نتایج کار کارشناسی در حسابرسی

استاندارد حسابرسي ۶۲۰
نتایج کار کارشناسی در حسابرسی
فهرست
بند
1 – كليات کار کارشناسی در حسابرسی 5
6 – تعيين ضرورت استفاده از خدمات كارشناس 7
8 – صلاحيت حرفه اي و بيطرف ي كارشناس 10دامنه فعاليت كارشناس 1112 – ارزيابي نتايج كار كارشناس 1516 – اشاره به استفاده از خدمات كارشناس در گزارش حسابرس 17تاريخ اجرا 18اين استاندارد بايد همراه با استاندارد حسابرسي 200 ”هدف و اصول كلي حسابرسيصورتهاي مالي“ مطالعه شود.

استاندارد حسابرسي ۶۲۰
استفاده از نتاي ج كار كارشناس
451
كليات
1 . هدف اين استاندارد، ارائه استانداردها و راهنماييها ي لاز م درباره استفاده از نتاي ج كار
كارشناس به عنوان بخشي از شواهد حسابرس ي است .
2 . چنانچه حسابرس بخواهد از نتاي ج كار كارشنا س استفاده كند بايد شواهد كاف ي و قاب ل
قبولي را درباره مناسب بودن چنين كاري براي مقاصد حسابرسي ، بدست آورد.
3 . كارشناس در اين استاندارد به فرد يا موسسه اي اطلاق م ي شود كه داراي مهارت ، دانش
و تجرب ه در زمينه اي خاص غير از حسابداري و حسابرسي است .
4 . تحصيلات و تجارب حسابرس سبب مي شود وي از انواع فعاليتهاي گوناگون تجاري
آگاهي كلي پيدا كند، اما از حسابرس انتظار نمي رود تخصص فرد آموز ش ديده براي
حرفه ديگري چون وكالت يا مهندسي را داشته باشد.
5 . خدمات كارشناس مي تواند به يكي از را ههاي زير مورد استفاد ه قرار گيرد:
الف – استخدام در واحد مورد رسيدگي .

کار کارشناسی در حسابرسی
ب – استخدام توسط حسابرس .
پ – دعوت به كار توس ط واحد مورد رسيدگي .
ت – دعوت به كار توس ط حسابرس .در مواردي كه كارشناس ، تح ت استخدام حسابرس است ، خدمات وي به عنوان خدمات، كارشناس محسوب مي شود ن ه به عنوان كادر حرفه اي ، آن چنان كه در استاندارد 1220به عنوان همكار حسابرس آمده است . بنابراين ، حسابر س در اي ن گونه موارد روشها يمربوط به ارزيابي كار و يافته هاي كارشناس را اجرا مي كند، اما به ارزيابي مهارت وصلاحيت حرفه اي وي براي هر كار حسابرس ي، نياز ي ندارد.1. استاندارد حسابرسي 220 ، ”كنترل كيفيت حسابرسي اطلاعات مالي تاريخي ”استاندارد حسابرسي ۶۲۰
استفاده از نتاي ج كار كارشناس
452
تعيين ضرورت استفاده از خدمات كارشناس
6 . حسابرس ضمن رسيدگيهاي خود ممك ن است به كسب شواهد حسابرسي از طري ق
كارشناس نياز داشته باشد . شواهد مزبور مي تواند به شكلهاي گوناگوني چون گزارش ،
نظرخواهي يا ارزياب ي باشد ك ه از طريق واحد مورد رسيدگي يا به طور مستق ل از
كارشناس دريافت شود. نمونه هايي از موارد نياز به خدمات كارشناس به شرح زير است :
ارزيابي گروه مشخصي از داراييها؛ برا ي مثال ، زمين و ساختمان ، كارخانه و •
ماشين آلات ، كارهاي هنري و سنگها ي قيمتي .
تعيين مقدار يا وضعي ت داراييها؛ براي مثال ، مواد كاني كه به صورت فله انبار شده ، •
ذخاير زيرزميني مواد كاني و نف ت خام و باقيماند ه عمر مفيد ماشين آلات .
تعيين مبالغي كه نياز به استفاده از فنون و روشها ي ويژ ه دارد؛ براي مثال ، ارزياب ي •
بيمه نامه هاي عمر .
اندازه گيري ميزان كار تكميل شده و كار در جريان تكميل در قراردادهاي پيمانكاري . •
نظر حقوق ي درباره تفسير مفاد قراردادها، قوانين و مقررات . •

کار کارشناسی در حسابرسی
7 . حسابرس براي تشخيص ضرورت استفاده از كار كارشناس بايد كليه موارد زير را ارزيابي
كند:
الف – اهميت سرفصل مورد نظر.
ب – خطر ارائ ه نادرست با توجه به نوع و ماهيت و پيچيدگ ي موضوع مورد نظر.
پ – مقدار و كيفيت ساير شواهد حسابرسي در دسترس .
صلاحيت حرفه اي و بيطرفي كارشناس
8 . حسابرس در برنام ه ريزي براي استفاده از نتاي ج كار كارشنا س بايد صلاحي ت حرف ه اي وي
را ارزيابي كند. اين ارزيابي با استفاده از را ههاي زير انجا م مي شود:
استاندارد حسابرسي ۶۲۰
استفاده از نتاي ج كار كارشناس
453
الف – بررسي مدارك حرفه اي ، جواز كار از مراج ع ذيصلا ح يا مدارك عضويت كارشناس
در جوامع حرفه اي معتبر.
ب – بررسي تجارب و حسن شهرت كارشناس در زمينه اي كه حسابرس مي خواهد
شواهد حسابرسي را به دست آورد.
9 . حسابرس بايد بيطرف ي كارشناس را ارزيابي كند.
10 . احتمال خدشه دارشدن بيطرفي كارشناس در هريك از وضعيتهاي زير افزاي ش مي يابد:
الف – استخدام در واحد مورد رسيدگي .
ب – هرگونه وابستگي ديگر به واحد مورد رسيدگي ؛ برا ي مثال ، وابستگ ي مالي به واحد
مورد رسيدگ ي يا سرمايه گذاري در آن .
حسابرس در مواردي كه نسبت به صلاحيت حرفه اي و بيطرفي كارشناس ترديد داشته
باشد بايد دلاي ل ترديد خود را با مديري ت واحد مورد رسيدگي مطرح و امكان كسب
شواهد كافي و قابل قبول را درباره كار كارشناس ، ارزيابي كند . حسابرس به منظور
حصول اطمينان در اين باره بايد روشهاي اضافي حسابرسي را اجرا كند يا ممك ن است
بخواهد براي كسب شواهد حسابرسي مورد نياز، از خدمات كارشناس ديگري (با در نظر
گرفتن عوامل ياد شده در بند 7 بالا) استفاده كند.

کار کارشناسی در حسابرسی
دامنه فعاليت كارشناس
11 . حسابرس بايد شواهد كاف ي و قاب ل قبول ي بدس ت آورد تا از كفاي ت دامن ه فعالي ت
كارشناس براي مقاصد حسابرسي اطمينان يابد . شواهد حسابرس ي مي تواند از طري ق
بررسي دستور كاري بدست آيد كه واحد مورد رسيدگي اغلب به صورت ك تبي به
كارشناس مي دهد. اين گونه دستور كارها م يتواند مطالبي چون موارد زير را در بر گيرد:
هدفها و دامنه فعالي ت كارشناس . •
استاندارد حسابرسي ۶۲۰
استفاده از نتاي ج كار كارشناس
454
رئوس كلي موضوعات خاصي كه حسابرس انتظار دارد در گزارش كارشناس مطرح •
شود.
موارد استفاد ه حسابرس از نتايج كار كارشناس ، شامل احتمال اشاره به نام ، مشخصا ت •
و دامنه فعاليت كارشناس در گزارش .
حدود دسترسي كارشناس به اسناد و مدارك مربوط . •
توصيف هرگونه ارتباط كارشناس با واحد مورد رسيدگي . •
محرمانه بودن اطلاعات واحد مورد رسيدگي . •
اطلاعاتي درباره مفروضات و روشها يي كه كارشناس بايد استفاد ه كند و لزو م •
يكنواختي آنها با مفروضات و روشهاي بكار رفته در دور ههاي قبل .
چنانچه موارد بالا در دستور كار كتبي به كارشناس تصريح نشده باشد، حسابرس ممك ن
است براي كسب شواهد حسابرسي درباره آنها، مكاتبه مستقيم ب ا كارشناس را ضروري
تشخيص دهد.

کار کارشناسی در حسابرسی
ارزيابي نتايج كار كارشناس
12 . حسابرس بايد كفاي ت كار كارشنا س را ب ه عنوان شواهد حسابرس ي مربوط به سرفص ل
مورد رسيدگ ي از صورتها ي مالي ارزيابي كند . اين كار مستلزم ارزيابي انعكاس صحيح
يافته هاي كارشناس در صورتهاي مالي يا تاييد مندرجا ت صورتهاي مالي از طري ق
يافته هاي مزبور و توج ه به موارد زير اس ت:
اطلاعات اوليه مورد استفاده . •
مفروضات و روشهاي بكار رفته و يكنواختي آنها با دور ههاي قبل . •
استاندارد حسابرسي ۶۲۰
استفاده از نتاي ج كار كارشناس
455
همسويي نتايج كار كارشنا س با شناخت كلي حسابر س از صنعتي كه واحد مورد •
رسيدگي در آن فعاليت مي كند و همچني ن با نتايج حاصل از اجراي ساير روشهاي
حسابرسي .
13 . حسابرس براي حصول اطمينان از مناسب بودن اطلاعا ت اوليه مورد استفاد ه كارشنا س
در شرايط موجود روشها ي زير را اجرا مي كند:
الف – پرس وجو درباره روشهاي مورد استفاده كارشناس براي حصول اطمينان از كافي ،
مربوط و معتبر بودن اطلاعات اوليه .
ب – بررسي يا آزمو ن اطلاعات مورد استفاده كارشناس .
14 . كارشناس در قبال مناسب و منطقي بودن مفروضات و روشهاي مورد استفاد ه خود و
چگونگي كاربرد آنها مسئوليت دارد . از آنجا ك ه حسابر س تخصص كارشناس را ندارد،
هميشه نمي تواند مفروضات و روشهاي كارشناس را ارزيابي كند . اما، حسابرس بايد
شناختي از مفروضات و روشهاي مورد استفاده كارشناس بدست آورد و با توج ه به
شناخت خود از فعا ليت واحد مورد رسيدگي و نتايج حاص ل از اجرا ي ساير روشها ي
حسابرسي ، مناسب و منطقي بودن آنها را بسنجد.
15 . چنانچه نتايج كار كارشنا س شواهد كاف ي و قاب ل قبول حسابرسي را فراه م نكند يا نتاي ج
كار وي با ساير شواهد حسابرس ي هماهنگي نداشته باشد، ح س ابرس بايد موضو ع را ب ه
گونه اي مناسب حل و فص ل كند . اين امر ممكن است مستلزم مذاكره با مسئولين واحد
مورد رسيدگي و كارشناس مزبور، اجرا ي روشهاي اضافي (شامل ارجاع احتمالي كار به
كارشناس ديگر) يا تعديل گزارش حسابرس باشد.
استاندارد حسابرسي ۶۲۰
استفاده از نتاي ج كار كارشناس

کار کارشناسی در حسابرسی
456
اشاره به استفاده از خدمات كارشناس در گزار ش حسابرس
16 . حسابرس در موارد ي كه گزارش استاندارد صادر م ي كند نبايد در گزار ش خود ب ه
استفاده از كار كارشنا س اشاره كند . اشاره به اين مطلب ممكن است به عنوان مشروط
شدن گزارش حسابرس يا به عنوان تقسيم مسئوليت تلقي شود، در حالي كه هيچ كدام
مورد نظر نبوده است .
17 . چنانچه حسابرس به دليل نتايج كار كارشنا س تصميم به صدور گزارش تعديل شده بگيرد
بايد ضم ن توصيف نوع و ماهي ت موضوع شرط در گزارش ، به مشخصات كارشناس و
دامنه فعاليت او ن يز اشار ه كند . در اي ن گونه شرايط ، حسابرس بايد پيش از صدور گزارش
خود اجاز ه اين كار را از كارشنا س دريافت كند . چنانچه كارشناس از داد ن اجازه
خودداري ورزد و حسابرس تشخيص دهد اشاره ب ه كار كارشنا س در گزار ش وي
ضروري است بايد نظر مشاور حقوقي را جويا شود.
تاريخ اجرا
18 . اين استاندارد براي حسابرسي صورتهاي مالي كه دوره مالي آن از اول فروردين 1378 و
پس از آن مي باشد، لاز مالاجراست .