نرخ مالیات بر درآمد حقوق
الف- نرخ مالیات بر درآمد حقوق قبل از سال 1393
مطابق ماده 85 ق.م.م نرخ مالیات بر درآمد حقوق در مورد کارکنان مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب 13/6/1370 پس از کسر معافیتهای مقرر در قانون مالیاتهای مستقیم به نرخ مقطوع ده درصد و در مورد سایر حقوق بگیران نیز پس از کسر معافیتهای مقرر در قانون یاد شده تا مبلغ چهل و دو میلیون ریال به نرخ ده درصد و نسبت به مازاد آن به نرخهای مقرر در ماده 131 ق.م.م (20% تا 35%) خواهد بود.
ب- نرخ مالیات بر درآمد حقوق از ابتدای سال 1393
برابر بخشنامه شماره 3/93/200 مورخ 25/1/1393، با عنایت به بند (الف) تبصره 9 قانون بودجه سال 1393 کل کشور که به موجب آن سقف معافیت مالیاتی موضوع ماده 52 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران برای سال 1393 مبلغ یکصد و بیست میلیون (120.000.000) ریال در سال تعیین گردیده است و مازاد آن تا هفت برابر تا 840.000.000 ریال درآمد مشمول مالیات حقوق به نرخ ده درصد (10%) و مازاد بر این به نرخ بیست درصد (20%) برای بخش خصوصی و دولتی و سایر دستگاههای اجرایی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده 5 قانون محاسبات عمومی کشور تعیین شده است لذا پرداخت کنندگان حقوق در بخش خصوصی و دولتی و سایر دستگاههای اجرایی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده 5 قانون محاسبات عمومی کشور مکلفند حسب مقررات ماده 86 قانون مالیاتهای مستقیم مالیات بر درآمد حقوق کارکنان خود در سال 1393 را در هر ماه با توجه به مبالغ پرداختی یا تخصیصی تا پایان ماه قبل محاسبه و کسر و ظرف سی روز ضمن انجام سایر تکالیف قانونی به اداره امور مالیاتی محل پرداخت نمایند.
نحوه محاسبه مالیات حقوق و مزایا
1- محاسبه مالیات حقوق و مزایای مستمر نقدی ماهانه
در صورتی که دریافتیهای حقوق بگیر صرفاً شامل حقوق و مزایای مسمتر نقدی باشد نخست جمع حقوق اصلی و کلیه مزایای مستمر نقدی ماهانه از جمله فوق العادههای بدی آب و هوا، محرومیت از تسهیلات زندگی، محل خدمت و… به سالیانه تبدیل دوازده برابر نموده و معافیت سالیانه موضوع ماده 84 ق.م.م را از آن کسر مینماییم. سپس با اعمال نرخهای مقرر در ماده 85 ق.م.م مالیات سالانه درآمد حقوق را محاسبه که یک دوازدهم این مبلغ به عنوان مالیات بر درآمد حقوق و مزایای ماهانه تلقی خواد شد.
حقوق و مزایای مستمر سالیانه مشمول مالیات = معافیت موضوع ماده 84 ق.م.م – (12× (حقوق – مزایای مستمر نقدی ماهانه)
الف- در خصوص حقوق بگیران دولتی نرخ مالیات بر درآمد حقوق ده درصد (10%) میباشد:
مالیات حقوق و مزایای سالیانه = 10% × حقوق و مزایای مستمر سالیانه مشمول مالیات
مالیات حقوق و مزایای ماهیانه = 12 ÷ مالیات حقوق و مزایای سالیانه
ب- در خصوص سایر حقوق بگیران نرخ ماده 85 ق.م.م تا مبلغ چهل و دو میلیون (42.000.000) ریال به نرخ ده درصد (10%) و نسبت به مازاد آن به نرخهای مقرر در ماده 131 ق.م.م (20% تا 35%) خواهد بود.
محاسبه مالیات مزایای مستمر غیرنقدی ماهیانه
در صورتی که جزء دریافتیهای حقوق بگیر، مزایای مستمر غیرنقدی نیز باشد، نخست حقوق و مزایای مستمر نقدی ماهانه را به سالیانه تبدیل (دوازده برابر نموده) و معافیت سالیانه موضوع ماده 84 ق.م.م را از آن کسر مینماییم. مزایای مستمر غیر نقدی (از جمله مسکن و اتومبیل) را براساس تبصره ماده 83 ق.م.م به مزایای مستمر سالیانه نقدی تقویم میکنیم. با عنایت به این که به استناد بند 13 ماده 91 ق.م.م مجموع مزایای غیر نقدی پرداختی در سال به کارکنان حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت موضوع ماده 84 ق.م.م از شمول مالیات معاف است. لذا معافیت سالیانه موضوع ماده 84 ق.م.م را از آن کسر مینماییم. در نهایت حقوق و مزایای مستمر نقدی سالیانه مشمول مالیات و مزایای مستمر غیر نقدی سالیانه مشمول مالیات را با هم جمع و با اعمال نرخهای مقرر در ماده 85 ق.م.م، مالیات سالانه درآمد حقوق را محاسبه که یک دوازدهم این مبلغ به عنوان مالیات بر درآمد حقوق و مزایای ماهانه تلقی خواهد شد.
محاسبه مالیات مزایای غیر مستمر
در صورتی که جزء دریافتیهای حقوق بگیر، مزایای غیر مستمر نیز باشد، در بخش دولتی پس از وضع معافیتهای قانونی مزایای غیر مستمر، مالیات مزایای مذکور صرفاً مشمول نرخ ده درصد خواهد شد و لزومی به اعمال جمع درآمد سالیانه با مزایای غیر مستمر نخواهد بود. در خصوص سایر حقوق بگیران پس از وضع معافیتهای قانونی مزایای غیر مستمر، افزودن آن به درآمد سالیانه (حقوق و مزایای مستمر) الزامی خواهد بود.
اضافه کار
در خصوص حقوق بگیران دولتی مبلغ اضافه کار ماهیانه صرفاً مشمول نرخ ده درصد خواهد شد. در خصوص سایر حقوق بگیران مبلغ اضافه کاری باید با حقوق و مزایای مشمول مالیات سالانه آنان جمع شود و مشمول آخرین نرخهای باقیمانده (تا مبلغ 42.000.000 ریال به نرخ ده درصد و نسبت به مازاد آن به نرخ ماده 131 ق.م.م) خواهد شد.
عیدی یا پاداش آخر سال
مطابق بند 10 ماده 91 ق.م.م عیدی سالانه یا پاداش آخر سال مجموعاً تا میزان یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی موضوع ماده 84 ق.م.م فارغ از مدت کارکرد از پرداخت هر گونه مالیات معاف میباشد در خصوص حقوق بگیران دولتی مبلغ عیدی سالانه یا پاداش آخر سال مازاد بر مبلغ معافیت یاد شده صرفاً مشمول مالیاتی به نرخ 10 درصد خواهد بود لیکن در خصوص سایر حقوق بگیران مبلغ عیدی سالانه یا پاداش آخر سال مازاد بر مبلغ معافیت یاد شده به حقوق و مزایای سالیانه مشمول آنان اضافه شده و مشمول آخرین نرخهای باقیمانده تا مبلغ 42.000.000 ریال به نرخ ده درصد (10%) و نسبت به مازاد آن به نرخ ماده 131 ق.م.م خواهد شد.
سایر مزایای غیرمستمر
محاسبه مالیات سایر مزایای غیر مستمر از جمله پاداش کارکرد همانند اضافه کاری میباشد.
نحوه محاسبه مزایای غیر مستمر که از طرف اشخاصی غیر از پرداخت کنندگان حقوق اصلی پرداخت میشود.
مطابق تبصره ماده 86 ق.م.م پرداختهایی که از طرف غیر از پرداخت کنندگان مقرری مزد و حقوق اصلی به عمل آید پرداخت کنندگان این قبیل وجوه مکلفاند هنگام هر پرداخت مالیات متعلق را بدون رعایت معافیت موضوع ماده 84 ق.م.م به نرخهای مقرر در ماده 85 ق.م.م محاسبه و کسر و ظرف سی روز با صورتی حاوی نام و نشانی دریافت کنندگان و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل پرداخت کنند