مقررات مالیاتی ادغام، ترکیب و انحلال اشخاص حقوقی

ادغام و ترکیب اشخاص حقوقی

مفهوم ادغام و ترکیب شرکت­ها از لحاظ مقررات مالیاتی به دو صورت ذیل می­باشد:

الف- انتقال دارایی­ها و بدهی­های یک یا چند شرکت به یک شرکت دیگر که از این پس شرکت موجود نامیده می­شود، به طوری که شرکت­های ادغام شونده منحل می­شوند، لیکن شرکت موجود نام و هویت خود را حفظ کرده و دارایی و بدهی آن به میزان جمع دارایی و بدهی شرکت­های ادغام شونده افزایش می­یابد.

ب- انتقال دارایی­ها و بدهی­های یک یا چند شرکت به شرکت ج دید، به طوری که شرکت­های ادغام شونده منحل شده و میزان دارایی و بدهی شرکت جدید معادل جمع دارایی­ها و بدهی­های شرکت­های ادغام شونده خواهد بود.

مقررات مالیاتی ادغام و ترکیب اشخاص حقوقی

مطابق ماده 111 ق.م.م شرکت­هایی که با تاسیس شرکت جدید یا با حفظ شخصیت حقوقی یک شرکت، در هم ادغام یا ترکیب می­شوند از لحاظ مالیاتی مشمول مقررات زیر می­باشند:

الف- تاسیس شرکت جدید یا افزایش سرمایه شرکت موجود تا سقف مجموع سرمایه­های ثبت شده شرکتهای ادغام یا ترکیب شده از پرداخت دو در هزار حق تمبر موضوع ماده 48 ق.م.م معاف است.

ب- انتقال دارایی­های شرکتهای ادغام یا ترکیب شده به شرکت جدید یا شرکت موجود حسب مورد به ارزش دفتری مشمول مالیات مقرر در قانون مالیاتهای مستقیم نخواهد بود.

ج- عملیات شرکت­های ادغام یا ترکیب شده در شرکت جدید یا شرکت موجود مشمول مالیات دوره انحلال موضوع بخش مالیات بر درآمد قانون مالیات­های مستقیم نخواهد بود.

د- استهلاک دارایی­های منتقل شده به شرکت جدید یا شرکت موجود باید براساس روال قبل از ادغام یا ترکیب ادامه یابد.

هـ- هر گاه در نتیجه ادغام یا ترکیب درآمدی به هر یک از سهامداران در شرکتهای ادغام یا ترکیب شده تعلق گیرد طبق مقررات مربوط مشمول مالیات خواهد بود.

و- کلیه تعهدات و تکالیف مالیاتی شرکت­های ادغام یا ترکیب شده به عهده شرکت جدید یا موجود حسب مورد می­باشد.

آیین نامه اجرایی موضوع بند (ز) ماده 111 ق.م.م

آخرین مدیران شرکتهای ادغام یا ترکیب شونده مکلف­اند ظرف یک ماه پس از اتخاذ تصمیم نهایی برای ادغام یا ترکیب رونوشت صورت جلسه ن هایی و فهرست اسامی شرکا یا سهامداران و میزان سهم الشرکه یا سهام آنان و صورت دارایی­ها و بدهی­ها را همراه گزارش یکی از اعضای جامعه حسابداران رسمی راجع به تعیین قیمت روز سهام یا سهم الشرکه در تاریخ مزبور به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نمایند.

تاریخ ادغام یا ترکیب از نظر این آیین­نامه تاریخ ثبت داریی­ها و بدهی­های شرکتهای ادغام یا ترکیب شونده در دفاتر قانونی موجود و یا  تاریخ ثبت شرکت جدید در اداره ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری می­باشد.

مدیران شرکت موجود یا شرکت جدید مکلف­اند ظرف یک ماه از تاریخ ادغام یا ترکیب مستندات مربوط به ثبت تغییرات حاصل از ادغام یا ترکیب در شرکت موجود و یا ثبت شرکت جدید در اداره ثبت شرکت­ها و فهرست خلاصه انتقالات انجام شده شامل دارایی­ها و بدهی­ها و فهرست  تعداد سهام یا میزان سهم الشرکه که در قبال انتقال دارایی­ها و بدهی­ها به هر یک از سهامداران یا شرکای شرکتهای ادغام شونده تخصیص می­یابد را همراه گزارش یکی از اعضای جامعه حسابداران رسمی راجع به تعیین بهای روز سهام یا سهم الشرکه شرکت موجود یا شرکت جدید به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نمایند.

هزینه­های مربوط به ادغام یا ترکیب شرکت­ها حسب مورد هزینه قابل قبول آنها محسوب می­گردد.

نکته- برابر بخشنامه شماره 24132/200/ص مورخ 28/12/1392 به موجب تبصره ماده 1 آیین­نامه اجرایی بند ز ماده 111 ق.م.م ادغام یا ترکیب شرکت­ها  مشروط به تحصیل مجوز قانونی آن شده است. نظر به اینکه در خصوص مجوز مزبور ابهاماتی مطرح می­باشد. بدینوسیله اعلام می­گردد:

مطابق حکم بند الف ماده 105 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران ادغام شرکتهای تعاونی مادامی که موجب ایجاد تمرکز و بروز قدرت انحصاری نشود به شکل یک جانبه بقاء یکی از شرکتها شرکت پذیرنده و ادغام دو یا چند جانبه محو شخصیت حقوقی شرکتهای ادغام شونده و ایجاد شخصیت حقوقی جدید شرکت جدید، در چهارچوب اساسنامه آن شرکت در سایر شرکتهای  تجاری موضوع ادغام مجاز است بنابراین این حکم در طول اجرای قانون پنجساله پنجم توسعه به منزله مجوز ادغام شرکتها موضوع تبصره ماده 1 آیین­نامه فوق الاشاره بوده و در صورتی که شرکتها با رعایت مقررات حسب تصمیمات مجامع عمومی ادغام و مراتب را در اداره ثبت شرکتها ثبت نمایند با رعایت سایر مقررات امکان برخورداری از تسهیلات مقرر در ماده (111) قانون مالیاتهای مستقیم را دارا می­باشند.

برابر بند ب ماده 111 ق.م.م انتقال دارایی­های شرکت­های ادغام یا ترکیب شده به شرکت جدید یا شرکت موجود حسب مورد به ارزش دفتری مشمول مالیات نخواهد بود.

برابر بند الف ماده 111 ق.م.م تأسیس شرکت جدید یا افزایش سرمایه شرکت موجود تا سقف مجموع سرمایه­های ثبت شده شرکت­های ادغام یا ترکیب شده از پرداخت دو در هزار حق تمبر موضوع ماده 48 ق.م.م معاف است.