به بندهای برگرفته از یک گزارش حسابرس به شرح زیر توجه کنید

به بندهای برگرفته از یک گزارش حسابرس به شرح زیر توجه کنید:

در مطالعه و ارزیابی پاسخ قسمت مورد رسیدگی باید نشانه­ها نارساییها و دلیل پیدایش آ«ها به دقت از یکدیگر تمیز داده شود.

قسمت مورد رسیدگی، مسئول اطمینان دادن از این است که (الف) اقدامات (اصلاحی) در واکنش به نارساییهای گزارش شده می­باشد، (ب) اقدامات به عمل آمده برای همه جنبه­های مشکلات، کامل و به موقع بوده است و (پ) انجام این گونه اصلاحات، تداوم خواهد داشت.

به بندهای برگرفته از یک گزارش حسابرس به شرح زیر توجه کنید:

صورت مغایرات بانک همواره با سه تا چهار ماه تاخیر تهیه می­شود. حساب جاری نزد بانک ایران از تاریخ باز کردن آن در 10 ماه پیش تاکنون، مغایرت­گیری نشده است. صورتهای مغایرات بانکی موجود، حاوی اقلام و چکهای باز زیادی است که از سال یا سالهای پیش، بازمانده­اند.یک گزارش حسابرس

چنانچه حسابهای بانکی به موقع مغایرت­گیری و اشتباهات، بیدرنگ اصلاح نشوند، سیستم کنترل داخلی بطور جدی نارسا می­شود.

پیشنهاد می­کنیم صورتحسابهای بانک ظرف 10 روز کاری از تاریخ دریافت، مغایرت­گیری شوند. بعلاوه، پیشنهاد می­کنیم همه اشتباهات به محض کشف، اصلاح شوند و کلیه اقلام معوق و سررسید گذشته نیز بموقع پیگیری و تسویه گردند.

پاسخ قسمت مورد رسیدگی یک ماه پس از نشست نهایی دریافت شد. بخشی از پاسخ که به موارد بالا مربوط می­شود، به شرح زیر است:

از این وضع آگاهیم. حسابدار قسمت در حال مغایرت­گیری و رفع آنهاست.

در این مورد، متاسفانه حسابرسان پاسخ قسمت مورد رسیدگی را بدون پیگیری بیشتر، پذیرفتند. در حسابرسی دیگری که 15 ماه بعد انجام شد، مسایل و مشکلات همچنان باقی بود.

چرا مغایرت­گیریها تا بدین حد به تعویق میفتد؟ آیا به دلیل کمبود نیروی انسانی است یا آموزش کارکنان و یا سرپرستی آنان؟

عمده­ترین نقص موجود در پاسخ قسمت مورد رسیدگی این است که اشاره­ای به علت اصلی مشکل نشده است. بهترین پاسخ می­توانست به شرح زیر باشد:

مدیریت بخش، روشی را برقرار کرده است که براساس آن، همه صورتحسابهای بانکی باید ظرف 10 روز کاری از تاریخ دریافت آنها، مغایرت­گیری شود. روشهای حسابداری نیز به گونه­ای تدوین شده است که حسابدار مسئول، صورتحسابها را مستقیماً از متصدی پست دریافت کند. بدین ترتیب، حسابدار مزبور مسئولیت مغایرت­گیری همه حسابهای بانکی را به عهده دارد.

پس از این که صورت مغایرات تهیه شد، محاسبات آن توسط سرپرست مربوط بررسی و تاریخ صورتحساب به منظور اطمینان یافتن از مغایرت­گیری به موقع، کنترل و تایید می­شود. هر گونه اشتباهی بی درنگ اصلاح می­شود. مسئولیت پیگیری اقلام معوق غیرعادی تا کشف دلایل معوق ماندن آنها، به عهده این حسابدار می­باشد. همه صورت مغایرات تهیه شده همراه با تصویر صورتحسابهای بانکی و به ترتیب تاریخ، بایگانی می­شود.

این سیاست جدید همراه با روشهای حسابداری به گونه­ای برنامه ریزی شده­ند که از اول مهر امسال اجرایی شوند.

توجه داشته باشید که پاسخ مناسب مشخص کننده این است که چه کارهایی برای برطرف کردن دلیل یا دلایل پیدایش نارساییها انجام شده یا خواهد شد این اقدامات از چه زمانی اجرایی می­شود و چه کسی مسئولیت آن را به عهده دارد.

در ارزیابی پاسخها و اقدامات باید نسبت به تمیز نشانه­ها از دلایل ایجاد نارساییها هشیار بود. کارهای اصلاحی باید علت پیدایش نارساییها را از میان بردارد نه فقط نشانه­ها نارساییها را پاک کند. به بیان دیگر کارهای اصلاحی باید درمان کننده باشد نه مسکن. نمونه­های زیر نشانه­ها و دلایل احتمالی پیدایش نارساییها را نشان می­دهد:

یک گزارش حسابرس

ملاحظات مربوط به عمق و گسترده: عمق و گستره پیگیری حسابرسی چگونه تضمین می­شود؟ مانند سایر تصمیم­گیریهای حسابرسی که در این کتاب آمده است عامل اصلی و تعیین کننده ماهیت و حدود پیگیری حسابرسی خطر است. هر چه خطر بالاتر باشد روشهای گسترده­تر پیگیری را می­طلبد.

سریع­ترین و کم هزینه­ترین رویکرد پیگیری پس از این که پاسخ کتبی قسمت مورد رسیدگی دریافت شد پرس و جو درباره کارهای انجام شده و مقایسه آن با کارهایی است که در پاسخ کتبی قسمت مورد رسیدگی اعلام شده بود که انجام خواهد شد. حسابرسان در پیگیریهایی که به صورت پرس و جو انجام می­دهند باید خلاصه­ای از پاسخهای قسمت مورد رسیدگی را به صورت کتبی تهیه کنند. پرس و جو گرچه ساده انجام می­شود اما به خودی خود متقاعد کننده نیست به ویژه در موارد پر خطر. در مواردی که تماس شخصی و بازرسی حسابرسان با پرسش و پاسخ کتبی و یادداشتهای پیگیری حاوی پیشنهادهای خاص همراه باشد. قسمتهای مورد رسیدگی کارهای اصلاحی را بیشتر جدی می­گیرند و نسبت به آن علاقه­مندی نشان می­دهند. شکل 1-10 نشان می­دهد که حسابرس چگونه پرس و جو را پس از دریافت پاسخ قسمت مورد رسیدگی مستند می­کند.

برخی بررسی­های پیگیری، در مورد موضوعات خاص انجام می­گیرد؛ برای مثال، رسیدگی اخیر به حساب­های دریافتنی یک شرکت به این پیشنهاد حسابرسی انجامید که جدول سنی بدهکاران در پایان هر ماه تهیه شود. پیگیری حسابرس در این مورد، تنها بر تهیه شدن جدول سنی بدهکاران و گزارش آن به مدیریت، متمرکز می­شود.یک گزارش حسابرس

برعکس، همبستگی برخی عملیات ممکن است چنان زیاد باشد که پیگیری سبب شود حسابرسان به بخشهای دیگر سازمان (غیر از قسمت مورد رسیدگی) نیز رهنمون شوند. چنین موردی هنگامی روی داد که گروه حسابرسان، تجدید نظر در جداول زمان­بندی پرداختها، نرخهای بهره و جداول زمانی حمل کالا از محل تامین کنندگان مواد و کالا را پیشنهاد کردند. پیگیریهای  حسابرسان سبب شد تا به دوایر حقوقی، حسابهای پرداختنی، انبارها و بازاریابی شرکت مراجعه کنند.

گستره آزمونهای پیگیری، بسته به نوع و اندازه مطالعات حسابرسان درباره موضوع مورد نظرشان نیز فرق می­کند. پیگیری می­تواند رسیدگی به (1) مستندات کارهای اصلاحی و (2) عملکرد آن کارها را در بر گیرد.

بدیهی است که رسیدگی به هر دو مورد مستندات و عملکرد اقدامات، بررسی به مراتب عمیق­تری است تا بررسی هر یک از آن دو.

برای مثال، فرض کنید دو حسابرسی در یک شرکت بزرگ خدمات عمومی انجام شده است.

نتیجه یکی به این پیشنهاد انجامیده است که طبقه­بندی مناطق سرویس­دهی شرکت در گزارشهای مدیریت، بر حسب اندازه آنها صورت گیرد. حاصل حسابرسی دیگر این پیشنهاد بوده است که برخی تعمیرات وسایل نقلیه شرکت با تناوب بیشتری انجام شود.هر دو گروه، حسابرسی خود را تقریباً شش هفته پس از صدور گزارش، پیگیری کرده­اند. گروه اول، تنها دریافت نسخه­ای از مدارک (جدید) گزارش و توضیح مختصری درباره شکل جدید گزارش مدیریت را درخواست کردند.گروه دوم، تلفنی درباره پاسخ قسمت مورد رسیدگی گفتگو کرد و سپس برای مشاهده کارهای انجام شده، از تعمیرگاه بازدید کرد. گروه دوم، مستندات سیاستها، استانداردها و روشهای جدید تعمیرگاه را نیز مورد بررسی قرار داد.کار پیگیری گروه دوم در مقایسه با گروه اول، از عمق بیشتری برخوردار بود. حسابرسان گروه اول، تنها مستندات تغییرات را مورد آزمون قرار داد.حسابرسان گروه دوم، هم مستندات و هم عملکرد را رسیدگی کرد. یکی از پیگیریها لزوماً موثرتر از دیگری نبود؛ زیرا، هر دو گروه حسابرسی به این نتیجه رسیدند که کارهای اصلاحی، انجام شده است.
شکل 3-10 خلاصه یک گزارش پیگیری را در مورد حسابرسی برنامه­های آموزشی کارکنان یک شرکت تولید کننده لوازم برقی، نشان می­دهد. این گزارش با تکرار یافته­ها و پیشنهادهای حسابرسی پیشین هدف از ارائه این گزارش را بیان می­کند. همچنین رئوس کارهای انجام شده یافته­های حاصل از پیگیری و دست آخر ارزیابی حسابرسان را از کارهای اصلاحی انجام شده بیان می­دارد. گرچه این گزارش پیگیری نمونه­ای از یک گزارش کوتاه است اما این گونه گزارشها همیشه کوتاه نیستند و به ویژه در مواردی که تعداد یافته­های مندرج در گزارش اصلی زیاد است چنین گزارشی می­تواند به بلندی گزارش اصلی نیز باشد.یک گزارش حسابرس

راه­های کاهش زمان پیگیری

کار پیگیری حسابرسی به اندازه­ای اهمیت دارد که بیشتر واحدهای حسابرسی، پیگیری را برای همه حسابرسیهای با یافته یا یافته­های عمده، یک مرحله ضروری از برنامه کار خود می­دانند.

پیشنهادهای عملی زیر، زمان لازم برای بررسیهای پیگیری را کاهش می­دهد:

• هر موردی را که می­توانید، در طول حسابرسی پیگیری کنید. برای تحقق این امر لازم است در نشست مقدماتی، قسمت مورد رسیدگی را به انجام دادن همه اصلاحاتی تشویق کرد که پیش از پایان یافتن حسابرسی می­تواند انجام دهد. در این صورت، حسابرسان نیز خواهند توانست در گزارش خود به این نکته اشاره کنند که پاره­ای از اصلاحات، به عمل آمده است. این گونه سرعت عمل در کارها، مدیریت را خوشنود می­کند.
• از سرپرستان و مدیران قسمت مورد رسیدگی بخواهید شما را به طور مرتب و از طریق تلفن یا دورنگار در جریان اقدامات اصلاحی خود قرار دهند.
• بر مسایل حاد یا بالقوه حاد تمرکز کنید. پیگیری درباره موارد جزیی را به پرس و جو و گفتگوهای کوتاه، منحصر کنید.
• بررسی کارهای اصلاحی مربوط به یافته­های کم اهمیت­تر را به بررسی مستندات آنها محدود کنید.
• پیگیری را به مسایل خاصی محدود کنید که در حسابرسی، با آن برخورد کرده­اید. برای مثال، رسیدگی به یک نمونه 500 عددی از فاکتورهای فروش در طول حسابرسی نشان داد درصد بالایی از مشتریان خاص، بارها تلفنی خدماتی را درخواست کرده­اند. همه این مشتریان همان خودروی را خریده بودند که دیگر مشتریان شرکت نیز خریداری کرده بودند. چنانچه این خودروها پیش از تحویل به مشتری، اندکی اصلاح و تنظیم شوند، از این تلفنهای درخواست سرویس به مقدار قابل ملاحظه­ای کاسته می­شود. در نتیجه، حسابرسان پیشنهاد کردند و قسمت مورد رسیدگی نیز پذیرفت که روشی بکار گرفته شود تا این گونه مشتریان هنگام فروش، شناسایی شوند و پیش از تحویل خودرو به آنان، اصلاح و تنظیم لازم روی خودروی آنان انجام گیرد.

دیگر ضرورتی نیست که روشهای پیگیری حسابرسی شامل انتخاب دوباره یک نمونه 500 تایی از فروش باشد. پس از بکارگیری روش جدید، حسابرسان احتمالاً آزمونهای خود را به این گروه خاص مشتریان، محدود می­کنند. بدیهی است که این آزمونها برای نمونه­های کوچکتری نسبت به آنچه که قبلاً انجام می­شد، صورت می­گیرد.

حسابرسان پیش از انتخاب نمونه برای پیگیری، از برقراری روشی برای حل مشکل یافت شده، اطمینان می­یابند. هر گونه پرس و جو از مشتریان برای انجام پیگیری نیز احتمالاً تنها درباره مسایل خاص خواهد بود تا طیف گسترده­ای از مسایل برخورد شده در طول حسابرسی.

ضرورت وجود زیربنای مفهومی

وجود حسابرسی داخلی در تعداد روزافزونی از واحدهای اقتصادی و صنایع سبب نگرانی بزرگان و سخنگویان حرفه در این ارتباط شده است که وجود مجموعه­ای از اصول (و ضوابط) حاکم بر حسابرسی داخلی ضروری است.یک گزارش حسابرس

حسابرسان داخلی در برابر مدیریت و هیات مدیره، که میزان وظایف حسابرسان داخلی را در قلمرو خود تعیین می­کنند، مسئول می­باشند. وجود زیربنای مفهومی خوب به مدیریت و حسابرسان داخلی، هر دو، کمک می­کند تا بتوانند مناسب بودن مسئولیتها و وظایف واگذاری را (بهتر) ارزیابی کنند.

براساس هدفهای اولیه آن، عامل اصلی محرک فعالیتهای گوناگون

آن و ارتباط آن با سایر فعالیتهای سازمان نیز تعریف کرد.

هدف اولیه حسابرسی داخلی ارزیابی کنترلهای موجود در سازمان به منظور اطمینان یافتن از این است که مخاطرات تجاری همواره در نظر گرفته می­شود و سازمان بطور اقتصادی کارآمد و اثربخش به هدفهایش دست می­یابد.خطر نسبی فعالیتها تنها عامل اصلی هدایت عملیات واحد حسابرسی داخلی است. استقلال نسبی از دیگر قسمتها و عملیات باعث می­شود تا حسابرسان داخلی با حفظ بیطرفی و بدست آوردن جایگاه مناسب وظایف و مسئولیتهای خود را به گونه­ای اثربخش انجام دهند. این گونه عوامل و ویژگیها که شالوده حسابرسی داخلی را تشکیل می­دهند در بخشهای زیر تشریح می­شود تا درباره دیدگاه کلی مفهومی حسابرسی داخلی شناخت بیشتری حاصل شود.مسئولیت و کنترل مدیریت استانداردهای حسابرسی داخلی

یک چارچوب نظری کلی نمی­تواند رهنمودهای تفصیلی لازم را برای انجام حسابرسی داخلی فراهم کند. استانداردهای حرفه­ای چون پلی است بین نکات نظری و روشهای خاص حسابرسی.

استانداردهایی که بر پایه یک چارچوب محکم و به طور ناروشن نوشته شود چیزی بیش از قواعد اختیاری نمی­تواند باشد که در نهایت، رعایت آن ممکن است به این نتیجه ختم شود که ناهماهنگ و غیر یکنواخت می­باشد. از سوی دیگر، استانداردهای مبتنی بر چارچوب محکم احتمالاً سبب بهبود فرایند حسابرسی می­شود.

یک گزارش حسابرس

ارزیابی و مقایسه عملکرد

حسابرسی داخلی ممکن است به گونه­های متفاوت در سازمانها وجود داشته باشد. وجود یک چارچوب نظری برای حسابرسی داخلی، ساختاری را به وجود می­آورد تا این گونه تفاوتها به خوبی مورد مطالعه و شناسایی قرار گیرند.

این چارچوب نظری، منبع مناسبی را نیز برای ارزیابی کیفیت عملیات واحدهای حسابرسی داخلی فراهم می­کند. این منبع، مدیریت و هیات مدیره را در ارزیابی عملیات واحد حسابرسی داخلی در سازمانهای مختلف، یاری می­کند. این گونه ارزیابی­ها و مقایسه­ها به طور معمول برای ارزیابی هر واحد حسابرسی داخلی و حرفه در کل، انجام می­شود.