قراردادهای پیمانکاری درون‌گروهی

قراردادهای پیمانکاری درون‌گروهی

تشریح نحوه برخورد با قراردادهای بلندمدت پیمانکاری. ممکن است در مجموعه شرکت‌های عضو گروه، یک شرکت اقدام به ساخت دارایی ثابت براساس قرارداد پیمانکاری برای شرکت دیگری نماید. شرکت پیمانکار در دفاتر جداگانه خود برای شناسایی درآمد پیمان از روش درصد تکمیل پیمان استفاده می‌کند. در روش درصد تکمیل پیمان، درآمد متناسب با درصد پیشرفت کار، شناسایی می‌شود. از دیدگاه تلفیقی در طی مدت ساخت دارایی هرگونه حساب درون‌گروهی باید حذف شود. این رویداد شبیه به حالتی است که ساخت دارایی برای یک شخصیت واحد انجام می‌شود.

مثال 14. فرض کنید شرکت سازه‌گستر که مالکیت 80 درصد سهام شرکت گرگان را در اختیار دارد، در سال 1387 اقدام به احداث یک ساختمان برای شرکت گرگان می‌نماید. مبلغ قرارداد 500 میلیون ریال و مخارج برآوردی پیمان 400 میلیون ریال تعیین شده است. در پایان سال 1387، درصد تکمیل ساختمان 50 درصد، میزان مخارج واقعی 200 میلیون ریال و صورت وضعیت تأیید شده 150 میلیون ریال است. این قرارداد در سال 1388 به پایان می‌رسد. در سال 1387 در دفاتر شرکت‌های سازه‌گستر و گرگان ثبت‌های مندرج در زیر انجام می‌شود (ارقام به میلیون ریال).

دفاتر سازه‌گستر

دفاتر شرکت گرگان

در سال 1387 از دیدگاه تلفیقی درآمدها و هزینه‌های پیمان حذف می‌شود و بهای تمام شده دارایی به میزان هزینه‌های انجام شده در دفاتر منظور می‌شود و ثبت‌های حذفی به شرح ثبت‌های شماره 1 و 2 خواهد بود.

ثبت تعدیلی در کاربرگ تلفیقی

همچنین حسابهای دریافتنی و حسابهای پرداختنی شرکتهای گروه مربوط به قرارداد پیمانکاری حذف می‌شود.

حال فرض کنید صورتهای مالی تلفیقی برای سال بعد یعنی سال 1388 تهیه می‌شود. پیش از تعدیل درآمدها و هزینه‌های سال جاری باید به این نکته توجه نمود که شرکت سازه‌گستر در سال 1387 معادل 50 میلیون ریال سود حاصل از عملیات پیمانکاری را در صورت سود و زیان خود شناسایی کرده است. از دیدگاه تلفیقی این سود تحقق نیافته است و از این‌رو در کاربرگهای تلفیقی سال 1388 رقم فوق به صورت زیر تعدیل می‌شود:

در صورتی که در سال 1388 درآمدها و هزینه‌های مربوط به این پیمان در دفاتر شرکت سازه‌گستر شناسایی شود، در کاربرگ تلفیقی این مبالغ به عنوان مبادلات درون‌گروهی حذف می‌شوند. سهم اقلیت از سود انباشته شرکت سازه‌گستر به میزان رقم سود تحقق نیافته تعدیل می‌شود. لازم به یادآوری است که اگر پیمانی طی مدت عملیات پیمان دارای آثار زیانبار باشد، رقم زیان نیز به دلیل عدم تحقق آن در کاربرگ تلفیقی حذف می‌شود.

مثال 15. اگر در مثال شماره 14 جمع کل مخارج انباشته واقعی و برآوردی پیمان در سال 1387، مبلغ 505 میلیون ریال باشد، ضمن مقایسه این رقم و مبلغ قرارداد، 5 میلیون ریال (500-505) به عنوان زیان ناشی از پیمان در دفاتر شرکت سازه‌گستر قابل شناسایی خواهد بود. علاوه بر ثبت‌های حسابداری شماره «الف» تا «د» در دفاتر شرکت سازه‌گستر، ثبت «و» نیز انجام خواهد شد:

دفاتر شرکت سازه‌گستر

اگر مجموع هزینه‌های پیمان کمتر از ارزش منصفانه دارایی در جریان ساخت باشد، لازم است تا اثر ثبت «و» کاربرگهای تلفیقی حذف شود. از این رو خواهیم داشت:

در صورتی که مبلغ هزینه‌های متحمل شده به میزانی باشد که از ارزش منصفانه دارایی فزونی باید از دیدگاه مالک دارایی مبلغ اضافی نسبت به ارزش منصفانه تحقق یافته محسوب می‌شود و به عنوان زیان‌های دوره گزارش می‌گردد. از این رو نیازی به حذف اثر ثبت «و» در کاربرگهای تلفیقی نیست.

خلاصه فصل

1. معاملات درون‌گروهی زمین. خرید و فروش زمین بین شرکت‌های عضو گروه به مبلغی بیشتر یا کمتر از مبلغ دفتری، منجر به ایجاد سود یا زیان تحقق نیافته می‌شود. از دیدگاه تلفیقی این رقم باید حذف شود. همچنین در صورتی که این دارایی از شرکت فرعی به شرکت اصلی فروخته شود، اثر مربوط به سود یا زیان تحقق نیافته باید در محاسبه سهم اقلیت از سود شرکت فرعی نیز در نظر گرفته شود. این کار تا زمانی انجام می‌شود که زمین مزبور به اشخاص خارج از گروه فروخته و سود یا زیان مزبور محقق شود. اثر سود یا زیان حاصل از معاملات مربوط به زمین از دیدگاه تلفیقی، در سالهای پس از تحصیل، از طریق سود (زیان) انباشته تعدیل می‌شود.

2. معاملات درون‌گروهی دارایی‌های استهلاک‌پذیر. نحوه برخورد با معاملات درون‌گروهی دارایی‌های استهلاک‌پذیر به دلیل وجود رقم استهلاک با نحوه برخورد با معاملات درون‌گروهی زمین متفاوت است، زیرا دارایی از دیدگاه تلفیقی باید بر مبنای بهای تمام شده اولیه برای گروه مستهلک شود، در حالی‌که هزینه استهلاک پس از انجام معامله درون‌گروهی در دفاتر شرکت خریدار بر مبنای بهای معامله ثبت می‌شود. در این حالت تفاوت هزینه استهلاک در تهیه صورتهای مالی تلفیقی به عنوان ثبت تعدیلی در نظر گرفته می‌شود. چنانچه شرکت فرعی فروشنده دارایی به شرکت اصلی باشد، سهم اقلیت بابت تفاوت‌های مربوط به استهلاک تعدیل می‌شود.

3. انتقال موجودی کالا به دارایی ثابت مشهود و بالعکس در گروه. کالای خریداری شده توسط یک شرکت عضو گروه از شرکت دیگر در همان گروه ممکن است به عنوان دارایی ثابت مشهود به کار گرفته شود. در این حالت لازم است رقم استهلاک و حساب‌های ایجاد شده در نتیجه مبالغ انتقالی بین شرکت‌های عضو گروه تعدیل شود. همچنین ممکن است انتقال دارایی ثابت مشهود از دیدگاه شرکت خریدار به عنوان موجودی کالا در نظر گرفته شود. در این حالت نیز ثبت‌های تعدیلی به گونه‌ای انجام می‌شود که رقم دارایی در صورتهای مالی تلفیقی به بهای تمام شده اولیه نشان داده شود.

4. اجاره‌های درون‌گروهی. انعقاد قرارداد اجاره سرمایه‌ای و انتقال دارایی‌های موضوع اجاره درون‌گروهی، تأثیری در ماهیت استفاده از دارایی در شرکت‌های عضو گروه ندارد. اجاره درون‌گروهی دارایی‌ها همانند انتقال دارایی از یک بخش به بخش دیگری از یک شرکت محسوب می‌شود. از این‌رو هر گونه حساب مربوط به اجاره‌ها اعم از حساب‌های دریافتنی و حساب‌های پرداختنی و نیز درآمدها و هزینه‌‌های مای اجاره جزء حساب‌های درون‌گروهی تلقی و در کاربرگ تلفیقی حذف می‌شود.

5. نحوه برخورد با خدمات درون‌گروهی. در صورت ارائه خدمات در میان شرکت‌های عضو گروه، درآمدها و هزینه‌های مربوط به این خدمات و حساب‌های مربوط در کاربرگ‌های تلفیقی حذف می‌شود. تنها نتایج آن دسته از خدماتی که به اشخاص خارج از گروه ارائه می‌شود در صورتهای مالی تلفیقی منعکس می‌شود.

6. معاملات درون‌گروهی اوراق مشارکت. در صورتی که یکی از شرکت‌های عضو گروه، اقدام به انتشار اوراق مشارکت نموده و بخشی یا تمام این اوراق توسط شرکت دیگری از گروه تحصیل شود، حسابهای سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت (در دفاتر انتشار دهنده اوراق) متناسب با مبلغ فروخته شده در درون‌گروه و همچنین درآمدها و هزینه‌های مالی مربوط در کاربرگ تلفیقی حذف خواهد شد. تفاوت بهای تمام سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت شرکت‌های عضو گروه با مبلغ اسمی آن، سود یا زیان بازخرید فرضی تلقی می‌شود و در صورت سود و زیان تلفیقی شناسایی می‌گردد.

7. پیمان‌های بلندمدت در گروه. شرکتهای عضو گروه ممکن است به عنوان پیمانکار و کارفرما اقدام به انعقاد قرارداد کنند. در این صورت حسابهای دریافتنی و پرداختنی شرکت‌های گروه و همچنین درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده در دفاتر جداگانه شرکت پیمانکار عضو گروه در کاربرگهای تلفیقی حذف می‌شود. دارایی‌های ایجاد شده در نتیجه چنین قراردادهایی، معادل سود یا زیان شناسایی شده برای پیمان نیز تعدیل می‌شود.

پرسش‌ها

1. فروش زمین توسط یک شرکت فرعی دیگر چگونه در کاربرگ تلفیقی تعدیل می‌شود؟

2. آیا تفاوتی میان ثبت‌های تعدیلی مربوط به معاملات درون‌گروهی دارایی‌های ثابت مشهود و نامشهود وجود دارد؟

3. نحوه تعدیل سهم اقلیت در هنگام وجود معاملات درون‌گروهی دارایی‌های ثابت مشهود و نامشهود چگونه است؟

4. از دیدگاه نظری، سود حاصل از معاملات درون‌گروهی دارایی‌های ثابت، تحقق نیافته تلقی می‌شود. در چه تاریخی این سودهای درون‌گروهی در صورتهای مالی تلفیقی شناسایی می‌شود. این موضوع را در هر یک از حالات زیر بررسی نمایید.

الف. فروش دارایی‌های استهلاک‌پذیر

ب. فروش دارایی‌های استهلاک‌ناپذیر

5. اگر قرارداد پیمانکاری منعقد شده بین شرکت‌های گروه طی یک دوره به زیان منجر شود، با آن چگونه برخورد می‌شود؟

6. اگر قرارداد اجاره به صورت اجاره سرمایه‌ای از نوع فروش باشد، در کاربرگهای تلفیقی چگونه تعدیل می‌شود؟

7. چنانچه پیش از مبادله دارایی در بین شرکت‌های عضو گروه، آن دارایی تجدید ارزیابی شده باشد، با مانده حساب مازاد تجدید ارزیابی از دیدگاه تلفیقی چگونه برخورد می‌شود؟

8. در چه شرایطی زیان حاصل از معامله درون‌گروهی دارایی‌های ثابت، تحقق نیافته تلقی می‌شود؟ نحوه برخورد با آن به چه صورت می‌باشد؟

تمرین‌ها

9. ثبت‌های تعدیلی بابت معاملات درون‌گروهی تجهیزات. شرکت کرمان (شرکت اصلی) و شرکت یزد (شرکت فرعی) در زمینه استخراج کانی و معدن فعالیت می‌کنند. در سال 1388 معاملات درون گروهی این شرکت‌ها به صورت زیر بوده است:

خواسته‌ها

با فرض اینکه عمر مفید برآوردی تجهیزات از تاریخ فروش 5 سال است:

1. انجام ثبت‌های جداگانه در دفاتر شرکت کرمان و شرکت یزد.

2. انجام ثبت‌های تعدیلی در کاربرگ تلفیقی.

10- ثبت‌های تعدیلی بابت معاملات درون‌گروهی ساختمان. در اول فروردین 1388 شرکت توسعه عمران، ساختمانی را از شرکت فرعی خود به نام نوسازی که 90 درصد مالکیت آن را در اختیار داشت، خریداری کرد. بهای فروش ساختمان 100 میلیون ریال بود. بهای تمام شده اولیه ساختمان در دفاتر شرکت نوسازی 80 میلیون ریال بود. دارایی به روش نزولی و به نرخ 25 درصد ظرف 5 سال مستهلک می‌شود. عمر مفید باقیمانده ساختمان از تاریخ انجام معامله درون‌گروهی 3 سال است.

خواسته‌ها

1. انجام ثبت‌های تعدیلی در تاریخ 29 اسفند 1388 در کاربرگ تلفیقی.

2. انجام ثبت‌های تعدیلی در تاریخ 29 اسفند 1390، با این فرض که ساختمان مورد استفاده قرار گرفته باشد (واگذار نشود).

3. محاسبه سهم اقلیت. شرکت اصلان 80 درصد سهام شرکت ارسلان را در اختیار دارد. در سال 1388 سود خالص و سود سهام پرداختی دو شرکت به صورت زیر بوده است:

در اول فروردین 1386 شرکت اصلان، یک دستگاه ماشین به ارزش 30 میلیون ریال به شرکت ارسلان فروخته است. مبلغ دفتری این ماشین 20 میلیون ریال و عمر مفید باقیمانده آن 5 سال برآورده شده است.

خواسته‌ها

1. محاسبه سهم اقلیت از سود خالص شرکت ارسلان.

2. با فرض اینکه فروش دارایی از شرکت ارسلان به شرکت اصلان انجام شود، محاسبات مورد (1) را مجدداً انجام دهید.

3. اجاره سرمایه‌ای درون‌گروهی. در اول فروردین 1384 شرکت فرعی امید که مالکیت 80 درصد سهام آن در اختیار شرکت اصلی امیدوار بود قرارداد اجاره 4 ساله‌ای را با ماهیت اجاره سرمایه‌ای با شرکت امیدوار منعقد کرد. براساس این قرارداد، در اول فروردین هر سال مبلغ 8 میلیون ریال از شرکت امید به شرکت امیدوار پرداخت می‌شود و مالکیت دارایی در ابتدای سال 1388 به شرکت امید انتقال می‌یابد. مبلغ دفتری این تجهیزات 215/27 میلیون ریال و عمر مفید برآوردی آن 5 سال از ابتدای قرارداد اجاره تعیین شده است. نرخ ضمنی سود تضمین شده 12 درصد است.

خواسته‌ها

1. انجام ثبت‌های تعدیلی لازم مربوط به اجاره سرمایه‌ای در کاربرگ تلفیقی سال 1384.

2. انجام ثبت‌های تعدیلی لازم مربوط به اجاره سرمایه‌ای در کاربرگ تلفیقی سال 1385.

3. تمرین‌های چندگزینه‌ای. برای هر یک از پرسش‌های چندگزینه‌ای زیر، مناسب‌ترین پاسخ را انتخاب کنید:

با توجه به اطلاعات زیر به سؤالات 1 و 2 پاسخ دهید.

شرکت شاهین فعالیت‌های خود را از اول فروردین 1388 آغاز کرده است. اطلاعات زیر در رابطه با صورت سود و زیان سال 1388 شرکت‌های شاهین و پیرو وجود دارد. شرکت پیرو مالکیت کامل شرکت شاهین را در اختیار دارد.

سایر اطلاعات:

• فروش شرکت پیرو به شرکت شاهین با همان شرایطی صورت می‌پذیرد که به اشخاص ثالث انجام می‌شود.

• شرکت شاهین در اول فروردین 1388 تجهیزاتی از شرکت پیرو به مبلغ 36 میلیون ریال خریداری کرده است که با استفاده از روش خط مستقیم طی 4 سال مستهلک می‌شود.

1. در کاربرگ تلفیقی برای دوره مالی منتهی به 29 اسفند 1388، سود درون گروهی که باید از موجودی کالای شرکت شاهین حذف شود، چه مبلغی است؟ (CPA, 2004)

الف. 30 میلیون ریال                      ب. 20 میلیون ریال

پ. 10 میلیون ریال                       ت. 6 میلیون ریال

2. هزینه استهلاک مربوط به تجهیزات در صورتهای مالی تلفیقی سال 1388 چه مبلغی است؟

الف. 50 میلیون ریال                      ب. 47 میلیون ریال

پ. 44 میلیون ریال                       ت. 41 میلیون ریال

3. شرکت والا مالک 80 درصد سهام شرکت فائق است. در 29 اسفند 1388، شرکت فائق تجهیزاتی را به شرکت والا به بهایی اضافه بر مبلغ دفتری و کمتر از بهای تمام شده اصلی آن فروخت. در ترازنامه تلفیقی در 29 اسفند 1388، تجهیزات باید به چه بهایی انعکاس یابد؟ (CPA, 2004)

الف. بهای تمام شده اولیه شرکت والا

ب. بهای تمام شده اولیه شرکت فائق

پ. بهای تمام شده اولیه شرکت والا منهای سود ثبت شده توسط شرکت فائق

ت. بهای تمام شده اولیه شرکت والا منهای سود 80 درصد سود ثبت شده توسط شرکت فائق

4. شرکت پیروز 100 درصد مالکیت شرکت سلامت را در اختیار دارد. در اول فروردین 1383، شرکت پیروز تجهیزاتی را با سود به شرکت سلامت فروخت. شرکت پیروز این تجهیزات را 2 سال نگهداری کرد و پس از گذشت این مدت به شرکت سلامت فروخته است. عمر مفید برآوردی این دارایی 5 سال و روش استهلاک خط مستقیم است. هیچ ارزش باقیمانده‌ای برای این دارایی پیش‌بینی نشده است. در ترازنامه تلفیقی، هزینه استهلاک شرکت سلامت در سال 1383 بابت تجهیزات باید به چه میزان کاهش یابد؟ (CPA, 2004)

الف. 20 درصد سود حاصل از فروش

ب.  درصد سود حاصل از فروش

پ. 50 درصد سود حاصل از فروش

ت. 100 درصد سود حاصل از فروش

5. در صورتهای مالی تلفیقی دارایی‌های ثابت مشمول معاملات درون‌گروهی.

الف. به بهای خرید شرکت خریدار منهای استهلاک انباشته از تاریخ خرید درون گروهی گزارش می‌شود.

ب. به بهای فروش شرکت فروشنده از تاریخ فروش درون گروهی گزارش می‌شود.

پ. به بهای خرید شرکت فروشنده منهای استهلاک انباشته گزارش می‌شود، البته اگر این بها بیشتر از قیمت معامله درون گروهی باشد.

ت. ممکن است به مبلغ تجدید ارزیابی در تاریخ صورتهای مالی گزارش شود.

6. برای تهیه صورتهای مالی تلفیقی:

الف. سود حاصل از فروش درون گروهی حذف می‌شود، اما زیان‌ها گزارش می‌شود.

ب. زیان حاصل از فروش درون گروهی حذف می‌شود، اما سودها گزارش می‌شود.

پ. سودها و زیان‌های درون گروهی حذف می‌شوند.

ت. سودها و زیان‌های درون‌گروهی حذف می‌شوند.

با توجه به اطلاعات زیر به سؤالات 7 تا 9 پاسخ دهید:

در اول فروردین 1388، شرکت کیمیا 90 درصد سهام شرکت سپند را در ازای صدور 25 سهام خود تحصیل کرد. در این تاریخ مبلغ دفتری و ارزش بازار دارایی‌های شرکت فرعی با یکدیگر برابر بود. در سال 1389 شرکت سپند زمینی را از شرکت کیمیا به مبلغ 25 میلیون ریال خریداری کرد. مبلغ دفتری این زمین برای شرکت کیمیا 20 میلیون ریال است.

7. ثبت حذفی لازم بابت سود درون گروهی زمین در 29 اسفند 1389 در کاربرگ تلفیقی عبارت است از:

الف. زمین 5 میلیون ریال بدهکار می‌شود.

ب. سود حاصل از فروش زمین معادل 5 میلیون ریال بدهکار می‌شود.

پ. سود حاصل از فروش زمین معادل 5/4 میلیون ریال بدهکار می‌شود.

ت. سود و زیان انباشته معادل 5 میلیون ریال بدهکار می‌شود.

8. اگر شرکت‌های کمیا و سپند از عملیات جداگانه خود در سال 1390 به ترتیب 20 میلیون ریال و 8 میلیون ریال سود کسب کرده باشند، سود خالص تلفیقی به چه مبلغی گزارش می‌شود؟

الف. 2/27 میلیون ریال                   ب. 28 میلیون ریال

پ. 23 میلیون ریال                       ت. 7/22 میلیون ریال

9. فرض کنید که در مسأله فوق شرکت کیمیا اقدام به خرید زمین از شرکت سپند نماید. در این صورت ثبت‌های حذفی بابت سودهای درون گروهی زمین در 29 اسفند 1389 در کاربرگ تلفیقی عبارت است از:

الف. زمین معادل 5 میلیون ریال بدهکار می‌شود.

ب. سود حاصل از فروش زمین معادل 5 میلیون ریال بدهکار می‌شود.

پ. سود حاصل از فروش زمین معادل 5/4 میلیون ریال بدهکار می‌شود.

ت. زمین و سود حاصل از فروش هر کدام به ترتیب 5 میلیون ریال بستانکار و بدهکار می‌شوند.

10. در اول فروردین 1388 شرکت پوران، ماشینی را به بهای 900 میلیون ریال به شرکت ساسان فروخت. مالکیت این شرکت به صورت کامل در اختیار شرکت پوران است. شرکت پوران معادل 100ر1 میلیون ریال بابت این ماشین پرداخته است و استهلاک انباشته آن تا تاریخ واگذاری 250 میلیون ریال بوده است. برآورد شرکت پوران از ارزش باقیمانده دارایی 100 میلیون ریال و عمر مفید دارایی 12 سال است. روش استهلاک خط مستقیم می‌باشد. در پایان سال 1388 در ترازنامه تلفیقی بهای تمام شده و استهلاک انباشته این ماشین به چه مبلغی گزارش می‌شود؟ (CPA, 2004)

11. در بند 10 استاندارد حسابداری شماره 18 آمده است. «معاملات درون گروهی ممکن است منتج به سود و زیانی شود که در مبلغ دفتری دارایی‌های گروه حذف می‌شود. این حذف کل مبلغ را در برمی‌گیرد. حتی اگر واحد تجاری فرعی دارای سهام‌دار اقلیت باشد.» این موضوع مطابق با کدام‌یک از روش‌ها و یا مفاهیم حسابداری است:

الف. مفهوم شرکت اصلی                           ب. مفهوم شخصیت جداگانه

پ. روش ارزش ویژه در حسابداری              ت. روش خرید در حسابداری

12. شرکت جاوید تعداد 000ر000ر1 اوراق مشارکت شرکت آرمان را پس از دریافت سود تضمین شده در 29 اسفند 1388 به شرکت بهداد به مبلغ 975 میلیون ریال فروخت. در آن تاریخ شرکت آرمان 75 درصد مالکیت شرکت بهداد را در اختیار خود داشت و این اوراق را در دفاتر خود به مبلغ 075ر1 میلیون ریال نشان می‌داد. تأثیر خرید اوراق مشارکت توسط شرکت بهداد بر تغییرات سود انباشته تلفیقی و سهم اقلیت در 29 اسفند 1388 برابر است با: (اقتباس از CPA, 2004).

13. شرکت مشیر اوراق مشارکت شرکت بامداد (شرکت فرعی خود) را از طریق بازار ثانویه به صرف خریداری کرد. این اوراق معادل 20 درصد اوراق مشارکتی است که شرکت بامداد به کسر منتشر کرده است. شرکت مشیر اوراق مشارکت را تا تاریخ سررسید نگهداری می‌کند. در ترازنامه تلفیقی، تفاوت بین مبالغ دفتری اوراق مشارکت دو شرکت: (اقتباس از CPA, 2004).

الف. سود انباشته را کاهش می‌دهد.

ب. سود انباشته را افزایش می‌دهد.

پ. به عنوان یک بدهی گزارش می‌شود و طی عمر مفید باقیمانده اوراق مشارکت مستهلک می‌شود.

ت. به عنوان یک طلب گزارش می‌شود و طی عمر مفید باقیمانده اوراق مشارکت مستهلک می‌شود.

14. در صورتی که شرکت اصلی اقدام به خرید بخشی از اوراق مشارکت شرکت فرعی به صورت غیرمستقیم به بهایی کمتر از ارزش اسمی آن نماید از دیدگاه تلفیقی در این رویداد:

الف. سود تحقق یافته وجود دارد.

ب. سود تحقق نیافته وجود دارد.

پ. هیچ‌گونه سود ایجاد نمی‌شود.

ت. سود بستگی به درصد مالکیت شرکت اصلی دارد.

15. در 31 مرداد 1388، شرکت اصلی اقدام به خرید اوراق مشارکت شرکت فرعی خود نمود. ارزش اسمی این اوراق 100 میلیون ریال و نرخ سود تضمین شده آن 10 درصد بود و تاریخ سررسید آن 22 مرداد 1396 می‌باشد. بهای پرداختی بابت آن از سوی شرکت اصلی 115/84 میلیون ریال (به نرخ 14 درصد) می‌باشد. شرکت فرعی آن را در تاریخی که نرخ سود تضمین شده اوراق مشارکت بازار 12 درصد بود، منتشر کرد. در کاربرگ تلفیقی سال مال منتهی به 31 اردیبهشت 1389 شرکت اصلی درآمد مالی درون گروهی را به چه میزانی بدهکار می‌کند؟

الف. 5 میلیون ریال                                 ب. 888/5 میلیون ریال

پ. 832/8 میلیون ریال                            ت. 412/8 میلیون ریال