ارزيابي كار واحد حسابرسي داخلي

استاندارد حسابرسي ۶۱۰
ارزيابي كار واحد حسابرسي داخلي

دامنه رسيدگي و هدفها ي واحد حسابرسي داخلي 56 – رابطه بين واحد حسابرسي داخلي و حسابرس مستقل 89 – شناخت و ارزياب ي مقدماتي واحد حسابرسي داخلي 1314 – زمان بندي برقراري ارتباط و هماهنگ ي با واحد حسابرسي داخل ي 1516 – ارزيابي و آزمون كار واحد حسابرسي داخلي 19
تاريخ اجرا 20
اين استاندارد بايد همراه با استاندارد حسابرسي 200 ”هدف و اصول كلي حسابرسيصورتهاي مالي“ مطالعه شود.

1 . هدف اين استاندارد، ارائه استانداردها و راهنما ييهاي لاز م به حسابرسان مستقل درباره
ارزيابي كار واحد حسابرسي  است . اين استاندارد، در مواردي كه كاركنان واحد
حسابرسي داخلي ، حسابرس مستقل را در اجراي روشهاي حسابرسي ياري مي دهند،
كاربرد ندارد . روشهاي مندرج در اين استاندارد تنها بايد دربار ه آن گروه از فعاليتهاي
واحد حسابرسي داخلي بكار رود كه به حسابرسي صورتهاي مالي مربوط مي شود.
2 . حسابرس مستقل بايد فعاليتها ي واحد حسابرس ي داخل ي و اثر آ ن را بر روشها ي
حسابرسي مستقل ، ارزيابي كند.3 . حسابرسي داخلي يعني و ظيفه ارزيابي كه در داخل واحد مورد رسيدگ ي و توس طكاركنان آن به منظور ارائ ه خدمت به آن واحد به وجود مي آيد و يكي از اركان اصليمحيط كنترلي محسوب مي شود . ارزيابي و بررس ي كفايت و اثربخش ي سيستمهايحسابداري و كنترل داخلي ، از جمله وظايف اصلي واحد حسابرس ي داخلي است .4 . گرچه حسابرس مستقل به تنهايي مسئول ارائه نظر درباره صورتهاي مالي و تعيي ن نوع وماهيت ، زمان بندي اجرا و حدود روشهاي حسابرسي است . اما، بخشهاي معيني از كارواحد حسابرسي داخلي مي تواند مورد استفاده حسابر س مستقل نيز قرار گيرد.دامنه رسيدگي و هدفهاي واحد حسابرس ي داخلي
5 . دامنه رسيدگي و هدفها ي واحد حسابرسي داخلي ، بسته به اندازه و ساختار واحد مورد
رسيدگي و نيازهاي مديريت آن ، بسيار متفاوت است . بطور معمول ، فعاليتها ي واحد
حسابرسي داخلي شامل يك يا چند مورد مندرج در صفحه بعد است :
استاندارد حسابرسي ۶۱۰
ارزيابي كار واحد حسابرسي
444
بررسي سيستمهاي حسابداري و كنترل داخلي . استقرار سيستمهاي حسابداري و كنترل •
داخلي مناسب يكي از مسئوليتهاي مديريت است كه به نظارت و كنترل صحيح و
مستمر نياز دارد . مديريت واحد مورد رس يدگي معمولا وظيف ة بررسي اين سيستمها،
نظارت و كنترل اجراي آنها و ارائه پيشنهادهاي اصلاحي را مشخصا ب ه عهده واحد
حسابرسي داخلي مي گذارد .
رسيدگي به گزارشهاي مالي و عمليات ي . اين رسيدگي مي تواند بررس ي مباني بكار •
گرفته شده براي شناسايي ، اندازه گيري ، طبق ه بندي و گزار ش چنين اطلاعاتي و
همچنين ، انجام رسيدگي ويژه (شامل آزمون گسترده معاملات و مانده حسابها و
روشها) درباره هر ي ك از اقلا م و يا عمليات خاص را دربر گيرد .
بررسي صرفه اقتصادي ، كارآيي و اثربخشي عمليات واحد اق تصادي ، شامل كنترلهاي •
غيرمالي واحد مزبور.
بررسي رعايت قوانين ، مقررات و ساير الزامات برون سازماني و سياستها، •
دستورالعملهاي مديريت و ساير الزامات درون سازماني .رابطه بين واحد حسابرسي داخلي و حسابرس مستقل6 . حدود وظايف واحد حسابرسي داخلي را مديريت تعيي ن مي كند و هدفها ي آن از هدفها يحسابرس مستقل كه براي ارائه نظر مستقل نسبت به صورتهاي مالي منصوب مي شود،متفاوت است . هدفهاي واحد حسابرسي داخلي به تناسب نيازهاي مديريت ، تغيير مي كند؛درحالي كه ، هد ف اصلي حسا برس مستقل ، حصول اطمينان از نبود هرگون ه تحريف بااهميت در صورتهاي مالي است .استاندارد حسابرسي ۶۱۰ارزيابي كار واحد حسابرسي4457 . از آنجاكه برخي از ابزارهاي دستيابي به هدفهاي مورد نظر حسابرس مستقل و حسابرس
داخلي يكسان است ، پاره اي از كارهاي واحد حسابرسي داخلي مي تواند در تعيين ن وع و
ماهيت ، زمان بندي اجرا و حدود روشها ي حسابرسيِ حسابر س مستقل مفيد واقع شود.
8 . واحد حسابرسي جزيي از واحد اقتصادي است . واحد حسابرسي داخلي هرچه
مستقل و بيطر ف باشد باز هم نمي تواند به اندازه حسابر س مستقل به هنگام اظهارنظر
نسبت به صورتهاي مالي ، استقلال داشته باشد . مسئوليت اظهارنظر حسابرسي ، تنها با
حسابرس مستقل است و با هر ميزان استفاده از نتايج كار واحد حسابرس ي داخلي ، هرگز از
اين مسئوليت كاسته نمي شود. درهر صورت ، مسئوليت هرگونه قضاوت مربوط به
حسابرسي صورتهاي مالي با حسابرس مستقل است .
شناخت و ارزيابي مقدماتي واحد حسابرسي داخلي
9 . حسابرس مستقل بايد چنا ن شناختي از فعاليتها ي واحد حسابرسي داخلي بدست آورد كه
براي كمك به برنامه ريزي حسابرسي و تدوي ن رهيافت (طرح كل ي ) موثر حس ا برسي ،
كافي باشد.
10 . وجود يك واحد حسابرسي  موثر معمولا سب ب تعديل نوع و ماهيت و زمان بندي
اجراي روشهاي حسابرسي و كاهش حدود روشهاي مورد اجرا ي حسابرس مستقل
مي شود، اما هرگز نمي تواند به طور كامل جايگزين آنها شود . گاه ، حسابر س مستقل پس از
ارزيابي واحد حسابرسي داخلي به اين نتيجه مي رسد كه وجود آن ،هيچ تاثيري بر روشهاي
حسابرسي مستقل ندارد.11 . حسابرس مستقل در جريا ن برنامه ريزي حسابرسي بايد از كار واحد حسابرس ي داخل يدر زمينه هاي خاصي كه ظاهرا ب ه حسابرسي مستقل صورتهاي مالي مربوط مي شود، يكارزيابي مقدماتي به عمل آورد.استاندارد حسابرسي ۶۱۰ارزيابي كار واحد حسابرسي44612 . ارزيابي مقدماتي حسابرس مستقل از هدفها، فعاليت و طرز كار واحد حسابرس ي داخلي ،قضاوت وي را نسبت به هرگونه استفاده احتمالي از كار حسابرسي داخلي در جهتتعديل نوع وماهيت ، زمان بندي اجرا و حدود روشهاي حسابرسي مستقل ، تحت تاثير قرارمي دهد.13 . معيارهاي با اهميت در كسب شناخت و ارزيابي مقدمات ي از واحد حسابرسي داخلي
عبارتند از:
الف – جايگاه سازماني جايگاه خاص واحد حسابرسي از لحا ظ سازماني و تاثيري
كه اين جايگاه بر بيطرفي حسابرسي داخلي دارد . بهترين حالت آن است كه واحد
حسابرسي داخلي به بالاترين رده مديريت واحد اقتصادي گزارش كند و هيچگون ه
مسئوليت اجرايي نداشته باشد . هرگونه محدودي ت تحميلي مديريت بر واحد
حسابرسي داخلي بايد به دقت ارزيابي شود . حسابرس  به ويژه بايد در
برقراري ارتباط با حسابر س مستقل آزادي عمل داشته باشد .
ب – حدود وظايف نوع و ماهيت و حدود وظايف محول به واحد حسابرسي داخلي .
حسابرس مستقل همچنين بايد اِعما ل اصلاحات پيشنهادي واحد حسابرسي
توسط مديريت و چگونگ ي مستند سازي آن را ارزيابي كند .
پ – صلاحيت حرفه اي حصول اطمينان از انجا م شدن حسابرسي  توسط افرادي
كه آموزش فني و حرفه اي و كاردان ي كافي به عنوان حسابرس داخلي را دارند .
براي مثال ، حسابر س مستقل مي تواند ضوابط و مقررات استخدامي و آموزشي
كاركنان واحد حسابرسي داخلي و تجارب و صلاحي ت حرفه اي آنان را ارزيابي
كند.
ت – مراقبتهاي حرفه اي حصول اطمينان از برنامه ريزي ، نظارت و سرپرستي ، بررسي و
مستندسازي درست و مناسب كار واحد حسابرسي داخلي . وجود دستورالعملها ي
استاندارد حسابرسي ۶۱۰
ارزيابي كار واحد حسابرسي
447
حسابرسي ، برنامه هاي كار و ك اربرگهاي حسابرسي كافي و مناسب بايد مورد توجه
قرار گيرد .
زمان بندي برقراري ارتباط و هماهنگي با واحد حسابرسي داخل ي
14 . حسابرس مستقل هنگام برنامه ريزي براي استفاده از نتايج كار واحد حسابرس ي داخلي بايدبرنامه پيش بيني شده واحد حسا برسي داخلي را براي دوره مورد نظر ارزيابي و در اولينفرصت ممكن درباره آن مذاكره كند . هنگامي كه قرار اس ت نتايج كار واحد حسابرس يداخلي به عنوان يك عامل تعيين كننده نوع و ماهيت ، زمان بندي اجرا و حدود روشها يحسابرسي مستقل محسوب شود ، بهتر است زمان بندي اجراي كارها، حدود رسيدگيهاي يكه بايد انجام شود، ميزا ن آزمونها و روشها ي پيشنهاد ي براي انتخاب نمونه ها، مستندسازيكارهاي انجام شده و روشهاي بررسي و گزارشگر ي، ازپيش مورد توافق قرار گيرد .
15 . برقراري ارتباط با واحد ح سابرسي داخلي هنگامي موثرتر است كه طي دوره حسابرسي با
فواصل زماني مناسب ، نشستهايي با اين واحد صورت گيرد . حسابرس مستقل بايد ه م در
جريان گزارشهاي واحد حسابرسي  قرار گيرد و ه م به آنها دسترسي داشته باشد و
از هر موضوع با اهميت مو رد توج ه حسابرس داخلي ك ه ممكن است بر كار حسابر س
مستقل اثر گذارد، آگاه شود . به همين ترتيب ، حسابرس مستقل نيز واحد حسابرس ي
داخلي را از موضوعات با اهميتي كه ممكن است بر كار واحد حسابرس ي داخلي تاثير
گذارد، آگاه مي كند .
ارزيابي و آزمون كار واحد حسابرسي داخلي
16 . هنگامي كه حسابرس مستقل مي خواهد از نتاي ج برخ ي كارهاي واحد حسابرس ي داخلي
استفاده كند بايد اي ن كارها را از لحا ظ كفايت آنها برا ي دستيابي به هدفهاي حسابرس ي
مستقل ، مورد ارزيابي و آزمون قرار دهد .
17 . ارزيابي نتايج هر كار بخصوص واحد حسابرسي  ، مستلزم ارزيابي كفايت دامنه آن
كار و برنامه هاي مربوط و توج ه به اين مطلب است كه مطلوبيت مشخص شده در مرحل ه
استاندارد حسابرسي ۶۱۰
ارزيابي كار واحد حسابرسي
448
ارزيابي مقدماتي از واحد حسابرسي  تا چه اندازه هنوز اعتبار دارد . اين ارزيابي
مي تواند با توج ه به هر ي ك از موارد زير صورت گيرد:
الف – كار توسط افرادي انجام شده است كه آموزش حرفه اي كاف ي و كارداني لازم را به
عنوان حسابرسان داخلي دارند و كار همكارا ن حسابر س داخلي نيز به گونه اي
مناسب ، نظارت و سرپرستي ، بررسي و مستند شد ه است .
ب – شواهد حسابرسي كافي و قابل قبول به ميزاني گردآوري شده است كه بتواند
مبنايي منطقي براي نتيجه گيريها فراهم كند.
پ – نتايج بدست آمده ، با شرايط موجود هماهنگي دارد و گزارشهاي ارائه شده با نتايج
حاصل از انجام كار، سازگار است .
ت – موارد استثنا يا موضوعات غيرعادي كه توسط واحد حسابرس ي داخلي كشف
شده ، به گونه اي مناسب برطرف شده است .
18 . نوع و ماهيت ، زمان بندي اجرا وحدود آزمون هر كار بخصوص واحد حسابرسي داخلي را
قضاوت حسابرس مستقل درباره برآورد خطر و اهميت ، ارزياب ي مقدماتي از واحد
حسابرسي داخلي و ارزياب ي آن كار بخصوص تعيين م ي كند. اين گون ه آزمونها مي تواند
رسيدگي به اقلامي كه قبلا توسط واحد حسابرسي داخلي مورد رسيدگ ي قرار گرفته است ،
رسيدگي به ساير اقلام مشابه و مشاهده اجراي روشهاي حسابرسي داخلي راشامل شود.
19 . حسابرس مستقل بايد نتايج حاصل از ارزياب ي و آزمو ن هر كار بخصو ص واحد حسابرس ي
داخلي را در كاربرگهاي حسابرسي درج كند.
تاريخ اجرا
20 . اين استاندارد براي حسابرسي صورتهاي مالي كه دور ه مالي آن از اول فروردين 1378 و
پس از آن مي باشد، لاز مالاجراست .__