استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
فهرست مندرجات
شماره بند
(1) – ( پيشگفتار ( 8
استاندارد حسابداري شماره 12 ” افشاي اطلاعات اشخاص وابسته“
• هدف 1
2 – • دامنه كاربرد 5
• تعاريف 6
7 – • هدف از افشاي اطلاعات اشخاص وابسته 12
13 – • افشا 24
• تاريخ اجرا 25
• مطابقت با استانداردهاي بين المللي حسابداري 26
• پيوست : مباني نتيجه گيري
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
پيشگفتار
1386/4/ 1) استاندارد حسابداري شماره 12 با عنوان افشاي اطلاعات اشخاص وابسته كه در تاريخ 30 )
وسط مجمع عمومي سازمان حسابرسي تصويب شده است، جايگزين استاندارد حسابداري
شماره 12 قبلي مي شود و الزامات آن در مورد صورتهاي مالي كه دوره مالي آنها از تاريخ
1386/1/1 و بعد از آن شروع مي شود لازم الاجراست.
تغييرات اصلي
دامنه كاربرد
2) واحدهاي تجاري تحت كنترل دولت كه اوراق سهام يا اوراق مشاركت آنها به عموم )
عرضه شده يا در جريان عرضه عمومي مي باشد، درخصوص معاملات با ساير واحدهاي
تجاري كه مستقيماً و نه از طريق واحد تجاري گزارشگر تحت كنترل دولت مي باشد در
دامنه كاربرد اين استاندارد قرار گرفته است.
تعاريف
3) تعريف ” شخص وابسته “ با افزودن موارد زير بسط داده شده است: )
• اشخاص داراي كنترل مشترك بر واحد تجاري،
• مشاركتهاي خاصي كه واحد تجاري در آن شريك خاص است، و
• طرح بازنشستگي خاص كاركنان واحد تجاري، يا طرح بازنشستگي خاص كاركنان
اشخاص وابسته به آن و همچنين واحدهاي تجاري تحت كنترل اين گونه طرحها.
4) در اين استاندارد اصطلاح ” مديران اصلي“ تعريف شده است. )
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
هدف از افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
5) مباحث مربوط به نحوه تعيين قيمت در معاملات با اشخاص وابسته و نيز موارد افشاي )
مربوط به آن، حذف شده است؛ زيرا اين استاندارد براي اندازه گيري معاملات با اشخاص
وابسته بكار نمي رود.
6) در استاندارد تصريح شده است كه د و شريك خاص تنها بواسطه داشتن كنترل مشترك )
بر يك مشاركت خاص، اشخاص وابسته نيستند.
افشا
7) استاندارد، الزامات افشا در باره موارد زير را تصريح كرده است: )
• مانده حسابهاي فيمابين با اشخاص وابسته، دوره تسويه و نرخ سود تضمين شده،
تضمين هاي مربوط و ماهيت مابه ازاي تسويه.
• جزئيات هرگونه تضمين ارائه شده يا دريافت شده، و
• تسويه بدهيها از طرف واحد تجاري يا توسط واحد تجاري ازطرف شخص ديگر.
8) ساير الزامات جديد افشا به شرح زير است: )
• افشاي اينكه شرايط معاملات با اشخاص وابسته با شرايط حاكم بر ساير معاملات
انجام شده در روال عادي داد و ستدهاي واحد تجاري (معاملات حقيقي ) يكسان
است، در مواردي كه اين امر قابل اثبات باشد.
• هزينه مطالبات سوخت شده و مشكوك الوصول ناشي از معاملات با اشخاص وابسته.
• مبلغ معاملات، و مبالغ پرداختني به اشخاص وابسته و مبالغ دريافتني از آنان به تفكيك
طبقات مشخص.
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
• نام واحد تجاري اصلي و كنترل كننده نهايي، چنانچه متفاوت باشد ، و در صورت عدم
تهيه صورتهاي مالي براي استفاده عمومي توسط واحدهاي مزبور، نام واحد تجاري
اصلي بعدي كه اين كار را انجام مي دهد.
• موارد افتراق با اهميت بين شرايط حاكم بر معاملات با اشخاص وابسته با شرايط حاكم
بر ساير معاملات انجام شده در روال عادي داد و ستدهاي واحد تجاري.
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
اين استاندارد بايد باتوجه به ” مقدمه اي بر استانداردهاي حسابداري“ مطالعه و
بكار گرفته شود.
هدف
1 . هدف اين استاندارد، تعيين الزامات افشا در صورتهاي مالي واحد تجاري بر اي جلب نظر
استفاده كنندگان به اين امر است كه وضعيت مالي ، عملكرد مالي و انعطاف پ ذيري مالي
واحد تجاري ممكن است تحت تأثير وجود اشخاص وابسته، و معاملات و مانده حسابهاي
فيمابين قرار گرفته باشد.
دامنه كاربرد
2 . اين استاندارد بايد در موارد زير بكار گرفته شود:
الف. تشخيص روابط و معاملات با اشخاص وابسته،
ب . تشخيص مانده حسابهاي فيمابين واحد تجاري و اشخاص وابسته آن،
ج . تشخيص شرايطي كه افشاي موارد مندرج در بندهاي ” الف“ و ” ب“ الزامي مي شود، و
د . تعيين افشاي لازم درباره موارد مندرج در بندهاي ” الف“ و ” ب“.
3 . واحدهاي تجاري تحت كنترل دولت، درخصوص معاملات با ساير واحدهاي تجاري كه مستقيما و نه ا ز طريق واحد تجاري گزارشگر تحت كنترل دولت م ي باشن د، در دامنه كاربرد اين
استاندارد قرار نم ي گيرد، مگر اينك ه اوراق سهام يا اوراق مشاركت واحد تجاري گزارشگر
به عموم عرضه شده يا در جريان عرضه عمومي باشد.
4 . طبق اين استاندارد ، معاملات با اشخاص وابسته و مانده حسابهاي فيمابين بايد در صورتهاي
مالي كليه واحدهاي تجاري ازجمله صورتهاي مالي جداگانه واحد تجاري اصلي، شريك خاص
20 و 23 ارا ئه مي شود افشا ، يا سرمايه گذار كه طبق استانداردهاي حسابداري شماره 18
گردد.
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
5 . در صورتهاي مالي يك واحد تجاري، معاملات با اشخاص وابسته و مانده حسابهاي فيمابين
با ساير واحدهاي تجاري گروه افشا مي شود . در صورتهاي مالي تلفيقي ، معاملات با
اشخاص وابسته درون گروهي و مانده حسابهاي درون گروهي حذف مي گردد.
تعاريف
6 . اصطلاحات ذيل در اين استاندارد با معاني مشخص زير بكار رفته است :
• شخص وابسته : يك شخص در صورتي وابسته به واحد تجاري است كه :
الف. به طور مستقيم، يا غيرمستقيم از طريق يك يا چند واسطه :
1 . واحد تجاري را كنترل كند، يا توسط واحد تجاري كنترل شود، يا با آن تحت كنترل
واحد قرار داشته باشد (شامل واحدهاي تجاري اصلي، واحدهاي تجاري فرع ي و
واحدهاي تجاري فرعي هم گروه) ،
2 . در واحد تجاري نفوذ قابل ملاحظه داشته باشد، يا
3 . بر واحد تجاري كنترل مشترك داشته باشد .
ب . واحد تجاري وابسته آن واحد باشد (طبق تعريف استاندارد حساب داري شماره 20
با عنوان ” حسابداري سرمايه گذاري در واحدهاي تجاري وابسته“ ) ،
ج . مشاركت خاص آن واحد باشد (طبق تعريف استاندارد حسابداري شماره 23 با عنوان
” حسابداري مشاركتهاي خاص“) ،
د . از مديران اصلي واحد تجاري يا واحد تجاري اصلي آن باشد،
ه . خويشاوند نزديك اشخاص اشاره شده در بندهاي ” الف“ يا ” د“ باشد،
و . توسط اشخاص اشاره شده در بندهاي ” د“ يا ” ه “ كنترل م ي شود، تحت كنترل
مشترك يا نفوذ قابل ملاحظه آنان است و يا اينكه سهم قابل ملاحظه اي از حق رأي آن
به طور مستقيم يا غيرمستقيم در اختيار ايشان باشد، و
ز . طرح بازنشستگي خاص كاركنان واحد تجاري يا طرح بازنشستگي خاص كاركنان
اشخاص وابسته به آن و همچنين واحدهاي تجاري تحت كنترل اي ن گون ه طرحها
باشد.
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
• معامله با شخص وابسته : انتقال منابع، خدمات يا تعهدات بين اشخاص وابسته صر ف نظ ر از
مطالبه يا عدم مطالبه بهاي آن است.
• خويشاوندان نزديك : خويشاوند نسبي و سببي فرد كه انتظا ر م ي رود در معامل ه ب ا واح د
تجاري، وي را تحت نفوذ قرار دهد يا تحت نفوذ وي واقع شود كه معمولاً شامل خويشاوندان
نسبي و سببي طبقه اول تا سوم است.
• كنترل : توانايي راهبري سياستهاي مالي و عملياتي يك واحد تجاري ب ه منظو ر كس ب مناف ع
اقتصادي از فعاليتهاي آن.
• مديران اصلي : اشخاصي كه به طور موظف يا غير موظف اختي ار و مسئو ليت برنام ه ري زي،
هدايت و كنترل فعاليتهاي واحد تجاري را به طو ر مست قيم ي ا غيرمست قيم برعهد ه دارن د،
از جمله شامل اعضاي هيئت مديره، مديرعامل و مديران ارشد اجرايي.
• كنترل مشترك : مشاركت در كنترل يك فعاليت اقتصادي به موجب يك توافق قراردادي.
• نفوذ قابل ملاحظه : توانايي مشاركت در تصميم گيريهاي مربوط به سياستهاي مالي و عملي اتي
واحد تجاري، ولي نه در حد كنترل سياستهاي مزبور.
هدف از افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
7 . رابطه با اشخاص وابسته از ويژگيهاي معمول فعاليتهاي تجاري است . براي مثال، برخي
واحدهاي تجاري بخشي از فعاليتهاي خود را از طريق واحدهاي تجاري فرعي، مشاركتهاي
خاص و واحدهاي تجاري وابسته انجام مي دهند. در اين شرايط ، واحد تجاري با داشتن
كنترل، كنترل مشترك يا نفوذ قابل ملاحظه مي تواند بر سياستهاي مالي و عملياتي واحد
سرمايه پذير تأثير بگذارد.
8 . رابطه با شخص وابسته مي تواند بر وضعيت مالي، عملكرد مالي و انعطاف پ ذيري مالي
واحد تجاري تأثير داشته باشد . اشخاص وابسته ممكن است معاملاتي انجام دهند كه
اشخاص غير وابسته انجام نمي دهند. براي مثال، يك واحد تجاري فرعي ممكن است
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
كالاهاي خود را به قيمت يا شرايطي متفاوت با ساير مشتريان به واحد تجاري اصلي
بفروشد. همچنين مبالغ معاملات بين اشخاص وابسته ممكن است با مبالغ مشابه بين
اشخاص غير وابسته يكسان نباشد.
9 . وضعيت مالي، عملكرد مالي و انعطا ف پذيري مالي واحد تجاري ممكن است تحت تأثير رابطه
با اشخاص وابسته واقع شود حتي اگر معامله اي با اشخاص وابسته صورت نگيرد . وجود رابطه
به تنهايي ممكن است براي تأثيرگذاري بر معاملات واحد تجاري با ساير اشخاص كافي باشد .
براي مثال ، پس از اين كه يك واحد تجاري توسط واحد تجاري ديگر تملك شد، ممكن است
به سبب رقابت بين واحد تجاري طرف معامله و يكي از واحدهاي تجاري گروه ، به روابط
تجاري با واحد تجاري طرف معامله خود خاتمه دهد. همچنين ، صرف وجود رابطه با اشخاص
وابسته ممكن است سبب گردد يكي از دو طرف ، به علت نفوذ قابل ملاحظه طرف ديگر ،
از پرداختن به امري اجتناب كند. براي مثال، ممكن است يك واحد تجاري فرعي طبق دستور
واحد تجاري اصل ي از انجام فعاليتهاي تحقيق و توسعه منع شود.
10 . به دلايل مذكور، آگاهي از معاملات، مانده حسابهاي فيمابين و رابطه با اشخاص وابسته
ممكن است بر ارزيابي استفاده كنندگان صورتهاي مالي از عمليات واحد تجاري شامل
ارزيابي ريسك و فرصتهاي پيش روي واحد تجاري، تأثير بگذارد.
11 . در ارزيابي هرگونه رابطه احتمالي با اشخاص وابسته، به محتواي رابطه و نه صرفاً شكل
قانوني آن توجه مي شود.
12 . طبق مفاد اين استاندارد، اشخاص زير لزوماً اشخاص وابسته نيستند:
الف. دو واحد تجاري صرفاً بواسطه داشتن عضو هيئت مديره يا مدير اصلي مشترك،
عليرغم وجود بندهاي ” د “ و ” و“ در تعريف شخص وابسته،
ب . دو شريك خاص صرفاً بواسطه داشتن كنترل مشترك بر يك مشاركت خاص،
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
ج . تأمين كنندگان منابع مالي، اتحاديه هاي تجاري، شوراهاي كارگري، مؤسسات خدمات
عمومي و ادارات دولتي، صرفاً به واسطه معاملات عادي با واحد تجاري (حتي اگر
بتوانند آزادي عمل واحد تجاري را محدود يا در فرآيند تصميم گيري آن مشاركت
كنند)، و
د . مشتريان، فروشندگان، صاحبان حق امتياز، توزيع كنندگان يا نمايندگيهايي كه واحد
تجاري حجم قابل ملاحظه اي از معاملات تجاري خود را با آنها انجام مي ده د،
هرگاه رابطه صرفاً به واسطه وابستگي اقتصادي حاصل شده باشد.
افشا
13 . ماده 129 اصلاحيه قانون تجارت در مورد شركتهاي سهامي مقرر مي دارد كه هيئت مديره
شركت، گزارشي درخصوص معاملات با برخي اشخاص وابسته به اولين مجمع عمومي
عادي صاحبان سهام ارائه كند . اگرچه افشاي اطلاعات در مورد مع املات با اشخاص
وابسته طبق اين استاندارد دربرگيرنده اقلام با اهميت معاملات مشمول ماده 129 است،
ليكن گزارش كامل معاملات ياد شده، طبق قانون ضرورت دارد . اطلاعات لازم طبق ماده 129
در يادداشت توضيحي مستقلي از يادداشت مربوط به معاملات با اشخاص وابسته يا
به صورت پيوست صورتهاي مالي افشا مي شود.
14 . طبق فصل دوم مفاهيم نظر ي گزارشگر ي مال ي، اطلاعاتي با اهميت تلقي مي شود كه بتواند
برتصميمات اقتصادي استفاده كنندگان كه برمبناي صورتهاي مالي اتخاذ مي شود، تأثير
بگذارد. اعمال كيفيت اهميت در زمينه معاملات با اشخاص وابسته ، مستلزم دقت خاص
است . در قضاوت نسبت به اهميت معاملات با اشخاص وابسته ، نه تنها اهميت آنها براي
واحد تجاري گزارشگر، بلكه اهميت آنها در رابطه با شخص وابسته طرف معامله نيز بايد
در موارد زير مدنظر قرار گيرد :
الف. هنگامي كه شخص وابسته طرف معامله از مديران اصلي واحد تجاري باشد، يا
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
ب . هرگاه شخص وابسته طرف معامله از خويشاوندان نزديك شخص مورد اشاره دربند ” الف “ باشد، ياج . چنانچه شخص وابسته طرف معامله ، واحد تجاري تحت كنترل اشخاص مورد اشارهدر بندهاي ” الف “ يا ” ب “ باشد.15 . روابط بين واحدهاي تجاري اصلي و فرعي بايد صر ف نظر از انجام يا عدم انجام معامله بين آنهاافشا شو د. واحد تجاري بايد نام واحد تجاري اصلي و د ر صورت متفاوت بودن، كنتر ل كنندهنهايي را افشا كن د. چنانچه هي چيك از واحدهاي تجاري اصل ي و كنترل كننده نهايي ، صورتهاي ماليبراي استفاد ه عمومي تهيه نكنند، نام واحد تجاري اصلي بعدي كه اين كار را انجام م ي دهد بايدافشا شود.16 . براي اينكه استفاده كنندگان صورتهاي مالي، اثر روابط با اشخاص وابسته را بر واحدتجاري گزارشگر تشخيص دهند، رابطه با اشخاص وابسته در صورت وجود كنترل،صرف نظر از انجام يا عدم انجام معامله بين آنها افشا مي شود. اين افشا، علاوه بر الزامات
افشا طبق استاندارد حسابداري شماره 18 با عنوان صورتهاي مالي تلفيقي و حسابداري
سرمايه گذاري در واحدهاي تجاري فرعي مي باشد.
17 . منظور از واحد تجاري اصلي بعدي در بند 15 ، نخستين واحد تجاري در گروه، بعد از
واحد تجاري اصلي است كه صورتهاي مالي تلفيقي براي استفاده عمومي تهيه مي كند.
18 . در صورت انجام معاملات بين اشخاص وابسته، به منظور درك اثر بالقوه رابطه با شخص وابسته
بر صورتهاي مالي، واحد تجاري باي د ماهيت اين رابطه را همراه با اطلاعاتي درباره معاملات و
مانده حسابهاي فيمابين افشا كند. حداقل افشا بايد شامل موارد زير باشد:
الف. مبلغ معاملات،
ب . مانده حسابهاي فيمابين، نحوه تسويه و نرخ سود تضمين شده،
ج . جزئيات هرگونه تضمين ارائه شده يا دريافت شده،
د . ذخيره مطالبات مشكوك الوصول مربوط به مانده حسابهاي فيمابين، و
ه . هزينه مطالبات سوخت شده و مشكوك الوصول طي دوره ناشي از معاملات با اشخاص وابسته.
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
19 . الزامات افشاي بند 18 بايد براي هريك از طبقات زير انجام شود:
الف. واحد تجاري اصلي،
ب . واحدهاي تجاري داراي كنترل مشترك يا نفوذ قابل ملاحظه بر واحد تجاري،
ج . واحدهاي تجاري فرعي،
د . واحدهاي تجاري وابسته،
ه . مشاركتهاي خاصي كه واحد تجاري در آن شريك خاص است،
و . مديران اصلي واحد تجاري يا واحد تجاري اصلي آن، و
ز . ساير اشخاص وابسته.
20 . افشاي مبالغ پرداختني به اشخاص وابسته و مبالغ دريافتني از آنان برحسب طبقات مشخصشده در بند 19 ، بسط الزامات افشاي مندرج در استاندارد حسابداري شماره 1 با عنوان نحوهارائه صورتهاي مال ي در مورد ارائه اطلاعات در ترازنامه يا در يادداشتهاي توضيحي است . اينطبقه بندي، اطلاعات جامع تري را درباره مانده حسابهاي فيمابين و نيز معاملات با اشخاصوابسته فراهم مي سازد.21 . موارد زير نمونه هايي از معاملاتي است كه اگر با اشخاص وابسته انجام شود افشا مي گردد:الف. خريد يا فروش كالا،
ب . خريد يا فروش داراييهاي غيرجاري،
ج . ارائه يا دريافت خدمات،
د . اجاره ها،
ه . انتقال پروژه هاي تحقيق و توسعه،
و . انتقالات ناشي از قرارداد حق امتياز،
ز . تأمين منابع مالي اعم از كوتاه مدت و بلند مدت،
ح . تأمين تضمين ها و وثايق، و
ط . تسويه بدهيها از طرف واحد تجاري يا توسط واحد تجاري از طرف شخص ديگر.
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
22 . معاملات با اشخاص و ابسته اساساً در دوره اي افشا مي شود كه صورتهاي مالي واحد
تجاري تحت تأثير آنها قرار گرفته است . با اين حال، در راستاي ارائه اطلاعات مفيد،
افشاي اطلاعات در مورد انعقاد قراردادهايي كه عمدتاً صورتهاي مالي دوره ه اي آتي را
تحت تأثير قرار خواهد داد، در دوره انعقاد اين گونه قراردادها، ضرورت مي يابد.
23 . افشاي اينكه شرايط معاملات با اشخاص وابسته با شرايط حاك م بر ساير معاملات انجام شده در
روال عادي داد و ستدهاي واحد تجاري (معاملات حقيق ي) يكسان است بايد تنها زماني صورت
گيرد كه اين امر قابل اثبات باش د. در صورت وجود تفاوت ب ا اهميت بين شرايط معاملات با
اشخاص وابسته و شرايط حاكم بر معاملات حقيقي، موارد افتراق بايد افشا شود.
24 . اقلام با ماهيت مشابه بايد ب ه صورت مجموع افشا شود، مگ ر اينكه درك اثرات معاملات با
اشخاص وابسته بر صورتهاي مالي واحد تجاري مستلزم افشاي آنها به صورت جداگانه باشد.
تاريخ اجرا
1386 و بعد /1/ 25 . الزامات اين استاندارد در مورد كليه صورتهاي مالي كه دوره مالي آنها از تاريخ 1
از آن شروع مي شود، لازم الاجراست.
مطابقت با استانداردهاي بين المللي حسابداري
26 . با اجراي الزامات اين استاندارد، مفاد استاندارد بين المللي حسابداري شماره 24 با عنوان افشاياطلاعات اشخاص وابسته ويرايش 31 مارس 2004 ، به استثناي موارد زير نيز رعايت مي شود :الف . افشاي حقوق و مزاياي مديران، وب . واحدهاي تجاري تحت كنترل دولت ، به استثناي واحدهايي كه اوراق سهام يا اوراق
مشاركت آنها به عمو م عرضه شده يا در جريان عرضه عمومي است ، درخصوص
معاملات با ساير واحدهاي تجاري كه مستقيماً و نه از طريق واحد تجاري گزارشگر
تحت كنترل دولت مي باشد.
279
استاندارد حسابداري شماره 12
افشاي اطلاعات اشخاص وابسته
( (تجديد نظر شده 1386
پيوست
مباني نتيجه گيري
اين مباني نتيجه گيري بخشي از الزامات استاندارد حسابداري شماره 12 نيست.
1 . افشاي حقوق و مزاياي مديران اصلي باتوجه به تأثير آن بر راهبرد تجاري، طبق استانداردهاي
بين المللي الزامي شده است . اما اكثريت اعضاي كميته با توجه به شرايط اقتصادي و اجتماعي
حاكم بر اداره واحدهاي تجاري در كشور، افشاي حقوق و مزاياي مديران اصلي را الزامي ندانستند.
2 . طبق استاندارد قبلي، واحدهاي تجاري اصلي كه صورتهاي مالي جداگانه خود را همراه
صورتهاي مالي تلفيقي منتشر مي كردند مشمول استاندارد نبودند . باتوجه به تأثير روابط بين
واحد تجاري اصلي و واحده اي فرعي آن، افشاي اطلاعات در مورد معاملات با اشخاص وابسته
و مانده هاي فيمابين براي آگاهي از ميزان حمايتهاي اشخاص وابسته بسيار اساسي است .
لذا در صورتهاي مالي جداگانه واحدهاي تجاري اصلي، الزامات اين استاندارد بايد رعايت شود.
3 . براساس استاندارد بين المللي حسابداري شماره 24 ، واحدهاي تجاري تحت كنترل دولت در مورد
تمام معاملات با ساير واحدهاي دولتي بايد الزامات استاندارد مزبور را رعايت كنند . در ايران
واحدهاي تجاري تحت كنترل دولت بسيار گسترده است و از سوي ديگر واحدهاي تجاري دولتي
ملزمند كالاها و خدمات خود را با اولويت بخش دولتي تهيه كنند . بنابراين حجم زيادي از معاملات
اين گونه واحدها با واحدهاي تحت كنترل دولت است . افشاي اطلاعات مربوط به اين گونه
معاملات به عنوان اطلاعات اشخاص وابسته باعث افزايش زياد حجم اطلاعات صورتهاي مالي
مي شود كه از سودمندي قابل توجهي برخوردار نيست . لذا، واحدهاي تجاري تحت كنترل دولت،
به استثناي واحدهايي كه اوراق سهام يا اوراق مشاركت آنها به عموم عرضه شده يا درجريان عرضه
عمومي مي باشد، درخصوص معاملات با ساير واحدهاي تجاري كه مستقيماً و نه از طريق واحد
تجاري گزارشگر تحت كنترل دولت مي باشند از شمول اين استاندارد خارج شده است.
