١
نکات استاندارد حسابرسی مستند سازي
1. هدف استاندارد حسابرسی مستند سازي ارائه استانداردها و راهنماییهاي لازم در ارتباط با مستندسازي است.2. حسابرس باید مستندات حسابرسی را به موقع و براي تأمین موارد زیر تهیه کند:
الف – مدارك کافی و مناسب پشتوانه گزارش حسابرس؛ و
ب – شواهد نشان دهنده انجام حسابرسی طبق استانداردهاي حسابرسی و الزامات قانونی و مقرراتی.
3. مستندات حسابرسی اهداف و نیازهاي زیر را برآورده می کند:
کمک به گروه حسابرسی، سرپرستان و مدیران حسابرسی در ایفاي مسئولیتها و پاسخگویی در مورد کار خود، نگهداري
سابقه در مورد موضوعات مهم مربوط به حسابرسیهاي آتی، قادر ساختن یک حسابرس با تجربه به بررسی کنترل کیفیت
مؤسسه حسابرسی و انجام بررسیهاي لازم طبق قوانین و مقررات یاسایر الزامات مربوط.
4. مستندات حسابرسی: یعنی سوابق مربوط به روشهاي حسابرسی اجراشده (شامل برنامه ریزي حسابرسی، روش-
استاندارد حسابرسی مستند سازي
هاي تحلیلی، تاییدیههاي مدیریت و، شواهد حسابرسی کسب شده و نتایجی که حسابرس به آن رسیده است.
5. مستندات حسابرسی، جانشین اسناد و مدارك حسابداري واحد موردرسیدگی نمی باشد. مستندات حسابرسی مربوط به
یک کار حسابرسی در پرونده(هاي) حسابرسی نگهداري می شود.
6. حسابرس باید مستندات حسابرسی را چنان تهیه کند که یک حسابرس باتجربه و بدون هر گونه ارتباط قبلی با کار
حسابرسی مورد نظر بتواند موارد زیر را درك کند:
استاندارد حسابرسی مستند سازي
الف- ماهیت، زمانبندي اجرا و میزان روشهاي حسابرسی اجرا شده در رعایت استانداردهاي حسابرسی و الزامات قانونی و
مقرراتی مربوط.
ب- نتایج حاصل از اجراي روشهاي حسابرسی و شواهد حسابرسی کسب شده.
پ- نکات عمده مشخص شده در جریان حسابرسی و نتیجه گیریهاي مربوط.
7. شکل، محتوا و میزان مستندات حسابرسی به عواملی چون موارد زیر بستگی دارد:
استاندارد حسابرسی مستند سازي
ماهیت روشهاي حسابرسی مورد اجرا، خطرهاي تحریف بااهمیت شناسایی شده، میزان قضاوت مورد نیاز براي اجراي کار
و ارزیابی نتایج، اهمیت شواهد حسابرسی کسب شده، ماهیت و میزان موارد استثناي شناسایی شده، نیاز به مستندسازي
نتایج، متدولوژي و ابزار حسابرسی مورد استفاده.
درهرحال، مستندسازي کلیه موضوعاتی که حسابرس در جریان حسابرسی مورد بررسی قرار می دهد، نه ضروري است نه
امکانپذیر.
٢
8. قضاوت درمورد عمده بودن یک موضوع، مستلزم تحلیل مناسب واقعیتها و شرایط موجود است. نکات عمده از
جمله شامل موارد زیر است:
الف) موضوعاتی که به خطرهاي عمده می انجامد.
ب) نتایج اجراي روشهاي حسابرسی که (الف) احتمال تحریف با اهمیت صورتهاي مالی، یا (ب) لزوم تجدید نظر در
برآورد قبلی حسابرس از خطرهاي تحریف بااهمیت و برخورد حسابرس با آن خطرها را نشان می دهد.
پ) شرایطی که مشکل عمده براي حسابرس در اجراي روشهاي حسابرسی لازم، پدید می آورد.
10 حسابرس باید در مدت زمان مناسب پس از تاریخ گزارش حسابرس(معمولاً تا 60 روزپس از تاریخ گزارش حسابرس)
پرونده هاي حسابرسی را منظم کند.
11 پس از تنظیم پرونده هاي نهایی حسابرسی، حسابرس نباید مستندات حسابرسی را پیش از پایان دوره نگهداري آن
(حداقل پنج سالپس از تاریخ گزارش حسابرس) حذف کند.
12 در مواردي که حسابرس تعدیل مستندات حسابرسی موجود را پس از تنظیم پرونده هاي نهایی حسابرسی ضروري
تشخیص دهد باید صرف نظر از ماهیت تعدیلات یا اضافات، موارد زیر را مستند کند:
الف – نام فرد تعدیل کننده و تاریخ آن و در موارد مقتضی، نام فرد بررسی کننده و تاریخ بررسی.
ب – دلایل خاص انجام تعدیلات یا اضافات.
پ – هر گونه اثرآن بر نتیجه گیریهاي حسابرس.
13در مواردي که حسابرس به دلیل پدید آمدن شرایط استثنایی (شامل کشف واقعیتهایی درباره اطلاعات مالی
حسابرسی شده)پس از تاریخ گزارش حسابرس به اجراي روشهاي حسابرسی جدید یا اضافی ملزم می شود یا
به نتیجه گیریهاي جدید می رسد باید موارد زیر را مستند کند:
استاندارد حسابرسی مستند سازي
الف – شرایط پدید آمده.
ب –روشهاي حسابرسی جدید یا اضافی اجرا شده، شواهد حسابرسی کسب شده و نتایج بدست آمده.
پ – نام فرد انجام دهنده تغییر در مستندات حسابرسی و تاریخ آن و (درموارد مقتضی) نام فرد بررسی کننده و تاریخ
بررسی.