به
5 است.كه برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل – 5 و 2 – بررسي نمونه اي شامل دو جز فرعي 1
5 آن به شرح زير است: – جز 1
5-1 از حساب پرداختني – ماليات ارزش افزوده (طبق سيستم حسابداري واحد مورد رسيدگي ) پرينت
سورت شده بر اساس مبلغ از بزرگ به كوچك اخذ كرده وبه شرح زير رسيدگيها را ادامه دهيد.
5-1-1 اقلام عمده را در كاربرگي به شرح زير درج كنيد .
شماره و تاريخ سند حسابداري شرح شماره صورتحساب ماليات بر ارزش افزوده
ماليات عوارض
5-1-2 از ساير موارد تعدادي نمونه از طريق قضاوتي يا آماري (نوع روش در كار برگ ثبت شود )
5 در همان كاربرگ درج كنيد. -1- انتخاب واطلاعات آنها را به شرح مذكور در بند 1
5-1-3 از صورتحسابهاي مربوط كپي اخذ و با عطف فرعي مناسب به عنوان كاربرگ فرعي كاربرگ
1 اين برنامه را اجرا و صحت محاسبات را – رسيدگي در پرونده قراردهيد و كنترل موضوع بند 2
محاسبه مجددنموده ودر كاربرگ نسبت به صحت جريان معاملات و دريافت و پرداخت ماليات و
5 گزارش نموده – عوارض يا لزوم انجام تعديلات نتيجه گيري كرده وبعنوان اظهار نظر در ذيل جز 2
و كار برگ رسيدگي را ضميمه گزارش نماييد (مسئوليت تشخيص ضميمه كردن كاربرگ به
گزارش، بامدير مسئول يا سرپرست كار است)
5 به شرح زير است: – 5-2-1 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 2
از حسابهاي دريافتني مربوط به ماليات ارزش افزوده (طبق سيستم حسابداري واحد مورد رسيدگي )
پرينت سورت شده بر اساس مبلغ از بزرگ به كوچك اخذ كرده و مشابه روشهاي مندرج در
5 اين برنامه در خصوص خريد -1- 5 اقلام عمده و نمونه ها را انتخاب و مشابه بند 3 -1- بندهاي 2و 1
رسيدگي وبا توجه به قانون از جمله دستورالعمل مرب رط به ماده 19 قانون در خصوص صدور
1388 سازمان امور مالياتي /11/ صورتحساب فروش كالاو ارائه خدمات وبخشنامه 28004 مورخ 12
از قابل احتساب بودن ماليات و عوارض پرداختي در عداد اعتبار مالياتي اطمينان حاصل كنيد .
همچنين نسبت به صحت جريان معاملات و دريافت و پرداخت ماليات و عوارض يا لزوم انجام
5 گزارش نموده و كار برگ رسيدگي – تعديلات نتيجه گيري كرده وبعنوان اظهار نظر در ذيل جز 2
را ضميمه گزارش نماييد (مسئوليت تشخيص ضميمه كردن كاربرگ به گزارش، بامدير مسئول يا
سرپرست كار است).
-50 –
-5 ق
( برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت پنجم-ادامه ( 5
رديف شرح عطف انجام دهنده
6 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 6 به شرح زير است:
اگر مصاديقي از استعلام و مدارك و مستنداتي از اشخاص ثالث از جمله گزارشات اجراي ماده
181 قانون مالياتهاي مستقيم وجود دارد(دفتر روزنامه قانوني شركت را جهت حصول اطمينان
ازانجام بازرسي موضوع ماده 181 ق. م .م مورد بررسي قرار دهيد) يك نسخه كپي از آن اخذ و
تاثير آن بر ماليات و عوارض دوره مورد رسيدگي را بررسي كنيد و نتايج حاصله را به عنوان
اظهار نظر در ذيل اين قسمت گزارش نماييد .
7 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 7 به شرح زير است:
گردش بدهكار و بستانكار اقلام دارايي هاي ثابت به تفكيك سرفصلهاي يادداشت دارايي هاي
ثابت در صورتهاي مالي مربوط به دوره مالياتي مورد رسيدگي را اخذ كنيد كه حاوي اطلاعاتي
به شرح زير باشد:
شماره و تاريخ سند حسابداري شرح گردش مانده – ريال
بدهكار بستانكار
آثار مالياتي اعتبار مالياتي ماليات پرداختني
7-1 آثار مالياتي محاسبه و شناسايي شده را از لحاظ انطباق با موازين قانون ماليات بر ارزش افزوده از
1388 سازمان امور مالياتي كشورو /11/ جمله بندهاي 2 و 3 و 17 بخشنامه شماره 28004 مورخ 12
بند 6 و 8و مواد 12 و 17 و 41 و …. قانون ماليات بر ارزش افزوده بررسي كنيد.
7(ذكر اينكه داراي آثار تعديل كننده است يا نه) را بعنوان اظهار – 7-2 نتايج اخذ شده از بندهاي 7و 1
نظر در ذيل جزء 7 قسمت 5درج كنيد .
-51 –
-5 ق
( برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت پنجم-ادامه ( 6
رديف شرح عطف
انجام
دهنده
8 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 8 بدين شرح است:
اطلاعات دريافتي مربوط به حسابهاي برگشت از خريد و تخفيفات و برگشت از فروش و تخفيفات مربوط
به دوره مورد رسيدگي و موضوع بند 15 نامه درخواست اطلاعات را با عطف مناسب در اين قسمت پرونده
1388 سازمان امور /11/ بايگاني كنيد آثار مالياتي اين تعديلات را با توجه به بند 15 بخشنامه 28004 مورخ 12
مالياتي كشورمبني بر ” بند 15 – چنانچه موديان مشمول ثبت نام و اجراي قانون ، ماليات و عوارض موضوع
قانون ماليات بر ارزش افزوده را به طور صحيح در صورتحساب درج و از خريداران وصول ننموده باشند ،
مجاز به وصول ماليات ها و عوارض دوره هاي قبلي ( از تاريخ شموليت ) در قالب صورتحساب يا صورت
وضعيت اصلاحي (حسب مورد ) خواهند بود ماليات و عوارض ارزش افزوده پرداختي در قالب
صورتحساب ها يا صورت وضعيت هاي مذكوربا رعايت ترتيبات قانوني و دستورالعمل هاي صادره براي
خريدار به عنوان اعتبار دوره پرداخت محسوب مي گردد” بررسي و نتيجه گيري نموده و نتيجه اخذ شده
(ذكر اينكه داراي آثار تعديل كننده است يا نه) را بعنوان اظهار نظر در ذيل جزء 8 قسمت 5 گزارش كنيد.
9 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 9 بدين شرح است: صورت ريز محاسبات مربوط به
1388/11/ تخصيص ياتسهيم موضوع تبصره 3 ماده 17 قانون و بند 4 و 19 بخشنامه شماره 28004 مورخ 12
قانون ماليات بر ارزش افزوده و عوارض مربوطه سازمان امور مالياتي مربوط به دوره مورد رسيدگي ،
13 نامه اطلاعات درخواستي را با عطف مناسب در اين قسمت پرونده بايگاني كنيد – موضوع بند 7
.ومحاسبات شركت را با توجه به مر قانون به شرح زيردر خصوص كالاهاي صادر شده محاسبه مجدد
نموده(( بند 19 – صادرات كالا ها و خدمات اعم از معاف و غير معاف به خارج از كشور از طريق مبادي
خروجي رسمي مشمول ماليات و عوارض موضوع اين قانون نمي باشد و بند 4- موديان مالياتي مشمول
اجراي قانون كه به عرضه توام كالا ها يا خدمات مشمول و معاف و عوارض قانون اشتغال دارند، مكلفند
ماليات و عوارض پرداختي بابت تحصيل كالا و خريد خدمت را براي كالاها و خدمات مشمول و معاف به
تفكيك تخصيص نمايند و نسبت به آن بخش از باقيمانده ماليات و عوارض ارزش افزوده پرداختي مشترك
كه امكان تخصيص آن ميسر نمي باشد از طريق تسهيم بر مبناي ميزان فروش كالا يا درآمد خدمات (مادامي
كه مبناي معقول و منطقي باشد ) اقدام نمايند (مشروط بر اينكه نتيجه تسهيم در يك سال مالي در رابطه با
( كل درآمد يا فروش كالاي معاف رعايت شده باشد) متذكر مي شود با توجه به تبصره هاي ( 2)و ( 3) و ( 5
و ماده ( 17 ) قانون، ماليات و عوارض ارزش افزوده پرداختي مربوط به كالاهاي و خدمات معاف قابل
استرداد نمي باشد و به عنوان هزينه هاي قابل قبول موضوع قانون ماليات هاي مستقيم محسوب مي شود .
شايان ذكر است صرفاً ماليات و عوارض پرداختي مربوط به كالا يا خدمات مشمول در حساب ماليات
مودي منظور مي گردد و قابل كسر از ماليات و عوارض متعلقه خواهد بود)) و هر گونه بود يا نبود آثار
تعديلاتي را مشخص نموده و آن را بعنوان نتيجه گيري در كاربرگ مربوطه ثبت (ذكر اينكه داراي آثار
تعديل كننده است يا نه) و در ذيل جزء 9ق 5 بعنوان اظهار نظر گزارش كنيد.
-52 –
-5 ق
( برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت پنجم-ادامه ( 7
رديف شرح عطف انجام
دهنده
10 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 10 بدين شرح است: فهرست واردات و صادرات كالا
13 نامه درخواست اطلاعات را با عطف مناسبي در پرونده قرار دهيد و با ليست – و خدمات موضوع بند 1
ارسالي گمرك ج .ا ا به اداره كل مالياتي ( پس از انجام هماهنگي لازم با سرپرست يا مدير مسئول كار )
ويا از طريق سايت مربوطه،انطباق دهيد و نتيجه گيري را در كاربرگ ثبت كرده (ذكر اينكه داراي آثار
تعديل كننده است يا نه) و در ذيل جزء 10 ق 5 بعنوان اظهار نظر گزارش كنيد.
11 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 11 بدين شرح است: صورت ريز محاسبات قيمت تمام
13 نامه درخواست اطلاعات با عطف مناسبي در اين قسمت – شده كالاي ساخته شده موضوع بند 6
بايگاني كنيد و صورت مزبور را با توجه به مفاد بندهاي 4،11،12،16،18،19 بخشنامه 28004 مورخ
1388/11/12 سازمان امور مالياتي كشور بررسي نموده و نتيجه گيري را در ك اربرگ مربوطه ثبت (ذكر
اينكه داراي آثار تعديل كننده است يا نه) و در ذيل جزء 11 ق 5 بعنوان اظهار نظر گزارش كنيد.
12 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 12 بدين شرح است: اطلاعات ارائه شده توسط واحد
مورد رسيدگي در خصوص نحوه تسهيم ماليات وعوارض پرداختي بابت خريد كالاها و خدمات معاف و
13 نامه درخواست اطلاعات راكه با – يا عرضه توام كالاها و ارائه خدمات معاف و مشمول موضوع بند 7
عطف مناسبي درارتباط با بند 9قسمت 5پرونده، در پرونده بايگاني شده است از نقطه نظر خريد كالاها و
خدمات معاف و يا عرضه توام كالاها و ارائه خدمات معاف و مشمول همچنين اين اطلاعات را با توجه به
1388 سازمان امور مالياتي بررسي كرده و نتيجه و هر گونه /11/ 16 و 19 بخشنامه 28004 مورخ 12 – بند 4
بود يا نبود آثار تعديلاتي را مشخص نموده و آن را بعنوان نتيجه گيري در كاربرگ مربوطه ثبت(ذكر اينكه
داراي آثار تعديل كننده است يا نه) و در ذيل جزء 12 ق 5 بعنوان اظهار نظر گزارش كنيد.
13 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 13 بدين شرح است: اطلاعات دريافتي از واحد مورد
رسيدگي در ارتباط با كالاهاي خاص موضوع تبصره ماده 16 و بندهاي ب ، ج ، د ماده 38 موضوع بند
16 نامه اطلاعات درخواستي را با عطف مناسب در اين قسمت بايگاني كنيد همچنين اين اطلاعات را با
1388 بررسي كرده و نتيجه را به عنوان بعنوان نتيجه /11/ توجه به بند 8و 20 بخشنامه 28004 مورخ 12
گيري در كاربرگ مربوطه ثبت ( باذكر اينكه داراي آثار تعديل كننده است يا نه ) و در ذيل جزء 13 ق 5
بعنوان اظهار نظر گزارش كنيد.
-53 –
-5 ق
( برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت پنجم-ادامه ( 8
رديف شرح عطف انجام دهنده
14 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 14 بدين شرح است: اطلاعات دريافتي از واحد مورد
رسيدگي در ارتباط با مشمول صنايع آلاينده بودن موضوع بند 16 نامه اطلاعات درخواستي را باعطف
مناسب در اين قسمت بايگاني كنيد همچنين اطلاعات دريافتي را با توجه به تبصره يك ، دو ماده 38 و 39
1388 سازمان امور مالياتي كشور مورد بررسي قرارداده و /11/ قانون و بند 20 بخشنامه 28004 مورخ 12
نتيجه را بعنوان نتيجه گيري در كاربرگ مربوطه ثبت ( با ذكر اينكه داراي آثار تعديل كننده است يا نه )و
بعنوان اظهار نظر درذيل جز 14 ق 5 گزارش كنيد.
15 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 15 بدين شرح است: اطلاعات دريافتي از واحد مورد
رسيدگي در ارتباط با نحوه واريز عوارض و جرايم موضوع ماده 38 بر اساس بند هاي الف و ب ماده 39
موضوع بند 16 نامه اطلاعات درخواستي پس از عطف گذاري مناسب مورد بررسي قرارداده و نتيجه
گيري را در كاربرگ مربوطه ثبت ( باذكر اينكه داراي آثار تعديل كننده است يا نه)و بعنوان اظهار نظر درذيل
جز 15 اين قسمت گزارش كنيد.
16 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 16 بدين شرح است: با توجه به رسيدگي هاي انجام
شده (به استنادتبصره 2 و 3 و 5 ماده 17 قانون و بخشنامه هاي مربوطه ) مواردي كه ماليات و عوارض
پرداختي موديان كه طبق قانون ماليات بر ارزش افزوده قابل كسر از مالياتهاي وصول شده يا قابل استرداد
نمي باشد و فقط جز هزينه هاي قابل قبول مي باشد را مشخص نموده و در ذيل اين جز 16 -ق 5 گزارش
نمائيد.
17 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 17 بدين شرح است:
پس از حصول اطمينان از انطباق اطلاعات اخذ شده از واحد مورد رسيدگي در خصوص تعديلات سود و
زيان سنواتي و ساير اصلاحات حسابداري مربوط دوره مورد رسيدگي (با دفاتر قانوني واحد مورد
رسيدگي موضوع بند 17 نامه اطلاعات درخواستي) آن را باعطف مناسبي در اين قسمت پرونده قرار دهيد
همچنين اين اطلاعات را با توجه به مفاد بند 10 مقررات مربوط به ماده 27 قانون ماليات بر ارزش افزوده
كه مقرر ميدارد .
-10 در مورد تعديلات بايستي كليه اقلام بدهكار و بستانكار حسابهاي مربوط از نظر مشمول يا عدم مشمول ماليات و عوارض ”
موضو ع قانون ماليات بر ارزش افزوده بررسي و آثار آن در گزارش حسابرسي مالياتي درج گردد”
مورد بررسي قرارداده و نتيجه را به عنوان اظهار نظر در در ذيل جز 17 ق 5 گزارش كنيد .
18 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 18 بدين شرح است: اطلاعات حاصل شده ازارتباط
با اداره امور مالياتي عملكرد واحد مورد رسيدگي (اين ارتباط بايد با نظر مدير مسئول يا سرپرست كار
انجام شود) را با عطف مناسب در قسمت پنجم بايگاني كنيد همچنين آثار اين اطلاعات را بر ماليات بر
ارزش افزوده دوره مورد رسيدگي مشخص نموده و نتيجه را به عنوان اظهار نظر در ذيل جزء 18 ق 5
گزارش كنيد.
-54 –
-5 ق
( برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت پنجم-ادامه ( 9
رديف شرح عطف انجام دهنده
19 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 19 بدين شرح است : در صورتيكه ساير
توضيحات علاوه بر موارد ذكر شده در ذيل اجزا 18 گانه قسمت 5 وجود داشته باشد در اين قسمت
گزارش گردد .
20 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 20 بدين شرح است:
هر گونه نتيجه اي كه بعنوان تعديلات تشخيصي قابل درج در جدول 21 ميباشد در اين قسمت با
عطف به قسمت مربوطه به شرح زير جمع بندي مي شود .
رديف مربوطه خلاصه تو ضيحات تعديلات تشخيصي
ماليات عوارض
20-1 در ستون رديف مربوطه شماره جزئي كه تعديلات در آن گزارش شده است درج ميگردد.
-20-2 در ستون خلاصه توضيحات علل ايجاد تعديل بصورت مختصر گزارش ميشود.
-20-3 در ستون تعديلات تشخيصي مبلغ تعديلات به تفكيك ماليات و عوارض گزارش ميشود.
چون نتايج اين تعديلات عينا به جداول الف وب جز 21 قسمت 5 نقل ميشود لذا در صورت تعدد
موارد اثر گذار در يك رديف ازآن جداول ، در جز 20 براي موارد مشابه جمع فرعي محاسبه و
جمع، به جداول مذكور منتقل ميشود .
21 بخش الف – كالاها و خدمات عمومي :
-1 اطلاعات ستون ” مبلغ ابرازي ماخذ محاسبه ” براساس اطلاعات اظهار نامه مالياتي تحرير مي شود
.
-2 منبع اطلاعات ستون ” تعديلات تشخيصي (افزاينده / كاهنده) از پرونده حسابرسي قايل استخراج
مي باشد.
-3 ستون” مبلغ تشخيصي” حاصل جمع جبري دو ستون” مبلغ ابرازي ماخذ محاسبه “و تعديلات
تشخيصي ( افزاينده / كاهنده )” مي باشد .
-4 ستون ماليات و عوارض حاصل جمع جبري مبالغ ابراز شده و ماليات و عوارض ناشي از تعديلات
تشخيصي ميباشد.
– بخش ب – كالاهاي خاص
تكميل اين بخش مشابه بخش الف مي باشد كه در جدول مياني اين قسمت يعني ” حاصل جمع
جداول الف وب ” جمع بندي اطلاعات جداول اول بخش الف و ب جمع بندي مي شود
– بخش ج- عوارض آلايندگي موضوع تبصره يك ماده سي و هشت
با تحرير اين جدول بر اساس اطلاعات دريافتي و بررسي شده ،جز 21 قسمت 5 گزارش كامل ميشود
.
تأييد بررسي كننده:
-55 –
-5 ق
1
قسمت پنجم – نتايج رسيدگي :
1. اظهارنظر نسبت به انطباق صورتحسابهاي صادره فروش كالا و ارائه خدمات با صورتحساب نمونه اعلام
شده سازمان امورمالياتي كشور (موضوع ماده 19 قانون ماليات بر ارزش افزوده) و رعايت دستورالعمل و
ضوابط اجرايي مربوطه به استثناي موارد خاصي كه از سوي سازمان امور مالياتي كشور اعلام مي
شود.(موارد عدم رعايت ضوابط به شرح پيوست درج شود) همچنين انطباق فهرست ارائه شده (موضوع
جز دو قسمت چهارم ، دامنه رسيدگي) با صورتحسابهاي صادره و اظهارنظر نسبت به ماليات و عوارض
متعلقه و دريافتي.
2. اظهارنظر نسبت به انطباق صورتحسابهاي خريد كالاها و خدمات با صورتحساب نمونه شماره يك اعلام
به Pos شده سازمان امورمالياتي كشور(صورتحسابهاي نمونه شماره دو مربوط به ماشين هاي فروش
عنوان اعتبار مالياتي قابل قبول نخواهد بود) و همچنين انطباق فهرست ارائه شده (موضوع جز يك قسمت
چهارم ، دامنه رسيدگي) با صورتحسابهاي خريد كالاها و خدمات و اظهارنظر درخصوص ماليات و
عوارض پرداختي.
3. اظهارنظر نسبت به قراردادهاي مربوط به فروش مواد يا كالا/ ارائه خدمات با مدارك و مستندات بدست
آمده و فهرست ارائه شده.
4. اظهارنظر نسبت به قراردادهاي مربوط به خريد مواد يا كالا / دريافت خدمات با مدارك و مستندات
بدست آمده و فهرست ارائه شده.
دستورالعمل
-56 –
-5 ق
2
5. اظهارنظر نسبت به بررسي نمونه اي:
-5-1 صورتحسابهاي فروش و اطمينان از صحت جريان معاملات و دريافت و پرداخت ماليات و عوارض
(كاربرگ رسيدگي ضميمه شود)
-5-2 صورتحسابهاي خريد و اطمينان از صحت جريان معاملات و دريافت و پرداخت ماليات و عوارض
(كاربرگ رسيدگي ضميمه شود)
6. اظهارنظر درخصوص استعلامها و مدارك و مستندات بدست آمده از اشخاص ثالث (از جمله گزارشات
اجراي ماده 181 ق.م.م) و انطباق با دفاتر و اسناد و مدارك ارائه شده و تأثير آن بر ماليات و عوارض
دوره مورد رسيدگي.
7. بررسي و اظهارنظر راجع به تغييرات ايجاد شده در اقلام دارايي هاي ثابت (به استثناي املاك ) نسبت به
دوره مالياتي قبل و ذكر اثرات آن برماليات بر ارزش افزوده و عوارض دوره مالياتي (اظهارنظر
درخصوص واردات ماشين آلات و تجهيزات خطوط توليد)
8. بررسي و اظهارنظر نسبت به حسابهاي برگشت از خريد و تخفيفات و برگشت از فروش و تخفيفات.
دستورالعمل
-57 –
-5 ق
3
9. اظهارنظر نسبت به صحت تخصيص و يا تسهيم نهاده هاي كالاهاي صادر شده و اثرات آن بر ماليات بر
ارزش افزوده و عوارض مربوط.
10 . اظهارنظر نسبت به فهرست واردات و صادرات كالاها و خدمات و انطباق آن با اطلاعات دريافتي از
گمرك ج.ا.ا.
11 . بررسي و اظهارنظر در رابطه با صورت محاسبات قيمت تمام شده كالاي ساخته شده و تعيين آثار مترتب
آن بر ماليات بر ارزش افزوده و عوارض مربوط.
12 . اظهارنظر درخصوص عرضه كالاها و ارائه خدمات معاف از ماليات و عرضه توأم كالاها و ارائه خدمات
معاف و مشمول و نحوه تخصيص يا تسهيم سهم قابل قبول ماليات و عوارض پرداخت شده بابت خريد
كالاها و خدمات.
13 . اظهارنظر در رابطه با ماليات بر ارزش افزوده و عوارض پرداختي موديان بابت كالاهاي خاص موضوع
تبصره ماده 16 و بندهاي ب،ج،د ماده 38 كه قابل كسر از مالياتهاي وصول شده يا قابل استرداد نمي باشد.
دستورالعمل
-58 –
-5 ق
4
14 اظهارنظر درخصوص عوارض آلايندگي و هزينه هاي ايجاد مراكز آموزشي و ورزشي واحدهاي توليدي
موضوع تبصره يك و دو ماده 38
مودي طبق رديف …………… صفحه ………. فهرست اعلامي سازمان حفاظت محيط زيست جزء صنايع آلاينده
. يا طبق مجوز/نامه شماره ……………. مورخ ……………… از فهرست مزبور خارج شده است  محسوب شده
15 . اظهارنظر درخصوص نحوه واريز عوارض و جرائم موضوع ماده 38 براساس بندهاي الف و ب ماده 39
16 . بررسي و اعلام مواردي كه ماليات و عوارض پرداختي موديان كه طبق مقررات قانون ماليات بر ارزش
افزوده قابل كسر از مالياتهاي وصول شده يا قابل استرداد نيست و جزء هزينه هاي قابل قبول ق .م.م مي
باشد.(عوارض آلايندگي پرداختي جز هزينه هاي قابل قبول ق.م.م نمي باشد.)
17 . ذكر آثار ناشي از تعديلات سود و زيان سنواتي و ساير اصلاحات حسابداري.
18 . نتايج حاصل از تبادل اطلاعات با اداره امور مالياتي عملكرد شركت/ موسسه و آثار آن بر ماليات بر ارزش
افزوده اين دوره.
دستورالعمل
-59 –
-5 ق
5
19 . ساير توضيحات لازم كه به نظر رسيدگي كننده در تعيين و مأخذ محاسبه ماليات و عوارض مربوط موثر
بوده يا خواهد بود.
20 . جمع بندي نتايج و محاسبات رديفهاي يك لغايت نوزده :
دستورالعمل
-60 –
-5 ق
6
21 . اظهارنظر راجع به ماليات بر ارزش افزوده و عوارض متعلقه (تكميل جدول با توجه به رديف بيست)
الف- كالاها و خدمات عمومي
(مبالغ به ريال)
شرح مبلغ ابرازي مأخذ تعديلات تشخيصي (افزاينده مبلغ تشخيصي ماليات بر ارزش عوارض
عرضه كالاها و ارائه خدمات مشمول
كاهش يا معاوضه دارايي هاي ثابت (به استثناي املاك)
صادرات
عرضه كالا و ارائه خدمات معاف
آثار تعديلات (موضوع رديف 17 قسمت پنجم)
جمع كل فروش و صادرات/ جمع ماليات و عوارض دريافتي
خريد كالاها و خدمات مشمول
افزايش يا معاوضه دارايي هاي ثابت (به استثناي املاك)
واردات كالاها و خدمات مشمول
خريد و واردات كالاها و خدمات معاف
آثار تعديلات (موضوع رديف 17 قسمت پنجم)
جمع كل خريد و واردات / جمع ماليات و عوارض پرداختي
كسر مي شود ماليات و عوارض پرداختي غيرقابل استرداد و يا تهاتر
جمع كل ماليات و عوارض پرداختي قابل قبول
جمع كل بدهي / اعتبار دوره :
دستورالعمل
-61 –
-5 ق
7ب- كالاهاي خاصشرح مبلغ ابرازي مأخذ تعديلات تشخيصي (افزاينده مبلغ تشخيصي ماليات بر ارزش عوارض( عرضه كالاهاي خاص (موضوع تبصره ماده 16 و ماده 38( صادرات كالاهاي خاص (موضوع تبصره ماده 16 و ماده 38آثار تعديلات (موضوع رديف 17 قسمت پنجم)جمع كل فروش و صادرات كالاهاي خاص /جمع ماليات و عوارض( خريد كالاهاي خاص(موضوع تبصره ماده 16 و ماده 38( واردات كالاهاي خاص (موضوع تبصره ماده 16 و ماده 38آثار تعديلات (موضوع رديف 17 قسمت پنجم)جمع كل خريد و واردات كالاهاي خاص /جمع ماليات و عوارضكسر مي شود ماليات و عوارض پرداختي غيرقابل استرداد و يا تهاترجمع كل ماليات و عوارض پرداختي قابل قبولجمع كل بدهي / اعتبار دوره :
حاصل جمع جداول الف و ب :
مانده اعتبار از دوره هاي قبل
جمع كل بدهي / اعتبار دوره جدول الف(كالاها و خدمات عمومي) :
جمع كل بدهي /اعتبار دوره جدول ب (كالاهاي خاص) :
جمع كل بدهي / اعتبار با احتساب اعتبار دوره قبل
ج- عوارض آلايندگي موضوع تبصره يك ماده سي و هشت
جمع كل فروش كالا نرخ عوارض جريمه جمع كل
يك درصد
دستورالعمل
-62 –
ديوايدر قسمت ششم
-63 –
-6 ق
برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت ششم
رديف شرح عطف انجام دهنده
6 برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 6 بدين شرح است:قسمت ششم گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده مربوط به اظهار نظر حسابرسياست كه شامل قسمت الف كه شامل دو نوع اظهار نظر است نوع اول اظهار نظر مقبولاست كه در واقع اظهار نامه مودي مورد تاييدقرار گرفته است . اين نوع اظهار نظرموجب انتخاب گزينه 1-ب در قسمت سوم گزارش خواهد شد.نوع دوم گزارش تعديل شده است كه فروش و خريد تعديل شده و به تبع آن ماليات وعوارض تعديل شده بر اساس بند 21 قسمت پنجم گزارش تحرير مي شود .قسمت ب بر اساس اطلاعات مندرج در بخش ج بند 21 قسمت پنجم تحرير مي شود .
-64 –
7و 6- ق
1
قسمت ششم – اظهارنظر حسابرس :
به نظر اين موسسه
الف- اسناد و مدارك حسابداري براي امر حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده طبق مفاد قوانين و مقررات مربوط
و با رعايت استانداردهاي حسابداري كفايت دارد؛
1. مأخذ محاسبه فروش و خريد مشمول ماليات و عوارض مندرج در اظهارنامه ، براي دوره مالياتي منتهي به
………..شركت…………. به مبالغ (فروش مشمول )……………….ريال و (خريد مشمول ) …………….. ريال و
ماليات بر ارزش افزوده و عوارض قابل پرداخت ابرازي /مازاد پرداختي به مبالغ (ماليات)…………… ريال و
(عوارض) …………………ريال صحيح بوده و مورد تأييد مي باشد.
2. به موجب بند 21 قسمت پنجم گزارش ، مأخذ محاسبه فروش و خريد مشمول ماليات و عوارض براي
دوره سه ماهه مالياتي منتهي به ………………شركت ………. مبالغ (فروش مشمو ل) ………….ريال .و(خريد
مشمول) ………………..مي باشد و در نتيجه مبالغ ماليات و عوارض قابل پرداخت / مازاد پرداختي معادل
(ماليات) ………………..ريال و (عوارض) ……………………ريال تعيين مي گردد.
نمي  ب- شركت …………………….. مشمول عوارض آلايندگي موضوع تبصره يك ماده 38 مي باشد
باشد………كه از مأخذ فروش ……………………….ريال معادل ……………………..ريال بوده كه مبلغ
………………….ريال طي قبض شماره ……………….مورخ …../…../…. 13 پرداخت گرديده است.
قسمت هفتم – ساير توضيحات :
موسسه حسابرسي
مهر و امضاء
تاريخ :
نام و نام خانوادگي حسابدار رسمي:
شماره عضويت:
امضاء:
نام و نام خانوادگي حسابدار رسمي:
شماره عضويت:
امضاء:
دستورالعمل
-65 –
ديوايدر قسمت هفتم
-66 –
-7 ق
برنامه حسابرسي وراهنماي تكميل قسمت هفتم
رديف شرح عطف انجام دهنده
7
برنامه رسيدگي و راهنماي تكميل جزء 7 بدين شرح است:
هر گونه توضيح كه به نظر حسابرس لازم به گزارش است اعم از اينكه داراي آثار
تعديل كننده ماليات و عوارض باشد ويا نباشدو مستند به مدارك و شواهد كافي
است،وقابل طبقه بندي در قسمتهاي ا الي 5 نبوده، و يا به قضاوت حسابرس نياز به
تأكيد دارد در اين قسمت گزارش مي شود.
-67 –
اظهارنظر اداره امور مالياتي :
اين قسمت توسط اداره امور مالياتي تنظيم مي شود.
-68 –
خذ: Ĥ منابع و م
1 – مجموعه قوانين مالياتي علي اكبر ، عباس وفادار و فرزاد شهداد فرد
2 – بخشنامه هاي مالياتي سازمان امور مالياتي
3 – مطالب مندرج در سايت اينترنتي جامعه حسابداران رسمي ايران