چگونگی ارائه در صورتهای مالی و کفایت افشای مربوط به داراییهای ثابت و درآمدها و هزینههای آنها را در حسابرسی ارزیابی کنید.
صورتهای مالی یا یادداشتهای همراه آن باید مانند هر گروه عمده از داراییها استهلاکپذیر را نشان دهد. استهلاک انباشته میتواند برحسب هر گروه عمده یا در مجموع، نشان داده شود و روش یا روشهای محاسبه استهلاک بیان گردد. جمع هزینه استهلاک باید در صورت سود و زیان یا برداشتهای همراه ارائه شود.چگونگی ارائه در صورتمالی
علاوه بر این، ارائه مناسب و افشای کافی معمولاً اصول زیر را منعکس میکند:
الف- مبانی ارزشیابی داراییها باید به صراحت ذکر شود. در زمان حاضر، بهای تمام شده به عنوان اصل پذیرفته شده حسابداری برای اموال، ماشینآلات و تجهیزات است؛ اقلامی که دیگر مورد استفاده نمیباشد باید به ارزش برآوری قابل بازیافت آنها ارزشیابی شود.
ب- داراییهای گرو گذارده شده برای دریافت وامها باید به روشنی مشخص شود.
پ- داراییهایی که مورد استفاده نیست باید جداگانه در ترازنامه ارائه شود.
استهلاک
دیدگاه کلی حسابرسان نسبت به استهلاک
بازبینی و اثبات استهلاک توسط حسابرسان تحت تأثیر دو عامل است که در مورد اغلب هزینههای دیگر کاربرد ندارد. یکی، باید پذیرفت که هزینه استهلاک، برآوردی است. تعزین هزینه استهلاک سالانه مستلزم دو تصمیم کاملاً دلبخواه شرکت صاحبکار است: اول، برآورد عمر مفید اقتصادی هر گروه داراییهای مختلف؛ و دوم، انتخاب یک روش از بین روشهای متعدد، استهلاک هر یک به جوابی متفاوت خواهد انجامید. وجود این همه مبالغ ممکن برای هزینه استهلاک، صرفاً به دلیل تصمیمات گوناگونی که صاحبکار میتواند بگیرد، لزوم دیدگاهی کلی برای حسابرسان را نسبت به حصول اطمینان از منطقی بودن کلی این هزینه، میطلبد. به ویژه، اجرای آزمونهای کلی درباره منطقی بودن هزینه سالانه استهلاک، اهمیت خاصی پیدا میکند.
دومین ویژگی غیرعادی هزینه استهلاک آن است که برخلاف سایر هزینهها، در طول ارزیابی سیستم کنترل داخلی، مورد بازبینی و اثبات قرار نگرفته است. آزمون کنترلها که در طول ارزیابی سیستم کنترل داخلی اجرا میشود، معاملات با خارج از شرکت، مانند پرداخت هزینههای آگهی و تبلیغات یا اجاره، و نه تخصیصهای درون سازمانی لازم برای تعیین بهای تمام شده مبنای هزینه استهلاک را دربرمیگیرد؛ در نتیجه، حسابرسان باید در مقایسه با حالتی که قابلیت اتکای اطلاعات مربوط به استهلاک توسط آزمون کنترلها تعیین شده است، تأکید بیشتری بر اثبات ماندههای پایان سال داشته باشند.از بین روشهای معمول برای محاسبه استهلاک، روش خط مستقیم و روش مانده نزولی بیشترین مورد استفاده را دارد و کمترین مورد استفاده، با وجود پذیرفته بودن روش، از آنِ روشهای محاسبه مبتنی بر تعداد نزولی و مجموع سنوات است. ویژگی اساسی روشهای شتابدار این است که هزینه استهلاک اولین سال، بیشترین مبلغ است و به تدریج و با گذشت سالها، هزینه استهلاک کاهش مییابد.چگونگی ارائه در صورتمالیسیستم شتابدار بازیابی بهای تمام شدهقوانین مالیاتی (ایالات متحده آمریکا) استفاده از روشهای خط مستقیم یا گونه ویژهای از روشهای شتابدار به نام سیستم شتابدار بازتابی بهای تمام شده را در مورد داراییهای خریداری شده پس از ابتدای سال 1981 مجاز میدارد. این سیستم، سرعت مستهلک شدن را به دو طریق افزایش میدهد. اول، تعیین «دوره استهلاک» که در طول آن، داراییهای گوناگون باید مستهلک شود؛ برای مثال، ساختمانهای تحصیل شده قبل از 1987 به عنوان «دارایی با 18 سال عمر» تلقی میشود و این بدان معناست که حتی با وجود عمر واقعی به مراتب بیشتر از 18 سال، در طول 18 سال مستهلک میگردد.
دوم، استفاده از این سیستم مستلزم بهرهگیری از نرخهای شتابدار استهلاک، مانند روش مانده نزولی، است. تمام ارزش دفتری دارایی در این سیستم مستهلک میگردد و ارزش اسقاط (یا قراضه) برای آن در نظر گرفته نمیشود.
سیستم شتابدار بازیابی بهای تمام شده، یک روش منظم استهلاک برای بهای تمام شده داراییهاست؛ از این رو، میتواند برای مقاصد صورتهای مالی نیز پذیرفته شده تلقی میشود. چنانچه صاحبکاری از این سیستم استفاده کند، حسابرسان باید منطقی بودن دوره بازیابی را با توجّه به عمر مفید داراییهای مرتبط، ارزیابی کنند. در مواردی هم که از این روش تنها برای مقاصد مالیاتی استفاده میشود، حسابرسان باید علاوه بر بازبینی و اثبات مبلغ استهلاک مندرج در صورتهای مالی، نسبت به منطقی بودن مبلغ استهلاک محاسبه شده برای مقاصد مالیاتی، خود را متقاعد کنند.چگونگی ارائه در صورتمالی
هدفهای حسابرسان از حسابرسی استهلاک
همان گونه که پیشتر آمد، استهلاک، بیشترین رابطه را با هدفهای حسابرسی ارزشیابی یا تخصیص دارد. حسابرسان برای دستیابی به این هدف، مبالغ و روشهای استهلاک مورد استفاده را رسیدگی میکنند تا (الف) پذیرفته شده بودن روشهای مورد استفاده، (ب) یکنواختی کاربرد روشهای مزبور و (پ) درستی و دقت محاسبات لازم تحت هر روش را تعیین نمایند. برنامه حسابرسی استهلاک که در زیر میآید، تصویر روشنتری از هدفهای حسابرسان را به دست میدهد.چگونگی ارائه در صورتمالی
برنامه حسابرسی- هزینه استهلاک و استهلاک انباشته
رئوس آزمونهای محتوای مربوط به بررسی استهلاک که در زیر میآید، به اندازه کافی به تفصیل بیان شده است که گویا باشد؛ در نتیجه، هر نکته آن دیگر به تفصیل تشریح نمیشود. در هر حال تکنیکهای لازم برای آزمون ذخیره استهلاک منظور شده برای سال مورد رسیدگی و تجزیه و تحلیل حساب استهلاک انباشته، بیدرنگ پس از هر مورد برنامه حسابرسی ارائه میگردد.
1. سیاست استهلاک شرکت را در دستورالعملهای آن یا هر دو دستورالعمل دیگر مدیریتی شرکت بررسی کنید. متناسب بودن روشهای مورد استفاده برای تخصیص بهای تمام شده داراییهای ثابت را در طول عمر مفید آنها، تعیین کنید.چگونگی ارائه در صورتمالی
الف- درباره نوبتهای کار اضافی یا سایر شرایط مربوط به لزوم تولید بیش از حد عادی که ممکن است تعدیل نرخهای عادی استهلاک را سبب شود، پرس و جو کنید.
ب- احتمال ضرورت شناسایی نابابی ناشی از نوآوری یا پیشرفتهای اقتصادی را با مدیریت شرکت مطرح کنید؛ برای مثال، فرض کنید یک کامپیوتر جدید و پیشرفته به بازار عرضه شده است که نیازهای شرکت را به مراتب بهتر از کامپیوتر موجود برآورده میکند. آیا باقیمانده عمر مفید برآوردی کامپیوتر موجود باید با توجّه به این پیشرفت فنی، مورد تجدید ارزیابی قرار گیرد؟
2. صورت تجزیه و تحلیل استهلاک انباشته مربوط به هر گونه عمده داراییها (طبق حسابهای کنترل در دفتر کل) را که حاوی مانده ابتدای دوره، استهلاک طی سال، برکناریها و مانده آخر دوره باشد، از صاحبکار دریافت یا خود، تهیه کنید.
الف- ماندههای ابتدای دوره را با کاربرگهای حسابرسی سال قبل مقایسه کنید.
ب- از مطابقت مجموع استهلاک انباشته ثبت شده در حسابهای معین داراییهای ثابت با حسابهای کنترل مربوط در دفتر کل اطمینان حاصل کنید.
3. ذخیره استهلاک را اثبات کنید.
الف- نرخهای استهلاک به کار گرفته شده در سال جاری را با نرخهای سال قبل مقایسه و هر گونه اختلاف را پیجویی کنید.
ب- محاسبات مربوط به استهلاک تعدادی از اقلام داراییها را آزمون و به حسابهای معین مربوط ردیابی کنید. نسبت به منظور استهلاک در مورد داراییهای کاملاً مستهلک شده، هشیار باشید. برای اثبات استهلاک منظور شده در حسابهای شرکت صاحبکار میتوان از برنامههای عمومی حسابرسی استفاده کرد. چنانچه صاحبکار از کامپیوتر استفاده میکند، محاسبات مربوط به هزینه استهلاک گروههای داراییهای ثابت میتواند به سرعت اثبات شود.چگونگی ارائه در صورتمالی
پ- اقلام بستانکار حساب استهلاک انباشته در طی سال را با اقلام بدهکار شده در حسابهای هزینه استهلاک مربوط، مقایسه کنید.
4. کاهش استهلاک انباشته بابت دارایهای کنار گذارده شده را بازبینی و اثبات کنید.
الف- کاهشها را به کاربرگ تجزیه و تحلیل داراییهای کنار گذارده شده در طول سال ردیابی کنید.
ب- درستی میزان استهلاک انباشته را در تاریخ برکناری داراییها آزمون کنید.
5. آخرین گزارش تشخیص مالیات شرکت صاحبکار، را از لحاظ استهلاک مورد بررسی قرار دهید. مواردی را مشخص کنید که صاحبکار، ذخیره استهلاک یا نرخ آن را به منظور مطابقت با مقررات مالیاتی، تغییر داده است.
6. بررسیهای تحلیلی را در مورد استهلاک اجرا کنید.
الف- نسبت هزینه استهلاک را به جمع داراییهای ثابت محاسبه و با نسبت سال قبل مقایسه کنید.
ب- نسبت استهلاک انباشته را به داراییهای مربوط محاسبه و با نسبت سال قبل آن مقایسه کنید. هر گونه را انحراف عمده از برنامههای عادی استهلاک شرکت با عضو مناسبی از مدیریت شرکت مطرح کنید.
آزمون ذخیره استهلاک
اهمیت تعیین منطقی بودن کل مبلغ هزینه استهلاک، که معمولاً یک مبلغ عمده در صورت سود و زیان است، مورد تأکید بسیار قرار گرفته است. آزمون کلی ذخیره استهلاک سال مستلزم اجرای موارد زیر توسط حسابرسان است:
1. فهرست مانده حسابهای مختلف داراییها را در ابتدای دوره تهیه کنید.
2. داراییهای کاملاً مستهلک شده را از لیست کسر کنید؛ چون این گونه داراییها دیگر مستهلک نمیشود.
3. نصف داراییهای اضافه شده در طول سال را به لیست اضافه کنید.
4. نصف داراییهای کنار گذارده شده طی سال، به جز داراییهای کاملاً مستهلک شده، را از لیست کسر کنید.
اقدامات چهارگانه بالا میانگین مبلغی را برای هر گونه عمده داراییها بدست میدهد که مشمول استهلاک به نرخهای معمول میباشد. حسابرسان با استفاده از نرخهای مناسب مربوط و این مبالغ، متوسط مبلغ ذخیره استهلاک را تعیین میکنند. این مبلغ محاسبه شده با مبالغ منظور شده در حسابهای صاحبکار مقایسه میشود. مطابقت کامل دو عدد را نباید انتظار داشت؛ اما، هر گونه تفاوت فاحش بین مبلغ محاسبه شده و مبلغ منظور شده در حسابها باید به طور کامل پیجویی گردد.
بازبینی و اثبات منابع طبیعی
در حسابرسی شرکتهایی که داراییهای تهیشونده (کان، ذخایر نفت و گاز، جنگل و سایر منابع طبیعی) دارند، حسابرسان از همان الگوی ارزیابی هزینه استهلاک و استهلاک انباشته (به شرح بالا) پیروی میکنند. حسابرسان، یکنواختی ثبت تهی شدن و انطباق آن با اصول پذیرفته شده حسابداری را تعیین میکنند و صحت ریاضی محاسبات انجام شده را توسط صاحبکار، آزموم مینمایند.چگونگی ارائه در صورتمالی
تهی شدن (استهلاک) جنگل معمولاً براساس مقادیر عینی که از طریق دید زدن به دست میآید، مقادیر تعیین میشود (دید زدن یعنی بازدید قطعهای از جنگل به منظور برآورد چوب کل جنگل). تعیین مقادیر عینی کانها و ذخایر نفت و گاز به منظور مبنای تهی شدن، به مراتب دشوارتر است. در این گونه موارد، حسابرسان برای تعیین منطقی بودن کلی نرخهای تهی شدن چنین منابعی معمولاً به نظرات کارشناسانی چون مهندسان معدن و زمینشناسان اتکا میکنند. در چنین شرایطی، حسابرسان باید مقررات استاندارد حسابرسی شماره 11، استفاده از کارشناس (که در فصل 7 بحث شد) را رعایت نمایند.
چنانچه وزن دقیق ذخیره سنگ معدن موجود در یک معدن بتواند از پیش تعیین شود، هزینه تهی شدن معدن بر حسب هر تن سنگ استخراج شده میتواند از تقسیم هزینههای معدن بر مقدار کل سنگ قابل استخراج، تعیین گردد. در عمل، میزان ذخیره یک معدن تنها میتواند برآورد شود و برآوردها میتواند با پیشرفت عملیات استخراج، مستلزم تجدیدنظرهای قابل ملاحظهای قرار گیرد.
مالکیت و بهای تمام شده معادن را حسابرسان با رسیدگی به اسناد مالکیت، قراردادهای اجاره، قبوض مالیاتی، اسناد، مدارک پرداخت و سایر مدارک به همان طریقی اثبات میکنند که اموال، ماشینآلات و تجهیزات یک شرکت تولیدی یا بازرگانی را اثبات مینمایند. مخارج اکتشاف و توسعه معدن تا زمان بهرهبرداری اقتصادی از آن به طور معمول به حساب دارایی منظور میشود. مخارج رخ داده پس از تاریخ شروع بهرهبرداری، عموماً به عنوان هزینه دوره تلقی میگردد. مخارج حفاری چاههای نفت، به شرط رسیدن به نفت، به حساب دارایی برده میشود. طبق این سیاست «تلاشهای موفق»، مخارج حفاری چاههایی که به نفت نمیرسد، بیدرنگ به حساب هزینه منظور میگردد؛ اما، برخی از شرکتهای کوچکتر با پیروی از رویههای هزینهیابی کامل به عنوان یک راهکار دیگر، تمام هزینههای حفاری را به حساب دارایی منظور و در طول سال آتی، مستهلک میکنند.
بازبینی و اثبات داراییهای نامشهود
سرفصل داراییهای نامشهود در ترازنامه شامل داراییهای گوناگونی است. ویژگی تمام داراییهای نامشهود، فقدان وجود عینی آنهاست. علاوه بر این، آنها نمیتوانند در داراییهای جاری طبقهبندی شود و داراییهای غیر پولی میباشد؛ یعنی، ادعای ثابتی برای وجوه نقد نیستند.
سرقفلی، امتیاز ساخت، علایم تجاری، فرانشیز و اجارههای بلند مدت، عمدهترین داراییهای نامشهود میباشند. توجّه داشته باشید که سرمایهگذاری در اوراق بهادار جزء داراییهای نامشهود نیست. از آنجا که داراییهای نامشهود، وجود عینی ندارد، ارزش آنها به حقوق مالکانه و مزایای اقتصادی آنها بستگی دارد. شناسایی این داراییها به دلیل ماهیت نامشهودشان، ممکن است به مراتب دشوارتر از شناسایی اقلام ماشینآلات و تجهیزات باشد. هنگامی که مخارجی را صاحبکار به عنوان یک دارایی نامشهود تلقی میکند، حسابرسان باید به دنبال کسب شواهدی قطعی درباره واقعی بودن داراییها ایجاد شده باشند.چگونگی ارائه در صورتمالی
رسیدگیهای حسابرسان میتواند با تجزیه و تحلیل حسابهای این گونه داراییها شروع شود. اقلام بدهکار این حسابها باید به شواهد و مدارک پرداخت مربوط به شواهد کتبی مربوط به حقوق مالکانه و مزایای تحصیل شده، ردیابی شود. اقلام بستانکار این حسابها باید با برنامه شرکت برای استهلاک آنها مطابقتداده شود یا باید به مجوزهای لازم برای حذف آنها از حساب ردیابی گردد.
سرقفلی داراییهای نامشهودی است که مبلغ آن میتواند هنگفت اما منافع اقتصادی آن مورد تردید باشد. سرقفلی میتواند در حسابداری ترکیب شرکتها و در مواردی به وجود آید که قیمت پرداختی برای تحصیل شرکت دیگر، بیش از ارزش متعارف خالص داراییهای تحصیل شده است. در مواردی که ترکیب شرکتها به ثبت سرقفلی میانجامد، حسابرسان باید چگونگی تخصیص بهای تمام شده تحصیل را بین داراییهای مشهود، داراییهای نامشهود قابل شناسایی و سرقفلی مورد بررسی قرار دهند. منطقی بودن هر گونه تخصیص بهای تمام شده تحصیل به سرقفلی باید رسیدگی شود و به صورتجلسات هیأت مدیره برای شواهد مربوط به مجوز و تصویب نهایی آن، ردیابی گردد.
حسابرسان باید منطقی بودن برنامه صاحبکار برای استهلاک داراییهای نامشهود را به عنوان بخشی از تجزیه و تحلیل داراییهای نامشهود، بررسی کنند. داراییهای نامشهود به طور معمول به روش خط مستقیم و در طول عمد مفید برآوردی آن که نباید بیش از 40 سال باشد، مستهلک میشود.
رسیدگی پیش از تاریخ ترازنامه به اموال، ماشینآلات و تجهیزات
بیشتر کارهای رسیدگی به اموال، ماشینآلات و تجهیزات میتواند پیش از تاریخ ترازنامه انجام شود. در حسابرسیهای نخستین صاحبکار جدید، کار وقتگیر بررسی مدارک سالهای قبل به منظور تعیین ماندههای حسابهای داراییهای ثابت در ابتدای سال جاری باید قبل از پایان سال انجام گرفته باشد.
در حسابرسیهای بعدی، همچون حسابرسیهای نخستین، ارزیابی سیستم کنترل داخلی میتواند در هر زمان مناسبی در طول انجام پذیرد. بیشتر مؤسسات حسابرسی با اجرای حسابرسی ضمنی، شامل تجزیه و تحلیل حسابهای معین داراییهای ثابت برای ماههای گذشته، در فاصله چند ماه مانده به پایان سال مالی، از حجم کار حسابرسی نهایی میکاهند. بدین ترتیب، رسیدگیهای لازم در مورد داراییهای ثابت در تاریخ ترازنامه، به رسیدگی به معاملات، دو یا سه ماه آخر سال محدود میشود. یکی از مشکلات عمده در مؤسسات حسابرسی، تنظیم برنامه کاری یکنواخت برای کارکنان در طول سال است. یکی از راهحلهای ممکن، انجام دادن هرچه بیشتر رسیدگی به داراییهای ثابت در زمانی قبل از تاریخ ترازنامه است.
اطلاعات حسابرسی نشده بهای جایگزینی
در یک دوران تورمی، کمیته بورس و اوراق بهادار و هیأت استانداردهای مالی، افشای آثار تغییر سطح قیمتها را بر صورتهای مالی، ضروری اعلام گردد. کمیته بورس و اوراق بهادار و هیأت استانداردهای مالی، هر دو، شرکتهایی را با اندازه خاص به افشای این گونه اطلاعات ملزم کردند. بهای جایگزین برآوردی و قیمتهای تعدیل شده به خاطر تغییر سطح قیمتهای بهای تمام شده اموال، ماشینآلات و تجهیزات، یکی از اطلاعات اصلی مورد درخواست بود. کمیته بورس اوراق بهادار از شرکتهای بزرگ خواسته بود که اطلاعات بهای جایگزینی را به طور جداگانه در صورتهای مالی مکمل ارائه کنند. کمیته مزبور، حسابرسی اطلاعات بهای جایگزینی را اجبار نکرده بود؛ اما، خواستار وضع استانداردهایی برای راهنمایی حسابرسان شده بود. پس از آن، هیأت استانداردهای مالی با انتشار بیانیه شماره 33 تحت عنوان«گزارشگری مالی و تغییر قیمتها»، شرکتهای بزرگ را به افشای اطلاعات مربوط به تغییر سطح قیمتها ملزم نمود.چگونگی ارائه در صورتمالی
الزاماتافشا به شرح بالا خواستار انعکاس اطلاعات بهای جایگزینی (شامل استهلاک) در یادداشتهای همراه صورتهای مالی یا به صورت پیوست مکمل آن بود؛ اما، اطلاعات بهای جایگزینی هرگز به عنوان جایگزین بهای تمام شده در صورتهای مالی تلقی نشده است.چگونگی ارائه در صورتمالی
همان گونه که در فصل 13 آمد، ارائه اجباری اطلاعات بهای جایگزینی با انتشار بیانیه شماره 89 تحت عنوان «گزارشگری مالی و تغییرات قیمتها» لغو شده است؛ اما، هنوز برخی از شرکتها این اطلاعات را بنا به خواست خود در گزارشهای سالانه، افشا میکنند و از حسابرسان خود نیز میخواهند که اطلاعات بهای جایگزینی را طبق استاندارد حسابرسی 27 بررسی نمایند. باید به خاطر داشت که ارائه این اطلاعات مکمل و هر گونه اطلاعات مکمل دیگر از لحاظ مطلوبیت ارائه صورتهای مالی اساسی، اجباری نیست.
بیشتر شرکتهای بزرگ، اطلاعات بهای جایگزینی را در سه ستون (1) بهای تمام شده تاریخی، (2) مبالغ به ریال ثابت و (3) قیمتهای جاری (بهای جایگزینی) در صورت سود و زیان این ارائه میکنند. بزرگترین انحراف از بهای تمام شده احتمالاً هزینه استهلاک است. اطلاعات زیر که از گزارش سالانه یک شرکت نفتی بزرگ استخراج شده است، نمونه خوبی از این گونه افشاست.
اصطلاحاتی که در فصل 14 معرفی یا بر آن تأکید شده است.
افشای اطلاعات بهای جایگزینی Disclosure of Replacement Cost Information اطلاعات مکملی که میتواند در گزارش سالانه، به سهامداران ارائه شود. هدف از این اطلاعات، نشان دادن آثار تورم از طریق گزارش بهای جایگزینی اموال، ماشینآلات و تجهیزات و محاسبه مبلغ استهلاک مربوط به مبنای بهای جایگزینی داراییهای استهلاکپذیر است.
بیمه به نفع دیگران Loss Payable Endorsement یکی از موارد بیمه آتشسوزی و غیره که طبق آن، خسارت بیمه تا میزان بدهی پرداخت نشده یا کل خسارت، هر یک کمتر بود، باید به دارنده حقوق، نسبت به موضوع بیمه شده (مثلاً، ملک رهنی) پرداخت گردد.
دستور کار Work Order مدرکی حسابداری با شماره ردیف به عنوان مجوز تحصیل دارایی ثابت میباشد نسخ جداگانهای با شماره ردیف برای برکناری و واگذاری داراییهای ثابت استفاده میشود. نسخ مربوط به تعمیر و نگهداری داراییهای ثابت، گونه سومی از این گونه دستور کار است.
دید زدن Crusing بازدید قطعهای از جنگل به منظور برآورد چوب کل جنگل.
روش عملیاتی Operating Method روش حسابداری برای درآمد بلند مدت که طبق آن، کل اجاره با قابل دریافت شدن آن طبق قرارداد، به عنوان درآمد در طول مدت قرارداد، گزارش میشود.
مخارج جاری Revenue Expenditure مخارج مربوط به اموال، ماشینآلات و تجهیزات که به درستی به حساب هزینه منظور میشود.
مخارج سرمایهای Capital Expenditure مخارج مربوط به اموال، ماشینآلات و تجهیزات که به درستی به حساب دارایی مربوط، منظور میشود.
پرسش و مسأله
گروه 1- پرسش
1-14. در ارتباط با الزامات افشای مربوط به اموال، ماشینآلات و تجهیزات توسط شرکتهای بزرگ در سالهای گذشته، به پرسشهای زیر پاسخ دهید:
الف- چگونه این موارد افشا به بهای جایگزینی مربوط میشد؟
ب- برخورد هیأت استانداردهای حسابداری مالی را با این موارد افشا به طور خلاصه بنویسید.
پ- هدف اولیه لزوم این افشا در واکنش به احتمال بیش از واقع نشان دادن درآمد عملیاتی بود یا احتمال کمتر از واقع نشان دادن جمعهای ترازنامه؟
ت- افشای بهای جایگزینی در صورتهای مالی چگونه صورت گرفت؟
2-14. حداقل سه عنصر یک سیستم کنترل داخلی قوی مربوط به اموال، ماشینآلات و تجهیزات را بنویسید.
3-14. چه مدارکی کتبی معمولاً در محل کار صاحبکار یافت میشود که حسابرسان میتوانند از روی آنها، مالکیت قانونی صاحبکار را نسبت به اموال، ماشینآلات و تجهیزات شرکت اثبات کنند؟چگونگی ارائه در صورتمالی
4-14. شرکت سرخس اخیراً متوجه شده است که تعدای از داراییهای ثابت آن سالهاست که کنار گذارده شده است بدون آن که ثبتی از این بابت در دفاتر شرکت به عمل آید. شرکت از شما خواسته است روشهایی را به آن پیشنهاد کنید که از برکناری داراییهایش بدون ثبت در دفاتر پیشگیری کند.
5-14. آیا ثبت نکردن ماشینآلات برکنار شده بر سود خالص شرکت اثر میگذارد؟ توضیح دهید.
6-14. اثبات ماشینآلات و تجهیزات توسط حسابرسان را عوامل متعددی تسهیل میکنند که در حسابرسی داراییهای جاری مصداق ندارند. این عوامل کدام است؟
7-14. آیا حسابرسان، عمر مفید کاری داراییهای ثابت را که صاحبکار تعیین کرده است، بدون بحث پیجویی میپذیرند یا درباره آن تحقیق میکنند؟
8-14. آیا حسابرسان مستقل باید بر انبارگردانی اموال، ماشینآلات و تجهیزات شرکت در هر نوبت حسابرسی، نظارت کنند؟ تشریح کنید.
9-14. شرکت تولیدات فلزی هرمز فروشندگانی در استانهای کشور دارد و اتومبیلی در اختیار هر یک از آنان و مدیران شرکت قرار داده است. آزمونهای محتوایی را توصیف کنید که علاوه بر روشهای معمول برای اثبات کلیه داراییهای ثابت، برای اثبات حدود 100 اتومبیل شرکت مناسب میدانید.
10-14. سیستم صدور مجوز را برای اضافات ماشینآلات و تجهیزات، تشریح کنید.
11-14. هدف اصلی حسابرسان از تجزیه و تحلیل حساب هزینه تعمیر و نگهداری هر یک از داراییهای ثابت چیست؟
12-14. شرکت الکترونیک جهانی به منظور پیشگیری از عملیات خرابکارانه، دیوارهای کارخانه را سیم خاردار کشید، موانع سیمانی در راههای منتهی به کارخانه ایجاد کرد، از دروازههای برقی استفاده نمود و برای توقف اتومبیلهایش، پارکینگ زیرزمینی احداث کرد. مخارج تمام این اقدامات به بدهکار حساب زمین منظور شده است. پذیرش یا عدم پذیرش این نحوه حسابداری را با ذکر دلیل بیان کنید.چگونگی ارائه در صورتمالی
13-14. شرکت تولیدی البرز ماشینآلات جدیدی رادر سال جاری برای کارخانه خود خریداری کرد و ماشینآلات قدیمی را کنار گذارد. ماشینآلات قدیمی، در صورت وجود تقاضا برای محصولات شرکت هنوز هم قابل استفاده میباشد. با ماشینآلات قدیمی چگونه باید در دفاتر حسابداری و صورتهای مالی برخورد شود؟
14-14. برخی از مدیران اجرایی با مبنا قرار دادن بهای تمام شده داراییها برای استهلاک آنها چه مخالفتهایی دارند؟
15-14. وجود قراردادهای اجاره بلند مدت چگونه میتواند به کمتر از واقع نشان دادن ماشینآلات و تجهیزات بینجامد؟ توضیح دهید.
16-14. حسابرسان برای تشخیص وجود عینی داراییهای جاری، مانند وجوه نقد، اوراق بهادار و موجودیها، بیشتر بر مشاهده، بازرسی و دریافت تأییدیه تکیه میکنند. آیا حسابرسان برای تشخیص وجود داراییهای ثابت ثبت شده نیز باید برخوردی مشابه داشته باشند؟ به طور کامل توضیح دهید.
17-14. شرکت کاچی دارای 50 میلیون ریال دارایی جاری و تقریباً همین میزان دارایی ثابت است. آیا هر دو گروه این داراییها به یک اندازه به زمان رسیدگی نیاز دارند؟ دلایل خود را نیز ذکر کنید.چگونگی ارائه در صورتمالی
18-14. شما برای اولین بار شرکت آهنکار را حسابرسی میکنید. ماشینآلات و تجهیزات در این شرکت، بخش عمدهای از مجموع داراییها را تشکیل میدهد. چه رسیدگیهایی را در مورد مانده ابتدای دوره مورد رسیدگی حسابهای داراییهای ثابت به عمل میآورید؟
19-14. انواع آزمونهای محتوایی را بنویسید که حسابرسان میتوانند اجرا کنند تا برکناری اموال، ماشینآلات و تجهیزات ثبت نشده را کشف نمایند.
20-14. بخشی از ارزیابی ساختار کنترل داخلی توسط حسابرسان، آزمون معاملات است. آیا آزمون معاملات شامل هزینه استهلاک نیز میشود؟ توضیح دهید.
21-14. چند نوع مقایسه را در مورد هر یک از اقلام زیر بنویسید که حسابرسان به عنوان روشهای تحلیلی انجام میدهند:
الف- ماشینآلات و تجهیزات.چگونگی ارائه در صورتمالی
ب- استهلاک.
22-14. آیا حسابرسان برای تعیین مالکیت قانونی اموال متعلق به صاحبکار باید به مراجع رسمی صادرکننده اسناد نیز مراجعه کنند؟
گروه 2- پرسشهای تحلیلی
23-14. هدف هر یک از روشهای زیر را که میتواند در ساختار کنترل داخلی به کار رود، بیان کنید و چگونگی نقش هر یک را در تقویت سی