ماده 272
ماده 272 قانون مالیات‌های مستقیم:‌ سازمان امور مالیاتی کشور با صدور اطلاعیه‎ای اشخاص حقیقی و حقوقی ملزم به ارائه صورت‌های مالی حسابرسی‌شده را اعلام کرد

ماده 272

ماده 272 قانون مالیات های مستقیم

الف) براساس نص صریح تبصره (1) ماده 272 ق.م.م. تلخیص از روزنامه دنیای اقتصاد آمده است:
« اداره امور مالیاتی، گزارش حسابرسی مالیاتی راhttp://www.tax.gov.ir بدون رسیدگی قبول و مطابق مقررات برگ تشخیص مالیاتی صادر کند.»

چند مطلب در این خصوص حائز اهمیت است:
1) همانگونه که در نص صریح فوق مشهود است، بصورت قاطع و بدون وجود هرگونه اما و اگر و هرگونه شرط و یا پیش بینی هرگونه آیین نامه یا دستورالعمل و …. تکلیف برای همگان اعم از ادارات مالیاتی، مؤدیان محترم مالیاتی، حسابداران رسمی، هیأت های حل اختلاف و…. مشخص شده است.ماده 272قانون مالیات

2) به دلیل نامشخص، باوجود عدم پیش بینی درقانون، باصدور بخشنامه ای از سوی سازمان مالیاتی به ادارات مالیاتی این اجازه داده شد که موارد ابهام از حسابداران رسمی سؤال و درصورت قانع نشدن، پرونده مالیاتی به هیأت هماهنگی ارسال و رأی هیأت هماهنگی 3 نفره (که بعداً 2 نفره شد و نماینده جامعه حسابداران رسمی نیز حضور نداشت) ملاک صدور برگ تشخیص توسط اداره مالیاتی باشد (نه گزارش حسابرسی مالیاتی تنظیمی توسط حسابداران رسمی)3) این موضوع به کرّات از سوی حسابداران رسمی مورد اعتراض واقع شد

ولی هرگز مؤثر واقع نشد و هرسال نیز به آمار سؤالات ادارات مالیاتی از حسابداران اضافه شد که این موضوع باعث رنجش مؤدیان مالیاتی شد چرا که ادارات مالیاتی برای چندمین بار، صورت ریز اطلاعات را درخواست می کردند و حسابدار رسمی مجبور بود (حتی در شرایطی که ممکن بود در زمان سؤال، حسابرس آن شرکت نیز نباشد) به محل شرکت مراجعه کند و…. بطوریکه ادارات مالیاتی درخواست اسناد و مدارک غیر مرتبط به شرح ذیل گرده اند:

ماده 272قانون مالیات

• ارائه کپی تمام صورتحساب های فروش
• ارائه کپی پروانه های گمرکی
• ارائه صورت ریز اموال و استهلاک
• ارائه صورت ریز تخفیفات فروش و بسیاری مدارک دیگر

کار به جایی کشید که کتابچه سوال 138 مورد تنظیم و الگویی شد برای سؤال از حسابداران رسمی و….

اهمیت مشاوره مالیاتی

موضوعات فوق باعث شد تعدادی از شرکتها، از ارجاع کار مالیاتی به حسابدار رسمی خودداری کنند….. اما براساس رأی اولیه صادره شعبه دیوان عدالت اداری که براساس شکایت یک مؤدی مالیاتی که شرکتش مورد حسابرسی توسط موسسه حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی قرار گرفته و سپس در اجرای ماده 272 ق.م.م حسابرسی مالیاتی شده و تمام تکالیف قانونی را رعایت کرده و…. ولی اداره مالیاتی به دلیل اعمال بخشنامه مالیاتی، گزارش حسابرسی مالیاتی را نپذیرفه و …. چنین آمده است:

«واحد مالیاتی مکلف بوده وفق مقررات با قبول گزارش حسابرسی [مالیاتی] اقدام به صدور برگ تشخیص کند نه آنکه به هیأت هماهنگی ایجاد شده بدون جایگاه قانونی موارد ابهام خود را اعلام و از آن هیأت کسب نظر کرده و به رویه غیرقانونی، اقدام به رسیدگی و تعیین درآمد مشمول مالیات کند.ماده 272قانون مالیات

این عمل واحد مالیاتی کاملاً برخلاف تبصره یک ماده 272 ق.م.م صورت گرفته است. ثانیاً چنانچه سازمان امور مالیاتی درخصوص حسابرسی شرکت ابهامی داشته یا میل به استفاده از حسابرس دیگری برای رسیدگی داشت. قانونگذار در تبصره 2 ماده 272 ق.م.م به سازمان امور مالیاتی اجازه داده است تا (حسابرسی های مالی و تنظیم گزارش مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی را به حسابداران رسمی یا موسسه حسابرسی واگذار کند، نه آنکه برای عدم قبول گزارش موسسه حسابرسی شرکت، دست به اقدام خلاف واقع و ایجاد هیأت هماهنگی که جایگاه قانونی ندارد، بزند» (قضاوت با شما)
همچنین براساس تبصره ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری چنین الزام شده:
«پس از صدور حکم و قطعیت آن براساس ماده فوق، مرجع محکوم علیه علاوه بر اجرای حکم، مکلف به رعایت مفاد آن در تصمیمات و اقدامات بعدی خود در موارد مشابه است. »

ب) مورد دیگری که در ادارات مالیاتی مطرح است، علی الراس کردن دفاتر مؤدیان و عدم پذیرش VAT نیز توسط سازمان مالیاتی صادر شده است.

موضوع فوق توسط پیشکسوت حرفه به تفصیل در مقاله ای تحت عنوان « معامله با کدفروشان، بهانه ای جدید برای تشخیص علی الراس دفاتر» در روزنامه وزین دنیای اقتصاد بیان شد که علی الراس کردن بر این اساس، غیرقانونی است. براساس شکایت یک مودی مالیاتی که براساس نظر اداره مالیاتی چون با کدفروش معامله کرده علی الراس شده و…. رأی اولیه شعبه دیوان به شرح زیر صادر شده است:ماده 272قانون مالیات

«مودی مالیاتی قبل از اینکه اقدام به خرید کالا کند بدواً از صحت ثبت نام فروشندگان کالا در نظام مالیات بر ارزش افزوده اطمینان حاصل کرده و سپس اقدام به خرید کرده است.
مودی قبل از اینکه کالای مورد نیاز را از مبادی فروش خریداری کند، پس از اخذ گواهی های صادره اداره امور مالیاتی ذیربط مبنی بر ثبت نام فروشندگان کالاها از شرکت و انطباق آن با مراجع صادر کننده، برای اطمینان کامل از درستی آن، مبادرت به خرید کالا کرده است و مالیات بر ارزش افزوده آن را نیز در آن مرحله برابر فاکتور صادره پرداخت کرده است.
در نتیجه عدم قبول اعتبار مالیاتی مودی به دلیل عدم رعایت تکالیف قانونی از سوی فروشندگان کالا، فاقد وجاهت قانونی است و هیأت حل اختلاف مالیاتی نیز بدون در نظر گرفتن موضوع فوق و صرفاً با مدنظر قراردادن دستورالعمل حسابرسی اقدام به صدور رأی کرده است. بنابراین شکایت شرکت شاکی وارد تشخیص و….. »

ماده 272قانون مالیات

(