: نکات استاندارد 200 مسئولیتهاي کلی حسابرس مستقل را در حسابرسی صورتهاي مالی

: نکات استاندارد 200 مسئولیتهاي کلی حسابرس مستقل را در حسابرسی صورتهاي مالی
1. دامنه کاربرد: این استاندارد، مسئولیتهاي کلی حسابرس مستقل را در حسابرسی صورتهاي مالی طبق استانداردهايحسابرسی، تبیین می کند.

مسئولیتهاي کلی حسابرس مستقل
2. هدف حسابرس، افزایش میزان اطمینان استفاده کنندگان به صورتهاي مالی است(توجه شود که تهیه و تایید صورت
هاي مالی بر عهده هیئت مدیره است).این هدف، با اظهارنظر حسابرس نسبت به اینکه آیا صورتهاي مالی از تمام
جنبه هاي ب ااهمیت (نه اساسی)، طبق چارچوب گزارشگري مالی مربوط تهیه شده است یا خیر، تأمین می شود. بنابراین
اظهارنظر حسابرس به چارچوب گزارشگري مالی مربوط و قوانین و مقررات ذیربط بستگی دارد.

3. انجام حسابرسی طبق استانداردهاي حسابرسی و رعایت الزامات آیین رفتار حرفه اي، مبناي لازم را براي اظهارنظرحسابرس فراهم می کند.

4. استانداردهاي حسابرسی، حسابرس را ملزم به اعمال قضاوت حرفه اي و تردید حرفه اي در تمام مراحل برنامه ریزي
و اجراي عملیات حسابرسی می کند.
5. تعاریف اساسی استاندارد:
قضاوت حرفهاي: به کارگیري آموخته ها، تجارب و دانش بدست آمده درباره استانداردهاي حسابرسی، حسابداري و
آیین رفتار حرفه اي براي اتخاذ تصمیمات مناسب با توجه به شرایط کار حسابرسی. اعمال قضاوت حرفهاي بهخصوص
براي تصمیمگیري در موضوعات زیر، ضروري است: اهمیت و خطر حسابرسی، ماهیت، زمانبندي اجرا و میزان روشهاي
حسابرسی، ارزیابی کافی و مناسب بودن شواهد حسابرسی و ارزیابی قضاوتهاي مدیران اجرایی.

مسئولیتهاي کلی حسابرس مستقل
تردید حرفهاي: نگرشی که متضمن یک ذهن پرسشگر (هشیاري نسبت به شرایطی که می تواند نشانه تحریف ناشی ازتقلب یا اشتباه باشد) و ارزیابی نقادانه شواهد حسابرسی است. هشیاري نسبت به موضوعاتی از قبیل: تناقض در شواهدحسابرسی، اطلاعاتی که قابلیت اتکاي شواهد را مورد تردید قرار میدهد، شرایطی که ممکن است حاکی از احتمال وجودتقلب باشد و شرایطی که اجراي روشهاي حسابرسی دیگري را علاوه بر الزامات مندرج در استانداردهاي حسابرسی راضروري میسازد.

ارکان راهبري: شخص یا اشخاصی که مسئول هدایت راهبردي، پاسخگویی و نظارت بر واحد تجاري شامل نظارت بر
فرایند گزارشگري مالی، هستند. در اغلب واحدهاي تجاري منظور از این اصطلاح، هیئت مدیره است.
تحریف: هرگونه مغایرت بین مبلغ، نحوه طبقه بندي، ارائه یا افشاي یک قلم گزارش شده در صورتهاي مالی و مبلغ، نحوه
طبقه بندي، ارائه یا افشاي آن قلم طبق الزامات چارچوب گزارشگري مالی مربوط. تحریفها می تواند ناشی از اشتباه یا
تقلب باشد.

٢
چارچوب گزارشگري مالی مربوط: چارچوب گزارشگري مالی که توسط مدیران اجرایی و در موارد مقتضی، ارکان
راهبري واحد تجاري براي تهیه صورتهاي مالی انتخاب شده و با توجه به ماهیت واحد تجاري و هدف صورتهاي مالی،
قابل پذیرش است یا به موجب قانون یا مقررات الزامی شده است.

مسئولیتهاي کلی حسابرس مستقل
مدیران اجرایی: شخص یا اشخاصی که مسئولیت اجرایی انجام عملیات واحد تجاري را به عهده دارند. اعضاي موظف
هیئت مدیره و مدیرعامل از مصادیق بارز مدیران اجرایی به شمار می روند.

6. فرض اساسی در رابطه با مسئولیتهاي مدیران اجرایی و ارکان راهبري واحد تجاري در قبال حسابرسی:
مسئولیت تهیه صورتهاي مالی، مسئولیت طراحی و اعمال و حفظ کنترلهاي داخلی، مسئولیت فراهم کردن امکان
دسترسی به تمام اطلاعات و کارکنان

7. در تمام مواردي که کسب اطمینان معقول براي حسابرس میسر نیست و ارائه اظهارنظر مشروط در گزارش حسابرس
با توجه به شرایط موجود، براي مقاصد گزارشگري به استفاده کنندگان صورتهاي مالی، کافی نیست، حسابرس طبق
استانداردهاي حسابرسی، عدم اظهارنظر ارائه می کند یا در مواردي که منع قانونی یا مقرراتی وجود نداشته باشد، از کار
کناره گیري می کند.

مسئولیتهاي کلی حسابرس مستقل
8.خطر حسابرسی: خطر اینکه حسابرس هنگام وجود تحریف بااهمیت در صورتهاي مالی، نسبت به آن نظر نامناسب
ارائه کند. خطر حسابرسی تابعی ازخطر تحریف بااهمیت و خطر عدم کشف است.

9. خطر تحریف بااهمیت: خطر اینکه صورتهاي مالی قبل از انجام حسابرسی، به طور با اهمیتی تحریف شده باشد. خطر
تحریف با اهمیت میتواند در دو سطح وجود داشته باشد:
الف) در سطح صورتهاي مالی به عنوان یک مجموعه واحد و
ب) در سطح ادعاهاي مرتبط با گروههاي معاملات، مانده حسابها و موارد افشاء.
همچنین این خطر در سطح ادعاهاي مدیریت شامل دو جزء زیر است:

1-9 .خطر ذاتی: آسیب پذیري ادعاي مدیریت درباره یک گروه معاملات، یک مانده حساب یا یک مورد افشا، بدون در نظر
گرفتن کنترلهاي مربوط، در برابر تحریفی که بتواند به تنهایی یا در مجموع با سایر تحریفها، بااهمیت باشد.
2-9 .خطر کنترل: خطر اینکه کنترلهاي داخلی واحد تجاري نتواند از بروز تحریف در ادعاهاي مدیریت درباره یک گروه
معاملات، یک مانده حساب یا یک مورد افشا که به تنهایی یا در مجموع با سایر تحریفها، بااهمیت است، پیشگیري یا به
موقع آن را کشف و اصلاح کند.

٣
استانداردهاي حسابرسی به خطر ذاتی و خطر کنترل به صورت مجزا از یکدیگر اشاره نمیکند، بلکه به ارزیابی ترکیبی
خطر تحریف با اهمیت میپردازد.

10 . خطر عدم کشف: خطر اینکه روشهاي حسابرسی اجرا شده توسط حسابرس براي کاهش خطر حسابرسی به یک سطح
پایین قابل قبول، بتواند تحریفی را کشف کند که به تنهایی یا در مجموع با سایر تحریفها، بااهمیت است.

11 . طبق استانداردهاي حسابرسی، حسابرس جهت کسب اطمینان معقول باید شواهد کافی و مناسب گردآوري نماید.
کافی بودن شواهد حسابرسی، معیار کمیت شواهد حسابرسی است. کمیت شواهد حسابرسی تابع ارزیابی حسابرس از
خطرهاي تحریف بااهمیت و همچنین کیفیت شواهد است.
مناسب بودن شواهد حسابرسی، معیار کیفیت شواهد حسابرسی است که به مربوط بودن و قابلیت اتکاي شواهد
حسابرسی در پشتیبانی از نتیجه گیریهایی که مبناي اظهارنظر حسابرس قرار می گیرد، اشاره دارد.
شواهد حسابرسی هم شامل اطلاعاتی است که ادعاهاي مدیریت را پشتیبانی و تایید میکند و هم شامل اطلاعاتی است
که آن ادعاها را نقض میکند.
ارزیابی خطر، با اعمال قضاوت حرفه اي انجام می شود نه اندازه گیري دقیق.

12 . حسابرس باید کلیه الزامات یک استاندارد حسابرسی را رعایت کند مگر در شرایطی که:
الف) کل یک استاندارد حسابرسی براي کار حسابرسی مورد نظر کاربرد نداشته باشد، ب) الزامی خاص از یک استاندارد
به آن کار حسابرسی مربوط نباشد، چرا که الزام مذکور تابع شرایطی است که در آن کار حسابرسی وجود ندارد.
13 . اظهارنظر حسابرس مواردي از قبیل تداوم فعالیت واحد تجاري یا کارایی و اثربخشی اداره امور واحد تجاري توسط
مدیران اجرایی را تضمین نمی کند.

مسئولیتهاي کلی حسابرس مستقل

14 . ملاحظات خاص حسابرسی در بخش عمومی:اهداف و الزامات حسابرسی صورتهاي مالی در واحدهاي بخش عمومی
گسترده تر از اهداف و الزامات حسابرسی صورتهاي مالی در سایر واحدهاي تجاري است. در نتیجه، فرض اساسی مرتبط با
مسئولیتهاي مدیریت، در حسابرسی صورتهاي مالی واحدهاي بخش عمومی ممکن است دربرگیرنده مسئولیتهاي اضافی
مانند مسئولیت انجام معاملات و رویدادها طبق قوانین، مقررات یا سایر الزامات باشد.

15 . کنترل هاي داخلی حتی اگر به بهترین نحو طراحی و اعمال شود، به دلیل وجود محدودیت هاي ذاتی، تنها میتواند
خطر تحریف با اهمیت صورت هاي مالی را کاهش دهد اما نمی تواند این خطرها را حذف کند.
16 . محدودیت هاي ذاتی حسابرسی از عوامل زیر ناشی می شود:

٤
الف) ماهیت گزارشگري مالی ( شامل: معقول بودن برآوردهاي حسابداري، جنبههاي کیفی رویههاي حسابداري و قضاوت
هاي مدیران اجرایی)
ب)ماهیت روشهاي حسابرسی (شامل: عدم ارائه اطلاعات کامل صورت هاي مالی به صورت عمدي یا سهوي و تمهیدات
ماهرانه و با دقت جهت انجام تقلب توسط مدیران اجرایی)

ج) الزام به انجام حسابرسی در یک دوره زمانی معقول و با هزینه منطقی. (شامل: بهموقع بودن گزارشگري مالی و توازن
بین هزینه و منفعت)

17 . اینکه آیا یک هدف (اهداف مرتبط با حسابرسی) محقق شده است یا خیر به قضاوت حرفه اي حسابرس بستگی دارد.
این قضاوت به نتایج روشهاي حسابرسی اجرا شده طبق الزامات استانداردهاي حسابرسی، و ارزیابی حسابرس از کافی و
مناسب بودن شواهد حسابرسی گردآوري شده و اینکه آیا براي دستیابی به اهداف بیان شده در استاندارد، اجراي
روشهاي بیشتري در آن شرایط خاص لازم است یا خیر، بستگی دارد.

18 . استانداردهاي حسابرسی اساساً منطبق بر استانداردهاي بینالمللی حسابرسی است.
19 . هر استاندارد حسابرسی، علاوه بر اهداف و الزامات، شامل رهنمودهاي مربوط در قالب توضیحات کاربردي است. هر
چند این توضیحات کاربردي به خودي خود، الزام آور نیست.
20 . ویژگیهاي واحد تجاري کوچک شامل:
الف) معاملات ساده، ب) سیستم حسابداري ساده و غیرمدون، پ) رشته فعالیت محدود و تولید محصولات محدود، ت)
کنترل داخلی محدود، ث) سطوح مدیریتی محدود، ج)تعداد کم کارکنان.

مسئولیتهاي کلی حسابرس مستقل
21 . دو نمونه از الزامات مشروط تلویحی عبارتند از:
الف) الزام به اطلاع رسانی نقاط ضعف با اهمیت در کنترلهاي داخلی و ب) ارائه و افشاي اطلاعات قسمتها
22 . عدم رعایت یک الزام که به شرایط یک کار حسابرسی مشخص، مربوط نمیباشد، انحراف از یک الزام محسوب نمی-
شود.
23 . براي دستیابی به اهداف کلی حسابرس، باید اهداف بیان شده در استانداردهاي حسابرسی مربوط با در نظر گرفتن
رابطه متقابل استانداردها با یکدیگر، در برنامه ریزي و اجراي حسابرسی بکارگرفته شود.