هدف استانداردهای حسابرسی دولتی
اين مجموعه شامل استانداردهاى حسابرسى سازمانهاى دولتي، طرحها، فعاليتها، و وظايف و کمکهاى دولتى دريافتى توسط پيمانکاران، سازمانهاى غيرانتفاعى و ساير مؤسسات غيردولتى است. استانداردهاى مزبور که غالباً با عنوان استانداردهاى پذيرفته شده حسابرسى دولتى (Grenerally Accepted Government Auditng Standards (GAGAS)) مورد اشاره قراردادها يا خطمشىها بايد توسط حسابرسان و مؤسسات حسابرسى رعايت شوند. استانداردها اطلاعاتى را دربارهٔ صلاحيت حرفهاى و کيفيت کار حسابرس، ويژگىهاى حرفهاى و مفهوم گزارشهاى حسابرسى فراهم مىآورد.
کاربرد
قوانين دولتي، رعايت استانداردهاى وضع شده توسط ديوان محاسبات (Comptroller General) مربوط به حسابرسى سازمانهاى دولتى و طرحها، فعاليتها و وظايف دولت توسط بازرسان عمومى (Federal Inspector General) را الزامى کرده است. قوانين همچنين مقرر مىدارد که بازرسان عمومى بايد اطمينان حاصل کنند حسابرسان غيردولتى که در حال حسابرسى سازمانهاى دولتي، طرحها، فعاليتها و وظايف هستند استانداردهاى مذکور را رعايت مىکنند.
استانداردهای حسابرسی دولتی
ساير حسابرسان دولتى نيز بايد اين استانداردها را رعايت کنند. دفتر مديريت و بودجه (Office of Management and Budget – OMB) نيز در حسابرسى عمليات و طرحهاى دولتى بخشنامه 73 ـ A اين استانداردها را بهعنوان موازين اساسى حسابرسى در بخشهاى اجرائى دولتى برشمرده است.
ساير سياستها و مقررات دولتي، از جمله دستورالعمل شماره 333 ـ A الزامات حاکم بر کمکهاى بلاعوض، رعايت اين استانداردها را در حسابرسى مؤسسات آموزش عالى و ساير مؤسسات غيرانتفاعى دريافت کننده کمک از دولت، الزامى دانسته است.
استانداردهای حسابرسی دولتی
حسابرسانى که طبق توافقنامه يا قرارداد، حسابرسى سازمانهاى دولتى را به عهده مىگيرند نيز حسب شرايط مندرج در توافقنامه يا قرارداد ممکن است ملزم به رعايت اين استانداردها باشند.
استانداردهاى حسابرسى مندرج در اين مجموعه عموماً براى استفاده حسابرسان دولتى ايالتى و ولايتى و حسابرسان مستقل در حسابرسى سازمانهاى دولتى ايالتى و ولايتى و طرحها، فعاليتها و وظايف دولت مناسب بوده و پيشنهاد شده است برخى از مؤسسات حسابرسى ايالتى و ولايتى و برخى از کشورها نيز بهطور رسمى اين استانداردها را بپذيرند.
آن گروه از استانداردهاى حسابرسى و اعتباردهى که درباره حسابرسى مالى توسط انجمن حسابداران رسمى آمريکا (The American Institute Of Certified Public Accountants (AICPA) صادر شده، در فصلهاى ۴ و ۵ مورد بحث قرار گرفته است. در اينباره انجمن، حسابرسان داخلى و انجمن ارزيابى آمريکا (The American Evaluation Association ـ جامعه تحقيق ارزيابى سابق ـ Evaluation Research Society) نيز استانداردهائى را صادر و منتشر کردهاند.
پاسخگوئى
امروزه نظام مديريت برنامههاى عمومى بر شبکه منظمى از روابط متقابل بين تمام سطوح دولت مبتنى است و مسئولان و کارکنانى که مديريت اين قبيل طرحها را بر عهده دارند بايد گزارشى از نتيجه فعاليتهاى خود را به عموم ارائه کنند. هر چند مفهوم پاسخگوئى (حسابدهى ـ Accountability) هميشه به صراحت در قوانين ذکر نشده، اما اين امر جزء لاينفک فرآيند اداره کشور است.
نياز به پاسخگوئي، اطلاعات بيشترى در مورد برنامهها و خدمات دولتى را طلب مىکند. مقامات رسمي، قانونگذاران و شهروندان خواستار و نيازمند اطلاعاتى هستند که تائيد کند وجوه دولتى به گونهاى صحيح و مطابق با قوانين و مقررات مصرف شده است. آنها همچنين مىخواهند بدانند آيا سازمانهاى دولتي، طرحها و خدمات به هدفهاى خود دست يافته است و آيا اين سازمانها، برنامهها و خدمات بهنحو اقتصادى اداره مىشود يا خير.
استانداردهای حسابرسی دولتی
اين مجموعه، استانداردهاى حسابرسى را به منظور کمک به پاسخگوئى و يارى مقامات دولتى و کارکنان در اجراء وظايف آنان ارائه مىکند. اين استانداردها فراتر از تشريح و تدوين قوانين روشهاى جارى است. استانداردهاى مزبور شامل مفاهيم و زمينههائى از حسابرسى است که همواره در جريان تکامل و از نظر هدفهاى پاسخگوئى موردنظر در حسابرسى دولتها، طرحها و خدمات آنها بسيار حياتى است.
مسئوليت حسابرسان
ماهيت جامع حسابرسى دولتى که طبق اين استانداردها انجام مىگيرد مسئوليتى را بر دوش مؤسسات حسابرسى مىگذارد. اين مسئوليت حصول اطمينان از موارد زير است:
استانداردهای حسابرسی دولتی
۱. کار حسابرسى توسط گروهى از حسابرسان انجام مىشود که در مجموع از مهارتهاى لازم برخوردارند.
۲. استقلال حسابرسى همواره حفظ مىشود.
۳. در برنامهريزى و اجراء عمليات حسابرسى و گزارش نتايج رسيدگىها استانداردهاى مربوط رعايت مىشوند.
۴. مؤسسهٔ حسابرسى از سيستم کنترل کيفيت داخلى مناسبى برخوردار است.
استانداردهای حسابرسی دولتی
۵. مؤسسهٔ حسابرسى از بررسى کنترل کيفيت برون سازمانى برخوردار است.