.
ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ و ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ
ﭼﻜﻴﺪه: اراﺋ درﺻﺪ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ ي ﻣﺎﻟﻲ وﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ در اﻳـﺮان ﺑـﻪ ﺷـﺪت ﺗﺄﺧﻴﺮ، ﺑﺎﻻﺳﺖ و در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻫﻢﺑﻪ ﺷـﺪت در ﺣـﺎل ﻧـﺰول اﺳـﺖ . اﮔﺮﭼـﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲدرﺑﺎرة ﻋﻮاﻣﻞﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ وﺟﻮد دارد، اﺛﺮﺗﺄﺧﻴﺮ ﮔﺰارش در ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑـﺮ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﺎ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻧﻘﺶ ﮔﺮ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺗـﺎ ﻛﻨـﻮن آزﻣـﻮن ﻧﺸـﺪه اﺳـﺖ .ﻳ ﻜـﻲ از ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﺸﻒ ﺣﺴﺎﺑﺮسﻣﻲ ، ﺷﻮد ﺗﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻳـﺎ ﻣـﺪت زﻣـﺎﻧ ﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮسﺑﺮاي رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻫﺎ ﺻﺮف ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮا ؛ ﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﭘـﻴﺶ ﺑﻴﻨـﻲ ﻛـﺮد ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺧﻄﺎ ﺑﺎ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ راﺑﻄﺔ ﻣﻨﻔﻲ دارد . ﺗﺤﻠﻴـﻞ ﻣـﺪل ﻫـﺎ ي رﮔﺮﺳـﻴﻮﻧﻲ ﻧﺸـﺎن ﻣﻲ دﻫﺪﺗﺄﺧﻴﺮ راﺑﻄ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﺎ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اول ﺔ ، ﻣﻌﻨـﺎداري ﻧـﺪارد اﻣـﺎ ﺑـﺎ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮ راﺑﻄ ﺳﻲ ﻧﻮع دوم ﺔ ﻣﻨﻔﻲ و ﻣﻌﻨـ ﺎداري ﺑﺮﻗـﺮار ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ . ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ، ﺑـﻴﻦ ﻣﺎﻟﻜﻴـﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺎ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻧـﻮع اول راﺑﻄـ ﺔ ﻣﺜﺒـﺖ و ﻣﻌﻨـﺎداري ،وﺟـﻮددارد اﻣـﺎ ﺑـﺎ ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم راﺑﻄﺔ ﻧﺪارد ﻣﻌﻨﺎداري .ﻳ ﺳﺎﻳﺮ ﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻧﺸـﺎن ﻣـﻲ دﻫـﺪ ﻣﺎﻟﻜﻴـﺖ ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ راﺑﻄﺔ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ در ﮔﺰارش ﻲ و ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم را ﺗﻌﺪﻳﻞﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ.
واژه ﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي : ﺗﺄﺧﻴﺮ
در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـ ﻲ،
ﺗﺠﺪﻳـﺪ اراﺋــﺔ ﺻـﻮرت ﻫـﺎي ﻣـﺎﻟﻲ، ﺧﻄـﺎ ي
ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ اول ، ﻧﻮع ﺧﻄﺎ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ ﻧﻮع دوم، ﻣﺎﻟﻜ ﻴﺖ
ﺧﺎﻧﻮادﮔ ﻲ .
ﮔﺮوه .1 اﺳﺘﺎدﻳﺎر داﻧﺸﻜﺪ ﺣﺴﺎﺑﺪاري، ة اﻳﺮان ﻋﻠﻮم ﻣﺎﻟﻲ، داﻧﺸﮕﺎه ﺧﻮارزﻣﻲ، ﺗﻬﺮان، اﺳﺘﺎ ﮔﺮوه .2 دﻳﺎر داﻧﺸﻜﺪ ﺣﺴﺎﺑﺪاري، ة اﻳﺮان ﻋﻠﻮم ﻣﺎﻟﻲ، داﻧﺸﮕﺎه ﺧﻮارزﻣﻲ، ﺗﻬﺮان، ارﺷﺪ .3 ﻛﺎرﺷﻨﺎس اﻳﺮان ﺣﺴﺎﺑﺪاري، داﻧﺸﻜﺪة ﻋﻠﻮم ﻣﺎﻟﻲ، داﻧﺸﮕﺎه ﺧﻮارزﻣﻲ، ﺗﻬﺮان، 1396/06/23 : ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1396/12/12 : ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪة ﻣﺴﺌﻮل ﻣﻘﺎﻟﻪ :ﺗﻨﺎﻧﻲ ﻣﺤﺴﻦ E-mail: M.tanani@khu.ac.ir
52 ـــــــــــــــــــــــ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ :ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ و ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ …. ﻣﻘﺪﻣﻪ دﻟﻴﻞ اﺻﻠﻲ ﺣﺮﻓ وﺟﻮد ﺔ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ اﻓﺰا ﻣﺴﺘﻘﻞ، ﻳﺶ ﺻﻮرت اﻋﺘﺒﺎر ﻣﺎﻟ ﻫﺎي ﻲ اﺳﺖ . اﻋﺘﺒﺎر دادن ﺑـﻪ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟ ﺑﻪ، ﻫﺎي ﻲ ﻣﻌﻨﺎي اﻳﺠﺎد اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻗﺎﺑﻠ از ﻴﺖ اﺗﻜﺎ ﺑـﻪ آﻧﻬﺎﺳـﺖ ؛ اﻣـﺎ ﮔـﺎﻫﻲ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﺎنﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﺸﻒ ﻧﻜﺮدن ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺑﺎ ﺻﻮرت اﻫﻤﻴﺖ ﻣﺎﻟ ﻫﺎي ﻲ ﻳـﺎ ﺑـﻪ دﻟ ﻴـﻞ ﺧ ﻄـﺎ ﻳـﺎ ﺗﻘﻠـﺐ، اﻇﻬﺎرﻧﻈﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ اراﺋﻪﻧﻜﻨﻨﺪ .ﺑﺪﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳـﺖ ﺻـﻮرت ﻫـﺎي ﻣـﺎﻟﻲ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺷـﺪة دوره ﺑﻪ ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ دﻟﻴﻞ اﺷﺘﺒﺎه ﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﺷﺎﻳﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﺗﺠﺪﻳﺪ اراﺋﻪ ﺷـﻮﻧﺪ ﻛـﻪ درﻧﺘﻴ ، ، ﺠـﺔ آن اﻋﺘﻤﺎد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻇﻬﺎرﻧﻈﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ .رو از اﻳﻦ ﺗﻌﺪﻳﻼت ﺳﻨﻮاﺗﻲ ﻣﻲ ﺗ ﺑﺮ ﻮاﻧﺪ اﻋﺘﺒﺎر ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﺎن اﺛﺮ ﻣﻨﻔﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ) ﺣﺴﺎسﻳﮕﺎﻧﻪ و ﻏـﻼم زاده .(1391 ﻟـﺪاري، در اﻳـﻦ راﺑﻄـﻪ ، ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﭘ ﻛﻪ ﻴﺶ ﺗﺮ ا در ﻳﺮان اﻧﺠﺎم ﻣ ، ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺎن ﻲ دﻫﺪ درﺻـﺪ ﺑـﺎﻻﻳﻲ از ﺷـﺮﻛﺖ ﻫـﺎي اﻳ ﺮاﻧـﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺣﺴﺎﺑﺪار ﺻﻮرت، اﺻﻼح اﺷﺘﺒﺎه ي ﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ ﺗﺠﺪ را ﻳـﺪ اراﺋـﻪ ﻛـﺮده و رﻗﻤـﻲ را ﺑـﺎ ﻋﻨـﻮان ﺗﻌﺪﻳﻼت ﺳﻨﻮاﺗﻲ ﻣﻲ ﮔﺰارش ، ﻛﻨﻨﺪ)ﻛﺮدﺳﺘﺎﻧﻲ آزاد ﻛﺎﻇﻤ .(1389 و ﻲ، اﮔﺮ ﺗﺠﺪﻳﺪ اراﺋﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ ﻣﺎﻟ ي ﻣﺎﻟﻲ در ﺳﺎل ﻲ ﺑﻌﺪ اﺗﻔﺎق ﺑﻴﻔﺘﺪ و ﺣﺴﺎﺑﺮس در ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ﻗﺒﻞ ﮔﺰارش ﺧﻮد را ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﺪ ) ﮔـﺰارش ﻣﻘﺒـﻮل ﺻـﺎدر ﻛـﺮده ﺑﺎﺷـﺪ ( در اﻳـﻦ ﺣﺎﻟـﺖ ﺧﻄـﺎي ، ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم ) ﺧﻄﺮ ﭘﺬﻳﺮشﻧﺎدرﺳﺖ (اﺳﺖ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده . ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑـﺮ ﺑـﺮوز ﺧﻄﺎ ﻫـﺎ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اول )ﻧﺎدرﺳﺖ ﺧﻄﺮ رد ( و ﻧﻮع دوماﺛﺮﮔﺬار ﻧـﺪ، اﻣـﺎ ﻧﻘـﺶ ﻋﻮاﻣـﻞ ﻧﺸـﺌﺖ ﮔﺮﻓﺘـﻪ از ﺧﻄﺎي اﻧﻜﺎر ﺣﺴﺎﺑﺮس ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ .ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل، اﮔﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ زﻣـﺎن ﻛـﺎﻓﻲ ﺻﺮف ﻧﻜﻨﺪ، اﺳﺖ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎ ﺧﻄﺮ ﻋﺪم ﻛﺸﻒ ﺗﺤﺮﻳﻔﺎت اﻫﻤﻴﺖ درﺻﻮرت ﻫﺎ ﻣﺎﻟﻲ ي ﻳﺎﺑﺪ اﻓﺰاﻳﺶ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺠﺪﻳﺪاراﺋﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ ي ﻣﺎﻟﻲ در ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ﺑﻌﺪ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄﺮ ﭘﺬﻳﺮش ﻧﺎدرﺳـﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺴﺎﺑﺮس ﺷﻮد) و 1396 ﻧﻮروش، ﻛﺮﻣﻲ، ﻣﻬﺮاﻧﻲ و ﺷﻬﺒﺎزي، ﻣﺤﻤﺪرﺿـﺎﻳﻲ، ﻣﺤـﺪ ﺻـﺎﻟﺢ و اﺣﻤﺪ ،.(2018 (ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ 2001) ﻧﻜﻞ و ﭘﺎﻳﻦ ﻛﻪ ﺗﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﺎﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲراﺑﻄﺔ ﻣﻨﻔـﻲ دارد .ﺑﻪ ﺑﻴﺎندﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ، ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻛـﺎﻫﺶ ﻣـﻲ ﻳﺎﺑـﺪ . آﻣﺎره ﻫﺎي ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﺑﻨﻲ ﻣﻬﺪ (2012) ﻣﺮادزاده ﻓﺮد و زﻳﻨـﺎﻟﻲ ، ﻧﺸـﺎن ﻣـﻲ دﻫـﺪ ﻣ ﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ 98از 1381 روز در ﺳﺎل 74ﺑﻪ 1389 روز در ﺳﺎل ﻛـﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘـﻪ اﺳـﺖ . اﻳـﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺤﺴﻮس در ﺗﺄﺧﻴﺮ اﮔﺮ ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ، ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ،ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻄﺮ ﻋﺪم ﻛﺸﻒ، ﺗﺠﺪﻳﺪ اراﺋﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ ي ﻣﺎﻟﻲ و ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ را اﻓـﺰاﻳﺶ دﻫـﺪ . ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ، ﻫﺪف ﻧﺨﺴﺖ ﺣﺎﺿﺮ ، ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺤﺴﻮسﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﺮ ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ اﺳﺖ . درﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﻪ، ي دﻟﻴﻞ ﻧﺒـﻮداﻧﮕ ﻴـﺰه ﻫـﺎي ﻗـﻮي ﺑـﺮاي دﺳـﺘﻜﺎري ﺳـﻮد، رﻳﺴـﻚ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﺳﺖ ) در (2012 ﺧﺎن و ﺳـﻮﺑﺮاﻣﺎﻧﻴﺎم، ؛ ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﻛـﺎﻫﺶ در ﺗـﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺑـﺎ
رﯽ ﯽ ، ی ﺴﺎﺪاری و ﺴﺎ 1 ﺷﻤﺎرة،25دورة 53 ـــــــــــــــــــــــــــــــــ 1397 ﺑﻬﺎر، اﺣﺘﻤﺎل ﻛﻤﺘﺮي ﺑﻪ ﺑﺮوز ﺧﻄﺮ ﻋﺪم ﻛﺸﻒ و ﻧﻬﺎﻳﺖ در ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺧﻄﺎي ﻣﻨﺠﺮ ﻣـﻲ ﺷـﻮد . ﺑـﻪ ﺑﻴـﺎن دﻳﮕﺮ ﺧﺎﻧﻮاد ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ، ﮔﻲﻣﻲ راﺑﻄ ﺗﻮاﻧﺪ ﺔ ﺑﻴﻦﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ و ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ را ﻫﺪف دوم ﭘﮋوﻫﺶ ، ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻛﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ، اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻘﺶ ﺗﻌﺪﻳﻠﻲ ﻣﺎﻟﻜﻴـﺖ ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ در راﺑﻄـﺔ ﺑﻴﻦﺗﺄﺧﻴﺮ اﺳﺖ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ و ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ . اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑـﺮاي ﭘـﻴﺶ ﺑﻴﻨـﻲ راﺑﻄـﺔ اﺣﺘﻤـﺎﻟﻲ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ و ﺑـ ﺮوز ﺧﻄـﺎي ﻧﻈﺮﻳ ،ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ از ﺔ ﺗﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﻬﺮهﻣﻲ ﺑﺮد .ﻳﻜﻲ ﻋﻮاﻣﻠ از ﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﺸﻒ ﺣﺴﺎﺑﺮسﻣﻲ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ، ﺷﻮد ﺗﻼش ﻲ ﻳﺎ ﻣﺪت زﻣﺎﻧ ﻛﻪ ﻲ اﺳﺖ ﺣﺴـﺎﺑﺮس ﺑـﺮاي رﺳـﻴﺪﮔﻲ ﻫـﺎ ﺻـﺮف ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮا ؛ ﻳﻦ، ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻼش ﻲ ﻣﻲ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﺗﻮاﻧﺪ اﺣﺘﻤﺎل ﺧﻄﺮ ﻋﺪم ﻛﺸﻒ ﻲ را ﺑـﻪ ﺷـﺪت اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﺪ)ﺑﻠﻨﻜﻠﻲ ﮔﺮﮔﻮر، .(ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣ 2012 ﻫﺎرت و ﻣﻚ ، اﺳﺎس ﻲ ، ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻫﺮﭼﻪ زﻣﺎن ﺻـﺮف ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻓﺮ اﻧﺠﺎم اﻳﻨﺪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ اﻳﻦ ﻣﻲ ، ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺴﺎﺑﺮس ﻛﺎﻫﺶﻳﺎﺑﺪ اﻣﺮ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در اراﺋﺔ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﮔﺰارش ﻲ ﻣﻨﺠﺮ درﻧﺘ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ، ﺷﻮد و ﻴﺠﻪ آن را دﻫﺪ . ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧ ﺑﺮاي ﺗﺒﻴﻴﻦ راﺑﻄ ، ﻘﺶ ﺗﻌﺪﻳﻠﻲ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺮ ﺔ ﺑﻴﻦﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ و ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ، از ﺗﺌـﻮري ﻧﻤﺎﻳ ﻨـﺪﮔﻲ ﺑﻬـﺮه ﺑـﺮده ﺷـﺪه اﺳـﺖ . ﺑـﺮ اﻳـﻦ اﺳـﺎس، ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻧﻤﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺸﻜﻼت ﻳﻨﺪﮔﻲ ﺗﻘﻠ را ﻴﻞ دﻫﻨﺪ) و .(2012 ﺧﺎن ﺳﻮﺑﺮاﻣﺎﻧﻴﺎم، ازﻳﻚ دﻳﺪﮔﺎه ﻣ ﮔﻔﺘﻪ ﻲ ﺷﺮﻛﺖ، ﺷﻮد ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ، ﻫﺎي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻛﻤﺘﺮي دارﻧﺪ ﺑﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ رﻳﺴﻚ ﺗﻼش و ﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻛﻤﺘﺮي ﻧﻴﺎز و داﺷﺘﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤﺔ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮي دارﻧﺪ . از اﻳﻦ رو، ﺗﺤﻘ ﻃﺒﻖ ﻴﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺮﻛﺖ ﺷﺪه، در ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ رﻳ ﺴـﻚ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﭘـﺎﻳﻴﻦ، ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ در ﮔﺰارش ﻲ اﺳﺖ ، ﻛﻮﺗﺎه اﻣﺎ اﻳﻦﺗﺄﺧﻴﺮ ﻛﻮﺗﺎهﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻛﻤﻲﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ا در ﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد . اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮاي ﻣﺘﻮن ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﻧﻮآوري ﻫﺎﻳﻲ را ﻫﻤﺮاه ﺑﻪ دارد. ﭘﮋوﻫﺶ اﻏﻠﺐ، ﻫﺎي ﭘﻴﺸﻴﻦ اﺛﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺗﺠﺪﻳﺪاراﺋﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ يﻣﺎﻟﻲ) ﻣﺎﻧﻨﺪ، رﻓﻴﻌﻲ ﺻﻔﺮزاده (راﺑﻄ 1393 ، و و ﺔ ﻣﺎﻟﻜﻴ ﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺮ ﻋﻮاﻣﻞ دﻳﮕﺮ ) ﻣﺎﻧﻨﺪ، آذ ﻣﻬﺮ ﻳﻦ، ﻗﺒـﺪﻳﺎن و ﻓـﺮوﺗﻦ ،(1392 را ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻛـﺮده اﻧـﺪ، اﻣـﺎ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﭘﮋوﻫﺸﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻧﻘـﺶ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺑـﺮ ﺧﻄﺎ ﻫـﺎ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اول و دوم و ﻧﻘﺶ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ راﺑﻄ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺮ ﺔ اﻳﻦ دو را ﺑﺮرﺳﻲﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﭘﻴﺸﻴﻨﺔ ﻧﻈﺮي ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ و ﺧﻄﺮ ﻋﺪم ﻛﺸﻒ ، ﺑﻮدﺟﺔ زﻣﺎﻧﻲ ﻳﻜﻲ ازاﺑﺰارﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻣﻬﻢ در ﺑﺴﻴﺎري از ر ﻳـﺰي ﻫـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ اﺳـﺖ . اﻋﻤﺎل ﺑﻮدﺟﺔ ﺧﻮد ﻣﻲ ، زﻣﺎﻧﻲﻧﺎﻣﺘﻌﺎرف ﺷﻮد ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﻛـﻪ ﻣﻬـﻢ ﺗـﺮﻳﻦ آﻧﻬـﺎ اﻳﺠـﺎد
54 ـــــــــــــــــــــــ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ :ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ و ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ …. اﺳﺘﺮس، از دﺳﺖ اﻧﺠﺎم دادن اﻧﮕﻴﺰه ﺑﺮاي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﺎن و ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ اﻣـﻮر ي ﻫﻤﭽـﻮن ﺣـﺬف ﭘﻨﻬـﺎﻧﻲ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺮاﺣﻞ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ، ﻋﺪم اﻧﺠﺎم روﻳﻪ ﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و اﺗﻜﺎي زﻳﺎد ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺻﺎﺣﺒﻜﺎر اﺳﺖ .ﻣ اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ رﻓﺘﺎرﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮل ﻓﺸﺎر زﻣﺎﻧﻲ ﻧﺎﻣﺘﻌﺎرف اﺳﺖ، ﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮ ﻛﺎر ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﻮء)ﻣﻨﻔﻲ (داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ) ﺑـﺎورﻳﻦ ﻛ و .(2009ﻴﻨـﮓ، ﺑﻪ ﺑﻮدﺟ ، ﺑﻴﺎﻧﻲ دﻳﮕﺮ ﻓﺸﺎر ﺔ زﻣﺎﻧﻲﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶآزﻣﻮن ﻫﺎ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄـﺮ ﻋـﺪم ﻛﺸﻒ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻣﻨﺠﺮﺷﻮد . ﻳﻜﻲ ﻋﻮاﻣﻠ از ﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﺸﻒ ﺣﺴﺎﺑﺮس ﻣﻲ را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﺪ، ﺗـﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻳـﺎ ﻣـﺪت زﻣﺎﻧ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮس ﺑﺮاي ﻣﻲ ﻫﺎ ﺻﺮف ﻛﻨـﺪ . ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ، ﻛـﺎﻫﺶ ﺗـﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻣﻲ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﺗﻮاﻧﺪ اﺣﺘﻤﺎل ﺧﻄﺮ ﻋﺪم ﻛﺸﻒ ﻲ ﺑ را ﻪ اﻓﺰا ﺷﺪت ﻳﺶ دﻫﺪ)ﺑﻠﻨﻜﻠﻲ .(2012 ، و ﻫﻤﻜـﺎران ﺑﺮ اﻳﻦ ﻣ اﺳﺎس ﻲ ، ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻫﺮﭼﻪ زﻣـﺎن ﺻـﺮف ﺷـﺪه ﺑـﺮاي اﻧﺠـﺎم ﻓﺮاﻳﻨـﺪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺗﻮﺳـﻂ ﺗﺄﺧﻴﺮ اراﺋ ، ﺣﺴﺎﺑﺮس ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ در ﺔ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﮔﺰارش ﻲ ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻫﺶ ﻣـﻲ ﻳﺎ ﺑـﺪ . ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻣـﻲ ﺗـﻮان اﻧﺘﻈﺎر داﺷﺖ اﮔﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس زﻣﺎن ﻛﻤﺘﺮي ﺑﺮا را ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻛﺎر ﻲ ﻛﻨﺪ ، ﺻﺮف ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﻧﺘﻮاﻧـﺪ ﺗﻤﺎم اﻧﺤﺮاف ﻫﺎي ﻛﻨﺪ ﺑﺎاﻫﻤﻴﺖ را ﻛﺸﻒ ﻣﻲ و اﻳﻦ ﻛﺎر ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺷﻮد . ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ و ﺗﻀﺎد ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ در ﺷﺮﻛﺖ اﻋﻀﺎي، ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺧﺎﻧﻮادهﻛﻪ ﻣﺎﻟﻚﺑﺨﺸﻲ از ﺳﻬﺎم ﺷـﺮﻛﺖ اﻧـﺪ ﺑـﻪ، ﻋﻨـﻮان ﻣـﺪﻳﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ آﻧﻬﺎ و ﻫﻢ ﻣﺎﻟﻚ ﻧﻤﺎ ﻫﻢ ﻳﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺗـﺎ زﻣـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ از ا ﻳـﻦ د ﻳـﺪﮔﺎه ﺑـﻪ ﭼﻨﺪاﻧ ، ﺷﺮﻛﺖ ﻧﮕﺎه ﺷﻮد ﻣﺸﻜﻞ ﻲ ﻧﻤﺎ در رواﺑﻂ ﻳﻨﺪه ـ ﻣﺎﻟﻚ ﺑﻪ وﺟﻮدﻧﺨﻮاﻫﺪ آﻣﺪ . ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﺑﻘـﺎي ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت و ﺷﻬﺮت ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ رواﺑـﻂ ﺷ ﺨﺼـﻲ ﺑـﺎ اﻋﺘﺒﺎردﻫﻨـﺪﮔﺎن و ﺳـﺎﻳﺮ ،ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﻧﻤﺎﻳﻨـﺪﮔﻲ را ﻛـﺎﻫﺶ دﻫـﺪ ؛ زﻳـﺮا ﺣﻀـﻮر ﭘﺎﻳـﺪار و ﺑﻠﻨﺪﻣـﺪت اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ﺷﺮﻛﺖ در اراد و ة آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﺑﺎﻗﻲﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮاده، ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖﻣﻮﺟﺐ ﺷـﻮد ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ راﺑﻄ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺔ ﺧﻮب و ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺗﻲ ﺑﺎ ﺳـﻬﺎﻣﺪارانﻏﻴﺮ ﺧـﺎﻧﻮادﮔ ﻲ و اﻋﺘﺒﺎردﻫﻨـﺪﮔﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ) .(2003 اﻧﺪرﺳﻮن و رﻳﺐ، ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻴﺎن ﺷﺪه ﺑﻪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﺷﺎره دارد اﺣﺘﻤﺎل ﺑـﺮوز رﻓﺘـﺎر ﻓﺮﺻﺖ در ﻃﻠﺒﺎﻧﻪ اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده وﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬاري آﻧﻬﺎ در ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﮔﺰارﺷﮕﺮي ﻣﺎﻟﻲ، ﻛﻤﺘﺮاﺳﺖ) وﻧـﮓ، .(2006 از د ﻳﺪﮔﺎهﻣﺘﻘﺎﺿﻲ، اﻧﺘﻈﺎرﻣﻲ ﺷﺮﻛﺖ رود ﻛﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﺳﻬﺎ ﻣﺪارانﻛﻨﺘﺮل ﺑﻪ، ﻛﻨﻨﺪه و ﻳﮋه ﻛﻨﺘﺮل ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﻲ ، اداره ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻛﻤﺘﺮي ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺎﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤـﺔ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ در ارﺗﺒﺎطاﺳﺖ .ﻣﻲ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻮان اﺳﺘﺪﻻلﻛﺮد ﻛﻪﺣﻀﻮر اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده ﻫ در ﻴﺌﺖ ﻣﺪﻳﺮه و ﺗ ﻴﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻫﻤﭽﻨ و ﻴﻦ ﺷﻬﺮت ﺷﺮﻛﺖ، اﺛﺮ ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑـﺮ ﺷـﺮﻛﺖ ﻣـﻲ ﮔـﺬارد) ﺧـﺎن و ﺳـﻮﺑﺮاﻣﺎﻧﻴﺎم، ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ، .(2012 در اﻳﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ رﻳﺴﻚ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺧﺼﻮص در واﺣﺪ ﻣﻮرد رﺳـﻴﺪﮔﻲ ﺗﻮﺳـﻂ
رﯽ ﯽ ، ی ﺴﺎﺪاری و ﺴﺎ 1 ﺷﻤﺎرة،25دورة 55 ـــــــــــــــــــــــــــــــــ 1397 ﺑﻬﺎر، ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﺎن ﺷﻮد ﭘﺎﻳﻴﻦ ارزﻳﺎﺑﻲ . از دﻳـﺪﮔﺎه ﻋﺮﺿـﻪ ﻛﻨﻨـﺪه، ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﺎن ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺗـﻼش ﻫـﺎ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻛﻤﺘﺮي ﺑﺮاي ﺣﺪاﻗﻞ ﻛﺮدن رﻳﺴﻚ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ دﻫﻨﺪ اﻧﺠﺎم ﻧﺘﻴﺠ ﻛﻪ ﺔ اﻳـﻦ ﺣـﻖ اﻟﺰﺣﻤـﺔ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲﻛﻤﺘ ﺮاﺳﺖ) .(2012 ﺧﺎن و ﺳﻮﺑﺮاﻣﺎﻧﻴﺎم، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﺑﻴـﺎن ﺷـﺪ ، ﻣـﻲ ﺗـﻮان اﻧﺘﻈـﺎر داﺷﺖﺷﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻛﻢ دﻟﻴﻞ ﺑﻮدنﻫﺰﻳﻨﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ، ﻫﺎي رﻳﺴـﻚ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻛﻤﺘـﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﭘﻴﺸﻴﻨﺔ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﭘﮋوﻫﺸﻲ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ و ﺧﻄﺎي ﺮﺳﻲ و ﻧﻘـﺶ ﺗﻌـﺪﻳﻞ ﮔـﺮ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ، ﭼﻪ در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر و ﭼﻪ در ﺧﺎرج ﻛﺸﻮر از اﻧﺠﺎم ﻧﺸﺪه ﺑﻪ و ﻧﻴﺎﻓﺘﻦ دﻟﻴﻞ ﻣﺘـﻮن ﻛﺎﻓﻲ در زﻣﻴﻨﺔ ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـ ﻲ و اﻧـﺪازه ﮔ ﻴـﺮي ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﺗﺠﺪﻳـﺪ اراﺋـﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ ﻣﺎﻟﻲ، ي ا در ﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﻛﻪ زﻣﻴﻨﺔ در ﺗﺠﺪﻳﺪ اراﺋﺔ ﺻﻮرت ﻫـﺎ ي ﻣـﺎﻟﻲ اﻧﺠـﺎم ﺷﺪه ﻣﻲ ، اﻧﺪ اﺷﺎره ﺷﻮد .زﻣﻴﻨﺔ در ﻧﻘﺶ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ ﺗﺠﺪﻳﺪاراﺋﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ ﻣﺎﻟﻲ ، ي ﺷـﻮاﻫﺪ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺷﺎﻳﺎن ﺗﻮﺟﻬ ﻲ وﺟﻮد دارد )ﻣﺎﻧﻨﺪ،ﺑﻠﻨﻜﻠﻲ ﻫﻤﻜﺎران 2012 ، و ؛ ﻟﻴﻦ، ﻟـﻴﻦ، ﻓﺮﻧـﺎرو و ﻫﻮاﻧـﮓ؛ ؛2017 (1392 ﻋﺒﺪﻟﻲ، ﻓﻌـﺎل ﻗﻴـﻮﻣﻲ و ﭘﺮﺗـﻮي، اﻣـﺎ در ، ﺧﺼـﻮص ﭘﻴﺎﻣـﺪﻫﺎي ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎياﻧﺪﻛﻲ اﺳﺖ ،ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ در دﺳﺘﺮس . ﻫﻮﻧﮓ ﻣﻮ (درﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺄﺧﻴﺮ دراز 2015) ﭼﺎن، ﻟﻮ و ﻣﺪت ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮس، اﺣﺘﻤـﺎل ﺗﺠﺪﻳـﺪ اراﺋﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ را در ﺳﺎل آﺗﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ . ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﮋوﻫﺶﺑﻠﻨﻜﻠﻲ (2014) و ﻫﻤﻜـﺎران ﻧﺸﺎنﻣﻲ دﻫﺪﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴ ﻏﻴﺮﻋﺎدي در ﮔﺰارش ﺎﺑﺮﺳﻲ)ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺳﺎل ﺟﺎري ﻳﻚ ﺻـﺎﺣﺒﻜﺎر ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﻗﺒﻞ آن در ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ (راﺑﻄ ﺔ ، ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑﺎ ﺗﺠﺪﻳﺪاراﺋﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ دارد ي ﻣﺎﻟﻲ در ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ﺑﻌﺪ . ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺮدﻧﺪ آﻧﻬﺎ ﮔﺰارش ﻛﻪ ﻓﺸﺎر ﻛﺎري)ﻛﻢ ﺗﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ (راﺑﻄﺔ ﻣﺴـﺘﻘﻴﻤﻲ ﺑـﺎ اﻓـﺰاﻳﺶ ﺗﺠﺪﻳﺪاراﺋﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ دارد ي ﻣﺎﻟﻲ در ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ ﺑﻌﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪ (2014) ﻫـﺎي ﭘـﮋوﻫﺶ ﺷـﺎرد ﮔﻮﻳـﺎي وﺟﻮد ارﺗﺒﺎط ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻴﻦ ﻣﻌ ﻴﺎرﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﻮد وﺗﺄﺧﻴﺮ ﻏﻴﺮﻋـﺎدي در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ اﺳـﺖ . ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﮋوﻫﺶ وي ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﻪ ، ﻏﻴﺮﻋﺎدي در ﮔﺰارش ﻣﻮﺟﺐ وﺟـﻮد آﻣﺪنﺗﺮدﻳﺪﻫﺎﻳﻲ درﺑﺎرة ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻮد ﺑﻴﻦ ﺳﻬﺎﻣﺪارانﻣﻲ ﺷﻮد .ﻋﻼوه ﺑﻪ در، ﭘﮋوﻫﺶ دﻳﮕﺮي در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ، ﺑﺮازل (2013) ﻟﻤﺒﺮت، ﺟﻮﻧﺰ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛـﺎﻫﺶ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در زﻣـﺎن ﺻـﺪور ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ، ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻮد ﻛﺎﻫﺶﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ . ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ، در داﺧﻞ ﻛﺸﻮر ﺷﻮاﻫﺪ ﺗﺠﺮﺑﻲﺷﺎﻳﺎن در ﺗﻮﺟﻬﻲ زﻣﻴﻨﺔ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﺗﺄﺧﻴﺮ ﻧ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ وﺟﻮد ﺪارد . (1396) ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﺻﻔﺮي ﮔﺮاﻳﻠﻲ ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳـﺖ ﻛﻪﺗﺄﺧﻴﺮ ﻏﻴﺮﻋﺎدي ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮس، اﺣﺘﻤﺎل ﺗﺠﺪﻳﺪ اراﺋـﺔ ﺻـﻮرت ﻫـﺎ ي ﻣـﺎﻟﻲ آﺗـﻲ را اﻓـﺰاﻳﺶ
56 ـــــــــــــــــــــــ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ :ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ و ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ …. ﻣﻲ دﻫﺪ .ﻋﻼوه ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺮ اﻳﻦ، وي ﻧﺸﺎنﻣﻲ دﻫﺪ واﺑﺴﺘﮕﻲ اﻗﺘﺼـﺎدي ﺣﺴـﺎﺑﺮس ﺑـﻪ ﺻـﺎﺣﺒﻜﺎر، اﺛـﺮ ﺗﺄﺧﻴﺮ اراﺋ ﻏﻴﺮﻋﺎدي ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮس ﺑﺮ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ ي ﻣﺎﻟﻲ را ﺗﺸﺪﻳﺪﻣﻲ ﻛﻨﺪ ؛ اﻣﺎﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﻣﺤﺪ ﻳﻲ و (داد 2016)ﺻﺎﻟﺢ ﻧﺸﺎن ﺗﺄﺧﻴﺮ راﺑﻄ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺔ ﻣﻌﻨﺎداري ﺑﺎ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﻮد ﻧﺪارد .زﻣﻴﻨﻪ، (1394) در ﭘﮋوﻫﺶ دﻳﮕﺮي در ﻫﻤﻴﻦ اﺣﻤﺪي ﺛﺎﺑـﺖ ﻛـﺮد ﻛـﻪ ﺑـﻴﻦ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﻏﻴﺮﻋﺎدي اراﺋ در ﺔ ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺗﺠﺪ و ﻳـﺪ اراﺋـﺔ ﺻـﻮرت ﻫـﺎي ﻣـﺎﻟﻲ راﺑﻄـﺔ ﻣﻨﻔـﻲ و ﻣﻌﻨﺎداري وﺟﻮد دارد و ﻓﺸﺎر زﻣـﺎﻧﻲ ﺑـﺮ ﺣﺴـﺎﺑﺮس و واﺑﺴـﺘﮕﻲ اﻗ ﺘﺼـﺎدي ، او ﺑـﻪ ﺻـﺎﺣﺒﻜﺎر ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﻣﻌﻨﺎداري راﺑﻄ ﺑﺮ ﺔ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ ﻣﺘﻐ دو ﻴﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ . (1395) ﻣﻬﺪوي و دﻫﻘﺎﻧﻲ ﺳﻌﺪي ﻧﻴﺰ ﺑـﻪ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻧﻘﺶ ﻣﻴﺎﻧﺠﻲ ﺗﺄﺧﻴﺮ اراﺋ ﻏﻴﺮﻋﺎدي در ﺔ راﺑﻄ ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ در ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺔ ﺑﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻮد و ارزش ﺷﺮﻛﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ دادﻧﺪ و ﻧﺸﺎن ﺑﻴﻦﺗﺄﺧﻴﺮ اراﺋ ﻏﻴﺮﻋﺎدي در ﺔ ، ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ و ارزش ﺷـﺮﻛﺖ راﺑﻄﺔ ﻣﻌﻨﺎداري ﻣﻨﻔﻲ و وﺟﻮد دارد .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ راﺑﻄﺔ ﻣﻌﻨﺎدار ﻣﻨﻔﻲ و ي ﺑـﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﺳـﻮد و ﺗﺄﺧﻴﺮ اراﺋ ﻏﻴﺮﻋﺎدي در ﺔ ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ و دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ راﺑﻄﺔ ﻣﻴﺎﻧﺠﻲﺗﺄﺧﻴﺮ ﻏﻴﺮﻋﺎدي در اراﺋـﺔ ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ را در ﺗﺒﻴﻴﻦراﺑﻄﺔ ، ﺑﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻮد و ارزش ﺷـﺮﻛﺖ ﺗﺄﻳﻴـﺪ ﻛﺮدﻧـﺪ . رﺣﻤـﺎﻧﻲ و (دادﻧﺪ 1395) ﺑﺨﺮدي ﻧﺴﺐ ﻧﺸﺎن اﻓﺰاﻳﺶﺗﺄﺧﻴﺮ اراﺋ ﻋﺎدي در ﺔ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﮔﺰارش ﻣﻮﺟﺐ ، اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺘﻘﻼل ﺣﺴﺎﺑﺮس ﻣﻲ اﻣﺎ ﺷﻮد، وﻗﻮعﺗﺄﺧﻴﺮ اراﺋ ﻫﺎي ﻏﻴﺮﻋﺎدي در ﺔ ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ي ﺑـﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺶ اﺳﺘﻘﻼل ﺣﺴﺎﺑﺮس ﻧﺪارد .ﺑﻪ ﻃﻮرﻛﻠﻲ اﻏﻠﺐ ﭘﮋوﻫﺶ ، ﻫـﺎ ي ﭘﻴﺸـﻴﻦ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔـﻲ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﻏﻴﺮﻋﺎدي اراﺋ در ﺔ ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻛ ﺑﺮ ﻴﻔﻴﺖ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ را ﻛﺮده ﺗﺄﻳﻴﺪ اﻧﺪ . ﻧﻈﺮﻳﺔ ﺗﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﻴﺎنﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ اﮔﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس زﻣﺎن ي ﺑﺮا را ي ﻛـﺎر ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ اﺳﺖ ، ﺻﺮف ﻛﻨﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻤﺎم اﻧﺤـﺮاف ﻫـﺎي ﺑـﺎ اﻫﻤﻴـﺖ را ﻛﺸـﻒ ﻛﻨـﺪ از اﻳـﻦ رو ، ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻣﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ .ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻲ ﺑﻠﻨﻜﻠﻲ ﻫﻤﻜﺎراﻧ (2012) و ﺶ ا ، از ﻳﻦ دﻳﺪﮔﺎه ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮده اﻧﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮا ؛ ﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮان ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮد ﻛﻪﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺑـﺎ ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ راﺑﻄﺔ ﻣﻨﻔﻲ دارد .دﻳﮕﺮ، از ﺳﻮي ﻣﺤ ﻘﻘﺎن دﻳﮕـﺮي ﻫﻤﭽـﻮن ﺧـﺎن و (2012) ﺳـﻮﺑﺮاﻣﺎﻧﻴﺎم ﻧﺸـﺎن، داده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻀﺎد ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ درﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ اﺳﺖ در ﺑﻪ ، ي ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻛﻢ ﻧﺘﻴﺠﻪ دﻟﻴﻞ ﺗﻀـﺎد ﻧﻤﺎﻳﻨـﺪﮔﻲ ﭘﺎﻳﻴ ﻦ درﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ي ﺑﺎ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ،ﺗﺄﺧﻴﺮ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻪ، در ﮔﺰارش اﺣﺘﻤﺎل ﻛﻤﻲﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﺪ . ﺑﻪ د ﻣﻨﻈﻮر ﺳﺘ ﺑﺮ ﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﭘﮋوﻫﺶ و ﻣﺒﻨﺎيﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﻧﻈﺮي و ﺗﺠﺮﺑـ ﻲ ﺑﻴـﺎن در،ﺷـﺪه ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﻓﺮﺿﻴ ﺷﺶ ﺔ زﻳﺮ ﻣﻲ ﻣﻄﺮح ﺷﻮد : :ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ 1 ﻓﺮﺿﻴﺔ در ﮔﺰارش ﻲ ﺧﻄﺎ ﺑﺎ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اولراﺑﻄﺔ ﻣﻨﻔﻲ دارد . :ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ 2 ﻓﺮﺿﻴﺔ در ﮔﺰارش ﻲ ﺧﻄﺎ ﺑﺎ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دومراﺑﻄﺔ ﻣﻨﻔﻲ دارد . :ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺧﻄﺎ 3 ﻓﺮﺿﻴﺔ ﺑﺎ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اولراﺑﻄﺔ ﻣﻨﻔﻲ دارد .
رﯽ ﯽ ، ی ﺴﺎﺪاری و ﺴﺎ 1 ﺷﻤﺎرة،25دورة 57 ـــــــــــــــــــــــــــــــــ 1397 ﺑﻬﺎر، :ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺧﻄﺎ 4 ﻓﺮﺿﻴﺔ ﺑﺎ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دومراﺑﻄﺔ ﻣﻨﻔﻲ دارد . :ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ راﺑﻄﺔ ﺑﻴﻦ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ 5 ﻓﺮﺿﻴﺔ در ﮔﺰارش ﻲ ﺧﻄﺎ و ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـ ﻲ ﻧـﻮع اول ﺗﻌﺪ را ﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ . :ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ راﺑﻄﺔ ﺑﻴﻦ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ 6 ﻓﺮﺿﻴﺔ در ﮔﺰارش ﻲ ﺧﻄﺎ و ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻧـﻮع دوم ﺗﻌﺪ را ﻳﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ . روش ﺷﻨﺎﺳﻲ ﭘﮋوﻫﺶ ﻓﺮاﻳﻨﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮﻧﻪ را ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲ 1 ﺟﺪول دﻫﺪ .داده ﻫﺎ ي ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ) ﺧﻄﺎي آﻟﻔـﺎ، ﺧﻄـﺎي ﺑﺘﺎ ( ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ، ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ و ﻣﺎﻟﻜﻴـﺖ ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﺳـﺎل 1390ﻫـﺎي ،1394ﺗـﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت دﺳﺘﻲ ازﮔﺰارش ﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﺔ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪﻧﺪ. ﻧﺴﺨﺔ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﮔﺰارش ﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﺔ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﺑﻮرﺳﻲ در ﺳﺎﻳﺖ ﻛـﺪال در دﺳﺘﺮس اﺳﺖ .دورة زﻣﺎﻧﻲ ﺳﺎل اﻧﺘﺨﺎب1394 ﺗﺎ1390 ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎي ﺷـﺪ ؛ زﻳـﺮا ﺗﺤـﺮﻳﻢ ﻫـﺎي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه اﻳﻦ ، در دوره ﻣﻮﺟﺐ رﻛﻮد اﻳﺮان وﺿﻌﻴﺖ اﻗﺘﺼﺎدي ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ، ﺷـﺮاﻳﻂ دورة اﻧﺘﺨﺎب دور ﺷﺪه ﺑﺎ ة ﻗﺒﻞ آن از ) ً (1390 ﻗﺒﻞ از ﻛﺎﻣﻼ اﺳﺖ ﻣﺘﻔﺎوت . ﺑﺮ اﺳﺎس آﻧﭽﻪ در ﺟـﺪول 1 آﻣﺪه،ﻧﻤﻮﻧﺔ ﻧﻬﺎﻳﻲ آﻣﺎري ﺳﺎل ـ ﻣﺸﺎﻫﺪه 750ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد . ﻧﻤﻮﻧﺔ ﭘﮋوﻫﺶ .1 ﺟﺪول آﻣﺎري ردﻳﻒ ﺷﺮح ﺗﻌﺪاد ﺷﺮﻛﺖ 1 ﺗﻌﺪاد ﻛﻞ ﺟﺎﻣﻌ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺔ ﺗﺤﻘﻴﻖ 356 آﻣﺎري ﺷﺮﻛﺖ دور 2 ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻃﻲ ة ﺷﺪﻧﺪ (38) ﺗﺤﻘﻴﻖ از ﺑﻮرس ﺧﺎرج ﺷﺮﻛﺖ 3 ﻫﺎي ﮔﺮوه ﻣﺎﻟﻲ،واﺳﻄﻪ ﮔﺮي، ﺑﺎﻧﻚ ﺑﻴﻤﻪ (76) و ﺷﺮﻛﺖ 4 (92) ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﻳﺎن اﺳﻔﻨﺪﻧﻴﺴﺖ ﺷﺮﻛﺖ 5 ﺗﻌﺪاد ﻫﺎ ﺑﺎﻗﻲ ي ﻣﺎﻧﺪه از ﭘﺲ ﻏﺮﺑﺎﻟﮕ 150 ﺮي ﻣﺪل آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻣﺪل اﺻﻠﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ از ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ (2016) ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎﻳﻲ و ﻫﻤﻜـﺎراﻧﺶ اﺳـﺖ . ﺑـﺮاي آزﻣـﻮن ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎ از ﻣﺪل رﮔﺮﺳﻴﻮﻧﻲ ﻟﻮﺟﻴﺖ ﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎده .ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎي اول و دوم ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮ اﺳـﺎس ﻣـﺪل 1 رﮔﺮﺳﻴﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺷﺪه آزﻣﻮن اﻧﺪ .
58 ـــــــــــــــــــــــ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ :ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ و ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ …. (1 ﻣﺪل , = + + + ℎ+ + + + + + +++ ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﻴﻪ ++ اﺳﺘﻔﺎده 2 ﻫﺎي ﺳﻮم و ﭼﻬﺎرم ﭘﮋوﻫﺶ از ﻣﺪل رﮔﺮﺳﻴﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ : (2 ﻣﺪل , = + ++ + ℎ+ + + + + +++ +++ ﺑﺮاي آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﻴﻪ اﺳﺘﻔﺎده 3 ﻫﺎي ﭘﻨﺠﻢ و ﺷﺸﻢ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻣﺪل رﮔﺮﺳﻴﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ : (3 ﻣﺪل , = + ++ × + + ℎ+ + + + ++ ++ + ++ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي واﺑﺴﺘﻪ :ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺻﺎد ﺣﺴﺎﺑﺮس ﮔﺰارش ﻏﻴﺮ ﻣﻘﺒﻮل ﺻﻮرت ر ﻛﻨﺪ و ﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ ﺻﺎﺣﺒﻜﺎر در ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﺗﺠﺪﻳﺪ اراﺋﻪ ﻧﺸﻮد )ﺑﺎﺷﺪ ،( ﺗﻌﺪﻳﻼت ﺳﻨﻮاﺗﻲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺸﺪه ﺧﻄﺎي ﻧﻮع اول اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده و ﺑﺮاي آن ﻣﻲ 1ﻋﺪد ﻟﺤﺎظ ﺷﻮد .ﻫﻴﭻ اﮔﺮ ، ﮔﻮﻧﻪ ﺧﻄﺎﻳﻲ ﺻـﻮرت ﻧﮕﻴـﺮد ﻋـﺪد ﺻـﻔﺮ در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد . :ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺳ ﺣﺴﺎﺑﺮس در ﻳﻚ ﻛﻨﺪ ، ﺎل ﮔﺰارش ﻣﻘﺒﻮل ﺻﺎدر وﻟﻲ در ﺳﺎل ﻣـﺎﻟﻲ ﺑﻌﺪ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ ﺻﺎﺣﺒﻜﺎر ﺗﺠﺪﻳﺪ اراﺋﻪ ﺷﻮد ) ﺗﻌﺪﻳﻼت ﺳﻨﻮاﺗﻲ ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ ﺷـﻮد ( ﺑـﻪ اﺻـﻄﻼح ﺧﻄﺎي ﻧﻮع دوم اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده و آن ﺑﺮاي 1ﻋﺪد در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣـﻲ ﺷـﻮد . اﮔـﺮ ﻫـﻴﭻ ﮔﻮﻧـﻪ ﺧﻄـﺎﻳﻲ ﺻﻔﺮ ، ﺻﻮرت ﻧﮕﻴﺮد ﻋﺪد ﻣﻲ ﻟﺤﺎظ ﺷﻮد .
رﯽ ﯽ ، ی ﺴﺎﺪاری و ﺴﺎ 1 ﺷﻤﺎرة،25دورة 59 ـــــــــــــــــــــــــــــــــ 1397 ﺑﻬﺎر، ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي :ﺗﺄﺧﻴﺮ ﻓﺎﺻﻠ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ، ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺔ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﺗـﺎرﻳﺦ ﭘﺎﻳﺎن ﺳﺎل ﻣﺎﻟﻲ و ﺗﺎرﻳﺦ اﻣﻀﺎي ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ . : ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜ اﮔﺮ ﻴﺖ ﺷﺮﻛﺘﻲ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺮاﺑﺮ ﻏ 1 ﺑﺎﺷﺪ اﺳﺖ و در ﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻘﺪارﺻﻔﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮد .ﺑﻮ دارا از 20 دن ﺣﺪاﻗﻞ درﺻﺪ ﺳﻬﺎم ﺳـﻮي اﻋﻀـﺎي ﺧـﺎﻧﻮاده ﻳـﺎ ﻋﻀﻮﻳﺖ آﻧﺎن در ﻫﻴﺌﺖ ﻣﺪﻳﺮه) و ﻧﻤﺎزي ﻣﻌﻴﺎر (1389ﻣﺤﻤﺪي ، ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲاﺳﺖ. ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ :اﮔﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲ 1ﻋﺪد ﮔﻴﺮدو اﮔﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ وﻣﺆﺳﺴﺔ … ﺑﺎﺷﺪ ﺻﻔﺮ ﻣﻲ ، ﻟﺤﺎظ ﺷﻮد . : ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ ﻛﻪ ℎ اﺳﺖ و در ﻏﻴﺮ ﺻﻮرت 1 اﮔﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮسﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ ﻣﻘـﺪار ﺻﻔﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮد . : اﻧﺪازة ﺻﺎﺣﺒﻜﺎر ﻃﺮﻳﻖ اﺳﺖ و از ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺟﻤﻊ ﻛﻞ داراﻳﻲﻫﺎي ﺻـﺎﺣﺒﻜﺎر ﺑـﻪ دﺳـﺖ ﻣﻲ آﻳﺪ . : اﻫﺮم ﻣﺎﻟﻲ از اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻤﻊ ﻛﻞ ﺑﺪﻫﻲﻫﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﺮ ﺟﻤﻊ ﻛﻞ داراﻳﻲﻫﺎ ﻣﻲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد . : از ﻃﺮﻳﻖﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻊ ﻣﻮﺟﻮديﻫﺎ و ﺣﺴﺎبﻫﺎي درﻳﺎﻓﺘﻨﻲ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﻛﻞ داراﻳﻲﻫﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد . : ﻃﺮﻳﻖ از ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻊ ﻛﻞ داراﻳﻲﻫﺎي ﺟﺎري ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﻛﻞ ﺑﺪﻫﻲﻫﺎي ﺟﺎري ﺑﻪ ﻣﻲ دﺳﺖ آﻳﺪ . : ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ اﺳﺖ وزﻳﺎنده ﺑﻮدن ﺻﺎﺣﺒﻜﺎر ﻧﺸ را ﻣﻲ ﺎن دﻫﺪ ﻛـﻪ اﮔـﺮ ﺻـﺎﺣﺒﻜﺎر زﻳـﺎن ﮔﺰارش ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ و در ﻏﻴﺮ ﺻﻮرت 1ﻋﺪد اﻳﻦ ﻣﻲ ﻣﻘﺪار ﺻﻔﺮ ﮔﻴﺮد . : ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ اﺳﺖ ﻛﻪاﮔﺮ ﺻﺎﺣﺒﻜﺎر ﺷﺮﻛﺖ)ﻫﺎي (ﻓﺮﻋﻲ و در 1 داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﺪد ﻏﻴـﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﻣﻘﺪار ﺻﻔﺮ ﮔﻴﺮد . : ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺻﺎﺣﺒﻜﺎر ﺳﻦ آ از ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﺄﺳﻴﺲ ن اﺳﺖ . : ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ، درﺻﺪي از ﺳﻬﺎم ﻋﺎدي ﺻﺎﺣﺒﻜﺎر ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑـﻪ ﺑﺰرﮔﺘـﺮﻳﻦ ﺳـﻬﺎﻣﺪار اﺳﺖ . : ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ و اﺳﺖ اﺛﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﻣﻲ را ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﺪ . : ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ و اﺳﺖ اﺛﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﻃﻮل زﻣﺎن ﻣﻲ را ﻛﻨﺘﺮل ﻛﻨﺪ .
60 ـــــــــــــــــــــــ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ :ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ و ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ …. ﻳﺎﻓﺘﻪ ﭘﮋوﻫ ﻫﺎي ﺶ آﻣﺎر ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ در «اﻟﻒ»ﺑﺨﺶ 2ﺟﺪول ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ آﻣﺎر ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ، ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ، ﻣﻴﺎﻧـﻪ، ، ﺣـﺪاﻗﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪات، ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪات و اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر اراﺋﻪ ﺷـﺪه اﺳـﺖ . ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ، ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ )روزﻫﺎ ﺑﻪ78/72 ( ﺗﻌﺪاد دﺳﺖ آﻣﺪهاﺳﺖ ﻧﺘﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﺞ ﭘـﮋوﻫﺶ ﻣﺤﻤﺪرﺿـﺎﻳﻲ و ﻣﺤﺪ (دارد 2016)ﺻﺎﻟﺢ ، ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ 53/3 ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ درﺻﺪاﺳﺖ ﺑ ﻛﻪ ﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر ﺑﻪ آﻣﺪه ً (درﺻﺪ 21/7) دﺳﺖ ﻧﻮﺳﺎن ﻧﺴﺒﺘﺎ دارد ﻛﻤﻲ .ﻣﺎﻟﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ اﻫﺮم ﺑﺎ ﻣﻘـﺪار ﻧﺸﺎن ﻣﻲ 0/64 63/5 دﻫﺪ درﺻﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﻲ ﺷﺮﻛﺖ از ﻃﺮﻳـﻖ ﺑـﺪﻫﻲ ﺗـﺄﻣﻴﻦ ﻣـﺎﻟﻲ ﺷـﺪه اﺳـﺖ . ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ داراﻳﻲ ﻫﺎي ﺟﺎري ﺑﺮﺑﺪﻫﻲ ﺟﺎري ﻫﺎي ﻣﻘﺪار ً ﮔﻮﻳﺎي،1/34 ﺑﺎ ﻧﻮﺳﺎن ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻛﻢ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ اﺳﺖ .ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪ ﺑﺮاي دﺳﺖ آﻣﺪه ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ اﻫﺮم ﻣﺎﻟﻲ، ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺴـﺒﺖ ﺟﻤـﻊ ﻣﻮﺟـﻮدي ﻫـﺎ و ﺣﺴﺎب درﻳﺎﻓﺘﻨﻲ ﻫﺎي و ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ، ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﺔ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎﻳﻲ و ﻣﺤـﺪ ﺻـﺎﻟﺢ (دارد 2016) ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ . «پ» ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ 2ﺟﺪول ﻣﻘﺎﻳﺴ ، ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﺔ ﺗﻲاﺳﺘﻴﻮدﻧﺖ ﻣﻲ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ در ﺳـﻄﺢ ﻣﻮﺟﻮدي 5 ﺧﻄﺎي درﺻﺪ، ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻊ ﺣﺴﺎب ﻫﺎ و ﻫﺎي درﻳـﺎﻓﺘﻨﻲ در ﺷـﺮﻛﺖ ﻫـﺎي داراي ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اول ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻌﻨ ﻫﺎي ﺑﺪون ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اول، ﺗﻔﺎوت دارﻧﺪ ﺎداري . در «ت»ﺑﺨﺶ ﻧﻴﺰ 2ﺟﺪول درﺻﺪ، ﺑﻴﻦ 5 در ﺳﻄﺢ ﺧﻄﺎي ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﺎداري ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ در ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي داراي ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دومﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﺑـﺪون ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم ﻣﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﻮد و ﻣﻲ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﺷﺮﻛﺖ ﻲ در اﺳﺖ ﻫﺎي داراي ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم ﻛﻤﺘﺮ .ﻋﻼوه ، ﺑﺮ اﻳـﻦ ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه، ﺑﻴﻦاﻧﺪازة داراﻳﻲ ﺷﺮﻛﺖ، اﻫﺮم ﻣﺎﻟﻲ، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺪﻫﻲ ﻫﺎي ﺟﺎري ﺑﺮ ﻫﺎي ﺟﺎري و ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ در ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي داراي ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻧـﻮع دوم و ﺷـﺮﻛﺖ ﻫـﺎي ﺑـﺪون ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم، ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﺎداري دارد وﺟﻮد . ﻣﻲ ،«ج» ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﻛﺎي دو ﻧﺸﺎن 5 دﻫﺪ ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ ﺧﻄﺎي درﺻﺪ، ﺑﻴﻦ زﻳﺎن و ﺷﺮﻛﺖ ﻓﺮﻋﻲ در ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي داراي ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دومﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﺑﺪون ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم، ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﺎداري ﻣﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﻮد . آزﻣﻮن ﻫﺎ ي ﮔﺰارش ﻧﺸﺪه ) ﻧﺘﺎﻳﺠﻲ ﻛﻪ ﺟﺪولآﻧﻬﺎ ﻣﺘﻦ در ﻣﻘﺎﻟﻪ اراﺋـﻪ ﻧﺸـﺪه ( ﻧﺸـﺎن ﻣـﻲ دﻫـﺪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲدوﺑﻪ دو ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ازﻣﺘﻐ 60 ﻴﺮﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ از درﺻﺪ و ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻮرم وارﻳـﺎﻧﺲ ﻧﻴـﺰ از ﺣـﺪ آﺳﺘﺎﻧﻪ ا ﻧﻴﺴﺖ 10ي ﺑﻴﺸﺘﺮ ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦﻣﻲ ﻫﻢ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺧﻄﻲ، ﻣﺸﻜﻞﻋﻤﺪه ا ي در اﻳﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ ﻧﻴﺴﺖ) ﮔ .(1395ﺠﺮاﺗﻲ،
رﯽ ﯽ ، ی ﺴﺎﺪاری و ﺴﺎ 1 ﺷﻤﺎرة،25دورة 61 ـــــــــــــــــــــــــــــــــ 1397 ﺑﻬﺎر، ﭘﮋوﻫﺶ .2 ﺟﺪول آﻣﺎر ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﺑﺨﺶ اﻟﻒ (ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻧﺎم ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺣﺪاﻗﻞ اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ 25/803 23 121 82 78/717 در ﮔﺰارش ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ 0/403 2/833 6/073 4/407 4/297 در ﮔﺰارش 1/375 10/963 18/438 13/678 13/787 اﻧﺪازة ﺷﺮﻛﺖ 0/221 0/19 1/671 0/63 0/635 اﻫﺮم ﻣﺎﻟﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻊ ﻣﻮﺟﻮدي ﺣﺴﺎب ﻫﺎ و درﻳﺎﻓﺘﻨﻲ 0/188 0/118 0/883 0/542 0/538 ﻫﺎي ﻧﺴﺒﺖ داراﻳﻲ ﺑﺪﻫﻲ ﻫﺎي ﺟﺎري ﺟﺎري 0/64 0/277 4/45 1/207 1/341 ﻫﺎي 0/409 2/079 4/143 3/638 3/512 ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﻦ ﺷﺮﻛﺖ 0/217 0/08 0/99 0/53 0/533 ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺑﺨﺶ ب (ﮔﺴﺴﺘﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻧﺎم ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﻓﺮاواﻧﻲ درﺻﺪ 20 151 ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺆﺳﺴﺔ ﺑﻮرس 63 474 ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻣﻌﺘﻤﺪ ـﻃﺒﻘﺔ اول 22/5 169 ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس 13/5 101 زﻳﺎن 37 280 ﺷﺮﻛﺖ ﻓﺮﻋﻲ ﺑﺨﺶ پ ( ﺷﺮﻛﺖ tآزﻣﻮن در ﻫ اول ﺎي داراي ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع ﻧﺎم ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺧﻄﺎي اول (ﻣﺸﺎﻫﺪه 80) ﻧﻮع ﻧﺒﻮد ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ t ﻣﺸﺎﻫﺪه (آﻣﺎرة 435) ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ 0/348 4/347 4/363 در ﮔﺰارش -0/18 13/882 13/838 اﻧﺪازة ﺷﺮﻛﺖ 0/525 0/704 0/732 اﻫﺮم ﻣﺎﻟﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻊ ﻣﻮﺟﻮدي ﻫﺎ و درﻳﺎﻓﺘﻨﻲ ** -3/231 0/552 0/477 ﺣﺴﺎب ﻫﺎي * ﻧﺴﺒﺖ داراﻳﻲ ﺑﺪﻫﻲ ﻫﺎي ﺟﺎري ﺟﺎري -0/632 1/388 1/305 ﻫﺎي -0/894 3/503 3/458 ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﻦ ﺷﺮﻛﺖ -0/475 0/519 0/507 ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ
62 ـــــــــــــــــــــــ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ :ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ و ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ …. 2 اداﻣﺔ ﺟﺪول ﺑﺨﺶ ت ( ﺷﺮﻛﺖ tآزﻣﻮن در ﻫﺎي داراي ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم ﻧﺎم ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ دوم (ﻣﺸﺎﻫﺪه 235) ﻧﻮع ﻧﺒﻮد ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺧﻄﺎي t ﻣﺸﺎﻫﺪه( آﻣﺎرة 433) ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ** -5/585 4/345 4/167 در ﮔﺰارش * * -2/405 13/874 13/597 اﻧﺪازه ﺷﺮﻛﺖ * ** -6/142 0/704 0/566 اﻫﺮم ﻣﺎﻟﻲ * * -2/062 0/552 0/52 ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻊ ﻣﻮﺟﻮدي ﻫﺎ و ﺣﺴﺎب ﻫﺎي درﻳﺎﻓﺘﻨﻲ * *1/764 1/389 1/543 ﻧﺴﺒﺖ داراﻳﻲ ﻫﺎي ﺟﺎري ﺑﺪﻫﻲ ﻫﺎي ﺟﺎري -0/182 3/508 3/502 ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﻦ ﺷﺮﻛﺖ ** 3/060 0/517 0/571 ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ * ﺑﺨﺶ ث ( آزﻣﻮن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺎي دو در اول ﻫﺎي داراي ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع ﻧﺎم ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع (ﻣﺸﺎﻫﺪه 80) اول ﻧﺒﻮد ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺧﻄﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه (آﻣﺎرة دو 435) ﻛﺎي ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ 115/089 – — – — در ﮔﺰارش 0/747 90 20 ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺆﺳﺴﺔ ﻃﺒﻘ 2/008 370 63 ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻣﻌﺘﻤﺪ ﺑﻮرس ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺔ اول 0 92 17 ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس 0/834 74 17 زﻳﺎن *3/435 178 24 ﺷﺮﻛﺖ ﻓﺮﻋﻲ ﺑﺨﺶ ج ( آزﻣﻮن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺎي دو در دا ﻫﺎي دوم راي ﺧﻄﺎي ﻧﻮع ﻧﺎم ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع (ﻣﺸﺎﻫﺪه 235) دوم ﻧﺒﻮد ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺧﻄﺎي ﻣﺸﺎﻫﺪه( آﻣﺎرة دو 433) ﻛﺎي ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ 105/854 – — – — در ﮔﺰارش 1/077 90 41 ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺆﺳﺴﺔ ﻃﺒﻘ 0/109 370 203 ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻣﻌﺘﻤﺪ ﺑﻮرس ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺔ اول 1/591 92 60 ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس ** 22/825 74 10 زﻳﺎن * * 4/131 178 78 ﺷﺮﻛﺖ ﻓﺮﻋﻲ * * %90 ﻣﻌﻨﺎداري در ﺳﻄﺢ اﻃﻤﻴﻨﺎن ، ** %95 ﻣﻌﻨﺎداري در ﺳﻄﺢ اﻃﻤﻴﻨﺎن و *** %99 ﻣﻌﻨﺎداري در ﺳﻄﺢ اﻃﻤﻴﻨﺎن آﻣﺎر اﺳﺘﻨﺒﺎﻃﻲ )ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻓﺮﺿ آزﻣﻮن ﻴﻪﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ ( ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﺮﺿﻴﺔ اول: ﺑﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ دﺳـﺖ آﻣـﺪه، ﺿـﺮﻳﺐ ﻣﺘﻐﻴـﺮ ﻟﮕـﺎرﻳﺘ ﻢ ﻃﺒﻴﻌـﻲ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در 0/77 ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ، ﺑﻮده ﻛﻪﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑـﺮ ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اول اﻣﺎ اﺳﺖ؛ آﻣﺎر 5 در ﺳﻄﺢ ﺧﻄﺎي z درﺻﺪ، ة ﺿـﺮﻳﺐ ﻣﺘﻐﻴـﺮ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش
رﯽ ﯽ ، ی ﺴﺎﺪاری و ﺴﺎ 1 ﺷﻤﺎرة،25دورة 63 ـــــــــــــــــــــــــــــــــ 1397 ﺑﻬﺎر، ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ در ﻣﺪل ﻣﻌﻨﺎدار ﻧﻴﺴﺖ . ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ دﺳﺖ آﻣـﺪه ﻧﻤـﻲ 5 ﺗـﻮان در ﺳـﻄﺢ ﺧﻄـﺎي درﺻﺪ ﻓﺮﺿﻴﺔ ﻛﺮد اول را ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﻪ ؛ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺑـﺎ اﺣﺘﻤـﺎل رﺧـﺪاد ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اول راﺑﻄﺔ ﻧﺪارد ﻣﻌﻨﺎداري . ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﺮﺿﻴﺔ دوم: ﻧﺘﺎﻳﺞ، ﺑﺮ اﺳﺎس ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺑﻪ-0/72 آﻣﺪ دﺳﺖ ﻛﻪﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔﻲﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﺮ ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻧﻮع دوم اﺳﺖ و آﻣﺎر 5 در ﺳﻄﺢ ﺧﻄﺎي z درﺻﺪ، ة ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺘﻐﻴﺮﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ در ﻣﺪل ﻣﻌﻨﺎدار اﺳﺖ . ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺪ، آﻧﭽﻪ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ 5 ﺗﻮان در ﺳـﻄﺢ ﺧﻄـﺎي درﺻـﺪ ﻓﺮﺿـﻴﺔ دوم را ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﺮد ؛ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎﺗﺄﺧﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ)ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻼش (رﺧ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ، اﺣﺘﻤﺎل ﺪاد ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻧـﻮع دوم )ﻧﺎدرﺳﺖ ﺧﻄﺮ ﭘﺬﻳﺮش ( ﻛﺎﻫﺶﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ . ﭘﮋوﻫﺶ .3 ﺟﺪول ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﺪل اول
ﻣﺘﻐﻴﺮ
ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﻴﺔاول ﻴ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﺔ دوم ﺿﺮﻳﺐ ﺿﺮﻳﺐ Z ﺑﺮآوردﺷﺪه آﻣﺎرة Z ﺑﺮآورد ﺷﺪه آﻣﺎرة /227 ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ -2 /739-0505 2/026 1/ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﮔﺰ در ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ -2/724 -0/721 1/7760 /772 ارش ﻣﺆﺳﺴﺔ ﻃﺒﻘ -0/049 -0/014 -1/617- 0/585 ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻣﻌﺘﻤﺪ ﺑﻮرس ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺔ اول 024 ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس 0/ /070 0/212 0/957 0 /007 اﻧﺪازة ﺷﺮﻛﺖ -0 /100-0078 0/ -/080-1 334 اﻫﺮم ﻣﺎﻟﻲ 0/ /180 1/632-1637 2/ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻊ ﻣﻮﺟﻮدي ﺣﺴﺎب -1/257 -0/790 -1/909- 1/525 ﻫﺎ و ﻫﺎي درﻳﺎﻓﺘﻨﻲ ﻧﺴﺒﺖ داراﻳﻲ ﺑﺪﻫﻲ ﻫﺎي ﺟﺎري ﺑﺮ ﺟﺎري 136 ﻫﺎي 0/ /982 0/056-0530 0/ 384 زﻳﺎن 0/ /896 0/118-1675 2/ -0/410 -0/085 -2/013- 0/598 ﺷﺮﻛﺖ ﻓﺮﻋﻲ 012 ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﻦ ﺷﺮﻛﺖ 0/ /040 0/099 0/433 0 3/529 1/507 -1/130- 0/865 ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ ﺻﻨﻌﺖ در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﺘﻐ ﺳﺎل ﻴﺮﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺿﺮﻳﺐ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻚ 0/1320/154 ﻓﺎدن 122/87978/466 LR آﻣﺎرة 0/00000/0000 (LR ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﺎداري) آﻣﺎرة
64 ـــــــــــــــــــــــ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ :ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ و ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ …. ﺑﺮرﺳﻲﻓﺮﺿﻴﺔ ﺳﻮم :اﺳ ﺑﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ، ﺎس ﺑﻪ 0/92 ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ دﺳﺖ آﻣـﺪه ﻛـﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺮ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اولاﺳﺖ و 5 در ﺳﻄﺢ ﺧﻄﺎي ﻣﻌﻨﺎدار z درﺻﺪ، آﻣﺎرة ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ، در ﻣﺪل اﺳﺖ . ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت اﻧﺠـﺎم ﺷﺪه، ﻧﻤﻲ در ﻓﺮﺿﻴ 5 ﺗﻮان در ﺳﻄﺢ ﺧﻄﺎي ﺻﺪ ﺔ ﻛﺮد ﺳﻮم را ﺗﺄﻳﻴﺪ .ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﺮﺧﻼف ﻓﺮﺿﻴﺔ ، ﺳﻮم ﭘﮋوﻫﺶ، ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺎ اﺣﺘﻤﺎل رﺧـﺪاد ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻧـﻮع اول راﺑﻄـ ﺔ ﻣﺜﺒـﺖ و ﻣﻌﻨﺎداري دارد .ﻳﺎﻓﺘﻪ اﻳﻦ ﻣﻲ ﭼﺎﻧﻪ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻗﺪرت زﻧﻲ ﻧﺴﺒﻲ ﺣﺴﺎﺑﺮس در ﻣﻘﺎﺑـﻞ ﺻـﺎﺣﺒﻜﺎر ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷﺪ .ﺷﺮﻛﺖ اﻏﻠﺐ ﺷﺮﻛﺖ ، ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ در ﺑﻮرسﺗﻬﺮان در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ) ﺷـﺮﻛﺖ ﻫـﺎي دوﻟﺘﻲ و ﺷﺒﻪ دوﻟﺘﻲ (ﭼﺎﻧﻪ ﻗﺪرتً ﻛﻮﭼﻚ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺣﺴﺎﺑﺮس در ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻀﺎﻳﻲ اﺣﺘﻤﺎﻻ زﻧﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮي در ﺻﺪور ﮔﺰارش ﻏﻴﺮﻣﻘﺒﻮل دارد . ﺑﺮرﺳﻲﻓﺮﺿﻴﺔ ﭼﻬﺎرم: ﻧﺘﺎﻳﺞ، -ﺑﻪ 0/37 ﺑﺮ اﺳﺎس ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ دﺳـﺖ آﻣـﺪه ﻛﻪ ﻣﻲ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺧﻄﺎ ﺑﺮ ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔـﻲ دارد، اﻣـﺎ در ﺳـﻄﺢ ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ z درﺻﺪ، آﻣﺎرة 5 ﺧﻄﺎي در ﻣﺪل ﻣﻌﻨﺎدارﻧﻴﺴﺖ . ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻧﭽـﻪ ﺑﻴﺎن ﺷﺪ، ﻧﻤﻲ ﺗﻮان در ﺳﻄﺢ 5ﺧﻄﺎي درﺻﺪﻓﺮﺿﻴﺔ ﺗﺄ ﭼﻬﺎرم را ﻳﻴﺪ ﻛﺮد ؛ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛـﻪ ﻣﺎﻟﻜ ﻴـﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺎ رﺧﺪاد اﺣﺘﻤﺎل ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ راﺑﻄ ﻧﻮع دوم ﺔ ﻣﻌﻨﺎداري ﻧﺪارد . ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﺮﺿﻴﺔ ﭘﻨﺠﻢ: ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻨـﺪرج در 3ﺟـﺪول ، ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺑـﺎ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اول راﺑﻄﺔ ﻧﺪارد ﻣﻌﻨﺎداري واز ﻟﺤﺎظ ﻧﻤﻲ آﻣﺎري ﺗﻮان ﻧﻘﺶ ﺗﻌﺪﻳﻠﻲ ﻣﺎﻟﻜﻴـﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ را ﺑﺮ راﺑﻄﺔ ﺑﻴﻦﺗﺄﺧﻴﺮ و در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اول ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛـﺮد؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﺔ ﭘﻨﺠﻢ آزﻣﻮنﻧﺸﺪ. ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﺮﺿﻴﺔ ﺷﺸﻢ: ﻧﺘﺎﻳﺞ، ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺪارﺿﺮﻳﺐ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺗﻌﺎﻣﻠﻲ ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ -ﺑﻪ 1/30 ، ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ × آﻣﺪ دﺳﺖ ﻧﺸﺎن ﻛﻪ دﻫﻨﺪة ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔﻲ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑـﺮ راﺑﻄـﺔ ﺑﻴﻦ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑ در ﮔﺰارش ﺮﺳﻲ ﺧﻄﺎ و ي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم اﻣﺎ اﺳﺖ؛ در ﺳﻄﺢ 5ﺧﻄﺎي درﺻـﺪ ، ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺗﻌﺎﻣﻠﻲ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ z آﻣﺎرة ﻣﺎﻟﻜ ﻴـﺖ × در ﮔﺰارش ﻲ ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ در ﻣـﺪل ﻣﻌﻨـﺎدار ﻧﻴﺴﺖ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻮرم وارﻳﺎﻧﺲ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺗﻌﺎﻣﻠﻲ ﻧﺸﺎنﻣﻲ ﻫﻢ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﻧﺪارد ﺧﻄﻲ وﺟﻮد . ﺑﺮ اﺳﺎس آﻧﭽﻪ ﺑﻴﺎن ﺷﺪ، ﻧﻤﻲ ﺳ ﺗﻮان در ﻄﺢ 5ﺧﻄﺎي درﺻﺪ،ﻓﺮﺿﻴﺔ ﺗﺄ ﺷﺸﻢ را ﻳﻴﺪ ﻛـﺮد ؛ ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻣﺎﻟﻜ ﻛﻪ ﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ راﺑﻄـﺔ ﺑـﻴﻦ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ و اﺣﺘﻤـﺎل رﺧـﺪاد ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺗﻌ ﻧﻮع دوم را ﺪﻳﻞ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .
رﯽ ﯽ ، ی ﺴﺎﺪاری و ﺴﺎ 1 ﺷﻤﺎرة،25دورة 65 ـــــــــــــــــــــــــــــــــ 1397 ﺑﻬﺎر، ﻣﺪل .4 ﺟﺪول ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ دوم و ﺳﻮم
ﻣﺘﻐﻴﺮ
ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﻴﺔ ﺳﻮم
ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﻴﺔ ﭼﻬﺎرم
ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﻴﺔ ﺷﺸﻢ
ﺿﺮﻳﺐ Z ﺑﺮآوردﺷﺪه آﻣﺎرة ﺿﺮﻳﺐ Z ﺑﺮآوردﺷﺪه آﻣﺎرة ﺿﺮﻳﺐ Z ﺑﺮآوردﺷﺪه آﻣﺎرة 0/904 2/278 -0/093 -0/215 0/3750 /814 ﻣﻘﺪار ﺛﺎﺑﺖ 1/125 5/811 -1/390 -0/371 2/380 0/920 ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ -2/041 -0/620 ﮔﺰارش ﺗــﺄﺧﻴﺮ ﮔــﺰ در ﺣﺴﺎﺑﺮﺳــﻲ × ارش -1/145 -1/297 ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﺆﺳﺴ ﺔ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻣﻌﺘﻤﺪ ﺑـﻮرس -0/004 -0/001 0/207 0/058 -1/995 -0/700 ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻃﺒﻘﺔ اول 0/905 0/203 1/055 0/232 -0/015 -0/005 ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس -1/089 -0/084 -1/375 -0/106 0/509 0/037 اﻧﺪازة ﺷﺮﻛﺖ -2/581 -1/580 -3/013 -1/837 0/989 0/289 اﻫﺮم ﻣﺎﻟﻲ ﻧﺴــﺒﺖ ﺟﻤــﻊ ﻣﻮﺟــﻮدي ﻫــﺎ و ﺣﺴﺎب درﻳﺎﻓﺘﻨﻲ -1/252 -0/791 -0/923 -0/569 -2/111 -1/795 ﻫﺎي ﻧﺴــﺒﺖ داراﻳــﻲ ﻫــﺎي ﺟــﺎري ﺑــﺮ ﺑﺪﻫﻲ ﺟﺎري -0/506 -0/053 -0/640 -0/069 0/685 0/101 ﻫﺎي -2/680 -1/121 -2/793 -1/160 1/059 0/469 زﻳﺎن -0/425 -0/089 -1/064 -0/218 -1/827 -0/549 ﺷﺮﻛﺖ ﻓﺮﻋﻲ 0/331 0/077 0/488 0/113 -0/229 -0/071 ﻟﮕﺎرﻳﺘﻢ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﻦ ﺷﺮﻛﺖ 3/472 1/497 3/763 1/599 -1/319 -0/978 ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ ﺻﻨﻌﺖ در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﺘﻐ ﺳﺎل ﻴﺮﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﮕﻲ در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه 159 ﺿﺮﻳﺐ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻚ ﻓﺎدن 0/ /1261340 0/ 80/606 LR آﻣﺎرة /779306 116 124/ 0/000 (LR ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﺎداري) آﻣﺎرة /0000000 0/ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪﻣﺪل ﻫﺎ ي ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻬﺮه ﺑﺎ ﻣﻨﺪي از رﮔﺮﺳﻴﻮن ﻟﻮﺟﻴﺖ ﺷﺪه ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﻫﻨﮕﺎم، ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﺪل، ﮔﺰﻳﻨﺔ وا ﻳﺖ ﻧﻴﺰاﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗـﺎ در ﺻـﻮرت وﺟـﻮد ﻧﺎﻫﻤﺴـﺎﻧﻲ وارﻳـﺎﻧﺲ اﻳـﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺮﻃﺮف ﺷﻮد .
66 ـــــــــــــــــــــــ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ :ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ و ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ …. ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ ﮔﻴﺮي و ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﻲ ﺗﺠﺪﻳﺪ اراﺋﻪ ، ﺷﺪه ﭘﻴﺎم وﻧﺸﺎﻧﻪ از اي ﻗﺎﺑﻞ اﺗﻜﺎ ﻧﺒـﻮدن ﺻـﻮرت ﻫـﺎ ي ﻣـﺎﻟﻲدوره ﻫـﺎ ي ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ اراﺋﻪ دﻫﺪ .اراﺋ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ ي ﻣﺎﻟﻲدوره ﻫﺎ ي ﻗﺒﻞ،ﭘ ﻴﺎﻣـﺪﻫﺎي ﻣﻨﻔﻲ ﻣﺘﻌﺪدي را ﺑﺮاي ﮔﺮوه ﻫﺎ ي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑـﻪ ﻫﻤـﺮاه دارد . ﭘـﮋوﻫﺶ ﻫـﺎ ي ﭘﻴﺸـﻴﻦ، ﻋﻮاﻣـﻞ ﻣـﺆﺛﺮ ﺑﺮﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ را آزﻣﻮن ﻧﻜﺮده اﻧﺪ اﻣﺎﺧﻸ ، ﺷﻮاﻫﺪ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺧﺼﻮص در اﺛـﺮ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﺗﻌﺪﻳﻠﻲ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺮ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ .اﺛﺮ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ ﺑﺮ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ را ﺧﻄﺎيﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ) دو ﻧﻮع اول ودوم ( اﺳﺖ ، آزﻣﻮده . ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞداده ﻫﺎ يﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ يﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬـﺎدار ﺗﻬـﺮان، ﻧﺸـﺎنداد ﺑﻴﻦﺗﺄﺧﻴﺮ اول راﺑﻄﺔ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﺪارد ، در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ و ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع داري وﺟﻮد اﻣﺎ ؛ ﺑﻴﻦ ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﺎ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم راﺑﻄﺔ ﻣﻨﻔﻲ و ﻣﻌﻨﺎداري اﺳﺖ ﺑﺮﻗﺮار . اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ ﻧﻈﺮﻳﺔ ﺗﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ اﺳﺖ و ﻣﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﻛـﺎﻫﺶ ﺗـﻼش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ )ﺗﺄﺧﻴﺮ ﻛﻮﺗﺎه در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺗﺮ(ﺗﺤﺮﻳﻒ اﺣﺘﻤﺎل ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ در ﻛﺸﻒ ﻫﺎي ﺑﺎ ، اﻫﻤﻴـﺖ در ﺻﻮرت ﻣﻲ ﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ ﺻﺎﺣﺒﻜﺎر اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ .ﻳﺎﻓﺘﻪ اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻫﺎيﺑﻠﻨﻜﻠﻲ و ﻫﻤﻜـﺎران 2014) ( (دارد 1394) و اﺣﻤﺪي ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ، ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑـﺎ ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع اول راﺑﻄﺔ دارد ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻌﻨﺎداري اﻣﺎ ، ﺑﺎ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دومراﺑﻄﺔ ﻣﻌﻨﺎداري ﻧﺪارد .ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜﻴـﺖ ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ راﺑﻄـﺔ ﺑـﻴﻦ ﺗـﺄﺧﻴﺮ در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ و ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻮع دوم را ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ .ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﻣﻲ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺮﺧﻼف ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺗﺌﻮري ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ، ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ در اﻳﺮان، در ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﻧﻘﺸﻲﻧﺪارد . ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ داﻣﻨﺔ ﭘﮋوﻫﺸﻲ ارزﺷﻤﻨﺪي را ﺑﺮايﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎ ي آﺗﻲا ﻳﺠـﺎد ﻛـﺮده اﺳـﺖ . اﻳـﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻓﻘﻂ اﺛﺮ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺑﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ را ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ آزﻣـﻮده اﺳـﺖ، ﭘﮋوﻫﺸـﮕﺮان آﺗﻲﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﺛﺮ ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻮاﻣـﻞ ﻣﺎﻧﻨـﺪ دورة ﺗﺼـﺪي ﺣﺴـﺎﺑﺮس، ﺗﺨﺼـﺺ ﺣﺴـﺎﺑﺮس در ﺻـﻨﻌﺖ، ﺣﻖ اﻟﺰﺣﻤﺔ و ﺣﺴﺎﺑﺮس … را ﺑﺮ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛﻨﻨـﺪ . در زﻣـﺎن اﻧﺠـﺎم اﻳـﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ، ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ يﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان دراﻏﻠﺐ ﺳﺎل ﻫـﺎ در ﺷـﺮاﻳﻂ رﻛـﻮد ﺗـﻮرم و ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ اﻧﺪ اﺛﺮ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﻛﻼن اﻗﺘﺼﺎدي ﺑـﺮ ﺧﻄـﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﻣﻮﺿـﻮﻋﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ، ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ درﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎ ي آﺗﻲﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮارﮔﻴﺮد . ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ دﺳﺘﺎوردﻫﺎي ﻣﻬﻤﻲ را ﺑﺮاي ﻓﻌﺎﻻن ﺣﺮﻓﻪ وﻗﺎﻧﻮن ﮔـﺬاران اﻳﺮاﻧـﻲ دارد . ﺑـﻪ ﺳﻬﺎﻣﺪاران، ذي ﻛﻠﻴ ﻧﻔﻌﺎن و ﺔ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن از ﺻـﻮرت ﻫـﺎ ي ﻣـﺎﻟﻲ ﭘﻴﺸـﻨﻬﺎد ﻣـﻲ ﺷـﻮد ﻫﻨﮕـﺎم، ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي در ﺧﺼﻮصﺧﺮﻳﺪ و و ﺑﻪﺷﺎﺧﺺ،… ﻓﺮوش ﺳﻬﺎم، اﻋﻄﺎي اﻋﺘﺒﺎر ﻫﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮﺗﺄﺧﻴﺮ در
رﯽ ﯽ ، ی ﺴﺎﺪاری و ﺴﺎ 1 ﺷﻤﺎرة،25دورة 67 ـــــــــــــــــــــــــــــــــ 1397 ﺑﻬﺎر، ﮔﺰ ارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ، ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ و ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ درﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ، ﺗﻮﺟـﻪ وﻳﮋه اي ﺑﺎﺷﻨﺪ داﺷﺘﻪ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﻪ از آﻧﺠﺎ ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲﻣﻲ ﺑﺮ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺑﻪﻧﻬﺎدﻫﺎ، اﺛﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﺪ ي ﻧﺎﻇﺮ ) ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻮرس و اوراق ﺑﻬﺎدار، ﺳـﺎزﻣﺎن ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ، اﻧﺠﻤـﻦ ﺣﺴ و ﺎﺑﺪاري رﺳﻤﻲ (… ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻣﻲ اﻳﻦ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻮﺟﻪ . در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮي از روش ﺣﺬف ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪه اﺳـﺖ از اﻳـﻦ رو ، ﺑﺮﺧﻲ از ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﺎﻧﻨﺪ واﺳﻄﻪ ﮔﺮي ﻫﺎي ﻣﺎﻟﻲ ﺷﺪﻧﺪ از داﻳﺮة ﺑﺮرﺳﻲ ﺣﺬف ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻌﻤ در ﻴﻢ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﺑﻪ ﻛﻞ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺎﻳﺪ ﻻزم اﺣﺘﻴﺎط ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻳﺪ . ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ در ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮاي اﻧـﺪازه ﮔﻴـﺮي ، ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ از ردﻳﺎﺑﻲ ﻣﻮرد ﺑﻪ ﻣـﻮرد ﺑﻨـﺪﻫﺎي ﺷـﺮط ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ ﺳـﺎل ﺟـﺎري ﺑـﺎ ﺗﻌﺪﻳﻼت ﺳﻨﻮاﺗﻲ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﻧﺸﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﺳﻨﺠﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ، ﻫﺎيﺑﻪ رﻓﺘﻪ ﻛﺎر در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﮔﻴﺮي ﺧﻄﺎي ﺑﺎ اﻧﺪازه ، ﺧﻄﺎي ﮔﻴﺮي آﻟﻔﺎ و ﺑﺘﺎ ﺷﻮ ﻣﻮاﺟﻪ ﻧﺪ . ﻣﻨﺎﺑﻊ .(1394) . اﺣﻤﺪي، م ﺑﺮرﺳﻲ ارﺗﺒـﺎط ﺑـﻴﻦ ﺗـﺄﺧﻴﺮ ﻏﻴﺮﻋـﺎدي در ﮔـﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ و ﺗﺠﺪﻳـﺪ اراﺋـ ﺔ آﺗـﻲ ﺻﻮرت ﻫﺎ ي ﻣﺎﻟﻲ در ﺑﻮرس اوراق ﺗﻬﺮان ﺑﻬﺎدار .ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺎﻣﺔ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ، داﻧﺸﮕﺎه اﺻﻔﻬﺎن آزاد . ﺣﺴﺎس ﻳﮕﺎﻧﻪ، ي .؛ﻏﻼم زاده م .(ارزﻳﺎﺑﻲ ﺟﺎﻣﻊ ﻛﻴﻔﻴﺖ 1391) . ﻟﺪاري، ﺣﺴﺎﺑﺮﺳـﻲ در ا ﻳـﺮان : ﻓﺮﺻـﺖ ﻫـﺎي ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ . دﻫﻤﻴﻦ ﻫﻤﺎﻳﺶ ﻣﻠﻲ ﺣﺴﺎﺑﺪاري اﻳﺮان ﺗﻬﺮان :اﻟﺰﻫﺮا ، داﻧﺸﮕﺎه . رﺣﻤﺎﻧﻲ، ح.و .(1395) . ؛ ﺑﺨﺮدي ﻧﺴﺐ، ﺑﺮرﺳﻲﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﺄﺧﻴﺮ ات ﻋﺎدي و ﻏﻴﺮﻋـﺎديدر روﻧـﺪ اﻧﺘﺸـﺎر و اراﺋـﺔ ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮس اﺳﺘﻘﻼل ﺑﺮ ﺣﺴﺎﺑﺮس . داﻧﺶ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ،)17(67،286 -.265 رﻓﻴﻌﻲ، ا . ؛ زاده ﺻﻔﺮ م .(اراﺋ 1393) . ، ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺔ ﺻﻮرت ﻫﺎ ي ﻣﺎﻟﻲ و ﻋﻮاﻣﻞ ﻣـﺆﺛﺮ ﺑـﺮ آن در ﺻـﻨﺎ ﻳﻊ ﻣﺨﺘﻠـﻒ . داﻧﺶ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ،)14(55،198 -.175 .(1396) . ﺻﻔﺮي ﮔﺮاﻳﻠﻲ، م ﺑﺮرﺳﻲﺗﺄﺧﻴﺮ ﻏﻴﺮﻋﺎدي ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ﺗﺠﺪ و ﻳﺪ اراﺋـﺔ ﺻـﻮرت ﻫـﺎ ي ﻣـﺎﻟﻲ آﺗﻲ : ﻧﻘﺶ ﺗﻌﺪﻳﻠﻲ واﺑﺴﺘﮕﻲ اﻗﺘﺼﺎدي ﺗﺨﺼ و ﺺ ﺣﺴﺎﺑﺮس ﺻﻨﻌﺖ . داﻧﺶ ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ و ﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ،6 ) (23،168 155- . ﻋﺒﺪﻟﻲ، م.ع ؛ ﻓﻌﺎل ﻗﻴﻮﻣﻲ، .ن .(ﺗﺄﺛﻴﺮ وﻳﮋﮔﻲ 1392) . ؛ ﭘﺮﺗﻮي، ﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮس ﺗﺠﺪ ﺑﺮ اراﺋ ﻳﺪ ﺔ ﺻـﻮرت ﻫـﺎ ي ﻣﺎﻟﻲ . ﻓﺼﻠﻨﺎﻣ ﺔ ﺑﺮرﺳ ﻲ ﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ و ﻲ ،)20(3،100 -85. .آزﻣﻮن ﺗﺠﺮﺑﻲ (1389) . ع.؛ ﻛﺎﻇﻤﻲ، م ، ﻛﺮدﺳﺘﺎﻧﻲ، غ .؛آزاد اﻫﻤﻴـﺖ ﺗﻌـﺪﻳﻼت ﺳـﻨﻮاﺗﻲ در ﺑـﺎزار ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪ . ﻣﺠﻠﺔ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ، .62-73 ،(8) 2 ﺣﺴﺎﺑﺪاري و
68 ـــــــــــــــــــــــ ﺧﻄﺎي ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ :ﺗﺄﺧﻴﺮ در ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﻲ و ﻧﻘﺶﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ …. .(1395) . ﮔﺠﺮاﺗﻲ، د ﻣﺒﺎﻧﻲ ،اﻗﺘﺼﺎدﺳﻨﺠﻲ ﺟﻠﺪ دوم ، ﺗﺮﺟﻤﺔ ﺣﻤ ﻴـﺪ اﺑﺮ ﻳﺸـﻤﻲ . ﺗﻬـﺮان : اﻧﺘﺸـﺎرات داﻧﺸـﮕﺎه ﺗﻬﺮان. ﻣﻬﺪوي، غ.ع .(1395) . ؛ دﻫﻘﺎﻧﻲ ﺳﻌﺪي، ﻧﻘﺶﻣﻴﺎﻧﺠﻲ ﮔﺮيﺗﺄﺧﻴﺮ ﻏﻴﺮ ﻋﺎدي اراﺋ در ﺔ ﮔﺰارش ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ در ﺗﺒ ﻴﻴﻦراﺑﻄﺔ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺳﻮد و ارزش . داﻧﺶ ﺣﺴﺎﺑﺪاري ،7 ) (26،130 -.107 ﻣﻬﺮ آذﻳﻦ، ع.؛ ﻗﺒﺪﻳﺎن، ب.؛ م .(ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻏﻴﺮﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ 1392) . ﻓﺮوﺗﻦ، ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ، ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎو ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﻮد . داﻧﺶ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ،13 52)(،170 153-. ﻧﻤﺎزي، م.م .(1389) . ؛ ﻣﺤﻤﺪي، ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﺳـﻮد و ﺑـﺎزده ﺷـﺮﻛﺖ ﻫـﺎ ي ﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ و ﻏﻴﺮﺧـﺎﻧﻮادﮔﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮرس در ﺗﻬﺮان اوراق ﺑﻬﺎدار . ﻣﺠﻠ ﺔ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﺪاري داﻧﺸـﮕﺎه ﺷـﻴﺮاز ،2 ) (2، -194159 . ﻧﻮروش، ا.غ ؛ ﻛﺮﻣﻲ، .س ؛ ﻣﻬﺮاﻧﻲ، .م .(1396) . ؛ ﺷﻬﺒﺎزي، ﻣﺮور ﺟﺎﻣﻊ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳ ﺑﺮ ﻲ . ﺗﻬﺮان :داﻧﺶ ﻧﮕﺎه .6.
