استانداردهای حسابرسی دیوان محاسبات کشور

استانداردهای حسابرسی دیوان محاسبات کشور 47
کلیات
ول، بیانگر موضوعاتی ? ه ای از ارزش ها و اص ? ه عنوان مجموع ? ول اخالق حرفه ای ب ? 1 اص
یدگی ? ی و رس ? خاصی که عهده دار وظایف حسابرس ? ار کلیه اش ? ه چگونگی رفت ? د ک ? می باش
ند )صرف نظر از اینکه در استخدام دیوان محاسبات کشور باشند و یا طرف قرارداد

? می باش
یوه های رفتاری و اصول ? اختن ش ? با آن( را تبیین می نماید .اصول اخلاق حرفه ای با الزامی س
تگاه اصلی آن، جامعه به طور عام و ذینفعان به ? اخلاقی به عنوان تعهدات حرفه ای که خاس
نجش اعتبار به شمار رفته و از جمله عوامل ? ت به عنوان یکی از معیارهای س ? طور خاص اس
اصلی پایداری و ماندگاری حرفه محسوب م یشود.

ه ب یطرفی و منصفانه بودن ?? بت ب ?? ود تا جامعه نس ?? ود اصول اخلاق حرف های متعالی باعث می ش ?? 2 وج
فعالیت های دیوان محاسبات کشور اطمینان حاصل نماید.

یدگی ?? ی و رس ?? خاصی که عهد هدار وظایف حسابرس ?? ط کلیه اش ?? 3 – رعایت اصول اخلاق حرف های توس
بات کشور م یشود .از این رو، اشخاص مزبور باید به گون های ?? ند موجب ارتقاء اعتبار دیوان محاس ?? م یباش
رفتار نموده و آن را بروز دهند که موجب اطمینان به دیوان محاسبات کشور و اعتبار آن گردد.

ی و ?? ور در فرآیند حسابرس ?? بات کش ?? ول اخلاق حرفه ای، الزامات اخلاقی کارکنان دیوان محاس ?? 4 اص
رسیدگی و تعهدات حرفه ای آنان را مشخص م یکند.

ی و رسیدگی م یباشند باید در تمامی فعالی تهای خود ?? خاصی که عهد هدار وظایف حسابرس ?? 5 کلیه اش
)صرفنظر از اینکه در زمره فعالی تهای حسابرسی و رسیدگی باشد( باید به گون های عمل نمایند که موجب
حفظ شئونات دیوان محاسبات کشور گردد.

ی و رسیدگی با توجه به ضرورت حفظ استقلال و اختیارات ?? خاص عهد هدار وظایف حسابرس ?? 6 کلیه اش
قانونی خود در ایفای مسئولی تها، ملزم به رعایت اصول اخلاق حرفه ای می باشند.

اصول اخلاق حرفه ای
-7 اصول اخلاق حرفه ای دیوان محاسبات کشور شامل موارد زیر است:
امانت، اعتبار، اعتماد yy
صداقت و درستکاری yy
48 استانداردهای حسابرسی دیوان محاسبات کشور
استقلال، بی طرفی، پرهیز از غر ضورزی yy
رازداری حرفه ای yy
صلاحیت و مراقبت حرفه ای yy
امانت، اعتماد، اعتبار
یدگی، در راستای وظایف قانونی باید ? خاص عهده دار وظایف حسابرسی و رس ? 8 کلیه اش

ور باشد و موجب اعتبار ? بات کش ? به گونه ای عمل نمایند که نمایانگر امانتداری دیوان محاس
و اعتماد به آن گردد.
9 تعامل و همکاری مستمر و مداوم بین کارکنان دیوان محاسبات کشور و تعامل مناسب با دیگران در
حین انجام وظایف از عناصر اصلی اصول اخلاق حرفه ای می باشد.

10 . اعتبار دیوان محاسبات کشور علاوه بر اینکه از طریق رعایت اصول اخلاقی مندرج در این استاندارد
رد .بنابراین ?? ور نیز مورد ارزیابی قرار م یگی ?? بات کش ?? ود، با اظهارنظرهای دیوان محاس ?? نجیده م یش ?? س
نایی لازم نیز آن را صحیح، ?? خاص ذیصلاح دارای دانش و آش ?? د که اش ?? اظهارنظرها باید به گون های باش
قابل اتکا و معتبر تلقی نمایند.

استانداردهای حسابرسی

بات کشور باید به گون های ?? ی و رسیدگی در دیوان محاس ?? خاص عهد هدار وظایف حسابرس ?? -11 کلیه اش
یدگی با اعتماد کامل نسبت به ارائه حقایق و شواهد ?? ئولین و کارکنان واحد مورد رس ?? رفتار نمایند که مس
حسابرسی به حسابرسان دیوان محاسبات کشور اقدام نموده و از انجام هر عملی که موجب سلب اعتماد
واحد مورد رسیدگی گردد، پرهیز شود.

صداقت و درستکاری
ود .کلیه اشخاصی که ? وب م یش ? تکاری، ارزش محوری و بنیادین اخلاق حرف های محس ? 12 درس
ات حرف های باید ? اد مختلف انجام خدم ? ند در ابع ? یدگی م یباش ? ی و رس ? عهد هدار وظایف حسابرس
درستکاری خود راحفظ کنند .بدین منظور باید درجه بالایی از اصول عمومی اخلاق و استانداردهای
حرف های را در فرآیند انجام فعالی تهای حرف های و ارتباط با کارکنان واحد مورد رسیدگی بکار گرفته
و از هر گونه عملی که به صداقت و درستکاری خدشه وارد کند، پرهیز نمایند.

استانداردهای حسابرسی دیوان محاسبات کشور 49
ود . ?? وب می ش ?? تکاری محس ?? ت، درس ?? ت، صحیح و بیانگر عدالت اس ?? 13 تاکید بر حقیقت و آنچه درس
خاص عهد هدار وظایف حسابرسی و رسیدگی، ضمن ?? تکاری ایجاب می نماید که کلیه اش ?? همچنین درس
تانداردهای حرف های و صداقت در تصمی مگیر یها و انجام ?? کل و روح اس ?? رعایت کامل اصول اخلاقی، ش
فعالی تها را مد نظر قرار دهند.

استانداردهای حسابرسی

استقلال، بی طرفی و پرهیز از غرض ورزی
14 استقلال از الزامات اساسی و با اهمیت فرآیند حسابرسی و رسیدگی محسوب م یشود
که بیانگر عدم وابستگی به واحد مورد رسیدگی و دیگر اشخاص و گروه ها م یباشد .اگر چه
تقلال مفهومی نسبی است اما کلیه اشخاصی که عهده دار وظایف حسابرسی و رسیدگی ? اس
می باشند باید مستقل بوده و به گونه ای رفتار نمایند که در همه حال موید این موضوع باشد.
تقلال کلیه اشخاصی که عهد هدار وظایف حسابرسی و رسیدگی م یباشند در هیچیک از مراحل ?? -15 اس
و موضوعات حسابرسی نباید مخدوش گردد.

ند علاوه بر حفظ استقلال از ?? یدگی م یباش ?? ی و رس ?? خاصی که عهد هدار وظایف حسابرس ?? 16 کلیه اش
دستگاه مورد رسیدگی و دیگر گرو ههای ذ ینفع، باید در برخورد با تمام مسائل و موضوعات مورد رسیدگی
و حسابرسی مستقل و بی طرفانه عمل نمایند.

17 کلیه اشخاصی که عهد هدار وظایف حسابرسی و رسیدگی م یباشند باید ب یطرف و مستقل بوده و به گون های
ا ندهنده استقلال و ب یطرفی آنها باشد .

پی شداوری نسبت به اشخاص و دستگا ههای مورد ?? رفتار نمایند که نش
رسیدگی، پروژ هها یا برنام ههای خاص، همکاری گذشته با دستگاه مورد رسیدگی )در محدوده زمانی حسابرسی
یدگی باشد( یا داشتن روابط شخصی، سببی و نسبی یا مالی که ?? یدگی یا زمانی که مؤثر بر دوره مورد رس ?? و رس
م یتواند منجر به اغماض و چش مپوشی حسابرس گردد

استانداردهای حسابرسی

از مصادیق نقض استقلال است .همچنین کلیه اشخاصی
ی و رسیدگی م یباشند باید از اظهارنظر در خصوص موضوعاتی که در آن منافعی ?? که عهد هدار وظایف حسابرس
دارند و حسابرسی دستگا هها یا موضوعاتی که به هر دلیل موجب نقض استقلال آ نها م یگردد خودداری نمایند.
تگاه مورد رسیدگی و یا سایر اشخاص با توجه به قضاوت حرف های مورد استفاده ?? 18 نظرات و دیدگا ههای دس
قرار م یگیرد .این نظرات نباید موجب سوگیری در اظهارنظر اشخاصی که عهد هدار وظایف حسابرسی و رسیدگی
هستند، شود.

50 استانداردهای حسابرسی دیوان محاسبات کشور
19 چنانچه اشخاصی که عهد هدار وظایف حسابرسی و رسیدگی م یباشند در اجرای وظایف قانونی خود خدماتی
غیر از خدمات اطمینا نبخش همچون مشاوره و پیشگیری ارائه م ینمایند باید مراقبت لازم برای حفظ استقلال
نسبت به واحد مورد رسیدگی به عمل آورند .در اینگونه موارد باید اطمینان حا

صل شود که خدمات مزبور شاملقبول اختیارات و مسئولی تهای مدیریت دستگاه مورد رسیدگی نباشد.20 کلیه اشخاصی که عهد هدار وظایف حسابرسی و رسیدگی م یباشند به منظور حفظ استقلال باید از برقرارییدگی از جمله مدیران و کارکنان و همچنین قبول ?? تگاه مورد رس ?? هر گونه ارتباط خارج از وظایف حرف های با دسهدایا و تسهیلات و امکاناتی که موجب نقض استقلال و ب یطرفی آ نها م یشود و یا از نظر اشخاص ذیصلاحاینگونه به نظر م یرسد، اجتناب نمایند.

رازداری حرف های
ود نباید به هیچ ? ب م یش ? یدگی کس ? ی و رس ? -21 ماهیت اطلاعاتی که در فرایند حسابرس
تای ? خاص ثالث قرار گیرد مگر در مواردی که اطلاعات در راس ? اء و در اختیار اش ? طریق افش
انجام وظایف قانونی و سایر مسئولیت های محوله در قالب گزارش ها استفاده م یگردد.

استانداردهای حسابرسی

22 اطلاعات کسب شده در فرآیند حسابرسی و رسیدگی نباید در جهت منافع خود یا افراد دیگر استفاده
ازما نهای دیگر موجب ایجاد منافع و ?? ای اطلاعاتی که برای اشخاص یا س ?? ود .همچنین باید از افش ?? ش
فرص تهای ناعادلانه، غیر معمول و غیر معقول م یشود، خودداری گردد و نباید از این اطلاعات به عنوان
ار قرار دادن آ نها استفاده شود .مسئولیت حفاظت از اطلاعات ?? اندن و یا تحت فش ?? ابزاری برای زیان رس
گردآوری شده مادامیکه در اختیار حسابرس است با ایشان است.

صلاحیت و مراقبت های حرفه ای-23 کلیه اشخاصی که عهده دار وظایف حسابرسی و رسیدگی می باشند باید در همه حال بهصورت حرفه ای رفتار نموده و استانداردهای حرفه ای و قوانین و مقررات ذیربط را در انجامد از صلاحیت حرفه ای ? خاص بای ? ه طور کامل رعایت نمایند؛ بدین منظور این اش ? ف ب ? وظایلازم، مناسب و کافی برخوردار باشند.

-24 کلیه اشخاصی که عهده دار وظایف حسابرسی و رسیدگی م یباشند باید مراقب تهای حرفه ای لازماستانداردهای حسابرسی دیوان محاسبات کشور 51تفاده کنند و به منظور ?? ی از روی ههایی با بالاترین کیفیت ممکن اس ?? را اعمال نموده و در فرآیند حسابرسانجام مطلوب مسئولی تهای حرفه ای، مهار تها و دانش خود را به طور مستمر، روزآمد نموده و ارتقا دهند.تسری مفاد استاندارد به سایر کارکنان

اخ صهای رفتاری حسابرسان و کلیه کارکنان عهد هدار ?? تاندارد اصول اخلاق حرف های بیانگر ش ?? -25 اس
بات کشور نیز ملزم به ?? یدگی می باشد .سایر مسئولان و کارکنان دیوان محاس ?? ی و رس ?? وظایف حسابرس
اس ?? تاندارد بر اس ?? مول مقررات اجرایی این اس ?? ب مورد خواهند بود .حدود و ثغور ش ?? رعایت مفاد آن حس
دستورالعم لهای مربوط تبیین خواهد شد.