حسابرسی منابع طبیعی
در حسابرسی شرکتهایی که داراییهای تهیشونده (کان، ذخایر نفت و گاز، جنگل و سایر منابع طبیعی) دارند، حسابرسان از همان الگوی ارزیابی هزینه استهلاک و استهلاک انباشته (به شرح بالا) پیروی میکنند. حسابرسان، یکنواختی ثبت تهی شدن و انطباق آن با اصول پذیرفته شده حسابداری را تعیین میکنند و صحت ریاضی محاسبات انجام شده را توسط صاحبکار، آزموم مینمایند.حسابرسی منابع طبیعی
تهی شدن (استهلاک) جنگل معمولاً براساس مقادیر عینی که از طریق دید زدن[1] به دست میآید، مقادیر تعیین میشود (دید زدن یعنی بازدید قطعهای از جنگل به منظور برآورد چوب کل جنگل). تعیین مقادیر عینی کانها و ذخایر نفت و گاز به منظور مبنای تهی شدن، به مراتب دشوارتر است. در این گونه موارد، حسابرسان برای تعیین منطقی بودن کلی نرخهای تهی شدن چنین منابعی معمولاً به نظرات کارشناسانی چون مهندسان معدن و زمینشناسان اتکا میکنند. در چنین شرایطی، حسابرسان باید مقررات استاندارد حسابرسی شماره 11، استفاده از کارشناس (که در فصل 7 بحث شد) را رعایت نمایند.
حسابرسی منابع طبیعی
چنانچه وزن دقیق ذخیره سنگ معدن موجود در یک معدن بتواند از پیش تعیین شود، هزینه تهی شدن معدن بر حسب هر تن سنگ استخراج شده میتواند از تقسیم هزینههای معدن بر مقدار کل سنگ قابل استخراج، تعیین گردد. در عمل، میزان ذخیره یک معدن تنها میتواند برآورد شود و برآوردها میتواند با پیشرفت عملیات استخراج، مستلزم تجدیدنظرهای قابل ملاحظهای قرار گیرد.
حسابرسی منابع طبیعی
مالکیت و بهای تمام شده معادن را حسابرسان با رسیدگی به اسناد مالکیت، قراردادهای اجاره، قبوض مالیاتی، اسناد، مدارک پرداخت و سایر مدارک به همان طریقی اثبات میکنند که اموال، ماشینآلات و تجهیزات یک شرکت تولیدی یا بازرگانی را اثبات مینمایند. مخارج اکتشاف و توسعه معدن تا زمان بهرهبرداری اقتصادی از آن به طور معمول به حساب دارایی منظور میشود. مخارج رخ داده پس از تاریخ شروع بهرهبرداری، عموماً به عنوان هزینه دوره تلقی میگردد.حسابرسی منابع طبیعی
هزینه حفاری چاههای نفت، به شرط رسیدن به نفت، به حساب دارایی برده میشود. طبق این سیاست «تلاشهای موفق»، مخارج حفاری چاههایی که به نفت نمیرسد، بیدرنگ به حساب هزینه منظور میگردد؛ اما، برخی از شرکتهای کوچکتر با پیروی از رویههای هزینهیابی کامل به عنوان یک راهکار دیگر، تمام هزینههای حفاری را به حساب دارایی منظور و در طول سال آتی، مستهلک میکنند
[1] – Cruising