تائيديه وجوه نقدي و اوراق بهادار

تائيديه وجوه نقدي و اوراق بهادار

بدينوسيله تاييد مي گردد وجوه نقدي و اوراق بهادار موجود نزد اينجانب در تاريخ به شرح زير مي باشد :1- موجودي نقد ريال
2- اوراق بهادار ( شرح كامل )

امضاء : تاريخ :تائيديه وجوه نقدي

حسابرسی وجوه نقد و اوراق بهادار قابل داد و ستد
آذر ۲۱, ۱۳۹۳
منابع و ماهیت وجوه نقد

وجوه نقد شامل : ن۱- وجوه نزد بانکها ( حسابهای جاری ) ۲- وجوه موجود در صندوق ۳- تنخواه گردان و همچنین موجودی حساب پس انداز می باشد که فروشهای نقدی ،وصول مطالبات و واریز افزایش سرمایه باعث افزایش این حسابها و مخارج واحد تجاری سبب کاهش آها می شود . ماهیت نقدینگی این حسابها خطر کشف نشدن سوء استفاده از آنها را افرایش می دهد .

گاهی براساس مفاد قراردادهای دریافت وام بانکی موجودی حساب بانکی نباید از مبلغ معینی کمتر شود که به آن مانده جبرانی می گویند ، در دیگرموارد حساب خاصی برای نگهداری مانده جبرانی افتتاح می شود .

هدفهای حسابرسان از رسیدگی به وجوه نقد تعیین موارد زیر است :

۱- کفایت کنترلهای داخلی معاملات نقدی

۲- اعتبار مبالغ ثبت شده ( وجود و مالکیت )

۳- ثبت دفاتر بودن تمام حسابهای وجوه نقد ( کامل بودن )

۴- صحت محاسبات ریاضی جداول و صورت های وجوه نقد و مطابقت آنها با حسابهای دفتر کل .

۵- کفایت افشاء و مطلوبیت ارائه وجوه نقد ، شامل وجوه یا محدودیت ( مانند : مانده جبرانی ) .

اعتبار موارد ثبت شده بابت وجوه نقد بیشترین اهمیت را نزد حسابرسان دارد ، زیرا وجوه نقد ممکن است بیش از واقع نشان داده شود و همچنین در طول سال مالی از این وجوه سوء استفاده شده باشد ، هرچند این وجوه نقد در پایان سال بدرستی ارائه شده باشد ، در این رابطه کتاب یک مثال آورده است که می توان به آن مراجعه نمود .

مشکل حسابرسان نادرست بودن مبلغ وجوه نقد نیست ، بلکه صرف تخلف و اثر آن بر سایر حسابهاست در نتیجه حسابرسان پرسشهای اساسی زیر را مطرح می کند :

۱- آیا دفاتر و مدارک صاحبکار تمام معاملات نقدی رخ داده در طول سال را منعکس می کند .

۲- آیا تمام پرداختهای نقدی دارای مجوز بوده و برای مقاصد تجاری صورت گرفته است .

نمونه ای از تخلفاتی که می تواند در اثر جستجو افشا شود بشرح زیر است :

۱- برداشت از وجوه نقد دریافتی قبل از ثبت آنها .تائيديه وجوه نقدي

۲- پرداخت بابت مواد و کالایی که دریافت نشده .

۳- پرداخت های تکراری .

۴- پرداخت اضافی به کارکنان یا پرداخت به کارکنان واهی .

۵- پرداخت بابت مخارج شخصی رؤساء یا اشخاص وابسته .

البته ممکن است در بعضی موارد هم مدیریت یک شرکت داراییها را کمتر از واقع نشان دهد تا مالیات کمتری بپردازد یا صاحب کار بخواهد به منظور پرداخت رشوه و پرداخت های غیر قانونی حساب جاری مخصوصی نزد بانک داشته باشد که اطلاعات مربوط به آن در دفاتر ثبت نشود .

زمان لازم برای حسابرسی وجوه نقد:

اگرچه مانده وجوه نقد در پایان سال ممکن است نسبتاً ناچیز باشد ، اما جمع مبالغ ورودی و خروجی به حساب وجوه نقد در طول سال اغلب به مراتب بیشتر از هر حساب دیگری است ، در نتیجه رسیدگی به وجوه نقد در هر کار حسابرسی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و حسابرسان به چند دلیل به وجوه نقد تاکید نسبی دارند ، بدهیها ، درآمد و هزینه ها و بیشتر دیگر داراییها با وجوه نقد سرو کار دارند .

دلیل دیگر رسیدگی به وجوه نقد ، نقدینگی کامل آن است که بیشترین وسوسه را برای سرقت و سوء استفاده بر می انگیزد ، کشف تقلب در صورتی بر مطلوبیت ارائه صورتهای مالی اثر می گذارد که مبلغ تقلب با اهمیت باشد و در غیر اینصورت در خصوص تقلبات کوچک کارکنان حسابرسان موضوع را با مدیریت و کمیته حسابرسی هیئت مدیره در میان می گذارد .

کنترل های داخلی وجوه نقد :

امور مالی شرکت که زیر نظر خزانه داراست بیشترین مسئولیت مربوط به وجوه نقد را عهده دار است.

وظایف امورمالی

الف- انجام دادن امور دریافت و تحویل وجوه نقدبه بانک ، امضای چکها، سرمایه گذاری وجوه نقد مازاد بر نیاز وحفاظت از وجوه نقد ، اوراق بهادار قابل داد و ستد و سایر دارایی‌های قابل داد و ستد ، تهیه بودجه وجوه نقد و ترتیب تامین مالی کوتاه و بلند مدت مناسب ترین حالت آن است که وظایف امورمالی وحسابداری به گونه ای تلفیق شود که ازبرآورده شدن موارد زیراطمینان دهد .

۱- تمام وجوه نقدی که بایدوصول می شد در واقع دریاقت شده به دقت ثبت گردیده به موقع به بانک واگذار شده است .

۲- پرداختهای نقدی تنها برای هدفهای مجاز صورت گرفته وبه درستی ثبت دفاتر شده است .

۳- موجودی وجوه نقد درحدکفایت نه بیشتر وبر اساس پیش بینی دریافت وپرداختهای مربوط به عملیات عادی نگهداری می شود.

قواعد کلی برای دستیابی به کنترلهای داخلی وجوه نقد می‌تواند به شرح زیر باشد که به چند مورد آن اشاره می‌شود .

۱- به هیچ یک از کارکنان اجازه داده نشود که تمام امور مربوط به یک معامله را از ابتدا تا انتها به تنهایی انجام دهد .

۲- وجوه دریافتی را سریعاً در دفاتر ثبت شود .

۳- مشتریان را ترغیب کنید که بابت وجوه پرداختی خود رسید دریافت کنند و جمع نوارهای صندوق را به طور مرتب مشاهده و کنترل کنید .

۴- دریافتی های هر روز را دست نخورده به بانک بسپارید .

۵- تمام پرداخت های نقدی را با چک انجام دهید .

۶- صورت مقایرت بانک همه ماهه و توسط شخصی که مسئولیتی در مورد صدور چک یا حفاظت از وجوه نقد نداشته باشد تهیه شود .

سیستم کنترل داخلی دریافت های نقدی:

فروشهای نقدی قویترین کنترل برای فروشهای نقدی زمانی بدست می آید که دو یا چند نفر از کارکنان ( معمولاً یک فروشنده و یک صندوق دار ) در هر معامله مشارکت داشته باشد ، مانند : رستورانها و سینماها و … چنانچه بلیط های سینما یا صورت حساب رستورانها به طور پیاپی شمار گزاری شده باشد و حساب تمام شماره ها پس داده شود این تقسیم مسئولیت عامل موثری در پیشگیری از تقلب خواهد بود .

در بیشتر خرده فروشیها تنها یکی از کارکنان جنس را می فروشد و کالا را تحویل مشتری داده ، وجه را دریافت و معامله را ثبت می نماید ، در این موارد استفاده از صندوقهای نوار دار برای دریافت وجوه و سیستمهای استقرار پایانه و ماشینهای صورت حساب چند نسخه ای می تواند از نادرستیها پیشگیری کند .

ویژگی های صندوقهای نوار دار در خرده فروشی ها:

۱- نمایش مبلغ فروش

۲- رسید چاپی و تحویل به مشتری

۳- انباشت جمع مبلغ فروشهای روزانه بر روی نوار ماشین در جایگاه قفل دارد .

ویژگی های کنترلی ماشین های صدور صورت حساب:

بعلت اینکه صورتحساب فروش در سه نسخه تهیه می شود و دو نسخه آن از ماشین خارج و نسخه سوم در داخل محفظه قفل داری جمع می شود سبب تقویت سیستم کنترل داخلی می شود و از احتمال دستکاری نسخه مخصوص دایره فروش و اختلاس از وجوه حاصل را می کاهد .

وصول مطالبات:

بیشتر وصولیهای کارخانجات و عمده فروشان بصورت دریافت چک مشتریان از طریق پست است ، که احتمال اختلاس کاهش می یابد مگر آنکه مسئولیت دریافت چک ، به حساب بانک خوابانیدن چک و ثبت آن در حساب معین اشخاص تنها بعهده یکنفر باشد .

سیستم دریافت چک از طریق پست بشرح ذیل است:تائيديه وجوه نقدي

۱- نامه های وارد شده در دبیرخانه گشوده می شود .

۲- تهیه لیستی به نام لیست کنترل توسط یکی از کارکنان جهت دریافت چکها که در آن لیست مشخصات یا شماره حساب مشتری ، شماره و مبلغ چک ثبت می شود ، نسخه ای از لیست کنترل برای خزانه دار ، نسخه دیگری همراه با چک های دریافتی برای صندوق دار و یک نسخه هم با نامه های همراه چک ها برای مسئول دفتر معین اشخاص ارسال می گردد .

چه کنترل هایی مانع از این می شود که متصدی دبیرخانه از وجوه دریافتی از مشتریان اختلاس نکند ، نامه همراه چکهای اختلاس شده را دور نریزد و وجوه اختلاس شده را از لیست کنترل حذف نکند ؟

اولاً چکهای دریافتی از طریق پست اصولاً در وجوه شرکت است و ثانیاً چناچه حساب مشتریان مربوط به بستانکار نشود ، آنان با دریافت صورتحساب بعدی به شرکت اعتراض می کنند ، اگر مشتریان بتوانند مدارک مثبتی را ارائه نمایند که پرداخت وجه را به شرکت اثبات نماید و چکها نیز در لیست کنترل ثبت نشده باشد مسئولیت اختلاس آشکارا به دوش متصدی دبیرخانه خواهد بود .

برقراری کنترلهای داخلی قوی مستلزم آن است که مسئول حسابهای معین اشخاص به رسیدهای وجوه نقد دسترسی نداشته باشد و در صورت امکان واحد تجاری باید هریک از مسئولیتهای :

۱- تنظیم فاکتورهای فروش

۲- ثبت و ضبط حسابهای معین اشخاص

۳- مطابقت دفتر معین اشخاص با دفتر کل

۴- تنظیم لیست وجوه نقد

۵- حفاظت از وجوه نقد دریافتی

۶- عملیات وصول مطالبات و پی گیری مطالبات سررسید گذشته را به کارکنان مستقل از یکدیگر واگذار نماید .

صندوق پستی ویژه:

در واتائيديه وجوه نقدي قع نوعی از صندوق پستی است که توسط بانک طرف حساب واحد تجاری کنترل و اداره می شود که بانک واحد تجاری هر روز چند نوبت مراسلات دریافتی را از صندوق مزبور برداشت نموده و به حساب واحد تجاری منظور نموده و فیش واریز وجه را برای واحد تجاری می فرستد و چون بانک به مدارک حسابداری واحد تجاری دسترسی ندارد سیستم کنترل داخلی تقویت می شود .

سیستم کنترل داخلی پرداختهای نقدی:

تمام پرداخت ها به استثنای اقلام جزئی که از تنخواه گردان پرداخت می شود باید با صدور چک انجام گیرد .

مزایای پرداخت چک:

۱- مزیت اصلی پرداخت با چک رسیدی است که به شکل پشت نویسی چک هنگام وصول آن ازبانک وانتقال چک به دیگران از مشتری دریلفت شود .

۲- تمرکز صدور مجوز پرداخت نزد چند نفر مشخص ، یعنی تنها افراد مجاز به امضای چک ها .

۳- وجود مدارکی دائمی برای پرداخت ها .

۴- کاهش وجوه نقد موجود در شرکت .

در رابطه با کنترل چک ها لازم است تمام جک ها به ترتیب شماره هر سری استفاده گردد ، چکهای استفاده نشده و باطل شده باید با مراقبت کافی نگهداری شود تا مورد سوء استفاده قرار نگیرد ، مبلغ چک باید توسط کامپیوتر یا ماشینهای پرفراژ روی چک نوشته شود تا کسی نتواند مبلغ چک را تغییر دهد .

یکی از راههای برقراری کنترلهای داخلی قوی در مورد پرداخت های نقدی سیستم برگه ای است ، در سیستم برگه ای پیش از امضاء هر چک مدارک مثبته آن بررسی می شود ، مسئولیت گرد آوری مدارک مثبته به عهده دایره حسابداری است و دایره حسابداری پیش از تصویب پرداخت بابت کالای خریداری شده نسخه های سفارش خرید ، گزارش دریافت کالا و فاکتور خرید را گردآوری می کند .

پس از تطبیق و اطمینان اقدام به تهیه برگه و سپس آن را در پرونده موقت پرداخت ها به ترتیب تاریخ پرداخت بایگانی می نماید برگه و مدارک مثبته درروز پرداخت از پرونده موقت خارج و همراه چک که از هر نظر به جز امضاء تکمیل شده است به دایره خرانه داری ارسال می گردد ، از آنجا که در این سیستم موضوع پرداخت پیش از صدور چک مورد بررسی و تصویب قرار می گیرد و همچنین نه دایره حسابداری و نه دایره خزانه داری هیچ یک نمی توانند بدون بررسی دیگری وجوه نقد را پرداخت کند از کنترل های داخلی قوی برخورداری است .تائيديه وجوه نقدي

کنترل های داخلی تنخواه گردان:

کنترل های داخلی در مورد پرداختهای از محل تنخواه گردان در زمان ترمیم مخارج انجام شده اعمال می شود نه در زمان هر پرداخت ناچیز ، هنگامی که مسئول تنخواه گردان تقاضای وجه می کند ، مدارک مربوط به هر پرداخت باید از لحاظ صحیح و کامل بودن مورد بررسی قرار گیرد و به گونه ای علامت گذاری شود که دیگر قابل استفاده مجدد نباشد .

آزمونهای حسابرسی تنخواه گردان نیز بر معاملات انجام شده تاکید دارد ، نه بر موجودی پایان سال .

وجوه تنخواه گردانها ممکن است در یک حساب بانکی جداگانه نگهداری شود ، که در اینگونه موارد باید کتباً به یانک دستور داده شود که هیچ چکی را که به نام شرکت است به این حساب منظور نکند ، که این کار برای پیش گیری از واریز وصولی های نقدی به تنخواه گردان است .تائيديه وجوه نقدي

سیستم کنترل داخلی و کامپیوتر :

پردازش کامپیوتری معاملات نقدی می تواند سیستم کنترل داخلی وجوه نقد را تقویت کند ، پردازش کامپیوتری وجوه نقد دریافتی و چک های صادر شده بطور روزانه سبب می شود که کلیه مدارک مورد نیاز مانند دفتر روزنامه دریافتها نقدی ، دفتر صدور چک ، معین اشخاص و مانده حساب وجوه نقد به روز در اختیار مدیریت قرار گیرد .علاوه بر اینها می تواند با وجود هزاران چک صادر شده و به بانک ارائه نشده صورت مغایرات بانک را با قابلیت اتکای بسیار زیاد تهیه کند .

کاربرگهای حسابرسی وجوه نقد:

کاربرگهای حسابرسی وجوه نقد شامل نمودگر یا شرح نوشته ، پرسش نامه کنترل داخلی در شرکتهای بزرگ ، خلاصه آزمون مربوط به معاملات نقدی و ارزیابی سیستم کنترل داخلی وجوه نقد می باشد .تائيديه وجوه نقدي

سایر کاربرگهای حسابرسی وجوه نقد شامل کاربرگ اصلی ، کاربرگ شمارش و موجودی صندوق ، تاییدیه های بانک ، صورت مقایرت بانک ، صورت چکهای ارائه نشده به بانک ، صورت چکهای پی جویی شده ،‌پیشنهادهای ارائه شده به صاحبکار برای بهبود سیستم کنترل داخلی و نکات مربوط به نحوه صحیح ارائه وجوه نقد در تراز نامه صاحبکار است .

برنامه حسابرسی وجوه نقد:

روند عمومی کارهایی را که حسابرسان برای اثبات وجوه نقد انجام می دهند ، برنامه حسابرسی ذیل نشان می دهد .تائيديه وجوه نقدي

الف ) سیستم کنترل داخلی وجوه نقد را ارزیابی کنید :

۱- شناخت کافی از سیستم کنترل داخلی وجوه نقد کسب کنید :

حسابرسان در حسابرسی شرکت های کوچک براساس پرسشهایی از صاحبان و کارکنان شرکت و مشاهدات دسته اول خود ، تشریح کتبی کنترل های مورد اجرا را تهیه کنند در شرکتهای بزرگتر برای تشریح کنترل داخلی معمولاً از پرسشنامه کنترل های داخلی استفاده می نمایند که در آن موارد مربوط به پرداخت های نقدی بابت حقوق و دست مزد و سود سهام و روشهای تغییر مغایرت بانک را در بر می گیرد و به گونه ای طراحی شده که در صورت وجود کنترل های رضایت بخش باید پاسخ آنها مثبت باشد ، حسابرسان پس از تهیه نمودگر یا هرگونه تشریح دیگر از سیستم کنترل داخلی باید آزمون شناخت سیستم را اجرا کنند ، اصطلاح آزمون شناخت سیستم به معنای رد یابی چند معامله در هر مرحله از سیستم است تا مشخص شود که معاملات در واقع به گونه ی معلوم شده در نمود گراجرا می شود .تائيديه وجوه نقدي

۲- خطر کنترل را برآورد و آزمون های اضافی کنترل ها را طراحی کنید :

حسابرسان باید مشخص کند کدام آزمون های اضافی کنترل ها احتمالاً سبب کاستن از آزمون های محتوا خواهد شد تا در نتیجه هزینه کمتری واقع شود .

۳- آزمونهای اضافی کنترل ها را اجرا کنیم :

نمونه ای از این کنترل ها عبارت است از :

الف ) جمع های دفتر روزنامه وجوه نقد را کنترل و نقل اقلام را از آن به حسابهای دفاتر کل و معین ردیابی کنید ، جمع های دفاتر می تواند با استفاده از سیستم دستی یا استفاده از نرم افزارهای عمومی حسابرسی امتحان شود .تائيديه وجوه نقدي

تائيديه وجوه نقدي

ب ) جزئیات تعدادی از اقلام صورت دریافتهای نقدی را با دفتر روزنامه دریافتهای نقدی ، معین بدهکارها و فیش های واریز وجه به بانک مقایسه کنید ، مقایسه ثبت های روزانه در دفتر روزنامه دریافتهای نقدی با وجوه واریزی ممکن است گونه ای از تقلب را آشکار سازد که به آن کلاه کلاه کردن می گویند ، یعنی کتمان کسری وجوه نقد از طریق تاخیر در ثبت وجوه نقد دریافتی در جایی که مامور دریافت وجوه نقد مسئولیت ثبت دفتر معین بدهکاران را نیز بعهده دارد کلاه کلاه کردن آسانتر از هرجای دیگر رخ می دهد .

پ ) جزئیات تعدادی از پرداخت های نقدی ثبت شده در دفتر روزنامه پرداخت های نقدی را با معین بستانکاران ، سفارشهای خرید ، گزارشهای دریافت کالا ، فاکتورهای خرید و چک های صادر شده مقایسه کنید .

۴- خطر کنترل را دوباره برآورد و آزمونهای محتوا را طراحی کنیم :

حسابرسان پس از تکمیل اجرای روشهای یاد شده در بالا باید میزان خطر مربوط به هر یک از سرفصلهای صورتهای مالی را که به وجوه نقد وابسته است برآورد و تعیین کنند ، برآورد خطر کنترل مستلزم شناسایی نقاط ضعف و قوت سیستم کنترل داخلی ، بسط و تحدید روشهای حسابرسی و ارائه پیشنهادهای اصلاحی برای درج در گزارش بررسی کنترل های داخلی به صاحبکار است .تائيديه وجوه نقدي

ب ) آزمون های محتوا

۵- صورت ریز مانده های وجوه نقد را دریافت و با دفتر کل تطبیق کنید

۶- درخواست تاییدیه بانک را بمنظور اثبات وجوه نقد به بانکها ارسال کنید

راه کار مستقیم برای دست یابی به این هدف ، دریافت تاییدیه از بانک درباره وجوه نزد بانک ، شمارش موجودی صندوق و تهیه صورت مغایرات بین صورت حسابهای ارسالی و مدارک حسابداری است .

درخواست تاییدیه ها توسط صاحبکار تهیه می شود اما حسابرسان شخصاً باید آنها را همراه با پاکتی به آدرس محل کار خود برای دریافت پاسخ بانک ارسال کنند ، مشخصات حسابها ، وام ها و دیگر معاملات بانکی روی درخواست استاندارد تاییدیه بانکی تحریر می شود تا کار تایید مسئولین بانک آسانتر گردد ، تاییدیه دریافتی اعتبار اطلاعات ثبت شده در مدارک حسابداری را تعیین می کند ، همچنین می تواند سبب کشف حسابها ، وامها یا سایر معاملات بانکی دیگری نیز بشود .

یکی از بخشهای مهم درخواست تاییدیه تقاضای افشای کلیه بدهی های شرکت به بانک است ، که این تقاضا باعث می شود علاوه بر تایید وجود دارایی ها ، هرگونه بدهی به بانک که در دفاتر شرکت ثبت نشده است نیز آشکار گردد .

۷- صورت مغایرت بانک را به تاریخ تراز نامه از صاحبکار دریافت کنید و لزوم مغایرت گیری فعالیت های بانکی را برای ماههای دیگر نیز بررسی نمایید .

تهیه صورت های مغایرت بانک به شکلهای زیادی صورت می گیرد ، شکلی که بیشتر مورد استفاده حسابرسان قرار می گیرد با مانده طبق صورت حساب بانک شروع وبه مانده اصلاح نشده طبق مدارک حسابداری ختم می شود ، این شکل صورت مغایرت حسابرسان را قادر می سازد که ثبت های اصلاحی موثر بر وجوه نقد را مستقیماً روی کاربرگ صورت مقایرت پیاده کنند .تائيديه وجوه نقدي

۸- صورت حساب مقطعی بانک را که شامل عملیات حد اقل ۷ روز کاری پس از تاریخ تراز نامه باشد از بانک دریافت کنید .

صورتحساب مقطعی بانک ، صورتحسابی است که تعداد معینی روز کاری ( معمولاً ۷ تا ۱۰ روز ) پس از پایان سال مالی شرکت را در بر می گیرد . صاحبکار از بانک طرف حساب خود می خواهد که چنین صورت حسابی را تهیه و مستقیماً برای حسابرسان ارسال کند ، از این صورت حساب برای آزمون صحت مغایرات حسابهای بانکی صاحبکار استفاده می شود . صورتحساب مقطعی حسابرسان را قادر می سازد که چکهای ارائه نشده به بانک و وجوه در راه مندرج در صورت مغایرات را به دقت رسیدگی کند .

۹- وجوه نقد موجود در شرکت را شمارش کنید

وجوه نقد موجود در شرکت معمولاً شامل دریافت های نقدی واریز نشده به بانک ، تنخواه گردان ، پول خرد و سایر وجوه نزد صندوق داران است . اقدام اولیه ای که برای اثبات وجوه نقد موجود باید صورت گیرد تحت کنترل گرفتن تمامی دارایی های قابل نقل و انتقال ، مانند وجوه نقد ،‌اوراق بهادار و سایر سرمایه گذاریها ، اسناد دریافتنی و رسیدهای انبار مواد وکالا می باشد .تائيديه وجوه نقدي

جز در حالتی که تمام دارایی های قابل نقل و انتقال تحت کنترل حسابرسان قرار گیرد ، امکان پنهان کاری کسری وجوه نقد از طریق نقل و انتقال بین اینگونه دارایی ها برای مسئولین و کارکنان نادرست شرکت بوجود می آید .وجود چکهای شخصی مدیران ، کارکنان و یا مشتریان که بمنظور راحتی آنان توسط صندوق نقد شده است جزء موجودی وجوه نقد ، امری چندان غیر عادی نیست ، بدیهی است که اینگونه چکها نباید ثبت دفتر روزنامه دریافت های نقدی شده باشد ، زیرا چکهای مزبور تنها جایگزینی برای وجوه نقد موجود بوده است .

۱۰ – انقطاع زمانی دریافت ها و پرداخت های نقدی را کنترل کنید

وجوه نقد مندرج در ترازنامه باید تمام دریافت های آخرین روز سال را منعکس کند و هیچگونه دریافت های بعدی را در بر نگیرد ، به عبارت دیگر انعکاس صحیح وضعیت وجوه نقد در ترازنامه مستلزم انقطاع کامل دریافت های نقدی و پرداخت های نقدی در پایان سال است .حسابرسان برای حصول اطمینان از انقطاع کامل پرداختهای نقدی باید شماره آخرین چک هر حساب بانکی را که در روز آخر سال صادرشده است یادداشت کند و در مورد ارسال یا تحویل کلیه چکهای صادر شده برای بستانکاران از مدیریت شرکت پرس و جو نماید.

۱۱- کلیه نقل و انتقالات حسابهای بانکی را برای هفته آخر سال مورد رسیدگی و هفته اول سال بعد ردیابی کنند

هدف از ردیابی نقل و انتقالات بانکی ، آشکارکردن مواردی است که با چک بازی موجودی وجوه نقد بیش از واقع نشان داده می شود ، بسیاری از واحدهای تجاری دارای حساب بانکی نزد چند بانک می باشند و گاه مجبور می شوند که وجوهی را از یک حساب به حساب دیگر منتقل کنتد . چکی که بحساب خوابیده می شود معمولاً چند روز طول می کشد که از حساب مربوطه نقد و به حساب دیگر منظور شود ، مبلغ این چک در طول مدت مزبور جزء موجودی هر دو حساب خواهد بود . چک بازی یعنی سوء استفاده از این فاصله زمانی برای پنهان داشتن کسری وجوه نقد یا تامین نیازهای مالی بسیار کوتاه مدت .تائيديه وجوه نقدي

افشای چک بازی :

حسابرسان با مقایسه تاریخ های مندرج در کاربرگ می توانند سوء استفاده های رخ داده را تعیین کنند .

۱۲- هرگونه چک با مبلغ گزاف یا غیر عادی دروجه اشخاص وابسته را پی جویی کنید

هر چک با مبلغ کلان یا غیر عادی که در وجه مدیران ، رؤسا یا کارکنان شرکت ، شرکتهای وابسته یا بمنظور نقد شدن ( یعنی در وجه حامل یا چکی که بتوان آن را مستقیماً از بانک نقد کرد و نیاز به حساب خوابانیدن نداشته باشد ) صادر شده است را حسابرسان باید به دقت بررسی کنند تا مشخص شود که اینگونه چک ها الف) دارای مجوز لازم بوده و بدرستی ثبت دفاتر شده اند ب) بطور کافی در صورت های مالی شرکت افشا شده است .تائيديه وجوه نقدي

۱۳- چگونگی ارائه و کفایت افشای وجوه نقد را در صورت های مالی ارزیابی کنید

شرکت حسابداری آرمان پرداز خبره

رقم وجوه نقد مندرج در تراز نامه باید تنها وجوهی را شامل باشد که برای عملیات جاری شرکت در دسترس می باشد . موجودیهای پول خرد و تنخواه گردان با وجودی که برای استفاده های عمومی شرکت نمی باشد معمولاً ناچیز است و جزء وجوه نقد در تراز نامه ارائه می شود .موجودی های محدودیت دار نزد بانک مانند وجوه مربوطه به اقساط بدهیهای بلند مدت یا وجوه استهلاکی اوراق قرضه نباید جزء وجوه نقد باشد .تائيديه وجوه نقدي

حساب آرایی اصطلاح حساب آرایی به اعمالی گفته می شود که قبل از تاریخ تراز نامه صورت می گیرد تا وضعیت نقدینگی را بهبود بخشد یا اعمالی که بهبود تصویر مالی شرکت را سبب گردد . حسابرسان پیش از تایید چگونگی ارائه وجوه نقد در ترازنامه باید با استفاده قضاوت حرفه ای خود تعیین کنند که حساب آرایی صاحب کارشان به ارائه گمراه کننده صورتهای مالی منجر شده است یا خیر.

رسیدگیهای ضمنی به وجوه نقد

مؤسسات حسابرسی کوشش می کنند روشهای رسیدگی به وجوه نقد را که امکان اجرای آن بیش از پایان سال مالی وجود دارد درطول سال اجرا کنند تا از تراکم کار رسیدگی در ایام بلافاصله پس از پایان سال مالی جلوگیری شود .

اوراق بهادار قابل داد و ستد:

با اهمیت ترین سرمایه گذاریها از دیدگاه حسابرسان سهام و اوراق قرضه است چون بیش از سایر گونه های سرمایه گذاری در شرکت ها یا فت می شود و معمولاً ارزش ریالی آنها بیش از سایر سرمایه گذاریها است ، گواهینامه های سپرده ثابت بانکی ، اسناد صادر شده توسط شرکتها ،اسناد رهنی و ارزش نقدی بیمه نامه های عمر از جمله دیگر سرمایه گذاریهایی است که حسابرسان با آن روبرو می شوند.

سرمایه گذاری کوتاه مدت وجوه نقد بدون استفاده در اوراق بهادار قابل داد و ستد نشانه مدیریت خوب است . اینگونه سرمایه گذاریها به منزله وجوه نقد ذخیره تلفنی می شدو که با وجوه ایجاد بازیافتی با نرخ ثابت ، در هر زمان و به سرعت قابل نقد شدن است . شرکتها ممکن است در زمینه اوراق بهادار قابل داد و ستد با هدف نیمه بلند مدت ( نه کوتاه و نه بلند مدت ) سرمایه گذاری کنند . طول مدت نگهداری اینگونه سرمایه گذاریها را بازده جاری اوراق بهادار ،‌وضعیت مالیاتی شرکت و نیازهای شرکت به وجوه نقد تعیین می شود نباید تحت عنوان اوراق بهادار قابل داد و ستد طبقه بندی شود .تائيديه وجوه نقدي

هدفهای حسابرسان از رسیدگی به اوراق بهادار قابل داد و ستد

هدفهای حسابرسان از رسیدگی به اوراق بهادار قابل داد و ستد بجز انطباق ارزشیابی اوراق بهادار قابل داد و ستد با روش اقل بهای تمام شده یا بازار ( ارزشیابی ) بقیه موارد مانند هدفهای حسابرسان به رسیدگی به وجوه نقد می باشد .تائيديه وجوه نقدي

کتمان درآمد چیست و انواع کتمان درآمد

حسابرسان همزمان با حسابرسی اوراق بهادار قابل داد و ستد حسابهای درآمد بهره و سود سهام و درآمد بهره دریافتنی مربوط وهچنین حساب سود و زیان حاصل از فروش اوراق بهادار ررا نیز رسیدگی می کنند . حسابرسان باید رسیدگی به وجوه نقد و رسیدگی به اوراق بهادار قابل داد و ستد را بطور همزمان انجام دهند تا بتوانند سوء استفاده های از وع جایگزینی های غیر مجاز ( مانند فروش اوراق بهادار و استفاده از موجوه حاصل از آن برای پنهان داشتن کسری موجودی نقد ) بین حسابها را کشف کنند .

کنترلهای داخلی اوراق بهادار قابل داد و ستد:تائيديه وجوه نقدي

عوامل عمده سیستم کنترل داخلی اوراق بهادار قابل داد و ستد شامل موارد زیر است :

۱- تفکیک وظایف صدور مجوز خرید و فروش اوراق بهادار ، حفاظت از اوراق بهادار و ثبت سرمایه گذاریها و واگذاری این مسئولیتها به افراد مستقل .

۲- وجود صورت ریز کاملی از تمام اوراق بهادار متعلق به شرکت و درآمدهای بهره و سود سهام آنها .

۳- خرید اوراق بهادار به نام شرکت .

۴- بازرسی عینی اوراق بهادار بطور متناوب توسط حسابرسان داخلی یا مسئول دیگری که نسبت به صدور مجوز ( خرید و فروش ) نگهداری یا ثبت اوراق بهادار در دفاتر شرکت مسئولیتی نداشته باشد .تائيديه وجوه نقدي

وجود فهرستی کامل از کلیه اوراق بهادار متعلق به شرکت و اوراق بهادار امانی نزد شرکت از لحاظ سیستم رضایتبخش کنترل داخلی بسیار ضروری است . مدارک ثبت اوراق بهادار اغلب شامل کارت معین برای هر یک از آنهاست . اطلاعات مندرج در کارت معین اوراق بهادار عبارت است از : نام کامل شرکت صادر کننده ، ارزش اسمی ، شماره گواهینامه ، تعداد سهام یا اوراق قرضه ، تاریخ تحصیل ، نام کارگزار بورس ، بهای تمام شده و هرگونه بهره یا سود دریافتی . خرید و فروش اوراق بهادار معمولاً به یکی از مسئولین مالی شرکت واگذار می شود که وی نیز زیر نظر کمیته سرمایه گذاری هئیت مدیره به این کار می پردازد .

حسابرسان داخلی یا یکی از مسئولین شرکت در فواصل زمانی کوتاه و به طور مرتب اوراق بهادار موجود را بازرسی ، شماره سریال و دیگر مشخصات آنها را با مدارک حسابداری مقایسه کند و حسابهای معین اوراق بهادار را با دفتر کل مطابقت دهد ، این روش مکملی است برای کنترل داخلی مربوط به تفکیک وظایف صدور مجوز ، دفتر داری و حفاظت ( داراییها ) .تائيديه وجوه نقدي

برنامه حسابرسی اوراق بهادار:

روشهایی که حسابرسان معمولاً اجرا می کند تا به هدفهای حسابرسی دست یابند در ابتدای همین فصل مربوط به وجوه نقد آمده است .

روشهای حسابرسی و کاربرگها:

کاربرگهای منعکس کننده سیستم کنترل داخلی می تواند شامل نمودگر ، پرسش نامه یا شرح نوشته باشد ، معاملات انتخابی از خرید و فروش اوراق بهادار در سیستم حسابداری ردیابی می شود تا اعمال شدن واقعی کنترل ها اثبات گردد . برای مثال خرید اوراق قرضه باید مصوبه کمیته سرمایه گذاری را داشته باشد و مدارک دریافتی از کارگزار بورس باید دریافت سفارش خرید و اجرای آن را نشان دهد ، دیگر مدارک مربوط عبارت است از صورتحسابهای ماهانه کارگزار بورس ، گواهینامه سهام خریداری شده ، ثبتهای دفتر معین اوراق بهادار و گزارش ماهانه خزانه دار ، حاوی تمام خرید و فروش های اوراق بهادار ، میزان اوراق بهادار موجود و درآمدهای دریافتی بابت اوراق بهادار .

گزارش کتبی معاملات ماهانه اوراق بهادار یکی از ابزارهای پر ارزش کنترل داخلی است .حسابرسان علاوه بر رسیدگی به اعلامیه ها و صورتحسابهای کارگزاران بوری و حسابهای وجوه نقد مربوط به معاملات انتخابی از بین خرید ها و فروشهای طی سال باید معاملات مربوط به اوراق بهادار را برای دو یا سه هفته بعد از تاریخ تراز نامه نیز بررسی کنند .تائيديه وجوه نقدي

سرمایه گذاریهای ثبت شده به روش ارزش ویژه :

سرمایه گذاری در آن گروه از سهام عادی شرکت ها که نفوذ قابل ملاحضه ای را در عملیات و رویه های مالی شرکت سرمایه پذیر به وجود می آورد باید با استفاده از روش ارزش ویژه ثبت شود .مانند مالکیت ۲۰ % از سهام با حق رأی شرکت سرمایه پذیر .

حسابرسان در موارد برخورد با سرمایه گذاریهای ثبت شده به روش ارزش ویژه باید درباره صحت ثبت اولیه آنها در دفاتر مطمئن شوند .

حسابرسان باید شواهد مربوط به مبالغ درآمد بعدی اینگونه سرمایه گذاریها وچگونگی ثبت آنها ونیز، هرگونه تعدیلی را که در حساب سرمایه گذاریها بعمل آمده است بدست آورند ، شواهد مزبور معمولاً از صورتهای مالی حسابرسی شده شرکت سرمایه پذیر کسب می شود .