استاندارد حسابداري شماره 31

• هدف استاندارد حسابداري شماره 31 این است که  روش­های  حسابداری  را برای  دارایی­های  نامشهودی تعیین  کند که سایر استانداردها درمورد  آن بکار نمی­روند . این استاندارد  واحد را ملزم به شناسایی دارایی­ نامشهود می­کند، اگر و تنها اگر، شرایط خاص آن محقق شود. این استاندارد همچنین چگونگی اندازه­گیری ارزش دفتری دارایی­های نامشهود را تعیین کرده و افشای مشخصی درباره دارایی­های نامشهود را ملزم می­کند.

دامنه کاربرد

• واحدی که صورت­های مالی را بر اساس مبنای تعهدی حسابداری تهیه و ارائه می­کند باید این استاندارد را برای حسابداری دارایی­های نامشهود خود بکار گیرد.
• این استاندارد باید برای حسابداری دارایی­های نامشهود به استثنای موارد زیر بکار گرفته شود:

الف) دارایی­های نامشهودی که در دامنه کاربرد استاندارد دیگری قرار دارند.

ب) دارایی­های مالی، که در استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 28 “ابزارهای مالی: ارائه ” تشریح شده­اند،

ج) شناخت و اندازه­گیری اکتشاف و ارزیابی دارایی­ها (به استانداردهای حسابداری ملی و بین­المللی مربوط به اکتشاف، و ارزیابی منابع معدنی، مراجعه کنید)

د) هزینه­های توسعه و استخراج مواد معدنی، نفت، گاز طبیعی و سایر منابع غیر قابل بازیافت؛استاندارد حسابداري شماره 31

ه) دارایی­های نامشهود تحصیل شده در ترکیب تجاری (به استانداردهای حسابداری ملی و بین­المللی مربوط به ترکیب تجاری مراجعه کنید)؛

و) سرقفلی تحصیل شده در ترکیب تجاری(به استانداردهای حسابداری ملی و بین­المللی مربوط به ترکیب تجاری مراجعه کنید)؛

ز) حقوق و قدرت اعطا شده به وسیله قانون یا به وسیله موارد مشابه؛

ح) دارایی­های مالیاتی انتقالی (به استانداردهای حسابداری ملی و بین­المللی مربوط به مالیات درآمد مراجعه کنید)؛

ط) بهای­تمام شده تحصیل انتقالی، و دارایی­های نامشهود، ناشی از حقوق قراردادی بیمه­گر بر طبق قراردادهای بیمه در دامنه کاربرد استانداردهای حسابداری ملی و بین­المللی مربوط به قراردادهای بیمه­ای. در مواردی که استانداردهای حسابداری ملی وبین­المللی، الزامات افشای خاصی برای آن دارایی­های نامشهود در نظر نگرفته­اند، الزامات افشای این استاندارد برای آن دارایی­های نامشهود اجرا می­شود؛

ی) دارایی­های نامشهود غیرجاری که به عنوان نگهداری شده برای فروش طبقه بندی شده­اند (یا در گروه دارایی­های کنارگذاشته شده هستند که به عنوان نگهداری شده برای فروش طبقه بندی می­شوند) بر طبق استانداردهای حسابداری ملی و بین­المللی مربوط به دارایی­های غیرجاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده؛ و

ک)  برای دارایی­های موروثی نامشهود، اگرچه الزامات افشا بندهای 115-127 برای آن دسته از دارایی­های موروثی شناسایی شده اجرا می­شود.استاندارد حسابداري شماره 31

• این استاندارد برای تمام واحدهای بخش عمومی به استثنای بنگاه­های تجاری دولتی کاربرد دارد.

• مقدمه استانداردهای بین­المللی حسابداری بخش عمومی که به وسیله هیات تدوین استاندارهای حسابداری بخش عمومی منتشر شده است تشریح می­کند که بنگاه­های تجاری دولتی، استانداردهای گزارشگری مالی بین­المللی منتشرشده توسط هیات تدوین استاندارهای حسابداری بین­المللی را اجرا می­کنند. بنگاه­های تجاری دولتی در استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره (1) با عنوان ارائه صورت­های مالی تعریف شده­اند.

• چنانچه سایر استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی، برای نوع خاصی از دارایی­ نامشهود رویه حسابداری را تجویز کنند، واحد آن استاندارد را به جای این استاندارد بکار می­گیرد. به عنوان نمونه، این استاندارد برای موارد زیر اجرا نمی­شود:

الف) دارایی­های نامشهودی که به وسیله واحد در عملیات عادی برای فروش نگهداری می­شوند (به استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 11 “قراردادهای ساخت” و استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 12 “موجودی کالا” مراجعه کنید)

ب) اجاره­هایی که در دامنه کاربرد استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 13 “اجاره­ها” قرار دارند.

ج) دارایی­های حاصل از طرح­های مزایای بازنشستگی (به استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 25 “مزایای بازنشستگی” مراجعه کنید.)

د) دارایی­های مالی تعریف شده در استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 28. شناخت و اندازه­گیری برخی از دارایی­های مالی تحت پوشش استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 6 “صورت­های مالی تلفیقی و جداگانه” و استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره7 “سرمایه­گذاری در واحدهای وابسته”و استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 8 “منافع در مشارکت­های خاص”

قرار می­گیرند.

• برخی از دارایی­های نامشهود می­توانند دارای مواد فیزیکی همچون لوح فشرده( در مورد نرم­افزارهای رایانه­ای)، مدارک قانونی (در مورد پروانه­ها و حق امتیازها) یا فیلم باشند. به منظور تعیین اینکه دارایی که دارایی هر دو جز مشهود و نامشهود است باید بر اساس استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 17 با عنوان اموال، تجهیزات و ماشین­آلات با آن رفتار شود یا به عنوان دارایی نامشهود بر اساس این استاندارد، واحد باید از قضاوت حرفه­ای به منظور تعیین اینکه کدام جزء بااهمیت­تر است استفاده کند. به عنوان مثال، نرم­افزارهای هوابردی برای هواپیماهای جنگی جزء لاینفک برای هواپیما محسوب می­شوند

• و به عنوان اموال، تجهیزات و ماشین­آلات با آن­ها رفتار خواهد شد. مورد مشابه برای سیستم عملیات یک رایانه به کار می­رود. زمانی که نرم­افزاری جزئی لاینفک از سخت افزار مربوط به آن نباشد، نرم­افزار رایانه به عنوان دارایی­ نامشهود در نظر گرفته می­شود.
• این استاندارد در مورد مخارج تبلیغات، آموزش، راه­اندازی، پژوهش، و فعالیت­های توسعه بکار می­رود. فعالیت­های تحقیق و توسعه منجر به گسترش و توسعه دانش می­شوند. بنابراین، اگرچه این فعالیت­ها منجر به ایجاد یک دارایی با موجودیت فیزیکی می­شوند(همانند نمونه اولیه)، بخش فیزیکی آن دارایی قسمت فرعی برای جزء نامشهود آن یعنی دانش بکار رفته برای ساخت آن، محسوب می­شود.

• در موارد مربوط به اجاره تامین مالی، دارایی اصلی ممکن است مشهود یا نامشهود باشد. پس از شناخت اولیه، حساب­های مستاجر برای دارایی نامشهود بر اساس اجاره تامین مالی بر طبق این استاندارد نگهداری می­شوند. حقوق بر اساس موافقتنا­مه­های صدور مجوز برای مواردی همچون فیلم­ها، ضبط ویدئو، بازیگری، نسخه­های خطی، حق ثبت اختراع، و حق نشر از دامنه کاربرد استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 13 خارج بوده و در دامنه کاربرد این استاندارد قرار می­گیرند.

• .
• خروج از دامنه کاربرد این استاندارد می­تواند رخ دهد چنانچه فعالیت­ها یا معاملات بسیار خاص باشند که منجر به افزایش مسائل حسابداری شوند که باید روش­های دیگری برای آنها بکار گرفته شود. این مسائل در حسابداری برای مخارج اکتشاف یا توسعه و استخراج نفت، گاز، و منابع معدنی  در صنایع استخراجی، و در موارد مربوط به قراردادهای بیمه­ای، می­تواند روی دهد. بنابراین، این استاندارد در مورد مخارج این فعالیت­ها و قراردادها بکار نمی­رود. اگرچه، این استاندارد برای سایر دارایی­های نامشهود مورد استفاده ( همچون نرم­افزار رایانه)، و سایر مخارج تحمل شده (همچون هزینه­های آماده­سازی)، در صنایع استخراجی یا به وسیله بیمه­گرها کاربرد دارد.

دارایی­های موروثی نامشهود

• این استاندارد واحد را ملزم به شناسایی دارایی­های موروثی نامشهودی نمی­کند که به طور متفاوت مطابق با تعریف و شرایط شناخت دارایی­های نامشهود هستند. چنانچه واحدی دارایی­های موروثی نامشهود را شناسایی کرد، باید الزامات افشا این استاندارد را اجرا کند و همچنین می­تواند، اما ملزم نیست، الزامات اندازه­گیری این استاندارد را بکار گیرد.

• برخی از دارایی­های نامشهود همانند دارایی­های موروثی نامشهود تشریح می­شوند به علت اهمیت تاریخی، محیطی و فرهنگی آن­ها. نمونه­هایی از دارایی­های موروثی نامشهود شامل ثبت وقایع تاریخی مهم و حقوق مربوط به استفاده از تصویر شخص مهم از جامعه بر روی تمبر پستی یا سکه­های کلکسیونی. مشخصات اصلی، شامل موارد زیر، معمولا به وسیله دارایی­های نامشهود موروثی نشان داده می­شوند (اگرچه این مشخصات برای آن دارایی­ها جامع نیستند):

الف) ارزش آنها در فرهنگ، محیط و شرایط تاریخی، بعید به نظر می­رسد که به طور کامل بتوان بر اساس قیمت بازار تعیین شود؛

ب) تعهدات مشروع و/ یا قانونی محدودیت­های مختلف و ممنوعیت­های تحمیلی در مورد فروش آن­ها ایجاد کرده است؛

ج) ارزش آنها در طول زمان ممکن است افزایش یابد؛ و

د) برآورد عمر مفید آن­ها اغلب مشکل است، که در برخی موارد می­تواند به صدها سال برسد.

• واحدهای بخش عمومی ممکن است دارایی­های موروثی زیادی را نگهداری کنند که در طول سال­های طولانی و به طرق مختلف کسب شده­اند، شامل خرید، اهدا، ماترک، مصادره. این دارایی­ها به ندرت با هدف ایجاد جریان ورودی وجه نقد نگهداری می­شوند، و معمولا محدودیت­های اجتماعی و قانونی به منظور استفاده از آن­ها برای آن اهداف وجود دارد.
• برخی از دارایی­های موروثی نامشهود دارای منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی هستند به غیر از ارزش موروثی آنها. به عنوان مثال، حق امتیاز پرداخت شده به واحد برای استفاده از یک ثبت تاریخی. در این گونه موارد، دارایی موروثی نامشهود می­تواند بر اساس همان مبناهایی شناسایی و اندازه­گیری شود که سایر اقلام دارایی­های نامشهود مولد وجه نقد شناسایی و اندازه­گیری می­شوند. برای سایر دارایی­های موروثی نامشهود، مزایای اقتصادی آتی و توان بالقوه خدمت رسانی محدود به مشخصات موروثی آن­هاست. وجود هردو مورد مزایای اقتصادی آتی و توان بالقوه خدمت­رسانی می­تواند بر روی انتخاب مبنای اندازه­گیری تاثیر گذارد.
• الزامات افشای ارانه شده در بندهای 117 تا 124 واحدها را ملزم به افشا در مورد دارایی­های نامشهود شناسایی شده می­کند. بنابراین، واحدهایی که دارایی­های موروثی نامشهود شناسایی می­کنند ملزم به افشا در رابطه با آن دارایی­ها همچون مسائلی از قبیل:

الف) مبنای اندازه­گیری مورد استفاده

ب) روش استهلاک مورد استفاده چنانچه موجود باشد؛

ج) ارزش دفتری ناخالص؛

د) استهلاک انباشته در پایان دوره چنانچه موجود باشد؛ و

ه) صورت تطبیق ارزش دفتری در ابتدا و انتهای دوره که نشان دهنده اجزای اصلی آن باشد.

تعاریف

• اقلام زیر در این استاندارد با معانی مشخص بکار گرفته شده اند:

توسعه: بکارگیری یافته­های پژوهش­ها یا سایر موارد دانش در قالب طرح­ها یا نقشه­ها برای تولید مواد جدید یا پیشرفته، تجهیزات، محصولات، فرآیندها، سیستم­ها یا خدمات قبل از آغاز تولیدات تجاری یا استفاده تجاری.

دارایی نامشهود: دارایی غیرپولی قابل شناسایی که فاقد موجودیت فیزیکی باشد.

تحقیق (پژوهش): بررسی اصلی و برنامه­ریزی شده که با هدف کسب دانش فنی یا علمی جدید و درک آن انجام می­شود.

واژه‌هاي تعريف شده در ساير استانداردهای بين‌المللي حسابداري بخش عمومي با همان معاني ذكر شده در آن استانداردها، در اين استاندارد مورد استفاده قرار مي‌گيرند و در واژه‌نامه اصطلاحات تعریف شده منتشره نیز به صورت جداگانه چاپ شده­اند.

دارایی­های نامشهود

• واحدها غالبا منابع را مصرف می­کنند، یا بدهی­ها را تحمل می­کنند، در موارد مربوط به تحصیل، توسعه، نگهداری، یا افزایش منابع نامشهود همچون دانش فنی و علمی، طراحی و اجرای فرآیندهای جدید، یا سیستم­ها، پروانه­ها، دارایی فکری، و علائم تجاری (شامل نام علامت و عناوین چاپ و نشر). نمونه­های عام از اقلامی که در قالب این سرفصل جای می­گیرند شامل نرم­افزارهای رایانه­ای، حق اختراع، حق نشر، فیلم­ها، فهرست مشترکین، پروانه­های ماهیگیری بدست آمده، سهمیه واردات کسب شده، و ارتباط با استفاده­کنندگان از خدمت است.
• تمامی اقلام بیان شده در بند 17 در معیارهای مربوط به تعریف دارایی نامشهود قرار نمی­گیرند، یعنی قابلیت تشخیص، کنترل بر منابع، و وجود منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت رسانی. چنانچه قلمی در دامنه کاربرد این استاندارد در معیارهای مربوط به تعریف دارایی نامشهود قرار نگیرد، هزینه­های مربوط به تحصیل یا ساخت داخلی آن در دوره تحمل به عنوان هزینه شناسایی می­شوند.

• یک دارایی زمانی قابل تشخیص است که دارای شرایط هر یک از بندهای زیر باشد:

الف) قابل تفکیک، یعنی قابلیت تفکیک و تقسیم از واحد و فروش آن وجود داشته باشد، قابل انتقال، قابل اجاره، یا قابل تبدیل باشد چه به صورت انفرادی یا در مجموع با سایر قراردادهای مربوط، دارایی­ها و بدهی­های قابل تشخیص، بدون در نظر گرفتن اینکه واحد قصد انجام آن را دارد یا خیر؛ و

ب) از قراردادهای الزام­آوری حاصل شده باشد( شامل حقوق ناشی از قراردادها یا سایر حقوق قانونی)، بدون در نظر گرفتن اینکه آیا این حقوق قابل انتقال یا قابل تفکیک از واحد یا سایر حقوق و تعهدات است یا خیر.

• از منظر اهداف این استاندارد، قراردادهای الزام­آور، قراردادهایی هستند که حقوق و تعهدات مشابهی به طرفین شرکت­کننده در آن اعطا می­کند چنانچه در قالب شکل قرارداد باشد.

کنترل دارایی

• یک واحد زمانی کنترل یک دارایی را در اختیار دارد که قدرت کسب مزایای اقتصادی آتی و توان بالقوه خدمت­رسانی ناشی از منابع اساسی را داشته و توانایی ایجاد محدودیت در دسترسی دیگران به آن منافع و آن خدمات بالقوه را داشته باشد. ظرفیت واحد به منظور کنترل مزایای افتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی دارایی نامشهود به طور معمول از حقوق قانونی که لازم الاجرا در دادگاه است، بدست می­آید. در نبود حقوق قانونی، نشان دادن کنترل مشکل­تر خواهد شد.
• اگرچه، توانایی اجرایی قانونی یک حق شرطی لازم برای کنترل نیست زیرا واحد می­تواند توانایی کنترل مزایای اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی را از را­ه­های دیگر بدست آورد.
• دانش فنی و علمی می­تواند منجر به افزایش مزایای اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی شود. واحد آن مزایا و خدمات بالقوه را تحت کنترل دارد چنانچه به عنوان مثال، دانش به وسیله حقوق قانونی همچون حق نشر، یک محدودیت توافق­نامه تجارت (در جایی که مجاز باشد)، یا به وسیله وظیفه قانونی در مورد کارکنان ( to maintain confidentiality) حفظ شود.
• واحد می­تواند گروهی از کارکنان ماهر داشته باشد و ممکن است قادر باشد تا مهارت­های افزایشی (بالقوه) کارکنان را به وسیله آموزش که منجر به مزایای اقتصادی آتی و توان بالقوه خدمت­رسانی می­شود، شناسایی کند.
• واحد همچنین ممکن است انتظار داشته باشد که کارکنان به صورت مستمر، مهارت­های خود را در اختیار شرکت قرار می­دهند. اگرچه، واحد معمولا کنترل کافی بر روی مزایای اقتصادی آتی و توان بالقوه خدمت­رسانی ناشی از گروه کارکنان ماهر و آموزش آن­ها به منظور تحقق تعریف دارایی نامشهود، ندارد. به دلایل مشابه، مدیریت خاص یا استعداد فنی بعید است تا معیارهای شناخت دارایی­ نامشهود را کسب کند، مگر اینکه حقوق قانونی برای استفاده از آن و کسب مزایای افتصادی آتی و توان بالقوه خدمت­رسانی مورد انتظار ناشی از آن وجود داشته باشد و همچنین سایر موارد و معیارهای شناسایی دارایی نامشهود را کسب کند.

• واحد ممکن است انواع مختلف استفاده­کنندگان از خدمات آن یا نرخ موفقیتی در جذب استفاده­کنندگان برنامه­ریزی شده از خدمات خود را داشته باشد و پیش­بینی کند، به علت تلاش برای ایجاد ارتباط با استفاده­کنندگان از خدمات، که آن استفاده­کنند­گان، تقاضا برای خدمات را ادامه خواهند داد.

• اگرچه، در نبود حقوق قانونی، یا سایر روش­ها به منظور کنترل ارتباط با استفاده­کنندگان از خدمات یا وفاداری آن­ها، واحد معمولا کنترل کافی بر روی مزایای افتصادی آتی و توان بالقوه خدمت­رسانی ناشی از ارتباط با استفاده­کنند­گان از خدمت و وفاداری آنها به منظور کسب معیارهای شناخت دارایی نامشهود، نخواهد داشت.
• (به عنوان نمونه، انواع متنوعی از استفاده­کنندگان از خدمات، سهم بازار یا میزان موفقیت در ارائه خدمت، ارتباط با مشتری و وفاداری وی). در نبود حقوق قانونی پشتوانه این ارتباط، معاملات مبادله­ای برای همان ارتباط مشتری غیرقراردادی یا موارد مشابه آن، شواهدی ایجاد می­کند که واحد قادر به کنترل مزایای افتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی ناشی از ارتباط با مشتری را داراست. زیرا این­چنین معاملات مبادله­ای شواهدی در مورد قابلیت تفکیک این ارتباط و اینکه آن روابط معیارهای شناسایی دارایی نامشهود را کسب می­کنند، ایجاد می­کند.استاندارد حسابداري شماره 31

مزایای اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی

• مزایای اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی ناشی از دارایی نامشهود می­تواند شامل درآمد حاصل از فروش محصول یا خدمت، صرفه­جویی در هزینه­ها، یا سایر مزایای ناشی از استفاده از دارایی به وسیله واحد باشد. به عنوان نمونه، استفاده از دارایی فکری (سرمایه فکری) در تولید یا فرآیند خدمت­رسانی می­تواند منجر به کاهش هزینه­های تولید یا خدمت­رسانی آتی یا تحویل سریعتر خدمت شود به جای اینکه درآمد آتی را افزایش دهد. (به عنوان نمونه، یک سیستم برخط (online) که به شهروندان اجازه می­دهد تا گواهینامه­های رانندگی خود را با سرعت بیشتر تمدید کنند، منجر به کاهش کارکنان اداری مورد نیاز برای انجام این فعالیت و افزایش سرعت انجام فرآیند می­شود.)

شناخت و اندازه­گیری

• شناخت یک قلن به عنوان دارایی نامشهود نیازمند آن است که واحد تعیین کند آن قلم معیارهای زیر را کسب کرده است :

الف) تعریف دارایی نامشهود (به بند 17-25 مراجعه کنید)؛و

ب) شرایط شناخت (به بند 28- 30 مراجعه کنید)

این الزامات برای بهای تمام شده اندازه­گیری شده در شناخت بکار می­رود ( بهای تمام شده در یک معامله مبادلاتی یا تولید داخلی دارایی نامشهود، یا ارزش منصفانه دارایی نامشهود تحصیل شده به واسطه معاملات غیرمبادله­ای) و موارد ایجاد شده بعد از آن همچون اضافات، جایگزینی اجزا یا تعمیر آن.

• ماهیت دارایی­های نامشهود به گونه­ای است که در اکثر موارد هیچگونه اضافاتی به آن دارایی یا جایگزینی اجزایی از آن ایجاد نمی­شود. بر این اساس، اکثر مخارج بعدی که به منظور نگهداری مزایای اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی است در دارایی نامشهود موجود در نظر گرفته می­شود به جای اینکه معیارهای تعریف دارایی نامشهود و شرایط شناخت آن در این استاندارد را کسب کند.
• بعلاوه، نسبت دادن مخارج بعدی به طور مستقیم به یک دارایی نامشهود به جای عملیات واحد به عنوان یک کل، اغلب مشکل است. بنابراین، تنها در موارد نادر مخارج بعدی تحمل شده پس از شناخت اولیه دارایی نامشهود تحصیل شده یا پس از تکمیل دارایی نامشهود تولید شده در داخل، در ارزش دفتری دارایی شناسایی می­شوند. مطابق با بند 61، مخارج بعدی در مورد علائم، mastheads، عناوین چاپ و نشر، فهرست مشترکین، و اقلامی که در مواد اصلی با یکدیگر مشابه هستند(چه تحصیل شده باشند و چه در داخل تولید شده باشند)
• در تاریخ تحمل در مازاد یا کسری شناسایی می­شوند. این مسئله بدان علت است که این مخارج از مخارج انجام شده به منظور توسعه عملیات واحد به عنوان یک کل قابل تفکیک نیستند.
• دارایی نامشهود باید شناسایی شود اگر و تنها اگر:

الف) جریان ورودی منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی قابل انتساب به دارایی به درون واحد محتمل باشد؛ و

ب) بهای تمام شده و ارزش منصفانه دارایی را بتوان به گونه­ای اتکاپذیر تعیین کرد.

• واحد باید احتمال مربوط منافع اقتصادی مورد انتظار آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی را با استفاده از مفروضات منطقی و پشتیبان که نشان­دهنده بهترین برآورد مدیریت از مجموعه­ای از شرایط اقتصادی است که در طول عمر مفید دارایی وجود خواهند داشت، بررسی کند.

• واحد از قضاوت به منظور بررسی میزان اطمینان مرتبط با منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی که قابل انتساب به استفاده از دارایی بر مبنای شواهد موجود (شواهد خارجی با وزن بیشتر) در زمان شناخت اولیه است، استفاده می­کند.
• دارایی نامشهود باید در شناخت اولیه به بهای تمام شده مطابق با بند 32-43 اندازه­گیری شود. هنگامی که دارایی نامشهود از طریق معاملات غیرمبادله­ای تحصیل شود، بهای تمام شده اولیه آن در تاریخ تحصیل، باید بر اساس ارزش منصفانه آن در آن تاریخ اندازه­گیری شود.

تحصیل جداگانهاستاندارد حسابداري شماره 31

• معمولا، قیمتی که واحد می­پردازد تا دارایی نامشهودی را به طور جداگانه تحصیل کند، منعکس کننده انتظارات درباره احتمال جریان ورودی منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی موجود در آن دارایی است. به بیان دیگر، واحد انتظار جریان ورودی منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی را دارد، حتی­اگر در مورد زمان­بندی یا میزان جریان ورودی عدم اطمینان وجود داشته باشد. بنابراین، معیارهای شناخت احتمالی در بند 28(الف) در تمامی موارد به منظور تحصیل جداگانه دارایی نامشهود مطلوب در نظر گرفته می­شوند.

• بعلاوه، بهای تمام شده تحصیل جداگانه دارایی نامشهود معمولا می­تواند به گونه­ای اتکاپذیر اندازه­گیری شود. این مسئله خصوصا زمانی اتفاق می­افتد که مابه­ازای خرید به شکل وجه نقد یا سایر دارایی­های پولی باشد.

• بهای تمام شده دارایی نامشهودی که به صورت جداگانه تحصیل شده­اند شامل موارد زیر است:

الف) قیمت خرید، شامل عوارض واردات و مالیات غیرقابل استرداد خرید، پس از کسر تخفیفات تجاری و سایر تخفیفات (rebates)

ب) هزینه­هایی که به طور مستقیم به آماده­سازی دارایی برای استفاده مورد نظر قابل انتساب است.

• نمونه­هایی از هزینه­هایی که به طور مستقیم قابل انتساب است عبارتند از:

الف) هزینه­های مزایای کارکنان (همانطور که در استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 25 تشریح شده است) که به طور مستقیم از رساندن دارایی به شرایط قابل استفاده آن ناشی می­شود.

ب) حق­الزحمه­های حرفه­ای که به طور مستقیم از رساندن دارایی به شرایط قابل استفاده آن ناشی می­شود.

ج) هزینه­های مربوط به آزمایش اینکه دارایی به نحو مطلوب عمل می­کند.

• نمونه­هایی از مخارجی که بخشی از بهای تمام شده دارایی نامشهود محسوب نمی­شوند عبارتند از:

الف) هزینه­های مرتبط با معرفی محصول یا خدمت جدید (شامل بهای تبلیغات و فعالیت­های تبلیغاتی)؛استاندارد حسابداري شماره 31

ب) هزینه­های مرتبط با انجام عملیات در مکان جدید یا با گروهی جدید از استفاده­کنندگان از خدمت(شامل بهای آموزش کارکنان) ؛ و

ج) هزینه­های مدیریت و سایر هزینه­های سربار عمومی

• شناسایی هزینه­ها در ارزش دفتری دارایی نامشهود متوقف می­شود زمانی­که دارایی در شرایطی ضروری باشد که توانایی انجام عملیات به شیوه­ای که توسط مدیریت در نظر گرفته شده است را داشته باشد. بنابراین، هزینه­های تحمل شده برای استفاده و استقرار مجدد دارایی نامشهود در ارزش دفتری آن دارایی لحاظ نمی­شود. به عنوان مثال، هزینه­های زیر در ارزش دفتری دارایی نامشهود قرار نمی­گیرند:

الف) هزینه­های تحمل شده مادامی­که دارایی قادر به انجام عملیات به شیوه­ای که توسط مدیریت در نظر گرفته شده است  را هنوز می­شود به استفاده رساند.

ب) کسری عملیاتی اولیه، همچون مواردی که روی می­دهد مادامی که تقاضا برای خروجی­های دارایی افزایش می­یابد.

• برخی عملیات در ارتباط با توسعه و گسترش دارایی نامشهود روی می­دهند اما به منظور رساندن دارایی به شرایط لازم که توانایی انجام عملیات به شیوه­ای که توسط مدیریت در نظر گرفته شده است را داشته باشد، ضروری نیست. این عملیات­های ضمنی ممکن است قبل از یا در طول فعالیت­های گسترش و توسعه روی دهد. به علت اینکه فعالیت­های ضمنی به منظور رساندن دارایی به شرایط لازم که توانایی انجام عملیات به شیوه­ای که توسط مدیریت در نظر گرفته شده است را داشته باشد، ضروری نیست، درآمد و هزینه­های مربوط عملیات ضمنی بلافاصله در مازاد یا کسری شناسایی می­شوند و در طبقه­بندی درآمد و هزینه مربوط به خود قرار می­گیرند.

• چنانچه پرداخت برای دارایی نامشهود بیش از شرایط اعتباری معمول به تعویق بیفتد، بهای آن معادل قیمت نقدی خواهد بود. تفاوت بین این مقدار و مبلغ پرداختی کل به عنوان هزینه بهره در طول دوره اعتبار شناسایی می­شود مگر اینکه بر اساس رویه­های مجاز سرمایه­ای کردن در استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 5 با عنوان هزینه­های تامین مالی، سرمایه­ای شود.

مخارج بعدی در مورد پروژه­های تحقیق و توسعه در جریان تحصیل شده

• مخارج تحقیق یا توسعه که:

الف) مربوط به پروژه­ تحقیق و توسعه در جریان که به طور جداگانه تحصیل شده و به عنوان دارایی نامشهود شناسایی می­شوند؛ و

ب) پس از تحصیل آن پروژه تحمل می­شوند

باید بر اساس بندهای 52-60 به حساب گرفته شوند.

• اجرای الزامات بندهای 52-60 بدین معنی است که مخارج بعدی بر روی پروژه­های تحقیق و توسعه در جریان که به طور جداگانه تحصیل شده­اند و به عنوان دارایی نامشهود شناسایی شده­اند:استاندارد حسابداري شماره 31

الف) در زمان تحمل چنانچه مربوط به مخارج تحقیق باشند به عنوان هزینه شناسایی می­شوند.

ب) در زمان تحمل چنانچه مخارج توسعه­ای باشند که در شرایط مربوط به شناخت به عنوان دارایی نامشهود در بند 55 قرار نمی­گیرند، به عنوان هزینه شناسایی می­شوند.

ج) چنانچه مخارج توسعه­ای باشند که در شرایط مربوط به شناخت مندرج در بند 55 قرار گیرند، به ارزش دفتری پروژه تحقیق و توسعه در جریان تحصیل شده، اضافه می­شوند.

دارایی­های نامشهود حاصل از معاملات غیرمبادله­ای

• در برخی موارد، دارایی نامشهود ممکن است از معاملات غیرمبادله­ای تحصیل شود. این مسئله زمانی روی می­دهد که واحد دیگر بخش عمومی در یک معامله غیرمبادله­ای دارایی نامشهودی را همچون حقوق مربوط به فرود در فرودگاه، پروانه­های مربوط به فعالیت ایستگاه­های رادیویی و تلویزیونی،پروانه­های واردات یا سهمیه یا حقوق دسترسی به سایر منابع محدود، به واحد منتقل کند. یک شهروند، به عنوان مثال برنده جایزه نوبل، ممکن است اوراق شامل حق نشر نشریات خود را در یک معامله غیرمبادله­ای به بایگانی ملی(واحد بخش عمومی) وقف کند.

• در این وضعیت بهای تمام شده آن قلم برابر است با ارزش منصفانه آن در تاریخ تحصیل. برای مقاصد این استاندارد، اندازه­گیری شناسایی دارایی نامشهود تحصیل شده از معاملات غیر مبادله­ای به ارزش منصفانه مطابق با الزامات بند 74، نیازمند تجدید ارزیابی نیست. بر این اساس، الزامات تجدید ارزیابی در بند 74، و تفسیر کامل آن در بند 75-86 تنها زمانی اجرا می­شود که واحد تصمیم به تجدید ارزیابی قلم نامشهود در دوره گزارشگری بعدی بگیرد.استاندارد حسابداري شماره 31

معاوضه دارایی­ها

• یک یا چند دارایی نامشهود می­تواند در معاوضه غیرپولی دارایی­ یا دارایی­ها، یا ترکیبی از دارایی­های پولی و غیرپولی تحصیل شود. بررسی زیر مربوط به معاوضه یک دارایی غیرپولی با دیگری است، اما این موضوع همچنین در مورد تمامی معاوضه­های تشریح شده در موارد قبلی کاربرد دارد.
• بهای تمام شده این چنین دارایی نامشهودی به ارزش منصفانه اندازه­گیری می­شود مگر اینکه ارزش منصفانه نه در مورد دارایی دریافت شده و نه در مورد دارایی واگذار شده به طور اتکاپذیری نتوان اندازه­گیری کرد. دارایی تحصیل شده به این روش اندازه­گیری می­شود حتی اگر واحد نتواند بلافاصله دارایی واگذار شده را حذف کند. چنانچه دارایی تحصیل شده به ارزش منصفانه اندازه­گیری نشود، بهای تمام شده آن به ارزش دفتری دارایی واگذار شده اندازه­گیری می­شود.

• بند 28(ب) مشخص کرده است که شرایط شناخت دارایی نامشهود این است که بهای تمام شده دارایی را بتوان به­گونه­ای اتکاپذیر اندازه­گیری کرد. ارزش منصفانه دارایی نامشهود که برای آن معامله در یک بازار قابل مقایسه وجود ندارد، زمانی به گونه­ای اتکاپذیر اندازه­گیری می­شود که:

الف) تغییرات در دامنه برآوردی منطقی از ارزش منصفانه برا آن دارایی بااهمیت نباشد؛ و

ب) احتمالات مربوط به برآوردهای مختلف در آن دامنه را بتوان به طور منطقی به منظور برآورد ارزش منصفانه بررسی کرده و مورد استفاده قرار داد.

چنانچه واحد قادر به تعیین ارزش منصفانه دارایی دریافت شده یا دارایی واگذار شده به گونه­ای اتکاپذیر باشد، در این شرایط ارزش منصفانه دارایی واگذار شده به منظور اندازه­گیری بهای تمام شده استفاده می­شود مگر اینکه ارزش منصفانه دارایی دریافت شده شواهد کامل­تر و دقیق­تری را نشان دهد.

سرقفلی ایجادشده در داخل

• سرقفلی ایجاد شده در داخل نباید به عنوان دارایی شناسایی شود.
• در برخی موارد، هزینه­های تحمل می­شوند تا منافع اقتصادی آتی و توان بالقوه خدمت­رسانی ایجاد کنند، ولی منجر به ایجاد دارایی نامشهودی که شرایط شناسایی مطرح در این استاندارد را داشته باشد، نمی­شوند. این­گونه هزینه­ها اغلب به عنوان سرقفلی ایجاد شده در داخل توصیف می­شوند. سرقفلی ایجاد شده در داخل به عنوان دارایی شناسایی نمی­شود زیرا آنها منابع قابل تشخیص تحت کنترل واحد نیستند(یعنی قابل تفکیک نیستند و از توافقات الزام­آور شامل حقوق ناشی از قراردادها یا سایر حقوق قانونی ناشی نمی­شوند.) تا بتوان به گونه­ای اتکاپذیر به بهای تمام شده اندازه­گیری شوند
• تفاوت بین ارزش بازار واحد و ارزش دفتری خالص دارایی­های قابل تشخیص در هر زمان می­تواند دامنه­ای از عواملی باشد که بر ارزش واحد تاثیر می­گذارد. اگرچه، این تفاوت­ها ارائه کننده بهای تمام شده دارایی­های نامشهود تحت کنترل واحد نیستند.

دارایی­های نامشهود ایجاد شده در داخل

• در برخی موارد بررسی اینکه آیا دارایی نامشهود ایجاد شده در داخل شرایط شناسایی را دادر مشکل است. این مسئله به علت مشکلات زیر رخ می­دهد:

الف) تعیین اینکه آیا یک دارایی قابل تشخیص وجود دارد که توانایی ایجاد منافع اقتصادی آتی و توان بالقوه خدمت­رسانی را خواهد داشت و چه زمانی این توانایی وجود خواهد داشت؛ و

ب) تعیین بهای تمام شده دارایی به گونه­ای اتکاپذیر. در برخی موارد، هزینه­های ایجاد دارایی نامشهود قابل تمیز از هزینه­های نگهداری یا  افزایش سرقفلی ایجاد شده در داخل یا انجام عملیات روزانه نیست.

بنابراین، به منظور تطبیق با الزامات عمومی برای شناخت و اندازه­گیری اولیه دارایی نامشهود، واحد الزامات و رهنمودهای بندهای 50-65 را برای تمامی دارایی­های نامشهود ایجاد شده در داخل بکار می­برد.

• به منظور بررسی اینکه آیا دارایی نامشهود ایجاد شده در داخل شرایط مربوط به شناخت را دارد، واحد ایجاد یک دارایی را به طبقات زیر تقسیم می­کند:

الف) مرحله تحقیق؛و

ب) مرحله توسعه.

اگرچه عناوین “تحقیق” و “توسعه” تعریف شده­اند، عناوین “مرحله تحقیق” و “مرحله توسعه” معانی گسترده­تری برای اهداف این استاندارد دارا هستند.

• چنانچه واحد نتواند مرحله تحقیق را از مرحله توسعه پروژه داخلی برای ساخت دارایی نامشهود تمیز دهد، واحد با آن مخارج به­گونه­ای رفتار می­کند همچنان که آن پروژه تنها در مرحله تحقیق تحمل شده است.
• دارایی نامشهود از تحقیق بدست نمی­آید (یا از مرحله تحقیق پروژه داخلی) ونباید شناسایی شود. مخارج تحقیق (یا مرحله تحقیق پروژه داخلی) باید به عنوان هزینه در زمان تحمل شناسایی شود.
• در مرحله تحقیق از پروژه داخلی، واحد نمی­تواند نشان دهد که دارایی نامشهودی وجود دارد که منافع اقتصادی احتمالی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی تولید خواهد کرد. بنابراین، این مخارج به عنوان هزینه در زمان تحمل شناسایی می­شوند.
• نمونه­هایی از فعالیت­های تحقیق عبارتند از:

الف) فعالیت­های انجام شده با هدف کسب دانش جدید؛

ب) جستجو برای ، ارزیابی و انتخاب نهایی، اجرای یافته­های تحقیق یا سایر علوم؛

ج) جستجو برای گزینه­های مواد، ابزار، محصولات، فرآیندها، سیستم­ها، و خدمات؛ و

د) فرمول سازی، طراحی، ارزیابی، و گزینش نهایی از بین انتخاب­های ممکن برای مواد، ابزارها، محصولات، فرآیندها، سیستم­ها و خدمات جدید و پیشرفته.

مرحله توسعه

• دارایی نامشهود بدست آمده از توسعه(یا از مرحله توسعه پروژه داخلی) باید شناسایی شود اگر و تنها اگر، واحد بتواند تمامی موارد زیر را نشان دهد:

الف) امکان فنی تکمیل دارایی نامشهود که برای استفاده یا فروش آماده شود.استاندارد حسابداري شماره 31

ب) قصد تکمیل دارایی نامشهود و استفاده و فروش آن؛

ج) توانایی واحد برای فروش یا استفاده از دارایی نامشهود؛

د) چگونه دارایی نامشهود منافع اقتصادی احتمالی آتی و توان بالقوه خدمت­رسانی ایجاد خواهد کرد. در بین سایر موارد، واحد می­تواند وجود یک بازار برای خروجی دارایی نامشهود یا برای خود دارایی نامشهود یا، چنانچه بخواهد در داخل مورد استفاده قرار گیرد، سودمندی دارایی نامشهود را نشان دهد.

ه) دسترسی به دانش فنی، مالی و سایر منابع برای تکمیل توسعه و به منظور استفاده یا فروش دارایی نامشهود؛ و

و) توانایی آن برای اندازه­گیری اتکاپذیر مخارج قابل انتساب به دارایی نامشهود در طول توسعه.استاندارد حسابداري شماره 31

• در مرحله توسعه از پروژه داخلی، واحد می­تواند، در برخی موارد یک دارایی نامشهود را تعیین کند و نشان دهد که دارایی جریان منافع اقتصادی آتی یا توانایی بالقوه خدمت­رسانی را ایجاد خواهد کرد. علت آن است که مرحله توسعه پروژه پیشرفت بیشتری نسبت به مرحله تحقیق دارد.
• نمونه­هایی از فعالیت­های توسعه عبارتند از:

الف) طراحی، ساخت، و آزمایش نمونه­ها و مدل­های پیش­ تولید و پیش از استفاده.

ب) طراحی ابزارها،jigs، قالب­ها، و مهره­های دارای فناوری جدید؛

ج) طراحی، ساخت، و عملیات طرح یا عملیات آزمایشی که فاقد معیار عملی اقتصادی برای تولید تجاری یا استفاده برای ارائه خدمات است.

د) طراحی، ساخت، و آزمایش گزینه­های جایگزین برای مواد، ابزارها، محصولات، فرآیندها، سیستم­ها، یا خدمات جدید و پیشرفته؛ و

ه) هزینه­های سایت اینترنتی و هزینه­های توسعه نرم افزاری.

• برای نشان دادن اینکه چگونه دارایی نامشهود جریان منافع اقتصادی احتمالی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی ایجاد خواهد کرد، واحد جریان منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی قابل دریافت از دارایی را با استفاده از اصول استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 21 با عنوان کاهش ارزش دارایی­های غیرمولد وجه نقد یا استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 26 با عنوان کاهش ارزش دارایی­های مولد وجه نقد ، هرکدام مناسب باشد، بررسی می­کند.
• چنانچه دارایی منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی تنها به همراه سایر دارایی­ها ایجاد کند، واحد مفاهیم مربوط به اقلام مولد وجه­ نقد در استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی را بکار می­گیرد.
• در دسترس بودن منابع برای تکمیل، استفاده، و کسب منافع از دارایی نامشهود می­تواند به وسیله، به عنوان نمونه، یک طرح عملیاتی که نشان­دهنده منابع فنی، مالی و سایر منابع مورد نیاز است و توانایی واحد برای تامین آن منابع، نشان داده شود. در برخی موارد، واحد دسترسی به تامین­مالی خارجی را به وسیله کسب معیارهای تامین­کننده یا قرض دهنده از تمایلش برای تامین مالی طرح، نشان می­دهد.استاندارد حسابداري شماره 31
• سیستم­های بهای تمام شده واحد اغلب قادر به اندازه­گیری اتکاپذیر بهای تمام شده ایجاد داخلی دارایی نامشهود را دارد، همچون حقوق و دستمزد و سایر مخارج تحمل شده برای حفظ آرم­ها، حق نشر یا پروانه­ها، یا توسعه نرم­افزارهای رایانه.
• علائم ، masthead، عناوین چاپ و نشر، فهرست مشترکین، و اقلامی که در مواد باهم مشابه هستند، که در داخل ایجاد می­شوند، نباید به عنوان دارایی نامشهود شناسایی شوند.
• مخارج مربوط به تولید داخلی علائم، masthead، عناوین چاپ و نشر، فهرست مشترکین، و اقلامی که در مواد با هم مشابه هستند، قابلیت تمیز از هزینه­های توسعه عملیات کلی واحد را ندارند. بنابراین، این اقلام به عنوان دارایی نامشهود شناسایی نمی­شوند.استاندارد حسابداري شماره 31

بهای تمام شده دارایی نامشهود ایجاد شده در داخل

• بهای تمام شده دارایی نامشهود ایجاد شده در داخل از منظر اهداف بند 31، برابر است با مجموع مخارج تحمل شده از تاریخی که دارایی نامشهود برای اولین بار شرایط شناخت مندرج در بندهای 28و29 و 55 را داشته باشد. بند 70 ممنوع کرده است reinstatement مخارجی که قبلا به عنوان هزینه شناسایی شده­اند.
• بهای تمام شده دارایی نامشهود ایجاد شده در داخل شامل هزینه­های مستقیم قابل انتساب ضروری برای ایجاد، تولید، و آماده­سازی دارایی است که توانایی انجام عملیات به شیوه مورد نظر مدیریت را داشته باشد. نمونه­هایی از هزینه­های مستقیم قابل انتساب عبارتند از:

الف) هزینه­های مربوط به مواد و خدمات مورد استفاده یا مصرف شده برای ایجاد دارایی نامشهود؛

ب) هزینه­های مزایای شغلی(همانطور که در استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 25 تشریح شده است) ناشی از ایجاد دارایی نامشهود؛

ج) مبالغ پرداخت شده برای ثبت حقوق قانونی؛ و

د) استهلاک حق ثبت اختراع و پروانه­هایی که به منظور ایجاد دارایی مصرف می­شوند.

استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 5 شرایط شناسایی بهره به عنوان عاملی از بهای تمام شده یک دارایی، که واجد شرایط به حساب دارایی بردن هستندرا مشخص کرده است.

• موارد زیر بخشی از بهای تمام شده دارایی نامشهود ایجاد شده در داخل نیستند:

الف) فروش، هزینه­های مربوط به مدیریت و سایر هزینه­های سربار عمومی مگر اینکه این هزینه­ها به طور مستقیم قابل انتساب به آماده­سازی دارایی برای استفاده باشند.

ب) عدم کارایی مشخص شده و وقفه­های عملیاتی اولیه که قبل از اینکه دارایی به عملکرد برنامه­ریزی شده برسد، ایجاد می­شوند.

ج) هزینه­های مرتبط با آموزش کارکنان به منظور کاربری دارایی.استاندارد حسابداري شماره 31

شناخت هزینه

• هزینه­های مرتبط با اقلام نامشهود باید به عنوان هزینه شناسایی شوند زمانی که تحمل می­شوند، مگر اینکه به عنوان بخشی از بهای تمام شده دارایی نامشهودی که شرایط شناخت را داراست، قرار گیرد. (به بندهای 26-65 مراجعه کنید)
• در برخی موارد، هزینه­ها به منظور ایجاد منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی برای واحد تحمل می­شوند، اما هیچ دارایی نامشهودی یا سایر دارایی­ها تحصیل یا ایجاد نشده که بتوان آن را شناسایی کرد.
• در موارد مربوط به تهیه کالاها، واحد اینچنین مخارجی را به عنوان هزینه شناسایی می­کند زمانی که حق دسترسی به آن کالاها وجود داشته باشد. در موارد مربوط به تامین خدمات، واحد مخارج را به عنوان هزینه شناسایی می­کند زمانی که خدمات را دریافت می­کند. به عنوان نمونه، مخارج مربوط به تحقیق به عنوان هزینه در زمان تحمل شناسایی می­شود(به بند 52 مراجعه کنید). نمونه­هایی از مخارجی که به عنوان هزینه در زمان تحمل شناسایی می­شوند عبارتند از:

الف) مخارج مرتبط با فعالیت­های راه­اندازی( یعنی هزینه­های راه­اندازی)، مگر اینکه این مخارج در بهای تمام شده اموال، ماشین­آلات و تجهیزات بر اساس استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 17 ارائه شده باشند. هزینه­های راه­اندازی می­تواند شامل هزینه­های ایجاد واحد قانونی، مخارج مرتبط با امکانات یا عملیات جدید (یعنی هزینه­های قبل از بازگشایی)، یا مخارج مرتبط با شروع عملیات جدید یا راه­اندازی محصولات یا فرآیندهای جدید(یعنی هزینه­های قبل از بازگشایی)؛

ب) مخارج مربوط به فعالیت­های آموزشی؛

ج)مخارج مرتبط با تبلیغات و فعالیت­های تبلیغاتی(شامل ارسال دفترچه­های معرفی سفارش و جزوات اطلاعات مربوط)؛ و

د) مخارج مربوط به جابه­جایی یا سازماندهی مجدد بخشی از واحد یا تمام آن.استاندارد حسابداري شماره 31

• واحد حق دسترسی به کالاها را زمانی دارد که مالک آن­ها باشد. به گونه­ای مشابه، حق دسترسی به کالاها را زمانی دارد که آن­ها به وسیله تامین­کننده مطابق مفاد قرارداد تامین ساخته شده باشند و واحد بتواند تقاضای تحویل آن­ها را در ازای پرداخت قرارداد داشته باشد. خدمات زمانی دریافت می­شوند که به وسیله تامین­کنندگان مطابق با قرارداد برای تحویل آنها به واحد، انجام شود نه زمانی که واحد از آنها برای تحویل سایر خدمات استفاده می­کند. به عنوان نمونه، ارائه اطلاعات درباره یک خدمت به استفاده­کنندگان از آن خدمت.
• بند 66 واحد را از شناسایی پیش پرداخت به عنوان دارایی منع نمی­کند زمانی ­که پرداخت برای کالاها قبل از آنکه واحد حقوق مربوط به دسترسی به آن کالاها را کسب می­کند، انجام شده باشد. به طور مشابه، ر مشابهم شده باشد. به بوط به دسترسی به آن کالاها را کسب میستفاده بند66 بندبند66 واحد را از شناسایی پیش­پرداخت به عنوان یک دارایی زمانی­که پرداخت برای خدمات قبل از آنکه واحد آن خدمات را دریافت کند، انجام شده باشد.

مخارج گذشته قابلیت شناسایی به عنوان دارایی را ندارد

• مخارج مربوط به اقلام نامشهود که در ابتدا بر اساس این استاندارد به عنوان هزینه شناسایی شده­اند، نباید به عنوان بخشی از بهای تمام شده دارایی نامشهود در تاریخ بعدی شناسایی شود.

اندازه­گیری بعدی

• واحد باید یا مدل بهای تمام شده بند 73 یا مدل تجدید ارزیابی بند 74 را به عنوان سیاست حسابداری خود انتخاب کند. چنانچه دارایی نامشهود با استفاده از مدل تجدید ارزیابی به حساب گرفته شود، تمامی سایر دارایی­ها در همان طبقه باید با استفاده از همان مدل به حساب گرفته شوند، مگراینکه بازار فعالی برای آن دارایی­ها وجود نداشته باشد.
• یک طبقه از دارایی­های نامشهود شامل گروهی از دارایی­ها با ماهیت مشابه بوده و در عملیات واحد مورد استفاده قرار می­گیرند. اقلام موجود در طبقه دارایی نامشهود به طور همزمان تجدید ارزیابی می­شوند تا از تجدید ارزیابی انتخابی دارایی­ها و گزارشگری مقادیری در صورت­های مالی که ارائه دهنده ترکیبی از بهای تمام شده و ارزش­ها در تاریخ­های متفاوت است، جلوگیری کند.استاندارد حسابداري شماره 31

مدل بهای تمام شده

• پس از شناخت اولیه، دارایی نامشهود باید به بهای تمام شده پس از کسر استهلاک انباشته و هرگونه زیان کاهش ارزش ثبت شود.

مدل تجدید ارزیابی

• پس از شناخت اولیه، دارایی نامشهود باید به مبلغ تجدید ارزیابی، ارزش منصفانه آن در تاریخ تجدید ارزیابی پس از کسر هرگونه استهلاک انباشته بعدی، ثبت شود. به منظور انجام تجدید ارزیابی بر اساس این استاندارد، ارزش منصفانه باید در یک بازار فعال تعیین شود. تجدید ارزیابی باید با چنین قاعده­ای که در تاریخ گزارشگری ارزش دفتری دارایی به طور بااهمیتی از ارزش منصفانه آن متفاوت نباشد، انجام شود.
• مدل تجدید ارزیابی مجاز نیست:

الف) تجدید ارزیابی دارایی­های نامشهودی که قبل از آن به عنوان دارایی­ها شناسایی نشده­اند؛ یا

ب) شناخت اولیه دارایی­های نامشهود به مقداری به جز بهای تمام شده باشد.استاندارد حسابداري شماره 31

• مدل تجدید ارزیابی پس از اینکه دارایی در ابتدا به بهای تمام شده شناسایی شده است، اجرا می­شود. اگرچه، چنانچه فقط بخشی از بهای تمام شده دارایی نامشهود به عنوان دارایی شناسایی شد، به علت اینکه دارایی شرایط شناخت را تا زمانی که بخشی از راه از طریق فرآیند انجام می­شود ندارد

the way through the process  until part of، (به بند 63 مراجعه کنید)، مدل تجدید ارزیابی می­تواند برای تمام آن دارایی بکار گرفته شود. همچنین، مدل تجدید ارزیابی می­تواند برای دارایی نامشهودی بکار گرفته شود که از طریق معاملات غیرمبادله­ای دریافت شده است. (به بند 42-43 مراجعه کنید)

• وجود یک بازار کامل برای دارایی نامشهود معمول نیست، اگرچه این مسئله می­تواند وجود داشته باشد. به عنوان نمونه، در برخی حوزه­های قضایی، بازار فعال می­تواند برای انتقال آزادانه طبقات همگن مجوزها یا سهمیه­های تولید که واحد از واحدهای دیگر تحصیل کرده است، وجود داشته باشد. اگرچه، برای علائم، سرصفحه روزنامه، حقوق مربوط به انتشار فیلم و آهنگ، حق ثبت اختراع­ها، یا علائم تجاری بازار فعالی نمی­تواند وجود داشته باشد، زیرا هریک از این دارایی­ها منحصر به فرد هستند. بدین علت، مبلغ پرداختی برای یک دارایی، شواهد کافی از ارزش منصفانه برای دیگر دارایی­ها ایجاد نمی­کند. علاوه بر این قیمت­ها اغلب در دسترس عموم نیستند.استاندارد حسابداري شماره 31

• تناوب تجدید ارزیابی بستگی به نوسانات ارزش­های منصفانه دارایی­های نامشهودی که تجدید ارزیابی شده­اند دارد. چنانچه ارزش منصفانه دارایی تجدید ارزیابی شده به طور بااهمیتی از ارزش دفتری آن متفاوت باشد، تجدید ارزیابی بعدی ضروری است. برخی دارایی­های نامشهود ممکن است حرکات نوسانی و بااهمیت در ارزش منصفانه خود تجربه کنند، بنابراین نیازمند تجدید ارزیابی به صورت سالانه خواهند بود. چنین تجدید ارزیابی مکرری برای دارایی­های نامشهود که تنها دارای نوسان­های کم اهمیتی در ارزش منصفانه خود هستند، ضروری نیست.
• چنانچه دارایی نامشهود تجدید ارزیابی شود، هرگونه استهلاک انباشته در تاریخ تجدید ارزیابی:

الف) متناسب با تغییرات در ناخالص ارزش دفتری دارایی مجددا ارائه می­شود به طوری ­که ارزش دفتری دارایی پس از تجدید ارزیابی برابر مقدار تجدید ارزیابی شده باشد؛

ب) در برابر ناخالص ارزش دفتری دارایی حذف می­شود و مقدار خالص به ارزش تجدید ارزیابی دارایی ارائه می­شود.

• چنانچه دارایی نامشهودی در طبقه­ای از دارایی­های نامشهود تجدید ارزیابی شده به علت عدم وجود بازار فعال برای دارایی نتواند تجدید ارزیابی شود، دارایی باید به بهای تمام شده پس از کسر استهلاک انباشته و زیان­های کاهش ارزش ثبت شود.استاندارد حسابداري شماره 31
• چنانچه ارزش منصفانه دارایی نامشهود تجدید ارزیابی شده را دیگر نتوان به وسیله یک بازار فعال تعیین کرد، ارزش دفتری دارایی باید معادل ارزش تجدید ارزیابی شده آن در تاریخ آخرین تجدید ارزیابی در یک بازار فعال پس از کسر استهلاک انباشته بعدی و هرگونه زیان­های کاهش ارزش انباشته بعدی باشد.
• این حقیقت که یک بازار فعال دیگر برای دارایی نامشهود تجدید ارزیابی شده وجود ندارد می­تواند بیانگر این مسئله باشد که دارایی مشمول کاهش ارزش شده و باید متناسب با استانداردهای بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 21 یا 26 مورد آزمون قرار گیرد.
• چنانچه ارزش منصفانه دارایی را بتوان با توجه به یک بازار فعال در تاریخ اندازه­گیری بعدی تعیین کرد، مدل تجدید ارزیابی از آن تاریخ بکارگرفته می­شود.
• چنانچه ارزش دفتری دارایی نامشهود بر اثر تجدید ارزیابی افزایش یابد، این افزایش باید مستقیما در حساب مازاد تجدید ارزیابی بستانکار شود. اگرچه، این افزایش باید به میزان جبران کاهش تجدید ارزیابی همان دارایی که قبلا در مازاد یا کسری شناسایی شده است، در مازاد یا کسری شناسایی شود.
• چنانچه ارزش دفتری دارایی نامشهودی بر اساس تجدید ارزیابی کاهش یافت، این کاهش باید در مازاد یا کسری شناسایی شود. اگرچه، به میزان مانده بستانکار در مازاد تجدید ارزیابی مربوط به آن دارایی، این کاهش باید  مستقیما در خالص دارایی­ها / ارزش ویژه شناسایی شود. کاهشی که به طور مستقیم در خالص دارایی­ها/ ارزش ویژه شناسایی شده است، منجر به کاهش مقدار انباشته مازاد تجدید ارزیابی منعکس شده در خالص دارایی­ها/ ارزش ویژه می­شود.
• مازاد تجدید ارزیابی انباشته موجود در خالص دارایی­ها/ ارزش ویژه، می­تواند در زمان شناسایی مازاد، مستقیما به مازاد یا کسری­های انباشته منتقل شود. کل مازاد می­تواند در زمان کنارگذاری یا بازنشستگی دارایی شناسایی شود. اگرچه، مقداری از مازاد می­تواند به عنوان دارایی مورد استفاده واحد شناسایی شود. در این­ موارد، مقدار مازاد شناسایی شده برابر است با تفاوت بین استهلاک دارایی بر مبنای ارزش دفتری تجدید ارزیابی شده و استهلاکی که بر اساس بهای تمام شده تاریخی دارایی شناسایی خواهد شد. انتقال از مازاد تجدید ارزیابی به مازاد یا کسری­های انباشته، از طریق مازاد یا کسری انجام نمی­شود.استاندارد حسابداري شماره 31

عمر مفید

• واحد باید بررسی کند آیا عمر مفید دارایی نامشهود محدود است یا نامحدود و چنانچه محدود باشد، مدت آن یا تعداد تولید یا سایر واحدهایی که عمر مفید آن را تشکیل می­دهد. دارایی نامشهود باید به وسیله واحد زمانی به عنوان دارای عمر مفید نامعلوم در نظر گرفته شوند که ،مبتنی بر تحلیل تمامی عوامل مربوط، هیچگونه محدودیت قابل پیش­بینی برای دوره­ای که انتظار می­رود دارایی جریان ورودی وجه نقد یا توان بالقوه خدمت­رسانی برای واحد ایجاد کند، وجود نداشته باشد.
• حسابداری دارایی نامشهود بر مبنای عمر مفید آن است. دارایی نامشهود با عمر مفید معین مستهلک می­شود (به بند 96-105 مراجعه کنید)، و دارایی نامشهود با عمر مفید غیرقابل تعیین مستهلک نمی­شود (به بند 106-109 مراجعه کنید). راهنمای بکارگیری پیوست این استاندارد نحوه تعیین عمر مفید برای دارایی­های نامشهود مختلف، و روش­های حسابداری بعدی برای آن دارایی­ها بر مبنای عمر مفید تعیین شده را نشان می­دهد.استاندارد حسابداري شماره 31
• عوامل بسیاری در تعیین عمر مفید دارایی نامشهود مدنظر قرار می­گیرند، این عوامل شامل موارد زیر هستند:

الف) استفاده مورد انتظار از دارایی توسط واحد و این مسئله که آیا دارایی می­تواند به وسیله یک گروه دیگر مدیریتی، به طور موثر مدیریت شود؟

ب) چرخه عمر محصول برای دارایی و اطلاعات عمومی در مورد تخمین عمر مفید دارایی­های مشابه که به طور مشابه مورد استفاده قرار می­گیرند.

ج) فرسودگی­های ناشی از عوامل فناوری، تکنولوژی، بازرگانی، یا سایر موارد.استاندارد حسابداري شماره 31

د) ثبات صنعتی که دارایی در آن فعالیت می­کند و تغییرات در تقاضای بازار برای محصول یا  خروجی خدمت ناشی از دارایی.

ه) اقدامات مورد انتظار رقبا یا رقیب­های بالقوه

و) سطح مورد نیاز هزینه­های نگهداری تا بتوان مزایای اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی دارایی بدست آورد و توانایی و قصد واحد برای بدست آوردن آن.

ز) دوره کنترل دارایی و محدودیت­های قانونی یا محدودیت­های مشابه در مورد استفاده از دارایی، همچون تاریخ انقضاء اجاره­های مرتبط؛ و

ح) این مسئله که عمر مفید دارایی به عمر مفید سایر دارایی­های واحد وابسته است یا خیر؟

• واژه “غیر قابل تعیین” به معنی “نامحدود” نیست. عمر مفید دارایی نامشهود منعکس کننده سطحی از هزینه­های نگهداری آتی مورد نیاز به منظور نگهداری دارایی در شرایط عملکرد استاندارد و توانایی وقصد واحد برای رسیدن به آن سطح  است که در تاریخ برآورد عمر مفید دارایی بررسی می­شود. نتیجه­گیری نسبت به اینکه عمر مفید دارایی نامشهودی قابل تعیین نیست، نباید به هزینه­های آتی برنامه­ریزی شده مازاد بر هزینه­های مورد نیاز برای نگهداری دارایی در شرایط استاندارد عملکرد وابسته باشد.

•  تغییرات سریع در فن­آوری، نرم­افزارهای رایانه و سایر دارایی­های نامشهود منجر به پذیرش کهنگی (منسوخ شدن) از نظر فنی می­شود. بنابراین، شاید عمرمفید آن­ها کوتاه در نظر گرفته شود.
• عمرمفید دارایی نامشهود می­تواند خیلی طولانی یا حتی نامعلوم باشد. عدم اطمینان برآورد محتاطانه عمرمفید دارایی نامشهود را توجیه می­کند، اما انتخاب عمرمفیدی که به طور غیرواقعی کوتاه است را توجیه نمی­کند.استاندارد حسابداري شماره 31
• عمر مفید دارایی نامشهود ناشی از قراردادهای الزام­آور (شامل حقوق قراردادی یا سایر حقوق قانونی) نباید از دوره قرارداد الزام­آور بیشتر باشد (شامل حقوق قراردادی یا سایر حقوق قانونی)، اما ممکن است کوتاه­تر باشد که وابسته به دوره­ای است که واحد انتظار استفاده از دارایی را دارد. چنانچه قراردادهای الزام­آور (شامل حقوق قراردادی یا سایر حقوق قانونی) برای مدت محدودی منتقل شوند به طوریکه توانایی تجدید آن وجود دارد، عمر مفید دارایی نامشهود باید شامل دوره یا دوره­های تجدید باشد تنها اگر شواهدی مبنی بر توانایی تجدید به وسیله واحد بدون هیچ هزینه­ای وجود داشته باشد.استاندارد حسابداري شماره 31

• ممکن است عواملی همچون عوامل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، و قانونی وجود داشته باشد که بر عمر مفید دارایی نامشهود تاثیر بگذارد. عوامل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی تعیین کننده دوره­ای هستند که طی آن منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی به وسیله واحد دریافت می­شود. عوامل قانونی ممکن است دوره­ای که واحد دسترسی به آن منافع اقتصادی یا توان بالقوه خدمت­رسانی را کنترل می­کند، محدود کند. عمر مفید کوتاه­ترین دوره تعیین شده به وسیله این عوامل است.

• وجود عوامل زیر، از بین سایر عوامل، نشان دهنده آن است که واحد توانایی تجدید قراردادهای الزام­آور (شامل حقوق قراردادی یا سایر حقوق قانونی) را بدون هیچ هزینه­ای دارد:

الف) شواهدی مخصوصا بر مبنای تجربه وجود دارد که قراردادهای الزام­آور (شامل حقوق قراردادی یا سایر حقوق قانونی) تجدید خواهند شد. چنانچه تجدید مشروط به موافقت شخص ثالث باشد، این موارد شامل شواهدی مبنی بر موافقت شخص ثالث خواهد بود.استاندارد حسابداري شماره 31

ب) شواهدی مبنی بر اینکه تمامی شرایطی که به منظور تجدید لازم است تحقق یافته است.

ج) هزینه­های تجدید برای واحد در مقایسه با منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی ورودی ناشی از تجدید،  بااهمیت نیست.

چنانچه هزینه­های تجدید در مقایسه با منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه
خدمت­رسانی ورودی ناشی از تجدید، بااهمیت باشد، هزینه­های تجدید همانند هزینه­های تحصیل دارایی نامشهود جدید در تاریخ تجدید در نظر گرفته می­شوند.استاندارد حسابداري شماره 31

دارایی­های نامشهود با عمر مفید معلوم

دوره استهلاک و روش استهلاک

• مبلغ استهلاک­پذیر یک دارایی نامشهود با عمر مفید معلوم باید بر یک مبنای قاعده­مند در طول عمر مفید آن تخصیص یابد. استهلاک باید از زمانی آغاز شود که دارایی برای استفاده در دسترس است، یعنی زمانی که دارایی در شرایطی قرار دارد که قادر به انجام عملیات مطابق روش­های مورد نظر مدیریت باشد. استهلاک باید بر طبق استانداردهای ملی و بین­المللی مرتبط با دارایی­های غیرجاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده و تاریخی که شناسایی دارایی متوقف می­شود،
• قبل از تاریخی که دارایی به عنوان آماده برای فروش طبقه­بندی شود (یا در گروه دارایی­های کنارگذاشته شده باشد که به عنوان آماده برای فروش طبقه­بندی می­شوند) متوقف شود. روش استهلاک مورد استفاده باید نشان­دهنده الگویی باشد که منافع اقتصادی آتی دارایی یا توان بالقوه خدمت­رسانی آن انتظار می­رود به وسیله واحد به مصرف برسد. چنانچه آن الگو را نتوان به گونه­ای قابل اتکا تعیین کرد، روش خط مستقیم باید مورد استفاده قرار گیرد.
• هزینه استهلاک برای هر دوره باید در صرف یا کسر شناسایی شود مگر اینکه این استاندارد یا سایر استانداردها شناسایی آن را در ارزش دفتری سایر دارایی­ها مجاز کرده یا الزامی کرده باشند.
• روش­های استهلاک مختلفی می­تواند به منظور تخصیص مبلغ استهلاک­پذیر یک دارایی بر مبنای قاعده­مند طی عمر مفید آن مورد استفاده قرار گیرد. این روش­ها شامل روش مستقیم، روش نزولی، و روش میزان تولید است. روش مورد استفاده باید به طور یکنواخت بر مبنای الگوی مورد انتظار مصرف منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی دارایی انتخاب شود، مگر اینکه تغییراتی در الگوی مورد انتظار مصرف منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی دارایی روی دهد.استاندارد حسابداري شماره 31

• استهلاک معمولا در صرف یا کسر شناسایی می­شود. اگرچه، گاهی منافع اقتصادی آتی و توان بالقوه خدمت­رسانی دارایی در تولید سایر دارایی­ها مورد استفاده قرار می­گیرد. در این شرایط هزینه­ استهلاک به عنوان بخشی از بهای تمام شده سایر دارایی­ بوده و در ارزش دفتری آن لحاظ می­شود. به عنوان مثال، استهلاک دارایی­های نامشهود مورد استفاده در فرآیند تولید در ارزش دفتری موجودی­ها لحاظ می­شود ( به استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 12 مراجعه کنید).

ارزش اسقاط

• ارزش اسقاط دارایی نامشهود با عمر مفید معلوم باید صفر در نظر گرفته شود مگر اینکه:

الف) تعهداتی به وسیله اشخاص ثالث در مورد تحصیل دارایی در پایان عمر مفید آن وجود داشته باشد.

ب) بازار فعالی برای دارایی وجود داشته باشد، و:

1) ارزش اسقاط از طریق آن بازار قابل تعیین باشد، و

2) وجود این بازار در پایان عمر مفید دارایی محتمل باشد.

• مبلغ استهلاک­پذیر یک دارایی با عمر مفید معلوم پس از کسر ارزش اسقاط تعیین می­شود. ارزش اسقاط به غیر از صفر حاکی از آن است که یک واحد انتظار دارد تا دارایی نامشهود را قبل از پایان عمر اقتصادی آن کنارگذاری کند.
• برآورد ارزش اسقاط یک دارایی مبتنی است بر میزان قابل بازیافت ناشی از کنارگذاری آن با استفاده از نرخ رایج در تاریخ برآورد برای فروش دارایی مشابه که به پایان عمر مفید خود رسیده است و در شرایطی مشابه شرایط دارایی مورد استفاده فعالیت می­کند. ارزش اسقاط حداقل در هر تاریخ گزارشگری بازبینی می­شود. تغییر در ارزش اسقاط دارایی بر اساس استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 3″ سیاست­های حسابداری ، تغییرات در برآوردهای حسابداری و خطاها” به عنوان تغییر در برآورد در نظر گرفته می­شود.استاندارد حسابداري شماره 31
• ارزش اسقاط یک دارایی نامشهود می­تواند به مبلغی برابر یا بیش از ارزش دفتری دارایی افزایش یابد. چنانچه این مسئله روی دهد، هزینه استهلاک دارایی صفر است مگراینکه و تا زمانی­که ارزش اسقاط آن متعاقبا به میزانی کمتر از ارزش دفتری کاهش یابد.

بازبینی دوره و روش استهلاک

• دوره و روش استهلاک برای یک دارایی نامشهود با عمر مفید معلوم باید حداقل در هر تاریخ گزارشگری بازبینی شود. چنانچه عمر مفید مورد انتظار دارایی از برآوردهای قبلی متفاوت باشد، دوره استهلاک باید مطابق با آن تغییر کند. چنانچه تغییری در الگوی مورد انتظار مصرف منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی مرتبط با دارایی وجود داشته باشد، روش استهلاک باید به منظور انعکاس الگوی تغییریافته، تغییر کند. این تغییرات باید به عنوان تغییرات در برآوردهای حسابداری مطابق با استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 3 به حساب گرفته شود.
• در طول عمر دارایی نامشهود، ممکن است نامناسب بودن برآورد عمر مفید آن آشکار شود. به عنوان مثال، شناسایی زیان کاهش ارزش ممکن است نشان­دهنده آن باشد که دوره استهلاک نیازمند تغییر است.
• با گذشت زمان، الگوی منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی مورد انتظار ناشی از دارایی نامشهود به درون واحد ممکن است تغییر کند. به عنوان مثال، ممکن است این مسئله که استفاده از روش نزولی استهلاک نسبت به روش خط مستقیم مناسب است، آشکار شود. مثالی دیگر شامل موردی است که استفاده از حقوق ارائه شده در یک گواهینامه تا زمان فعالیت بر روی سایر اجزای طرح راهبردی واحد به تعویق می­افتد. در این مورد، منافع اقتصادی یا توان بالقوه خدمت­رسانی ورودی ناشی از دارایی تا دوره­های بعدی کسب نخواهد شد.استاندارد حسابداري شماره 31

دارایی نامشهود با عمر مفید نامعلوم

• دارایی نامشهود با عمر مفید نامعلوم نباید مستهلک شود.
• بر اساس استانداردهای بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 21و26، واحد باید دارایی نامشهود با عمر مفید نامعلوم یا دارایی نامشهودی که هنوز به منظور استفاده در کاهش ارزش در دسترس نیست، به وسیله مقایسه با میزان خدمات قابل بازیافت یا مقدار قابل بازیافت، چنانچه مناسب باشد، با ارزش دفتری دارایی، در قالب یکی از موارد زیر آزمون کند:

الف) سالیانه

ب) هر زمانی که نشانه­هایی وجود داشته باشد مبنی بر اینکه دارایی نامشهود ممکن است کاهش ارزش یابد.

بازبینی برآورد عمر مفید

• عمر مفید دارایی نامشهودی که مستهلک نمی­شود، باید هر دوره گزارشگری به منظور تعیین اینکه آیا وقایع و رویدادهای پشتیبان از ارزیابی عمر مفید به عنوان نامعلوم استمرار دارد یا خیر؟ بازبینی شود. چنانچه استمرار نداشته باشد، تغییر در ارزیابی عمر مفید از نامعلوم به معلوم باید بر اساس استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 3 به عنوان تغییر در برآورد حسابداری به حساب گرفته شود.
• برای دارایی­های نامشهودی که بر اساس مدل بهای تمام شده اندازه­گیری شده­اند ، ارزیابی مجدد عمر مفید دارایی نامشهود به عنوان معلوم به جای نامعلوم مطابق با هریک از استانداردهای بین­المللی بخش عمومی شماره 21 و 26 ، هرکدام مناسب باشد، می­تواند حاکی از کاهش ارزش دارایی باشد.
• لذا، واحد باید دارایی را به منظور کاهش ارزش به وسیله مقایسه میزان خدمات قابل بازیافت یا مبلغ قابل بازیافت، تعیین شده بر اساس هر یک از استانداردهای بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 21 و 26، هرکدام مناسب باشد، با ارزش دفتری آن، و شناسایی هر گونه مازاد ارزش دفتری بر میزان خدمات قابل بازیافت یا مبلغ قابل بازیافت به عنوان کاهش ارزش، آزمون شود.

بازیافت ارزش دفتری- زیان کاهش ارزش

• برای تعیین اینکه آیا دارایی نامشهود اندازه­گیری شده بر مبنای مدل بهای تمام شده مشمول کاهش ارزش شده است یا خیر، واحد هر یک از استانداردهای بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 21 و 26 هر کدام مناسب باشد، را اجرا می­کند. آن استانداردها بیان می­کنند که چه زمانی و چگونه واحد ارزش دفتری دارایی خود را بازبینی می­کند، چگونه ارزش قابل بازیافت خدمات یا مبلغ قابل بازیافت دارایی را تعیین می­کند، و چه زمانی زیان کاهش ارزش را شناسایی کرده یا برگشت می­دهد.

کنارگذاری و بازنشستگی

111- در موارد زیر دارایی نامشهود باید از دفاتر حذف شود(شناسایی آن متوقف شود):

الف) کنارگذاری (شامل کنارگذاری از طریق معاملات غیرمبادله­ای)؛

یااستاندارد حسابداري شماره 31

ب) زمانی­که هیچگونه منافع اقتصادی آتی یا توان بالقوه خدمت­رسانی ناشی از استفاده یا کنارگذاری آن انتظار نرود.

112- سود یا زیان غیرعملیاتی ناشی از توقف شناسایی دارایی نامشهود باید به وسیله تعیین تفاوت بین خالص ارزش کنارگذاری و ارزش دفتری آن دارایی، مشخص شود. این مبلغ در زمانی که دارایی حذف می­شود باید در مازاد یا کسری شناسایی شود ( مگر اینکه استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 13 الزامات دیگری در مورد فروش و برگشت اجاره داشته باشد.)

113- کنارگذاری دارایی مشهود به روش­های گوناگونی می­تواند انجام شود ( به عنوان نمونه، به وسیله فروش، از طریق اجاره تامین مالی، یا از طریق معاملات غیر مبادلاتی). به منظور تعیین تاریخ کنارگذاری این دارایی، واحد از ضوابط ارائه شده در استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 9 با عنوان درآمدهای حاصل از معاملات مبادلاتی را به منظور شناسایی درآمد حاصل از فروش کالاها، اجرا می­کند. استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 13 برای دارایی­هایی که به وسیله فروش کنارگذاری شده­اند و سپس مجددا توسط واحد اجاره شده است، اجرا می­شود.

114- چنانچه، بر طبق اصول شناخت ارائه شده در بند 28، واحد در ارزش دفتری یک دارایی، بهای تمام شده جایگزینی بخشی از دارایی نامشهود را شناسایی کرد، لذا باید ارزش دفتری بخش جایگزین شده را خارج کند. چنانچه تعیین ارزش دفتری بخش جایگزین شده برای واحدی عملی نباشد، واحد می­تواند بهای تمام شده جایگزینی را به عنوان شاخصی از آنچه بهای تمام شده بخش جایگزین شده در تاریخ تحصیل یا تولید در داخل بوده است، مورد استفاده قرار دهد.

115- مابه­ازای دریافتنی ناشی از کنارگذاری دارایی نامشهود در شناسایی اولیه به ارزش منصفانه ثبت می­شود. چنانچه پرداخت­های مربوط به دارایی نامشهود معوق شود، مابه­ازای دریافتنی در شناسایی اولیه به معادل قیمت نقدی ثبت می­شود. تفاوت بین ارزش اسمی مابه­ازا و معادل قیمت نقدی، بر طبق استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 9 به عنوان درآمد بهره شناسایی می­شود که نشان­دهنده بازده موثر دریافتنی است.

116- انقضاء یک دارایی نامشهود با عمر مفید محدود زمانی­که دیگر از دارایی نامشهود استفاده نمی­شود، متوقف نمی­شود، مگر اینکه دارایی به طور کامل مستهلک شده باشد یا به عنوان نگهداری شده برای فروش طبقه­بندی شود ( یا در طبقه دارایی­های کنارگذاری شده قرار گیرد که برای فروش نگهداری می­شوند). این کار بر اساس استانداردهای حسابداری ملی یا بین­المللی مربوط به دارایی­های غیرجاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده انجام می­شود.

استاندارد حسابداري شماره 31

افشا

117- واحد باید موارد زیر را برای هر طبقه از دارایی­های نامشهود، و به طور جداگانه برای دارایی­های نامشهودی که در داخل ایجاد می­شوند و سایر دارایی­های نامشهود افشا کند:

الف) آیا عمر مفید محدود است یا نامحدود و چنانچه محدود است، عمر مفید آن یا نرخ­های استهلاک مورد استفاده؛

ب) روش استهلاک مورد استفاده برای دارایی­های نامشهود با عمر مفید محدود؛

ج) ارزش دفتری ناخالص و هرگونه استهلاک انباشته( در مجموع با زیا­ن­های کاهش ارزش انباشته) در ابتدا و پایان دوره؛

د) اقلام سطری صورت عملکرد مالی که در آن هرگونه استهلاکی از دارایی­های نامشهود وجود دارد؛

ه) صورت تطبیقی از ارزش دفتری در ابتدا و انتهای دوره که نشان دهنده موارد زیر باشد:

1) اضافات، که به طور جداگانه موارد مربوط به توسعه داخلی و مواردی که به طور جداگانه تحصیل شده­اند را نشان دهد.

2) دارایی­های طبقه­بندی شده به عنوان نگهداری شده برای فروش یا بر اساس استانداردهای ملی یا بین­المللی حسابداری منطبق با دارایی­های غیرجاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده و یا سایر موارد کنارگذاری، در گروه دارایی­های کنارگذاشته شده که به عنوان نگهداری شده برای فروش طبقه­بندی شده است.

3) افزایش یا کاهش در طول دوره ناشی از تجدید ارزیابی بر اساس بندهای­ 74، 84 و 85 (چنانچه موردی وجود داشت)؛

4) زیان­های کاهش ارزش شناسایی شده در مازاد یا کسری طی دوره بر طبق استاندارد حسابداری بین­المللی حسابداری شماره 21 یا 26 ( چنانچه موردی وجود داشت)؛

5) برگشت زیان­های کاهش ارزش اعمال شده در مازاد یا کسری طی دوره بر طبق استاندارد حسابداری بین­المللی حسابداری شماره 21 یا 26 ( چنانچه موردی وجود داشت)؛

6) استهلاک­های شناسایی شده در طول دوره؛

7) خالص تغییرات مبادلات ناشی از تسعیر صورت­های مالی به ارز ارائه شده، و تسعیر عملیات خارجی به ارز ارائه شده واحد؛ و

8) سایر تغییرات در ارزش دفتری در طول دوره.

118- طبقه­ای از دارایی­های نامشهود شامل گروهی از دارایی­ها با ماهیت و کاربرد مشابه در عملیات واحد است.  نمونه­هایی از طبقه­های جداگانه می­تواند شامل موارد زیر باشد:

الف) نام­های تجاری؛

ب) عناوین منتشره؛

ج) نرم­افزارهای رایانه؛

د) گواهینامه­ها؛

ه) حق نشر، امتیازنامه­ها، و سایر حقوق املاک صنعتی، خدمات، و حقوق عملیاتی؛

و) دستورالعمل­ها، فرمول­ها، مدل­ها، طرح­ها، و نمونه­های اولیه؛ و

ز) دارایی­های نامشهود در حال توسعه.

طبقه­های اشاره شده در بالا به طبقه­های کوچکتر (بزرگتر) قابل تقسیم هستند( قابل تجمع هستند) چنانچه این نتایج اطلاعات مربوط­تری را در اختیار استفاده­کنندگان از صورت­های مالی قرار دهد.

119- واحد اطلاعات مرتبط با کاهش ارزش دارایی­های نامشهود را مطابق با استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 21 یا 26 بعلاوه اطلاعات مورد نیاز بیان شده در بند 117 (ه) (3-5) را افشا می­کند.

120- استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 3 واحد را ملزم به افشای ماهیت و میزان تغییرات در برآورد حسابداری که تاثیر بااهمیتی در دوره جاری دارد یا پیش­بینی می­شود که تاثیر بااهمیتی بر روی دوره­های آتی داشته باشد، نموده است. این افشا­ها می­تواند ناشی از تغییرات در موارد زیر باشد:

الف) بررسی عمرمفید دارایی­ نامشهود؛استاندارد حسابداري شماره 31

ب) روش­ استهلاک؛ یا

ج) ارزش اسقاط (باقیمانده)

121- واحد همچنین باید موارد زیر را افشا کند:

الف) برای دارایی­های نامشهودی که دارای عمر مفید نامعین هستند، ارزش دفتری آن دارایی و دلایل مربوط به قابل تعیین نبودن عمر مفید آن. در ارائه دلایل، واحد باید عواملی که نقش تعیین­کننده­ای در تعیین نامعین بودن عمر مفید دارایی دارند را تشریح کند.

ب) تشریحی از، ارزش دفتری، و دوره استهلاک باقیمانده هر یک از دارایی نامشهود که از نظر صورت­های مالی واحد بااهمیت هستند.

ج) برای دارایی­های نامشهود تحصیل شده از طریق معاملات غیرمبادلاتی که در شناسایی اولیه به ارزش منصفانه ثبت شده­اند (به بندهای 42-43 مراجعه کنید):

1) ارزش منصفانه اولیه شناسایی شده برای این دارایی­ها؛

2) ارزش دفتری آن­ها؛ و

3) این مسئله که پس از شناسایی بر اساس مدل بهای تمام شده اندازه­گیری شده­اند یا مدل تجدید ارزیابی.

د) وجود و ارزش­ دفتری دارایی­های نامشهودی که محدود شده­اند و ارزش دفتری دارایی­های نامشهودی که به عنوان اوراق بهادار برای بدهی­ها وثیقه­گذاری شده­اند.

ه) میزان تعهدات قراردادی برای تحصیل دارایی­های نامشهود.استاندارد حسابداري شماره 31

122- زمانی که واحدی عواملی که نقش مهمی در تعیین نامعین بودن عمر مفید دارایی نامشهود ایفا می­کنند را تشریح می­کند، واحد فهرست عوامل بند 89 را مدنظر قرار می­دهد.

دارایی­های نامشهود اندازه­گیری شده بعد از شناخت با استفاده از مدل تجدید ارزیابی

123- چنانچه دارایی نامشهود بر اساس مقدار تجدید ارزیابی به حساب گرفته شود، واحد باید موارد زیر را افشا کند:

الف) برای هر طبقه از دارایی­های نامشهود:استاندارد حسابداري شماره 31

• تاریخ موثر تجدید ارزیابی؛
• ارزش دفتری دارایی­های نامشهود تجدید ارزیابی شده؛ و
• ارزش دفتری که برای طبقه تجدید ارزیابی شده از دارایی­های نامشهود شناسایی شده است، پس از شناخت با استفاده از مدل بهای تمام شده بند 73 اندازه­گیری شده بود.

ب) مقدار مازاد تجدید ارزیابی که مربوط به دارایی­های نامشهود در ابتدا و انتهای دوره گزارشگری است، که نشان­دهنده تغییرات در طول دوره گزارشگری و هرگونه محدودیت­ها بر روی توزیع باقیمانده به مالکان باشد؛ و

ج) روش­ها و مفروضات مهم مورد استفاده در برآورد ارزش منصفانه دارایی­ها.استاندارد حسابداري شماره 31

124- ممکن است تجمیع طبقه­های دارایی­های تجدید ارزیابی شده به طبقات بزرگتر به منظور دستیابی به اهداف افشا ضروری باشد. اگرچه، طبقه­ها با یکدیگر جمع نمی­شوند چنانچه این مسئله منجر به ترکیب طبقه دارایی نامشهودی شود که شامل مقادیر اندازه­گیری شده بر اساس هردو مدل بهای تمام شده و تجدید ارزیابی باشد.

هزینه­های تحقیق و توسعه

125- واحد باید مقدار انباشته مربوط به مخارج تحقیق و توسعه شناسایی شده به عنوان هزینه طی دوره را افشا کند.

126- مخارج تحقیق و توسعه شامل تمامی مخارجی می­شود که به طور مستقیم قابل انتساب به فعالیت­های تحقیق و توسعه است ( به بندهای 64 و 65 برای راهنمایی در مورد نوع مخارجی که مشمول الزامات افشا بند 125 می­شود، مراجعه کنید)

سایر اطلاعات استاندارد حسابداري شماره 31

127- واحدها نسبت به افشای اطلاعات زیر تشویق شده­اند (الزامی وجود ندارد):

الف) تشریحی در مورد دارایی نامشهودی که به طور کامل مستهلک شده­اند ولی هنوز مورد ااستاندارد حسابداري شماره 31ستفاده هستند؛

و

ب) تشریح کاملی از دارایی­های نامشهود بااهمیت تحت کنترل واحد که به علت اینکه ضوابط شناسایی این استاندارد را کسب نکرده­اند به عنوان دارایی­ها شناسایی نشده­اند.

مقررات دوره گذار

128- واحدی که قبلا دارایی­های نامشهود را شناسایی کرده است باید این استاندارد را به صورت گذشته­نگر مطابق با استاندارد بین­المللی حسابداری بخش عمومی شماره 3 بکار گیرد.

129- واحدی که قبلا دارایی­های نامشهود را شناسایی نکرده است و از مبنای تعهدی حسابداری استفاده می­کند باید این استاندارد را به صورت آینده­نگر بکارگیرد. اگرچه، کاربرد گذشته­نگر نیز مجاز است.

130- برای اقلام نامشهودی که مطابق با:

الف) ضوابط شناسایی این استاندارد هستند (شامل اندازه­گیری قابل اتکای بهای تمام شده اصلی)؛ و

ب) ضوابط تجدید ارزیابی این استاندارد هستند (شامل وجود یک بازار فعال)؛

واحد باید انتخاب کند تا دارایی نامشهود را در تاریخ تغییر (گذار) به ارزش منصفانه اندازه­گیری کند و از آن ارزش منصفانه به عنوان بهای تمام شده انتسابی در آن تاریخ استفاده کند.

131- واحد ممکن است استفاده از تجدید ارزیابی قبلی دارایی نامشهود را در، یا قبل از، تاریخ گذار به عنوان بهای تمام شده انتسابی در تاریخ تجدید ارزیابی انتخاب کند، چنانچه تجدید ارزیابی، در تاریخ تجدید ارزیابی، به طور گسترده قابل مقایسه با:استاندارد حسابداري شماره 31

الف) ارزش منصفانه؛ یا

ب) بهای تمام شده یا بهای تمام شده مستهلک شده مطابق با استانداردهای بین­المللی حسابداری بخش عمومی، تعدیل شده به منظور انعکاس، به عنوان مثال، تغییرات در شاخص قیمت خاص یا عمومی.

تاریخ اجرا