طبقه بندی حسابها
حسابهایی که در موسسات مختلف ، مورد استفاده قرار می گیرند ، بر مبنای نوع فعالیت موسسه ، بزرگی و کوچکی آن ، نوع اطلاعات جزء به جزئی که مدیران و سایر استفاده کنندگان از نتایج حاصل از سیستم حسابداری نیاز دارند و … متفاوتند .
طبقه بندی حسابها
به طور کلی ، حسابهای مختلفی را که در یک موسسه ، ممکن است مورد استفاده قرار گیرد ، می توان به پنج گروه تقسیم نمود :
1⃣گروه حسابهای دارائی از قبیل : وجوه نقد ، حسابهای دریافتنی ، اسناد دریافتنی ، موجودی کالا و …
2⃣گروه حسابهای بدهی از قبیل : حسابهای پرداختنی ، اسناد پرداختنی ، حقوق پرداختنی ، وام و …
3⃣گروه حسابهای مربوط به حقوق صاحبان سرمایه از قبیل : حساب سرمایه و حساب برداشت
4⃣گروه حسابهای درآمد از قبیل : درآمد حاصل از فروش کالا و یا خدمات ، درآمد اجاره و …
5⃣گروه حسابهای هزینه از قبیل : هزینه حقوق ، هزینه آگهی ، هزینه اجاره و ….
البته حسابهای مختلف یک موسسه را از طرق زیر نیز می توان طبقه بندی نمود :
طبقه بندی حسابها
طبقه بندی حسابها به حسابهای حقیقی و اسمی
حسابهای حقیقی شامل حسابهای دارایی ، بدهی و حقوق صاحبان سرمایه می باشد . حسابهای اسمی ، شامل حسابهای درآمد و هزینه است که در تهیه صورت سود و زیان مورد استفاده قرار می گیرد در نتیجه می تواند ، به عنوان حسابهای فرعی حقوق صاحبان سرمایه به حساب آید .
طبقه بندی حسابها به حسابهای دائمی و موقتی
حسابهای دائمی که مانده آنها از یک دوره مالی به دوره مالی بعد انتقال می یابد مانند حسابهای دارایی ، بدهی و حقوق صاحبان سرمایه و حسابهای موقتی که در پایان دوره مالی بسته میشوند مانند حسابهای درآمد و هزینه .
طبقه بندی حسابها به حسابهای حقیقی ، شخصی و اسمی
حسابهای حقیقی شامل حسابهای دارایی ( به استثنای حسابهای دریافتنی ) . حسابهای شخصی شامل حسابهای دریافتنی ، حسابهای پرداختنی و حساب سرمایه و حسابهای اسمی که همان حسابهای موقتی و مربوط به حسابهای درآمد و هزینه می باشند .
✅صدور سند اصلاحی بهتر است یا اصلاح سند حسابداری؟
“انسان جایز الخطاست” این عبارتی است که گاهی اوقات در صورت بروز اشتباه بیان میشود و نشان دهنده اجنتاب ناپذیر بودن اشتباه انسانی است. این موضوع در مورد شغل حسابداری که با اعداد و رقم سر و کار دارد و گاهی اوقات باید تصمیمات مهمی گرفته شود هم کاربرد دارد هر چند باید تمام تلاش حسابداران و گروه مالی بر جلوگیری از بروز اشتباه باشد. من در این مقاله قصد دارم با در نظر گرفتن این موضوع، بهترین روش اصلاح اشتباهات را برای شما توضیح دهم. البته در این مقاله صدور سند اصلاحی را توضیح نمیدهم بلکه روشی را که بهتر است استفاده شود توضیح میدهم.
طبقه بندی حسابها
روشهای اصلاح سند حسابداری:
۱- اصلاح سند حسابداری اشتباه به صورت مستقیم:
در این حالت پس از مشخص شدن سند حسابداری که اشتباه ثبت شده است موارد اشتباه در همان سند اصلاح می شود. فرض کنید سند شماره ۱۲۱ که به تاریخ ۱۳۹۷/۰۵/۰۱ صادر شده است به شکل زیر ثبت شده است:
حسابهای دریافتنی تجاری بد ۱۱۰٫۰۰۰٫۰۰۰
فروش بس ۱۱۰٫۰۰۰٫۰۰۰
پس از بررسی مشخص شد مبلغ فروش ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال کمتر ثبت شده است. در روش اصلاح مستقیم، سند به صورت زیر اصلاح میشود:
حسابهای دریافتنی تجاری بد ۱۱۱٫۰۰۰٫۰۰۰
فروش بس ۱۱۱٫۰۰۰٫۰۰۰
۲- صدور سند اصلاحی بدون تغییر سند اصلی:
در این حالت مورد اشتباه با صدور سند جدید اصلاح میشود و تغییری در سند ایجاد نمیشود.با فرض اینکه اشتباه گفته شده در مثال بالا در تاریخ ۱۳۹۷/۰۵/۱۷ مشخص شده باشد در همان تاریخ سند زیر صادر میشود:
حسابهای دریافتنی تجاری بد ۱٫۰۰۰٫۰۰۰
فروش بس ۱٫۰۰۰٫۰۰۰
بابت اصلاح سند شماره ۱۲۱ تاریخ ۱۳۹۷/۰۵/۰۱
سند اصلاحی
کدام روش اصلاح سند حسابداری بهتر است؟
برای پاسخ به این سوال مزایا و معایب اصلی هر یک از روشها گفته میشود تا شما بتوانید با در نظر گرفتن این مزایا و معایب بهترین روش را برای مجموعه خود انتخاب کنبد تا کمترین عواقب را داشته باشد:
مزایا و معایب اصلاح سند حسابداری به صورت مستقیم:
از روش اصلاح مستقیم در واحدهایی استفاده میشود که نرم افزار حسابداری آنها امکان اصلاح سند حسابداری در تاریخهای بعد از ثبت را دارد و محدودیتی از این نظر ایجاد نشده است. همچنین حسابها در این نوع واحدها معمولا به صورت روزانه و یا در زمانهای کوتاه بررسی نمیشوند. مزیت این روش راحت بودن اصلاح اشتباه است و به راحتی میتوان اثر اشتباه را از بین برد. ایراد عمده این روش امکان تغییر حسابها و سو استفاده است. ایراد دیگر این روش تغییر ارقام گزارشات تهیه شده در تاریخ اصلاح اشتباه است. مثلا اگر در مثال بالا گزارشی را در تاریخ ابتدای مرداد تهیه کرده باشید و بعد از اصلاح سند هم همان گزارش را تهیه کنید با ارقام متفاوتی مواجه خواهید شد.
طبقه بندی حسابها
در صورتی که تعداد اصلاحات زیاد باشد پیدا کردن علت اختلاف بین گزارشات سخت خواهد بود. همچنین اگر از گزارشات برای صورتجلسات رسمی و یا صورتهای مالی استفاده شده باشد ارقام متفاوت میتواند برای بخش مالی وجهه نامناسبی ایجاد کند و اعتماد به صورتهای مالی را نیز کاهش دهد . به دلیل اینکه همیشه امکان اصلاح سند وجود دارد کاربر با دقت کمتری اسناد را صادر میکند. عدم رعایت استانداردهای حسابداری هم از معایب این روش است.