موجودی مواد و کالا

 “موجودی مواد و کالا” از اقلام مهم صورتهای مالی است که ارائه اطلاعات درباره آن برای استفاده کنندگان صورتهای مالی ضروری است.

موجودی مواد و کالا در ترازنامه (بخش داراییهای جاری) بسیاری از شرکتها وجود دارد و ممکن است پیامهای متفاوتی برای استفاده کنندگان داشته باشد. در صورتی که رقم موجودی مواد و کالا در ترازنامه بخش قابل توجهی از داراییهای جاری را تشکیل دهد، ممکن است بیانگر نیاز شرکت برای پاسخگویی به نیازهای تولیدی یا تقاضای بازار باشد. در برخی موارد، شرکتهای ایرانی به دلیل مشکلات ارزی و طولانی بودن فرآیند واردات مجبور می شوند که بیش از حد معمول جهانی، موجودی نگهداری کنند.

هر چند که وجود موجودی در انبار از نظر مشتری ارزش افزوده ایجاد نمی کند، با این حال از دیدگاه شرکت می تواند سود یا زیان نگهداری داشته باشد. در صورت افزایش قیمتها، سود نگهداری و در صورت کاهش قیمتها یا ناباب شدن و مواردی از این قبیل، زیان نگهداری وجود خواهد داشت.

اما همیشه حجم بالای موجودی ممکن است بیانگر نیاز نباشد، بلکه روند رو به رشد موجودی مواد و کالا در طول زمان بیش از روند رشد فروش باشد، می تواند نشانه ای از کاهش سودآوری در آینده باشد.

 اطلاعات مربوط به موجودی مواد و کالا ممکن است نه تنها در سطح اقتصاد خرد بلکه در حوزه اقتصاد کلان نیز استفاده شود. برای مثال در آمریکا، اداره بازرگانی هر ماه مبلغ فروش و موجودی شرکتهای آمریکایی را همراه با اطلاعات مشابه سال قبل منتشر می کند. رشد فروش و موجودیها در سطح کلان می تواند اطلاعاتی در مورد رشد اقتصاد یک کشور ارائه دهد.

هر چند با پیشرفت فناوری، نسبت موجودی مواد و کالا به مجموع داراییها کاهش می یابد، با این حال یکی از اقلام مهم داراییها محسوب می شود.

آمار نشان می دهد در آمریکا نسبت موجودی مواد و کالا به مجموع داراییها در 50 شرکت بزرگ از 15/4 درصد در سال 1987 به 7/4 درصد در سال 2000 کاهش یافته است. این کاهش نتیجه بهبود مدیریت موجودی مواد و کالا و پیشرفت فناوری است. برای مثال در زمانهای قدیم که حمل و نقل به کندی صورت می گرفت، یک تاجر باید موجودی مواد و کالای بیشتری نگهداری می کرد اما با ظهور وسایل نقلیه جدید، یک تاجر می تواند متناسب با سطح تقاضا در فواصل زمانی مناسب و کوتاه تر از گذشته، کالای مورد نیاز مشتری خود را تامین کند و در نتیجه سرمایه راکد را کمتر و گردش سرمایه را تندتر سازد.