چکیده عملیات حسابرسی

فرایند اجرای حسابرسی را می­توان به نُه مرحله، به شرح نمودگر 1-4، تقسیم کرد.

مرحله (1): گزینش هر مورد حسابرسی

اصطلاح «هر مورد حسابرسی» به آن بخش از واحد اقتصادی گفته می­شود که مورد حسابرسی قرار می­گیرد. هر مورد حسابرسی ممکن است واحد فرعی، عملیات یا برنامه باشد. این اصطلاح همچنین ممکن است به یک فرایند، فعالیت یا شرایط خاص، اشاره داشته باشد.

فرایند اجرای حسابرسی با گزینش یک مورد حسابرسی شروع می­شود. حسابرسان ممکن است هر یک از موارد حسابرسی ممکن است توسط افراد دیگری در سازمان غیر از حسابرسان انجام شود. بنابراین گزینش یک مورد حسابرسی ممکن است بدان اندازه که به نظر می­رسد یک کار یکنواخت نباشد.

در فصلهای گذشته خاطر نشان کردیم که در گزینش هر مورد حسابرسی خطر باید کانون توجه باشد. همان گونه که در فصل 1 آمد خطر عبارت است از حاصلضرب مبلغ زیان احتمالی برحسب واحد پول در احتمال رخ دادن زیان یعنی R = Pr (E) گرچه تمام واحدهای حسابرسی برای محاسبه میزان خطر از این معادله ریاضی استفاده  نمی­کنند اما معنا و مفهوم خطر است که فرایند گزینش را تعیین می­کند. همان گونه که پیشتر توضیح دادیم تعیین میزان دقیق زیان ناشی از خطر بسیار دشوار و گاه حتی غیر ممکن است همچنین محاسبه دقیق احتمال رخ دادن زیان نیز دشوار است. به عبارت دیگر حسابرسان و مدیران حتی در مواردی که به برآورد ذهنی خطر می­پردازند این دو عامل را مورد توجه قرار می­دهند و هر چه شرایط پرخطرتر باشد بیشتر به توجه مدیریت نیاز دارد.

روشهای گزینش هر مورد حسابرسی بطور کلی برای گزینش هر مورد حسابرسی سه روش به شرح زیر وجود دارد:

انتخاب منظم و سیستماتیک. در این روش واحدهای حسابرسی داخلی فهرستی از موارد را تنظیم می­کنند که باید طی یک سال مالی حسابرسی شوند. این فهرست اصولاً براساس میزان خطر تنظیم می­شود. مواردی که به نظر می­رسد دارای خطر بیشتری می­باشند در اولویت قرار می­گیرند و پس از ان که مدیریت حسابرسی داخلی از توجه کافی به موارد پرخطرتر اطمینان یافت به مواردی پرداخته می­شود که از سطح پایین­تری از خطر برخوردارند.

در پاسخ به این سوال که پس چرا برای گزینش موارد حسابرسی از راه­های دیگری نیز استفاده می­شود باید گفت چنانچه همه فعالیتهای واحد اقتصادی براساس برنامه انجام شود گزینش به روش منظم و سیستماتیک مناسبترین روش به شمار می­رود اما فعالیتهای واحد اقتصادی همیشه مطابق برنامه انجام نمی­شود و به همین دلیل گزینش موارد حسابرسی با استفاده از روشهای دیگر انجام می­گیرد