چگونگی ارائه در صورت‌های مالی و کفایت افشای مربوط به موجودی‌های مواد و کالا و بهای تمام شده کالای فروش رفته را در حسابرسی ارزیابی کنید.
افشای شیوه (یا شیوه‌های) مورد استفاده برای ارزشیابی موجودی‌ها، یکی از مهم‌‌ترین عوامل ارائه صحیح موجودی‌ها در صورت‌های مالی است. بیان این که موجودی‌ها به بهای تمام شده منعکس شده است، کافی نیست؛ زیرا، بهای تماماً شده می‌تواند با مفروضات گوناگونی تعیین شود که هر یک، مبلغ کاملاً متفاوتی را به عنوان ارزش موجودی‌ها ارائه می‌کند.
از لحاظ تجزیه و تحلیل سود جاری شرکت، دانستن این که سود گزارش شده در صورت‌های مالی با تغییرات قیمت (موجودی‌ها) افزایش یافته (منظور، استفاده از شیوه اولین صادره از اولین وارده برای ارزشیابی موجودی‌هاست که سبب افزایش در ارزش موجودی‌های پایان دوره و در نتیجه، افزایش سود می‌شود) یا آثار افزایش قیمت‌ها، با استفاده از شیوه اولین صادره از آخرین وارده برای ارزشیابی موجودی‌های پایان دوره، محدود شده است، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی مایلند از مطابقت تقریبی ارزش موجودی‌ها با بهای جاری آنها (طبق شیوه اولین صادره از اولین وارده) یا ارزشیابی موجودی‌ها براساس ارزش‌های قدیمی‌تر (طبق شیوه اولین صادره از آخرین وارده) نیز آگاه شوند.
سایر نکات مهم درباره چگونگی ارائه موجودی‌های مواد و کالا در صورت‌های مالی شامل موارد زیر است:1) تغییرات در شیوه‌های ارزشیابی موجودی‌ها باید طبق اصول پذیرفته شده حسابداری[1] افشا شود و آثار ریالی این تغییرات همراه با دلایل توجیهی آنها باید گزارش گردد. در این گونه موارد، گزارش حسابرسان به دلیل نبود یکنواختی در کاربرد شیوه‌های ارزشیابی موجودی‌ها، حاوی یک بند توضیحی خواهد شد.2) ارائه موجودی‌ها در گروه‌بندی‌های جداگانه و مناسب، مانند مواد اولیه، کالای در جریان ساخت، کالای ساخته شده و غیره، مناسبت دارد.
3) چنانچه موجودی‌های مواد و کالا، کلاً یا بعضاً، در گرو باشد، چگونگی و شرایط گرو بودن باید به طور کامل افشا شود.
4) هر گونه ذخیره کاهش ارزش موجودی‌ها باید از مبلغ موجودی‌های مواد و کالای مربوط، کسر شود.
5) وجود هر گونه تعهدات خرید و شرایط آن باید افشا گردد
چگونگی ارائه در صورت‌های مالی و کفایت افشای مربوط به موجودی‌های مواد و کالا و بهای تمام شده کالای فروش رفته را در حسابرسی ارزیابی کنید.
افشای شیوه (یا شیوه‌های) مورد استفاده برای ارزشیابی موجودی‌ها، یکی از مهم‌‌ترین عوامل ارائه صحیح موجودی‌ها در صورت‌های مالی است. بیان این که موجودی‌ها به بهای تمام شده منعکس شده است، کافی نیست؛ زیرا، بهای تماماً شده می‌تواند با مفروضات گوناگونی تعیین شود که هر یک، مبلغ کاملاً متفاوتی را به عنوان ارزش موجودی‌ها ارائه می‌کند.
از لحاظ تجزیه و تحلیل سود جاری شرکت، دانستن این که سود گزارش شده در صورت‌های مالی با تغییرات قیمت (موجودی‌ها) افزایش یافته (منظور، استفاده از شیوه اولین صادره از اولین وارده برای ارزشیابی موجودی‌هاست که سبب افزایش در ارزش موجودی‌های پایان دوره و در نتیجه، افزایش سود می‌شود) یا آثار افزایش قیمت‌ها، با استفاده از شیوه اولین صادره از آخرین وارده برای ارزشیابی موجودی‌های پایان دوره، محدود شده است، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی مایلند از مطابقت تقریبی ارزش موجودی‌ها با بهای جاری آنها (طبق شیوه اولین صادره از اولین وارده) یا ارزشیابی موجودی‌ها براساس ارزش‌های قدیمی‌تر (طبق شیوه اولین صادره از آخرین وارده) نیز آگاه شوند.
سایر نکات مهم درباره چگونگی ارائه موجودی‌های مواد و کالا در صورت‌های مالی شامل موارد زیر است:
1) تغییرات در شیوه‌های ارزشیابی موجودی‌ها باید طبق اصول پذیرفته شده حسابداری[1] افشا شود و آثار ریالی این تغییرات همراه با دلایل توجیهی آنها باید گزارش گردد. در این گونه موارد، گزارش حسابرسان به دلیل نبود یکنواختی در کاربرد شیوه‌های ارزشیابی موجودی‌ها، حاوی یک بند توضیحی خواهد شد.
2) ارائه موجودی‌ها در گروه‌بندی‌های جداگانه و مناسب، مانند مواد اولیه، کالای در جریان ساخت، کالای ساخته شده و غیره، مناسبت دارد.
3) چنانچه موجودی‌های مواد و کالا، کلاً یا بعضاً، در گرو باشد، چگونگی و شرایط گرو بودن باید به طور کامل افشا شود.
4) هر گونه ذخیره کاهش ارزش موجودی‌ها باید از مبلغ موجودی‌های مواد و کالای مربوط، کسر شود.
5) وجود هر گونه تعهدات خرید و شرایط آن باید افشا گردد
[1] – همان مأخذ
