وظایف پرداخت کنندگان مال الاجاره املاک (مستاجرین)

مطابق تبصره 9 ماده 53 ق.م.م در صورتی که مستاجرین اشخاص حقوقی اعم از دولتی یا خصوصی و یا نهادهای عمومی غیردولتی باشند پرداخت کنندگان مال الاجاره هنگام پرداخت اجاره بها مکلف¬اند مالیات متعلقه را براساس قانون محاسبه و کسر و ظرف مدت ده روز پس از کسر مالیات مربوطه را به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک پرداخت و رسید آن را به موجر تسلیم نمایند.
نکته: در اجرای تبصره 9 ماده 53 ق.م.م موارد ذیل مورد توجه قرار گیرد:
چنانچه اجاره املاک ماهیانه سه ماهه، شش ماهه و یا سالیانه پرداخت شود تکلیف فوق حسب مورد به ترتیب 12 مرتبه، 4 مرتبه، 2 مرتبه و یا یک مرتبه در سال باید انجام شود.
واحد مالیاتی صلاحیت دار برای وصول مالیات تکلیفی اجاره اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک می¬باشد.
چون مکلفین به کسر و پرداخت مالیات تکلیفی به استناد ماده 199 ق.م.م دارای مسئولیت تضامنی با مودی در پرداخت مالیات می¬باشند لذا در صورتی که موجر مالیات متعلقه را پرداخت نمایند مطالبه مالیات از مستاجر منتفی بوده و صرفاً باید جریمه متعلقه را وصول نمود.
براساس رأی شماره 12830/4/30 هیات عمومی شورای عالی مالیاتی مستاجرین ملک مورد استفاده به صورت اجاره دست دوم که از غیر مالک اجاره گردیده است مکلف به اجرای تبصره 9 ماده 53 ق.م.م نمی¬باشند.
چون مأخذ مالیات تکلیفی تبصره 9 ماده 53 ق.م.م مال الاجاره-های پرداختی می¬باشد لذا در رهن مرتهن تکلیفی نسبت به محاسبه و کسر مالیات ندارد.
مثال 16- شرکت پیشرو پیمان ساختمانی را از خانم بحری به مبلغ یکصد میلیون ریال در ماه به مدت سه سال از تاریخ 1/1/1382 اجاره نمود و طبق قرارداد اجاره که به صورت سند رسمی در دفترخانه تنظیم شده مال الاجاره باید هر شش ماه پرداخت شود. در این صورت مالیات درآمد اجاره مالک که بایستی توسط شرکت مستاجر محاسبه و کسر شود به شرح ذیل خواهد بود:
معافیت موضوع ماده 53 ق.م.م 25.000.000 = 25% × 100.000.000
درآمد ماهیانه اجاره مشمول مالیات 75.000.000 = 25.000.000 – 100.000.000
درآمد سالیانه اجاره مشمول مالیات 900.000.000 = 12 × 75.000.000
مالیات سالیانه درآمد اجاره 251.000.000 = نرخ ماده 131 ق.م.م × 900.000.000
مالیات شش ماهه اول 125.500.000 = 251.000.000/2
مالیات شش ماهه دوم 125.500.000 = 125.500.000 – 251.000.000