مطابق ماده 142 ق.م. درآمد کارگاه­های فرش دستباف و صنایع دستی و شرکتهای تعاونی و اتحادیه­های تولیدی مربوطه از پرداخت مالیات معاف است.

مثال – درآمد تولید و فروش فرش دستبافت شرکت صنایع فرش ایران در سال 1386 مبلغ 100.000 ریال و درآمد حاصل از خرید و فروش فرش 200.000 ریال و کل هزینه­های دوره مالی 240.000 ریال مالیات متعلق برابر ……….. ریال است. (آزمون حسابدار رسمی سال 86)

الف) صفر                ب) 10.000              ج) 15.000               د) 25.000

گزینه ب صحیح می­باشد. برابر ماده 142 ق.م.م درآمد کارگاه­های فرش دستباف و صنایع دستی و شرکت­های تعاونی و اتحادیه­های تولیدی مربوطه از پرداخت مالیات معاف است. خرید و فروش آن مشمول مالیات می­باشد. برای محاسبه مالیات بایستی هزینه سهم درآمد غیرمعاف محاسبه و سپس مالیات محاسبه گردد

ط- مطابق ماده 143 ق.م.م معادل ده درصد از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس­های کالایی پذیرفته شده و به فروش می­رسد و ده درصد از مالیات بر درآمد شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بورس­های داخلی یا خارجی پذیرفته می­شود و پنج درصد از مالیات بر درآمد شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می­شود، از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکتهای پذیرفته شده در این بورس­ها یا بازارها حذف نشده­اند با تأیید سازمان بخشوده می­شود. شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بورس­های داخلی یا خارجی یا بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان حداقل بیست درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل دو برابر معافیتهای فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می­شوند.

نکته –سهام شناور آزاد بخشی از سهام شرکت است که دارندگان آن همواره آماده عرضه و فروش آن سهام می­باشند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت  مشارکت نمایند.

ی- برابر تبصره 6 ماده 105 ق.م.م درآمد مشمول مالیات ابرازی شرکتها و اتحادیه­های تعاونی متعارف و شرکتهای تعاونی سهامی عام مشمول بیست و پنج درصد (25%) تخفیف از نرخ موضوع ماده 105 ق.م.م بیست و پنج درصد می­باشد.

مثال –شرکت تعاونی تولیدی متعارف، در اظهارنامه مالیاتی سال 1391 درآمد مشمول مالیات خود را سیصد میلیون ریال (300.000.000 ریال) ثبت و اعلام نموده اما اداره امور مالیاتی درآمد مشمول مالیات شرکت را سیصد و هشتاد میلیون ریال (380.000.000ریال) محاسبه و تعیین نموده است. مالیات تعیین شده توسط اداره امور مالیاتی عبارتست از:

اختلاف سود ابرازی و تشخیصی               80.000.000 = 300.000.000 – 380.000.000

مالیات ابرازی بعد از اعمال معافیت             56.250.00 = 75% × 25% × 300.000.000

مالیات اختلاف تشیخصی و ابرازی                       20.000.000 = 25% × 80.000.000

مجموع                                                          76.250.000 = 20.000.000 + 56.250.000

ک- تجدید ارزیابی