دامنه خدمات اگرچه گرداوری شواهد کافی برای توجیه یافتهها و نتیجه گیریهای حسابرسی یک ضرورت است اما، با گسترش دامنه خدمات حسابرسان داخلی، «کافی» به یک علامت سوال بزرگ تبدیل میشود. برای مثال، اگر از حسابرسان داخلی خواسته شود منطقی بودن میزان ذخایر نفتی گزارش شده را تعیین کنند، یعنی چیزی که مهندسان نفت تنها…
پیامد ادعاهای اثبات نشده حسابرسی
چنانچه حسابرسان داخلی گزارشهای خود را با ادعاهای اثبات نشده تهیه کنند، اعتبار کارشان، ارتباط آتی و موقعیت حرفهای آنان خدشهدار میشود. به همین دلیل، حسابرسان باید مراقبتهای تخصصی و حرفهای را در گرداوری شواهد کافی برای توجیه یافتهها و نتیجه گیریهای مورد گزارش، اعمال کنند. حدس و گمان، پذیرفتنی نیست.
چنانچه محدودیتهای مربوط به رابطه منافع ـ مخارج یا فشار زمانی، حسابرسان را ناگزیر از پایان دادن به کار حسابرسی کند باید تنها یافتههای توجیه پذیر را گزارش کنند.
چنانچه برای اثبات سایر یافتههای بدست آمده در حسابرسی نیاز به شواهد تکمیلی باشد گرداوری آنها باید پیش از گزارش مقدماتی آن یافتهها صورت گیرد. استانداردهای حسابرسی مربوط به مراقبتهای تخصصی و حرفهای تلویحاً مقرر میدارد که یافتههای مورد گزارش باید با شواهد موجود قابل اثبات باشد.
گاه، حسابرسان داخلی به اطلاعاتی دست مییابند که غیرقابل اثبات باشد اما، به دلیل اهمیت آن لازم است به گونهای مناسب به اطلاع مدیریت قسمت مورد رسیدگی برسد. در چنین مواردی، آن اطلاعات گزارش میشود، گاه بطور غیررسمی. اما، حسابرسان داخلی باید غیرقابل اثبات بودن این گونه اطلاعات را به روشنی تمام، مطرح کنند
شواهد به عنوان عامل تعیین کننده حرفه ای گری حسابرسی
: عوامل فراوانی مربوط به کیفیت شواهد حسابرسی وجود دارد که بر حرفهای گری حسابرسان داخلی اثر میگذارد.
مستند کردن شواهد در کاربرگهای حسابرسی : حسابرسان داخلی برنامهریزی، گرداوری، تجزیه و تحلیل، تفسیر و تلخیص شواهد حسابرسی را در کاربرگهای حسابرسی مستند میکنند. این کاربرگها پشتوانه اطلاعات مندرج در گزارشهای حسابرس است. کاربرگها معمولاً حاوی یادداشتهای منطقی حسابرسان است که چگونگی ارزیابی مخاطرات نقش رابطه فزونی منافع بر مخارج و پیوند هدفها و…
اثبات درستی ارزیابیها از طریق واکنشهای قسمت مورد رسیدگی اگرچه قسمت مورد رسیدگی را نمیتوان بی طرف دانست، اما میتوان اطمینان داشت که در برابر نتیجهگیریهای نادرست، به شدت ایستادگی کند؛ درباره شواهد گرداوری شده، توضیحاتی آن چنانی ارائه دهد و استنباطهای (یا استنتاجهای) ضعیف و یا نادرست را مورد پرسش قرار دهد. این گونه…
شواهد مفیدحسابرسی شواهد مفید شواهدی است که «سازمان را در دستیابی به هدفهای خود یاری میکند». این هدفهای سازمانی را میتوان به شکل پنج هدف کنترل داخلی به شرح زیر تعریف کرد: قابلیت اعتماد و اعتبار اطلاعات (و گزارشها). رعایت سیاستها و خط مشیها، طرحها، روشها، قوانین و مقررات. حفاظت از داراییها. استفاده موثر و…
شواهد قابل قبول: آزمونهای تشخیص قابلیت قبول شواهد عبارتند از 1- قابلیت اعتماد و 2- این شواهد بهترین شواهد قابل دسترسی از فنون مناسب حسابرسی است. شواهد حسابرسی در صورتی قابل اعتماد است که اگر حسابرسان دیگری میخواستند از همان محلها و به همان روشها گرداوری کنند با احتمال زیاد به نتایج مشابهی دست مییافتند…
شواهد حسابرسی کافی طبق استانداردهای حسابرسی طبق استانداردهای حسابرسی داخلی ملاک کفایت شواهد حسابرسی این است که هر شخص منطقی دیگر با مطالعه و بررسی آنها به همان نتایجی برسد که حسابرسان داخلی به آن دست یافتهاند بنابراین تاکید استاندارد بر این مطلب است که شواهد حسابرسی کافی باید متقاعد کننده باشد که پیشتر در…
ارزیابی کفایت شواهد حسابرسی شواهد حسابرسی پشتوانه گزارشهای حسابرس را فراهم میکند. استانداردهای حسابرسی داخلی مقرر میدارد که شواهد حسابرسی باید دارای چهار ویژگی کافی قابل قبول، مربوط به هدفهای حسابرسی و قابل استفاده بودن برای دستگاه باشد. همچنین شواهد حسابرسی باید درباره هر چیز مربوط به هدفها و دامنه حسابرسی گرداوری شود. حسابرس داخلی باید…
اثر انباشته موارد کم اهمیت حسابرس داخلی حسابرس داخلی در مواردی که تعداد زیادی اقلام بی اهمیت را شناسایی میکند باید اثر انباشته آنها را مورد توجه قرار دهد. چنانچه مجموعه این اقلام بطور یکجا مورد توجه قرار گیرد اثر آنها ممکن است نشاندهنده ضعف جدی در کنترلهای داخلی باشد. اهمیت میزان خطر و رابطه…
ویژگیهای کیفی اشتباهات و یا تحریفها مالیویژگیهای کیفی اشتباهات و یا تحریفها نیز علاوه بر مبلغ آن، سبب میشود برخی فعالیتها با اهمیت تلقی شود. برای مثال، هر گونه اشتباه در وجوه صندوق بازنشستگی کارکنان یا درحقوق و مزایای مدیران ارشد دستگاه به دلیل اثر روانی آن بر کارکنان، با اهمیت محسوب میشود. به همین…
نسبت به مانده حساب مورد نظرونسبت به سودونسبت به داراییهااشتباه حسابرس پس از تعیین کمیت مطلق اهمیت، از مقایسه اثر بالقوه مبلغ اشتباه بر مانده حساب مورد نظر به عنوان یک معیار استفاده میکند.ااشتباه حسابرس به بیان دیگر، یک اشتباه 100.000 ریالی میتواند برای یک حساب با مانده 200.000 ریالی، با اهمیت تلقی شود حال…
کمیت مطلق مالی برخی مبالغ را بدون در نظر گرفتن حجم معاملات واحد اقتصادی، بطور معمول با اهمیت تلقی میکنیم. برای مثال، یک اشتباه صد میلیون ریالی را بیشتر افراد، حتی برای معاملات میلیاردی، مالی با اهمیت تلقی میکنند کمیت مطلق مالی برخی مبالغ را بدون در…
ملاک اهمیت عناصر اطلاعاتی عبارت است از این که احتمالاً تا چه اندازه میتواند نظر یا عمل دیگران را تغییر ده ملاک اهمیت عناصر اطلاعاتی عبارت است از این که احتمالاً تا چه اندازه میتواند نظر یا عمل دیگران را تغییر دهد. چنانچه هر عنصری از اطلاعات بتواند بر عملکرد یک تصمیم گیرنده اثر گذارد،…
رعایت صرفه و صلاح در گزینش شواهد حسابرسی : براورد خطر و برنامه ریزی حسابرسی را نمیتوان بدون در نظر گرفتن اثر رابطه منافع مخارج بر چنین تصمیمهایی بحث کرد. شاید اگر هزینه مساله ساز نبود میشد بحث درباره خطر را حذف کرد اما هیچ واحد اقتصادی احتمالاً نمیتواند هزینههای یک سیستم کنترل داخلی یا…
عوامل خطرحسابرسی :عوامل خطر تصمیم حسابرسان که تصمیم دشواری که حسابرسان باید بگیرند این است که چه مقدار شواهد برای نتیجهگیری حسابرسی کافی است. کفایت شواهد حسابرسی متناسب با میزان خطر حسابرسی ارزیابی میشود. به بیان دیگر خطر آن که نتیجه گیری نادرست باشد چقدر است؟ خطر از خطای نمونه گیری و خطای غیر نمونه…