حسابرسى عملياتى
هدف حسابرسى عملياتى رسيدگى هدفمند و منظم (سيستماتيک) از شواهد و مدارک يک سازمان دولتي، يک طرح، يک فعاليت و يا يک وظيفه است که به منظور ارائه ارزيابى مستقل عملکرد آن انجام مى‌گيرد. اين حسابرسي، اطلاعاتى را جهت ارتقاى سطح مسئوليت نظارت و انجام اقدام اصلاحى را به عهده دارند ارائه مى‌دهد.
حسابرسى عملياتى شامل حسابرسى صرفه اقتصادى و کارائى و برنامه است.
ـ حسابرسى صرفه اقتصادى و کارآئى شامل تعيين مواردى به‌شرح زير است:
۱. آيا واحد مورد بررسى در تهيه، حفظ و استفاده از منابع خود (از قبيل نيروى انسانى و دارائى‌ها) به گونه‌اى اقتصادى و کارآ عمل مى‌کند؟
هدف حسابرسى عملياتى
۱. ميزان دستيابى به نتايج يا منافع تعيين شده توسط قانونگذار يا ساير ارگان‌هاى مجاز.
هدف حسابرسى عملياتى
۲. اثربخشى سازمان‌ها، طرح‌ها، فعاليت‌ها يا وظايف.
۳. آيا واحد تحت بررسى قوانين و مقررات مربوط به طرح را رعايت کرده است؟
در حسابرسى صرفه اقتصادى و کارآئي، ممکن است بررسى شود که آيا در واحد تجارى:
هدف حسابرسى عملياتى
ـ رويه‌هاى مناسبى در خريد و تدارکات به‌کار مى‌رود؟
ـ منابع موردنياز از نظر نوع، کيفيت و تعداد و قيمت به‌طور مناسب تحصيل مى‌شود؟
ـ از منابع به گونه‌اى مناسب مراقبت و نگهدارى مى‌شود؟
ـ از دوباره‌کارى کارکنان و انجام کارهاى بيهوده و کم‌بازده جلوگيرى مى‌شود؟
ـ از کم‌کارى و بيکارى (وجود کارکنان زائد) جلوگيرى مى‌شود؟
ـ از روش‌هاى عملياتى اثربخش استفاده مى‌شود؟
ـ از منابع (کارکنان، تجهيزات و لوازم) براى توليد يا ارائه به موقع و مناسب (از نظر کمى و کيفي) کالا و خدمات در سطح بهينه استفاده مى‌شود؟ ـ الزامات قانونى و مقرراتى که به‌نحو قابل ملاحظه‌اى بر تحصيل، حفظ و استفاده از منابع واحد مورد بررسى مؤثر است، رعايت مى‌شود؟
ـ براى اندازه‌گيري، گزارشگرى و نظارت بر صرفه اقتصادى و کارآئي، سيستم کنترل مديريت کافى وجود دارد؟
هدف حسابرسى عملياتى
ـ معيارهاى معتبر و قابل اتکاء سنجش صرفه اقتصادى و کارآئى وجود دارد؟
حسابرسى طرح، ممکن است براى مثال شامل موارد زير باشد:
ـ ارزيابى اينکه هدف‌هاى طرح جديد يا در حال اجراء، صحيح، مناسب يا مربوط است .
هدف حسابرسى عملياتى
ـ تعيين دامنه‌اى از طرح که به سطح مطلوبى از نتايج مورد نظر دست مى‌يابد.
ـ ارزيابى اثربخشى طرح و يا اجزاء تشکيل دهنده آن.
ـ تعيين عوامل بازدارنده در اجراء موفقيت آميز طرح.
ـ تعيين اينکه مديريت، روش‌هاى جايگزينى براى اجراء طرح در نظر گرفته است که احتمالاً به نتايج کاراتر يا هزينه کمتر منجر شود.
ـ تعيين اينکه طرح موردنظر نسبت به طرح‌هاى ديگر مکمل است، دوباره‌کارى است، تداخل دارد يا متناقض است.
ـ شناسائى راه‌هاى اجراء بهتر طرح.
ـ ارزيابى رعايت قوانين و مقررات مربوط به طرح.
هدف حسابرسى عملياتى
ـ ارزيابى کفايت سيستم کنترل مديريت در خصوص اندازه‌گيري، گزارشگرى و نظارت بر اثربخشى طرح.
ـ تعيين اينکه مديريت از معيارهاى معتبر و قابل اتکاء سنجش اثربخشى طرح برخوردار است
