آموزش حسابداری مالیاتی
کتاب قانون مالیاتهای مستقیم
تمامی مواد قوانین مالیاتی کشور در مجموعه ای جمع آوری شده است که تحت عنوان کتاب قانون مالیاتهای مستقیم در سطح کشور منتشر شده
است .این کتاب می بایست در محل کار، محل زندگی ، اتومبیل، کیف شخصی، تلفن همراه، فلش مموری ، هارد و سفر همراه شما باشد. پر
مخاطب ترین کتاب منتشر شده، انتشارات دایارهیافت باهتمام آقای غالمحسین دوانی می باشد و در سایزهای متنوع نیز چاپ شده است.همچنین
برای دریافت نسخه الکترونیکی و کم حجم این کتاب می توانید به سایت پرشین حسابwww.armanpardaz.com مراجعه نمایید.
البته طبق ماده 272 اصالحیه قانون مالیاتهای مستقیم)اجرایی از سال 1395 )از این به بعد خود سازمان مالیاتی تعیین میکند که چه کسانی می بایست گزارش حسابرسی مالیاتی داشته باشند.مودیبه اشخاص حقیقی و حقوقی که در حوزه مالیاتی تشکیل پرونده می دهند )ارباب رجوع به حوزه مالیاتی ( مودی مالیاتی گفته می شود.کارشناس ارشد مالیاتی )ممیز(یکی از مهمترین و حساس ترین پستهای سازمانی در امور مالیاتی کشور می باشد که در حیطه قانون در خصوص تشخیص و وصول مالیاتمسئولیت سنگینی را بر عهده دارد.
صفر تا صد مالیات
10
آموزش حسابداری مالیاتی پرونده مالیاتی
هر مودی باید مدارک و مشخصات هویتی، فعالیت، بانکی،سیستم حسابداری و شرکای خود را جمع آوری کرده و به حوزه مالیاتی تحویل دهد.
تمامی این مدارک در فایلی نزد حوزه نگهداری می شود که پرونده مالیاتی نام دارد.
کالسه پرونده
شماره ای است اختصاصی به پرونده مالیاتی که توسط واحد مالیاتی بر روی آن درج گردیده و از جمله موارد مهم جهت مراجعه و ثبت اطالعات
در سامانه های مالیاتی می باشد لذا در درج آن دقت فرمایید.
واحد مالیاتی ) حوزه (
هر مودی جهت انجام امور مالیاتی می بایست به قسمت خاص در خصوص فعالیت خود مراجعه نماید که واحد مالیاتی نامیده می شود.
شماره )کد( اقتصادی قدیم
شماره ای است که بر خالف نام ظاهری آن خیلی قدیمی نیست و هر شخص حقیقی و حقوقی قبل از ثبت نام کد اقتصادی جدید و هرگونه اقدام
در سامانه مالیاتی به آن نیازمند است و شامل 12 رقم می باشد ضمناً تمامی سازمان های دولتی نیز دارای کد اقتصادی هستند.
شماره اقتصادی جدید
همانند کد ملی شخص حقیقی و حقوقی در سامانه مالیاتی محسوب می شود.. وقتی طرح جامع مالیاتی پیاده سازی شد یک بروزرسانی گسترده
در سطح جامعه مودیان مالیاتی توسط سازمان بدین منظور صورت گرفت .
استرداد
به عملیات برگشت مازاد )مالیات مطالبه شده و پرداخت شده( از سوی حوزه مالیاتی استرداد گفته می شود. البته کلمه استرداد معنای ادبی خاص
خود را دارد ولی در این کتاب و در حسابداری مالیاتی نام عملیات خاصی است . بطور خالصه سخت ترین بخش مالیاتی استرداد است چون نیاز
به رعایت پارامترهای بسیار ظریف از طرف مودیان می باشد.
آموزش حسابداری مالیاتی مالیات های مستقیم
مالیات هایی که پرداخت کننده مالیات )نام و مشخصات و نوع مالیات پرداختی ( برای سازمان مالیاتی معلوم و مشخص باشد را مالیاتهای مستقیم
می گویند مانند مالیات بر درآمد مشاغل ، امالک ، ارث و …
مالیاتهای غیر مستقیم
مالیات هایی که پرداخت کننده مالیات )نام و مشخصات و نوع مالیات پرداختی ( برای سازمان مالیاتی نا معلوم و نا مشخص باشد را مالیاتهای غیر
مستقیم می گویند مانند مالیات سیگار و نوشابه و…
صفر تا صد مالیات
11
آموزش حسابداری مالیاتی مشمول
کلمه ای است که در این کتاب به مودیانی اطالق می شود که طی شرایط خاص ملزم به رعایت قوانین مالیاتی از جمله مستقیم و غیر مستقیم
می گردند.
اظهارنامه
یک دفترچه الکترونیکی یا کاغذی است که کارنامه عملکرد مالی یکساله یک شخص و موسسه در داخل آن گردآوری می شود. این دفترچه فرمتخاصی دارد که نمونه خام ان از طریق یک نرم افزار در داخل سایت ir.gov.tax توسط مودیان دانلود و تکمیل می گردد. این کارنامه شاملمدل های متنوعی با توجه به شغل ، حالت مودی و نوع فعالیت می باشد: مانند اظهارنامه ارث، عملکرد، ارزش افزوده ، انحالل و ….برگه مفاصا حسابیک تک برگ است که مودیان پس از پرداخت بدهی مالیاتی خود و عبور از فیلترهای قانونی خاص سازمان مالیاتی دریافت می کنند. منظور ازمفاصاحساب در این کتاب مفاصاحساب صادر شده از طرف سازمان امور مالیاتی است.
آموزش حسابداری مالیاتی معافیت
دولت هر ساله با توجه به سیاست گذاری های اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی برخی از فعالیتها را از پرداخت مالیات معاف می کند.معافیت به
معنای تعلق نگرفتن مالیات به افراد و اشخاص خاصی است. به تعبیر دیگر اشخاصی که در این گروه قرار می گیرند صرفا پرداخت مالیات ندارند
نه حذف تکالیف مالیاتی . اشتباهی که هم اکنون بسیاری از واحدهای آموزشی مرتکب می شوند بنابراین معافیت فقط حذف گزینه پرداخت
مالیات است نه انجام تکالیف قانونی
صفر تا صد مالیات
12
آموزش حسابداری مالیاتی اعتراض
عکس العمل مودیان در خصوص نحوه یا میزان مطالبات مالیات توسط سازمان امور مالیاتی کشور و متعاقباً عکس العمل ماموران مالیاتی در دفاع
از محاسبات و عملکرد خود در تعیین مالیات است. لذا هم مودیان مالیاتی و هم ماموران مالیاتی حق اعتراض دارند.
آموزش حسابداری مالیاتی اصلاحیه قانون مالیاتها
طبق تصویب مجلس خبرگان برخی از مواد قانون مالیاتهای مستقیم حذف و برخی دیگر تغییر پیدا کرده است که از
ابتدای سال1395 اجرای می گردد.
آموزش حسابداری مالیاتی سهم شریک دولتی شما
انواع فعالیت ها در جامعه : 1-در قالب اشخاص حقیقی)انفرادی یا گروهی( 2 -در قالب اشخاص حقوقی }نکته : اشخاص حقوقی می بایست در
ابتدا در اداره ثبت شرکتها ثبت قانونی گردند{.حال کلیه این دو دسته می بایست بابت تامین مخارج جامعه با دولت، مشارکت داشته باشند.هر
فردی طبق قوانین مالیاتی درصدی از درآمد یا دارایی های خود را می پردازد. این درصد مالیات نام دارد. توجه شما را به نکات زیر جلب می
نماییم.
دولت تحت عنوان مالیات در سود یا دارایی های شما شریک است.
هر شخص حقیقی و حقوقی که فعالیت دارد موظف به پرداخت سهم مالیات از دارایی یا درآمد خود است.
سود به معنی درآمد مشمول مالیات از نگاه سازمان مالیاتی است.
یک کارمند حقوق بگیر هم یک فعال در جامعه است.
هر مال یا دارایی در جامعه مالکی دارد که مالیات آن را مالک پرداخت می کند.
مازاد مالیات پرداخت شده، از طرف سازمان مالیاتی قابل استرداد خواهد بود.
شما با پرداخت مالیات امنیت دارایی های خود را باال می برید.
سازمان امور مالیاتی ذینفع مالیات نیست
سازمان امور مالیاتی به عنوان متصدی وصول قسمتی از درآمدهای دولت به نام مالیات است لذا یک سازمان کامالً دولتی بوده و از حیث هزینه
ها و درآمدها تابع قوانین آن می باشد.علی هذا هیچگونه منافع مستقیمی بابت وصول مالیات عاید مامورین مالیاتی نگردیده و همانند سایر ارگانهای
دولتی با آن رفتار می گردد.)تمامی وصولی مالیاتها مستقیماً به حساب خزانه واریز گردیده و سازمان مالیاتی دخالتی ندارد(
تشکیل پرونده اشخاص حقیقی
آموزش حسابداری مالیاتی مدارک الزم جهت تشکیل پرونده اشخاص حقیقی:
1 -فرم اطالعات هویتی
2-تصویر شناسنامه
3( -اصل و تصویر(فیش بانکی عوارض
4-ارائه سند در خصوص مالکیت یا اجاره نامه محل فعالیت
5 -سه قطعه عکس 2*3
صفر تا صد مالیات
13
6 -پیش ثبت نام کد اقتصادی
آموزش حسابداری مالیاتی نکته :در صورت داشتن شماره اقتصادی آن را پشت عکس درج و در غیر این صورت مشخصات سجلی پشت آن درج می گردد. و همچنین
فتوکپی کارت اقتصادی تحویل حوزه مالیاتی می شود.
تشکیل پرونده اشخاص حقوقی
مراحل تشکیل پرونده اشخاص حقوقی در حوزه مالیاتی شرکت ها :
1 -پیدا کردن حوزه مالیاتی خود که آدرس شرکت در آن قرار دارد از روی نقشه های نصب شده روی برد ادارات امور مالیاتی
2 -تسلیم مدارک ذیل به حوزه مالیاتی مربوطه
3 -کنترل مدارک و تایید آن و تکمیل فرم درخواست کد اقتصادی قدیم توسط حوزه مالیاتی
4 -مراجعه به واحد صدور کد اقتصادی و تحویل مدارک و فرم درخواست کد اقتصادی
5-صدور کد اقتصادی و تحویل رسید آن به حوزه مالیاتی و درج مشخصات شما در سیستم توسط ممیز مالیاتی
6 -انجام پیش ثبت نام کد اقتصادی جدید در سایتir.gov.tax.www و ارائه گزارش آن به حوزه مالیاتی
7-تشکیل پرونده در حوزه مالیاتی ) اکنون شما به عنوان یک مودی مالیاتی شناخته می شود و ملزم به رعایت تکالیف مالیاتی می
باشد(
آموزش حسابداری مالیاتی مدارک الزم جهت تشکیل پرونده اشخاص حقوقی
اصل و کپی اساسنامه شرکت،اصل و کپی آگهی تاسیس،اصل و و کپی روزنامه رسمی،اصل و کپی شرکت نامه،اصل و کپی اظهارنامه ثبت شرکتها،اصل و کپی آگهی تغییرات،اصل و کپی شناسنامه)صفحه اول( اعضای هیات مدیره،اصل و کپی کارت ملی کلیه اعضای هیات مدیره،کپی فیش تلفن محل شرکت،اصل گواهی امضای صاحبان امضای مجاز تائید شده در دفترخانه اسناد رسمی.تکمیل دفترچه مشخصات شناسایی شرکت)دفترچه ثبت نام اشخاص حقوقی(اصل فیش واریز دو در هزار مبلغ سرمایه اولیه شرکت در بانک ملی.اقدام جهت تشکیل پرونده در واحد مالیاتی یا عدم تشکیل پروندهشاید این سوال شما نیز باشد که آیا االن موقع خوبی برای تشکیل پرونده هست یا نه؟پاسخ به این سوال کلی کمی بحث برانگیز است و نکتهمهم اینکه با عنایت به استقرار طرح جامع مالیاتی و اینکه کلیه فعالیتهای تجاری و اقتصادی زیر ذره بین سازمان امور مالیاتی قرار می گیرد و ازطرفی اکثر سازمان های دولتی و خصوصی جهت اعطای امتیازات و مجوز ها، پروانه کسب و سایر خدمات ملزم به اخذ جواب استعالم از سازمانمالیاتی می باشند، لذا پیشنهاد ما پیشگیری قبل از درمان است.
صفر تا صد مالیات
14
آموزش حسابداری مالیاتی اشکالات اصلی در پرونده ها
مهمترین نکته ای که باید در تشکیل پرونده ها به آن توجه کنید تطابق با دیگر سامانه های مالیاتی است. اگر شما فرضاً آدرس و کدپستی خود را
جهت تشکیل پرونده اولیه خود به حوزه مالیاتی ارائه می کنید می بایست تمامی فعالیتهای اقتصادی شما در سطح کشور با همین کدپستی و
آدرس انجام گردد. نکته دیگر اینکه حتما در سامانه مرتبط مالیاتی مانند ارزش افزوده و خرید و فروش فصلی نیز باید همین مشخصات ثبت گردد
در غیر اینصورت سامانه بصورت هوشمند از طریق پیامک بر روی شماره همراه مدیر عامل یا مالک مغایرت را اطالع رسانی می کند.
آموزش حسابداری مالیاتی اقدامات کد اقتصادی چیست؟
یکی از اقدامات الزم بعد از تشکیل پرونده مالیاتی دریافت کد اقتصادی جدید است . در فصل ششم کتاب شما بطور کامل با چرخه نحوه ثبت نام
به منظور دریافت کد اقتصادی جدید آشنا می شوید. ثبت نام اولیه در سامانه کد اقتصادی از توصیه های جدی ما به شما خواننده عزیز می
باشد.}نکته : تمامی ارگانهای و نهادهای دولتی، بخش خصوصی، اشخاص حقیقی و حقوقی مکلف به اخذ کد اقتصادی می باشند.{
عواقب عدم دریافت و درج کد اقتصادی جدید چقدر است؟
همانطوریکه در قسمت قبل اشاره شد تمامی اشخاص و نهادها ملزم به دریافت این کد هستند. حال آنکه هرگونه اجرای تکالیف مالیاتی اعم از
اظهارنامه سالیانه، انحالل، ارث،ارزش افزوده و صدور هرگونه صورتحساب کاال و خدمات نیاز به داشتن کد اقتصادی می باشد. ضمناً طبق ماده
22 قانون مالیات بر ارزش افزوده جریمه 25 %منظور گردیده است.
آموزش حسابداری مالیاتی کد اقتصادی چه کاربردی دارد؟
این کد همانند برچسبی جهت شناسایی و کنترل تمامی معامالت و فعالیتهای جاری شما در کشور توسط سازمان مالیاتی می باشد.گاهاً کد اقتصادی
منجر به قانونی کردن اسناد و مستندات خرید و فروش و قراردادهاست. همانطور یکه در تعریف توضیح دادم شما باید قبل از هر گونه اقدامی
هنگام تشکیل پرونده برای اخذ کد اقتصادی اقدام کنید و حتما مسئولین تشکیل پرونده این نکته را به شما گوشزد می کنند.
تفاوت اصلی کد اقتصادی قدیم با جدید چیست؟
به نظر می رسد یکی از اصلی ترین تفاوتها بین این دو کد عمومی و تخصصی شدن آنهاست. به این معنی که کد اقتصادی قدیم دسته بندی کلی
تری را شامل می شد ولی کد اقتصادی جدید با توجه به اطالعات الزم جهت ثبت نام در سامانه مالیاتی طبقه بندی تخصصی تری در رابطه با
فعاالن اقتصادی را دارا بوده، ضمن اینکه کامالً فراگیر می باشد.
جرم مالیاتی و جرائم مالیاتی
در قانون مالیاتها برخی از موارد سهل انگاری در انجام اقدامات الزم یا پرداخت مالیات مشمول جرائم مادی بوده و برخی نیز به عنوان جرم تحت
عنوان مجازاتهای کیفری تعریف شده است. نکته ای شما باید بیشتر به آن توجه کنید عدم ارتکاب به جرائم حین انجام کار است.متاسفانه برخی
از مجریان امور مالی و مالیاتی که شامل حسابداران و مدیران مالی نیز می شود ناخواسته اقدام به اعمالی مغایر با قوانین مالیاتی می نمایند که
باعث به خطر افتادن منافع خود ، کارفرما و دولت می گردند. در پایان فصل فهرست جرائم مالیاتی را مطالعه کنید.
صفر تا صد مالیات
15
آموزش حسابداری مالیاتی جرائم خانمان سوز را بیشتر بشناسید
در فصل پنجم کتاب بصورت کامل قوانین و جرائم مالیات بر ارزش افزوده تشریح خواهد شد. قبل از آنکه به مطالعه فصل 5 برسید الزم است از
عواقب بسیار خطرناک این جرائم با خبر شوید. این جرائم به دو بخش محاسبه و دیرکرد تقسیم می شود . بخش محاسبه مجموع 375 %مالیات
متعلقه )ماده 22 )و 2 %عدم پرداخت بصورت ماهیانه ) ماده 23 )توسط سازمان امور مالیاتی در نظر گرفته شده است.
اقدامات مهم برای جلوگیری از جرائم مالیاتی
انجام تکالیف قانونی در مهلت مقرر در قانون،جمع آوری اسناد و مدارک مورد قبول سازمان مالیاتی بطور مرتب، ارائه اسناد و مدارک به ممیز
مالیاتی در مهلت مقرر رسیدگی و پیگیری تا پایان قطعیت مالیات از جمله موارد جلوگیری از جرائم مالیاتی است.
30روز یا یک ماه
یکی از نکاتی که در مهلت های قانونی باید به آن توجه داشته باشید تفاوت بین 30 روز و یک ماه است، چون ماه گاهاً به 31 روز هم می رسد.مانند
ماه مهر و شهریور.همین تفاوت یک روز گاهاً منجر به تحمل خسارت های فراوان به مودیان می گردد. مثالً مهلت 30 روزه به اعتراض برگ
تشخیص مالیات.
البته در اصالحیه قانون الیاتها تمامی مهلت ها تا پایان ماه بعد در نظر گرفته شده است.
طبقه بندی مشاغل در قوانین مالیاتی
در قانون مالیاتهای جاری مشاغل به 3 بخش الف ، ب و ج تقسیم بندی شده که هریک وظایف خاص خود را دارد لیکن در اصالحیه قانون مالیاتها
که از ابتدای سال 1395 اجرایی می گردد این طبقه بندی حذف گردیده است.
مشاغل بند الف چیست ؟ م 95 و 96
شامل مشاغلی است که بر اساس قانون تجارت می بایست اصول و استانداردهای حسابداری را در دفاتر قانونی ) روزنامه و کل( رعایت کنند.)مشابه
اشخاص حقوقی ( فهرست کامل آنها را می توانید در ماده 96 ق.م.م مطالعه نمایید.
مشاغل بند ب چیست؟ م 95 و 96
اشخاص حقیقی هستند که الزامی به رعایت اصول و استانداردهای حسابداری ندارند و از دفاتر هزینه و درآمد )مشاغل( استفاده می کنند.
مشاغل بند ج چیست؟ م 95 و 96
مشاغلی غیر از موارد بند الف و ب هستند که الزامی به ارائه دفاتر نداشته و صرفاً خالصه ای از عملیات خرید و فروش خود را در قالب فرم های
مشخص شده از طرف سازمان امور مالیاتی ارائه می کنند.
نکته قابل توجه: طبق اصالحی قانون مالیاتها از سال 95 مودیان به دسته کلی کوچک، متوسط و بزرگ تقسیم می شوند .
آیا امکان جابجایی در قرارگرفتن بندهای الف و ب وج وجود دارد؟
هر گونه تصمیم گیری در این خصوص صرفاً بنا بر تشخیص واحد مالیاتی صورت می پذیرد و این امکان وجود دارد.
کدام طبقه بندی برای مودیان بهتر است؟
آموزش حسابداری مالیاتی صفر تا صد مالیات
16
یکی از ابهامات اساسی در خصوص قرارگرفتن در ردیف بندها هنگام ثبت نام توسط مودیان، این است که در کدام بند قرار بگیرند؟ حال آنکه بر
مبنای نوع فعالیت این ابهام توسط واحد مالیاتی بر اساس مدارک مثبته برطرف می گردد. در حال حاضر بند ج بی دغدغه ترین است.
انواع استرداد مالیاتیسازمان امور مالیاتی مکلف است در تمامی موارد مالیاتی که مالیات مازاد دریافت گردیده مابه التفاوت را به منظور جلوگیری از تضییع حقوق مودیبه وی مسترد نماید.معموالً دسته بندی زیر است:1 .مالیات تکلیفی )م104)2 .مالیات حقوق مانند استرداد مالیات حقوق جانبازان طبق ماده 91 ق.م.م3 .مالیات عملکرد4 .مالیات بر ارزش افزوده )خرید بیش از فروش است(اقدامات مهم برای استرداد مالیاتی چیست؟با توجه به اینکه برداشت وجوه از خزانه دولت مستلزم رعایت ضوابط خاصی می باشد لذا عملیات استرداد مالیات به خزانه واریز شده کمی پیچیدهمی باشد لیکن با ارائه اسناد و مدارک مثبته به شرح زیر امکان پذیر است برگه مفاصاحساب مالیاتی تا تاریخ استرداد گواهینامه مالیات بر ارزش افزوده )مشمولین( قطعی شدن کلیه مالیاتها تا تاریخ استرداد
آموزش حسابداری مالیاتی مالیات بر درآمد مشاغل چیست؟
صفر تا صد مالیات
17
با توجه به نوع مشاغل )بند الف، ب ، ج( و تکالیف قانونی نسبت به الزام ارائه دفاتر )الف و ب ( و عدم الزام )بندج( درآمد مشمول مالیات تعیین
می گردد. الزم به ذکر است در صورت رد دفاتر از سوی واحد مالیاتی هر 3 بند )الف ، ب ،ج( تعیین درآمد مشمول مالیات از طریق علی الراس
صورت می گیرد که در قسمت مربوط توضیح داده شده است.
آموزش حسابداری مالیاتی ارتباط امالک با حوزه مالیاتی
انواع مالیات نقل و انتقال امالک
1 -مالیات نقل و انتقال ملک
2 -2 -مالیات انتقال حق واگذاری سرقفلی
3 -3 – مالیات بر درآمد حاصل از ساخت و فروش امالک
4 -2 – مالیات بر درآمد رضایت مالک یا حق مالکانه 2
-نقل و انتقال قطعی: امالک به ماخذ ارزش معامالتی و به نرخ پنج درصد مشمول مالیات می گردند .
– انتقال حق واگذاری : محل بهماخذ وجوه دریافتی صاحب حق به نرخ دو درصد درتاریخ واگذاری از طرف صاحب یا صاحبان حق مشمول مالیات
می باشد. تعریف حق واگذاری: حق واگذاری محل از نظر این قانون عبارت است از حق کسب یا پیشه یا حق تصرف محل یا حقوق ناشی از
موقعیت تجاری محل – مالیات بر درآمد رضایت مالک یا حق مالکانه :دریافتی مالک یا مالکین بابت اعالم رضایت نسبت به انتقال حق واگذاری
محل )سرقفلی ق.م.م می 35 و87( یا اجاره بدون انتقال سرقفلی و یا تغییر شغل، مشمول مالیات به نرخ دو درصد موضوع مواد باشد. مالیات
بر درآمد حاصل از ساخت و فروش : اولین نقل و انتقال قطعی ساختمان های نوساز اعم از مسکونی و غیره که بیش از این قانون مشمول 35
دو سال از تاریخ صدور گواهی پایان کار آنها نگذشته باشد، عالوه بر مالیات نقل و انتقال قطعی موضوع مادهمالیات مقطوع به نرخ ده درصد به
ماخذ ارزش معامالتی اعیانی مورد انتقال خواهند بود. اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگری از بابت درآمد امالک حاصل از ساخت و ساز فروش
موضوع این ماده نخواهند بود .
تذکر: مودیان موضوع این فصل سی روز پس از انجام معامله و در سایر موارد تا آخرتیر ماه سال بعد به انضمام مدارک مربوط به اداره امور مالیاتی
محل وقوع ملک ارایه و مالیات متعلق را طبق مقررات پرداخت نماید.
نکته : مسلماً مالیات اجاره بر عهده کسی که درآمد کسب می کند یعنی مالک)موجر( می باشد لیکن وظیفه کسر این مالیات از اجاره پرداختی
فقط بر عهده اشخاص حقوقی )مستاجر( می باشد)تبصره 9 ماده 53 )
جرایم مالیاتی اجاره
عدم ارایه اظهارنامه در موعد مقرر ده درصد مالیات متعقله درصد مالیات و به ازای هر ماه دیر کرد 5.2 درصد
مدارک الزم جهت تشکیل پرونده مستغالت
1 -تصویر سند مالکیت و بنچاق
2 -تصویر شناسنامه و کارت ملی مالک یا مالکین
آموزش حسابداری مالیاتی صفر تا صد مالیات
18
3 -تصویر پایان کار
4 -تصویر صورت مجلس تفکیکی
5 -تصویر اسناد اجاری )رسمی عادی( (
6 -تصویر گواهی حصر وراثت )در صورت ورثه ای بودن ملک
7 -تصویر وکالتنامه در صورت مراجعه وکیل 8
مدارک الزم جهت نقل و انتقال امالک گواهی ماده 187
1 -استعالم دفاتر اسناد رسمی )با ذکر نام خریدار
2 – تصویر سند مالکیت و بنچاق
3 – تصویر شناسنامه و کارت ملی فروشنده و خریدار
– تصویر پایان کار
– تصویر پروانه تخریب و نوسازی و عدم خالف در مورد امالک در دست ساخت
– تصویر صورت مجلس تفکیکی
– تصویر اسناد اجاری رسمی عادی
– تصویر گواهی حصر وراثت
در صورت ورثه ای بودن
– تصویر گواهی واریز مالیات بر ارث
– تصویر وکالتنامه در صورت مراجعه وکیل
– تصویر مبایعه نامه یا قولنامه در خصوص انتقال حق واگذاری محل
اولین پارامتر مالیات بر درآمد در قانون مالیاتهای مستقیم اختصاص به مالیات بر درآمد امالک دارد.
-اظهارنامه اجاره امالک
جهت ارائه اظهارنامه مالیات بر درآمد قطعی امالک باید با همراه داشتن مدارک به ممیز مالیاتی مربوطه مراجعه و نسبت به ابراز آن اقدام
نمایید.همانطوریکه در بخش باال توضیح داده شد هر مالک باید در اداره دارایی بابت درآمد مورد اجاره ای پرونده مستغالت را تشکیل دهد و سپس
در پایان موعد مقرر نسبت به ارائه آن اقدام نمایند.
یک اشتباه زیر ساختی و مهم
اشتباه زیر ساختی اینجاست که متاسفانه برخی از مدرسین مالیاتی هم مرتکب آن می شود، و آن اینکه مالیات تکلیفی را فقط منوط به بندهای
مشخص شده در برگ تشخیص مالیات عملکرد و مالیات حقوق می کنند. از تصور این دوستان مالیات تکلیفی صرفاً شامل مالیات اجاره ، مالیات
حق ا لزحمه ، مالیات اشخاص خارجی و حقوق می شود. در صورتی که کامال اشتباه است. در قانون انواع مالیاتهای تکلیفی را داریم که یک حسابدار
صفر تا صد مالیات
19
مالیاتی باید با حساسیتهای آن نیز آشنا شود. من در فصل های بعدی کتاب بیشتر در مورد پارامترهای برگ تشخیص و جرائم تکلیفی صحبت می
کنم ولی بهتر است شما هم بیشتر با فهرست مالیاتهای تکلیفی آشنا شوید. مطالعه متن هر ماده را بر عهده خودتان می گذارم تا همین االن مجبور
شوید کتاب قانون را بازکنید و با مطالعه متن مواد زیر، جهت استفاده کتاب گرم شوید.
تقسیم بندی مالیات تکلیفی
اصوالً در تمام مواردی از مواد قانون مالیاتها که درآن باصطالح )مکلفند( اشاره گردیده نشان دهنده آن است که در این ماده قانونی تکلیفی از
طرف قانون گذار )سازمان امور مالیاتی ( بابت اشخاص ثالث برعهده مودی واگذار گردیده است که در صورت عدم اجرا مشمول اصل و جرائم
مربوطه خواهد شد.توجه شما را به فهرست کل این تکالیف جلب می نمایم.
ماده 53 – تبصره 9( مالیات تکلیفی اجاره امالک(
ماده 85 و 86 اصالحی ) مالیات تکلیفی حقوق (
ماده 102 ( مالیات تکلیفی مضاربه (
ماده 103 ( مالیات تکلیفی حق الزحمه (
ماده 104 ( مالیات تکلیفی حق الزحمه ها( – در قانون مالیاتهای جدید حذف گردیده است.
ماده 107 ( مالیات تکلیفی اشخاص حقوقی خارجی (
ماده 109 ( مالیات تکلیفی و موسسات بیمه(
ماده 116 ( تکلیف مدیران تصفیه اشخاص حقوقی (
ماده 118 ( مسئولیت آخرین مدیران شخص حقوقی و مدیران تصفیه و ضامن ها(
ماده 123 ( مالیات تکلیفی منافع بالعوض اموال (
ماده 143 ( مالیات تکلیفی نقل و انتقال سهام (
تقسیم بندی مهلت های قانونی در مالیاتهای مستقیم برای مودیان
توصیه مهم در این خصوص اینکه بر خالف تصور عموم هرگونه اقدام جهت انجام امور مالیاتی مستلزم این است که در فرجه قانونی آن انجام
گردد در غیر اینصورت در اکثر موارد حتی باالترین مقام سازمان نیز قادر به بررسی بعد از موعد اعتراض و اقدام مودی نخواهد بود . یک حسابدار
مالیاتی برای اینکه خود و کارفرما را دچار مشکالت مالی و مالیاتی نکند بایستی تقویمی از مهلت های قانونی داشته باشد. در این کتاب دسته
بندی جدیدی در مورد مهلت ها برای شما تشریح می شود که تا کنون در هیچ کتاب و منبعی به آن اشاره نشده است.
نکته مهم : نظر به اینکه در فصل های بعدی در خصوص تکنیکهای تنظیم الیحه دفاعیات توضیح داده خواهد شد به شما توصیه موکد داریم
که مهلت های زیر را مطالعه و مرور نمایید.
1 .مهلت های تسلیم اظهارنامه ها به واحد مالیاتی
اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده 15 روز بعد از پایان هر فصل
ماده 110 -تسلیم اظهارنامه عملکرد اشخاص حقوقی4 ماه بعد از پایان سال مالی )اظهارنامه اصالحی به دلیل اشتباه محاسبات 1
ماه پس از مهلت فوق
آموزش حسابداری مالیاتی صفر تا صد مالیات
20
ماده100-تسلیم اظهارنامه اشخاص حقیقی)قانون جاری تیرماه سال بعد و اصالحیه جدید در خردادماه سال بعد ( ماده 116 -اظهارنامه انحالل اشخاص حقوقی 6 ماه از تاریخ ثبت انحالل در اداره ثبت شرکت ماده 26-تسلیم اظهارنامه ارث ) قانون جاری 6 ماه و اصالحیه جدید یکسال پس از فوت( ماده 39 -اظهارنامه وقف، حبس و نذر 3 ماه از تاریخ انعقاد یا فوت موصی ماده 57 -اظهارنامه عدم درآمد شغلی آخر تیرماه ماده 80-اظهارنامه امالک و سرقفلی 30روز پس از انجام معامله
ماده126 -اظهارنامه درآمد اتفاقی مانند برنده شدن در بانک آخر اردیبهشت سال بعد ماده 87 -اظهارنامه اضافه پرداختی و استرداد مالیات حقوق بعد از تیرماه سال بعد}نکته : اگر آخرین روز موعد مقرر تعطیل رسمی یا عمومی باشد اولین روز بعد از تعطیلی معیار قرار می گیرد{2.مهلت های تسلیم اسناد و مدارک درخواستی واحد مالیاتی تسلیم دفاتر قانونی و اسناد و مدارک از یک هفته تا 15 روز )تایید واحد مالیاتی( و داشتن عذر موجه تا 19 روز پس از ابالغ دعوتنامه اعالم شروع فعالیت 4 ماه بعد از تاریخ شروع تسلیم اطالعات خرید و فروش ) م 169مکرر ( یک ماه پس از پایان هر فصل3. آموزش حسابداری مالیاتی مهلت قانونی اعتراض اعتراض برگ تشخیص 30 روز پس از ابالغ )م 238)
اعتراض به رای بدوی 20 روز پس از ابالغ رای ) ماده 247 )
اعتراض به مطالبه ارزش افزوده 20 روز پس از ابالغ ) ماده 29 ارزش افزوده(
تسلیم الیحه اعتراض به رد دفاتر )یک ماه از تاریخ ابالغ موارد رد (
اعتراض به رای هیات تجدید نظر که منجر به قطعیت مالیات شده )1 ماه پس از ابالغ رای( به شورای عالی مالیاتی
آموزش حسابداری مالیاتی صفر تا صد مالیات
21
4. مهلت قانونی پرداخت مالیاتها
مالیات سود ) درآمد مشمول مالیات ( همزمان با تسلیم اظهارنامه ) مواد 105 و 131 )
مالیات بر ارزش افزوده همزمان با تسلیم اظهارنامه ارزش افزوده
پرداخت مالیات مورد قبول مودی جهت اعتراض به رای هیات بدوی وحضور در هیات تجدید نظر در مهلت 20 روزه
پرداخت مالیات بر درآمد اجاره 10 روز از تاریخ دریافت مال االجاره ) در قانون جاری ( و در اصالحیه قانون جدیدیک ماه بعد ) تبصره
)53 م 9
پرداخت مالیات حقوق تا سی روز پس از پرداخت یا محاسبه و ثبت سند ) در قانون جاری ( و در اصالحیه تا پایان ماه بعد ) م 86 )
پرداخت مالیات تکلیفی حق الزحمه خدمات موضوع ماده 104 سی روز پس از تخصیص یا پرداخت ) در اصالحیه جدید ماده 104 حذف
گردیده است(
پرداخت مالیات برگ قطعی 10 روز از تاریخ ابالغ ) م 210 )
پرداخت مالیات در مرحله صدور اجراییه واحد مربوط تا یک ماه از تاریخ ابالغ
صفر تا صد مالیات
22
فصل دوم آموزش حسابداری مالیاتی
مالیات در حقوق و دستمزد
آموزش حسابداری مالیاتی صفر تا صد مالیات
23
حقوق و دستمزد یکی از تکنیکهای وابسته و مهم در حسابداری به شمار می رود و همه شاغلین می بایست از جزئیات و نحوه ثبت آن اطالعات
کامل و دقیق داشته باشند.متاسفانه اغلب حسابداران حقوق و دستمزد را صرفاً نوعی هزینه در نظر می گیرند و توجه خاصی به نحوه اجرای کامل
آن ندارند. در این فصل شما ضمن آشنایی با تعاریف حقوق و دستمزد، می توانید نحوه کار با سامانه و ارتباط آن با حوزه مالیاتی را بیاموزید.
نکته مهم : در این فصل من سعی کردم نکات مهم و چالشی مرتبط با سیستم حقوق و دستمزد )از دیدگاه مالیاتی آن( را برای شما توضیح دهم.
پیشنهاد می کنم برای رشد اطالعات خودتان حتماً کتاب مجموعه قوانین و مقرارات کار و امور اجتماعی را مطالعه فرمایید.
آموزش حسابداری مالیاتی تعاریف حقوق و دستمزد
آموزش حسابداری مالیاتی حقوق
درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر)اعم از حقیقی یا حقوقی ( در قبال تسلیم نیروی کار خود) جبران فعالیتهای خود( به صورت
نقد یا غیر نقدی دریافت می کند مفهوم حقوق است که معموال به صورت ماهانه صورت می پذیرد.
دستمزد
مفهوم آن همانند حقوق می باشد، لیکن معموالً دستمزد برمبنای ساعت کار به کارگر پرداخت می شود ولی حقوق در ازای یک ماه کارکرد کارگر
پرداخت می گردد.
آموزش حسابداری مالیاتی مزایای مستمر
شامل آیتم هایی اضافه شده به حقوق اصلی ) کارکرد ضربدر حقوق روزانه ( هستند که هر ماه در لیست حقوق تکرار می شوند مانند : حق مسکن،
بن کارگری، عائله مندی و….
مزایای غیر مستمر
شامل آیتم هایی اضافه شده به حقوق اصلی ) کارکرد ضربدر حقوق روزانه ( هستند که هر ماه در لیست حقوق تکرار نمی شوند مانند : اضافه
کاری،پاداش تولید، کارانه، حق ماموریت
نیروی ساعتی
منظور به خدمت گرفتن نیرو یا کارشناس جهت انجام وظیفه محوله طبق توافق طرفین که پرداخت آن به صورت نرخ در
هر ساعت مشخص می گردد: مانند نیروی فن آوری و آی تی
حق الزحمه
هرگونه پرداخت در قبال استفاده از نیروی انسانی در قالب قرارداد مانند : قراردادهای مشاوره، حق التدریس، حق الجلسات، مشاوره مالیاتی که به
صورت ماهانه نمی باشد و نرخ بیمه آنها طبق ماده 38 تامین اجتماعی خواهد بود.
آموزش حسابداری مالیاتی اضافه کاری
استفاده از نیروی انسانی مازاد بر ساعت تعیین شده طبق قانون اداره کار و برساس توافق طرفین که معادل 40 درصد اضافه بر نرخ مزد عادی می
باشد. مثال اگر حقوق روزانه 20000 ریال باشد نرخ اضافه کاری 8000 در هر ساعت منظور می شود و شامل محدودیت در ساعت )حداکثر 4
ساعت در روز و 135 ساعت در ماه می باشد(
صفر تا صد مالیات
24
آموزش حسابداری مالیاتی عیدی
نوعی پاداش ساالنه است که کارفرما مکلف است به نسبت یکسال کارکرد معادل 60 روز پرداخت نماید.مبنای پرداخت یک ماه حقوق طبق اداره
کار است ) حداقل 60 روز و حداکثر 90 روز(
سنوات
پشتوانه مالی که اداره کار برای پایان کار کارگران منظور نموده است. مبنای محاسبه آن معادل یک ماه حقوق قانون کار در پایان هر سال می
باشد.طبق ماده 24 قانون تامین اجتماعی پرداخت آن در خاتمه کار منظور می شود.
آموزش حسابداری مالیاتی سند حسابداری حقوق و دستمزد
سندی خاص در حسابداری است که صرفا شامل هزینه حقوق و دیگر پارامترها می باشد و به صورت تفکیکی در پایان هر ماه صادر می گردد. این
سند شامل سند تخصیص حقوق و سند پرداخت حقوق می باشد. چارچوب این سند به شرح زیر است:
هزینه حقوق/ حقوق پایه ×××
هزینه حقوق/23%بیمه سهم کارفرما ×××
هزینه حقوق/ هزینه اضافه کاری ×××
هزینه حقوق/ بن ×××
هزینه حقوق/ مسکن ×××
حقوق / …… وام ×××
مساعده ×××
سایر کسور ×××
سازمان تامین اجتماعی بیمه 30××× %
سایر حسابهای پرداختنی/ مالیات حقوق ×××
سایر حسابهای پرداختنی / مطالبات کارکنان / حقوق
پرداختنی
×××
درآمد مشمول مالیات حقوق
طبق قانون مالیاتهای ایران هرگونه دریافت حقوق اعم از نقدی و غیرنقدی در داخل کشور و ماموریتهای دولتی خارج از کشور شامل مالیات حقوق
می باشد که از مواد 82 تا 91 به آن اشاره گردیده است.
صفر تا صد مالیات
25
آموزش حسابداری مالیاتی سیستم حقوق و دستمزد
مالیات حقوق نوعی مالیات تکلیفی است یعنی اینکه کارفرما مکلف است در زمان تهیه لیست حقوق و دستمزد مالیات متعلق را با توجه به ضریب
جدول مالیاتی پس از کسر معافیت های قانونی محاسبه نموده از حقوق کارگر و کارمند کسر و به حساب سازمان مالیاتی مربوطه واریز نماید.
باید بدانید مهلت پرداخت مالیات حقوق و دستمزد حداکثر ظرف 30 روز پس از تنظیم لیست حقوق و دستمزد خواهد بود } در قانون جدید اجرایی
از ابتدای سال 1395 تا پایان ماه بعد { و در صورت تاخیر در ارئه لیست و پرداخت مالیات حقوق کارفرما مشمول جرائم به شرح زیر می باشد.
1 )معادل 2 %لیست حقوق یا هزینه حقوق بابت دیرکرد تسلیم لیست )ماده 197 )
2 )معادل 20 %مالیات حقوق بابت عدم پرداخت در موعد مقرر )ماده 199)
نکته : طبق قوانین اصالحی مالیاتها اجرایی از ابتدای سال 1395 جریمه 20 درصد فوق به 10 درصد تقلیل یافته لیکن به ازای هرماه دیرکرد
ماهانه 5.2 درصد جریمه تعلق گرفته است.
قوانین مربوط به مالیات حقوق
الزم است شما خواننده عزیز به عنوان یک حسابدار مالیاتی بدانید که در قانون مالیاتهای مستقیم جمهوری اسالمی ایران از مواد 82 تا 91 و ماده
197 و 199 در خصوص مالیات حقوق می باشد. توصیه می کنم حداقل برای یکبار این مواد را مرور کنید.
آموزش حسابداری مالیاتی معافیت مالیات بر حقوق
هر ساله بر اساس قوانین بودجه سنواتی میزان معافیت مالیات حقوق برای اشخاص مختلف مشخص می شود.نکته مهمی که شما باید به آن توجه
داشته باشید یادگیری نحوه اجرای معافیت طبق بخشنامه ابالغی است. محاسبات یک نمونه از اجرای معافیت مربوط به سال 94 مانند تصویر زیر
است
آموزش حسابداری مالیاتی تصمیم گیری سازمان امور مالیاتی درباره حقوق های میلیونی
نکته مهمی که باید توجه داشته باشید این است که در برخی از شرکتها و موسسات محاسبه حقوق برخی از کارکنان بیشتر از حد نصاب بخشنامه
است به عنوان مثال مدیر یک پروژه در احداث یک اتوبان دستمزدی برابر با 000،000،200 ریال دریافت می کند. ) محاسبه مالیات فوق به شرح
زیر( حال آنکه اگر بخواهید مالیات حقوق این فرد را طبق بخشنامه محاسبه کنید در قوانین جاری مبلغ بیش از 10 درصد را طبق ماده 131 منظور
می گردد. سوالی که اینجا ممکن است به ذهن شما خطور کند این باشد که چرا طبق ماده 131 نرخ 15 درصد منظور نشده و از نرخ 20 درصد
استفاده می شود؟ دلیل آن این است بر اساس ماده 85 تا نرخ 000،000،42ریال 10 درصد بوده و مازاد آن )یعنی مازاد 000،000،42 ریال( که از
حد نصاب ماده 131 با نرخ 15 درصد )000،000،30ریال( بیشتر است بایستی با نرخ 20 درصد محاسبه شود.
صفر تا صد مالیات
26
200،000،000-11،500،000=188,500,000 مالیات مشمول درآمد
)94 بخشنامه اعمال فرضا=)7*11،500،000=80،500،000 درصد 10 نصاب حد
80،500،000*10%= 8,050,000 درصد 10 حد مالیات
188،500،000-80،500،000=108،000،000 درصد 20 نصاب حد
108،000،000*20%=21,600,000 درصد 20 متعلق مالیات
21,600,000+8,050,000= 29,650,000 ریال میلیون200حقوق به متعلق مالیات
تفاوت محاسبه مالیات در قانون جاری با اصالحیه قانون جدید) اجرایی ابتدای 1395 )
1 )در قانون جاری)ماده 85 )مازاد به نرخ 131 محاسبه می شود لیکن در اصلالحیه قانون جدید 2 نرخ 10 درصد و 20 درصد را داریم و
نرخ 131 وجود ندارد و برای کارکنان دولتی و بخش خصوصی یکسان است.
2 )در قانون جاری صحبت از پرداخت کنندگان غیر اصلی می باشد مانند معلمان حق التدریس که مالیات آنها خارج از معافیت محاسبه
می گردد لیکن در اصالحیه قانون جدید)با حذف ماده 104 )صحبت از بیمه و کسورات بازنشستگی بوده و عناوینی مانند حق المشاوره،
حق حضور در جلسات، حق التدریس، حق التحقیق و حق پژوهش مشمول مالیات مقطوع ) بدون معافیت( به نرخ 10 درصد می باشد.
تهیه لیست حقوق و دستمزد در اکسل
قدم اول برای تهیه لیست حقوق و دستمزد در اکسل با توجه به کادر زرد رنگ سال مالی خود را وارد میکنیم و ماه مورد نظر نام شرکت و
تعداد پرسنل در واقع اطالعات پایه را وارد میکنیم
مرحله بعد وارد کردن مشخصات کارکنان با توجه به قرارداد آنها می باشد .
صفر تا صد مالیات
27
شیت بیمه شخص را که آیا بیمه هست یا خیر انتخاب میکنیم در صورتی که بیمه باشد شمار بیمه را یادداشت میکنیم در ادامه به بررسی
یکایک موارد موجود در اکسل می پردازیم
حق اوالد :
حق اوالد )عائله مندی( برای مشمولین قانون کار: حق اوالد)عائله مندی( در صورت داشتن شرایط زیر حداکثر تا 2 فرزند قابل پرداخت است.
1-کارگر حداقل سابقه پرداخت حق بیمه 721 روز کار )24 ماه( را داشته باشد .
2 -سن فرزندان پسر او از 18 سال کمتر باشد ویا به تحصیل اشتغال داشته باشند تا پایان تحصیل.
3 -در اثر بیماری یا نقص عضو)معلولیت( طبق گواهی کمیسیون پزشکی قادر به کار نباشند .
4 -فرزند دختر تا قبل از ازدواج یا اشتغال
مبلغ حق اوالد برای هر فرزند معادل 3 برابر حداقل مزد روزانه خواهد بود )10درصد حداقل حقوق ماهانه(
نکته: منظور از حق عائله مندی در این بخش همان حق اوالد می باشد .الزم به توضیح است برخی از کارفرمایان به طور ماهانه مبلغی را به
عنوان حق همسر به دلخواه پرداخت می نمایند که این مورد غیراز حق اوالد )عائله مندی( مورد نظر در قانون کار می باشد .حق اوالد در این
بخش به محض تولد فرزند و ارائه گواهی والدت به کارگزینی اداره متبوع، حداکثر تا 3 فرزند اول قابل پرداخت است .عائله مندی ، در صورت
داشتن بیش از یک همسر دائمی، حق عائله مندی فقط به یک همسر دائمی تعلق می گیرد. در صورت فوت همسر یا طالق وی، پرداخت
حق عائله مندی قطع می گردد .حق عائله مندی زنان شاغل : به زنان شاغل با داشتن یکی از شرایط زیر حق عائله مندی تعلق می
گیرد.)دائمی بودن ازدواج ضروری است(
1 -عدم توانایی انجام کار شوهر طبق گواهی کمیسیون پزشکی
2 -فوت شوهر
فرمول محاسبه عائله مندی
حداقل حقوق روزانه * 3 (برای 1 فرزند ، حداقل تا دو فرزند (
صفر تا صد مالیات
28
آموزش حسابداری مالیاتی تعطیالت و مرخصی ها
تعطیالت و مرخصی ها روز جمعه روز تعطیل هفتگی کارگران با استفاده از مزد می باشد .در امور مربوط به خدمات عمومی نظیر آب، برق،
اتوبوسرانی و یادر کارگاه هایی که حسب نوع کار ویا توافق طرفین، به طور مستمر روز دیگری برای تعطیل هفتگی تعیین شود همان روز در
حکم روز تعطیل هفتگی خواهد بود وبه هر حال تعطیل یک روز معین درهفته اجباری است .کارگرانی که به هر عنوان به این ترتیب روزهای
جمعه کار می کنند در مقابل عدم استفاده از تعطیلی روز جمعه 40 درصد اضافه بر مزد دریافت می کنند .انجام کاردرسایر روزهای تعطیل
رسمی نیزمشمول 40 درصد فوق العاده اضافه کاری خواهد بود .درصورتی که روزهای کاردر هفته کمتر از 6 روز باشد مزد روز تعطیل هفتگی
کارگر معادل مجموع مزد یا حقوق دریافتی وی در روزهای کار در هفته خواهد بود .کارگاه هایی که با انجام 5 روز کار در هفته و 44 ساعت
کار قانونی کارگرانشان از دو روز تعطیل هفتگی استفاده می کنند، مزد هر یک از دو روز تعطیل هفتگی برابر با مزد روزانه کارگران خواهد
بود .کارگران کارمزد برای روزهای جمعه تعطیالت رسمی و مرخصی، استحقاق دریافت مزد را دارند ومأخذ محاسبه، میانگین کارمزد آنها در
روزهای کارکرد آخرین ماه کار آنهاست. مبلغ پرداختی درهرحال نباید کمتر از حداقل مزد قانونی باشد. در کارگاه هایی که فعالیت آنها جنبه
استمرار دارد یا به صورت فصلی فعالیت می کنند کارگران مشمول مزد ساعتی حق استفاده از مرخصی و تعطیالت رسمی با استفاده از مزد را
دارند .هر گاه نوع کار طوری باشد که تعداد ساعات کار عادی و مجموع مزد هر روز مساوی باشد مزد ایام مذکور معادل مزد روزهای کار
است. در غیر این صورت مأخذ محاسبه، میانگین مزد ساعتی کارگر در روزهای آخرین ماه کار وی خواهد بود .مبلغ پرداختی درهر حال نباید
کمتر از مزد قانونی باشد .عالوه بر تعطیالت رسمی کشور، روز کارگر )11 اردیبهشت( جزء تعطیالت رسمی کارگران به حساب می آید.
مرخصی استحقاقی سالیانه کارگران مشاغل عادی با استفاده از مزد و احتساب 4 روز جمعه جمعاً یک ماه است. سایر روزهای تعطیل جزء
ایام مرخصی ساالنه محسوب نخواهد شد .مرخصی استحقاقی ساالنه کارگران مشاغل سخت و زیان آور، 5 هفته می باشد. مرخصی مزبور
به نسبت مدت کار انجام یافته محاسبه می شود . مرخصی استحقاقی کارگران فصلی حسب ماههای کارکرد تعیین می شود .بطور کلی
مرخصی استحقاقی ساالنه، شامل کارکنان آموزشی مثل معلمین و اساتید دانشگاه و نظایر آنها نمی شود.
فرمول محاسبه حقوق ماهیانه :
حقوق ماهیانه * روزهای کارکرد
فرمول محاسبه اضافه کاری :
حقوق 1 ساعت کاری * تعداد ساعات اضافه کاری * 14%
فرمول محاسبه جمعه کاری :
آموزش حسابداری مالیاتی صفر تا صد مالیات
29
حقوق 1 ساعت کاری * تعداد ساعت جمعه کاری * 14%
منظور از شب کاری و نوبت کاری چیست ؟
کار روز کارهائی است که زمان انجام آن از ساعت 6 بامداد تا 22 می باشد و کار شب کارهائی است که زمان انجام آن بین 22 تا 6 بامداد
قرار دارد .
فرمول محاسبه شب کاری :
حقوق 1 ساعت کاری * 35 * %ساعات شب کاری
کار مختلط :
کارهایی است که بخشی از ساعات انجام آن در روز و قسمتی از آن در شب واقع می شود .
کار نوبتی :
عبارت است از اینکه کاری در طول ماه گردش داشته باشد به نحوی که نوبت های آن در صبح یا عصر یا شب واقع شود .
باید بدانید برای هر ساعت کار در شب به غیر از کارگران نوبتی ) نوبت کارشان در صبح یا عصر یا شب است ( 35 %اضافه بر مزد
ساعت کار عادی تعلق می گیرد و اما طبق قانون ، کارگران نوبت کاری اگر نوبت کارشان در صبح و عصر واقع شود 10 %و چنانکه نوبت
کارشان در صبح و عصر و شب قرار گیرد 15 %و در صورتی که نوبت کار در صبح یا شب و یا عصر و شب باشد 5/22 %اضافه بر دستمزد
عادی به عنوان فوق العاده نوبت کاری دریافت خواهند کرد .
فرمول محاسبه نوبت کاری ) صبح و شب ( :
حقوق 1 ساعت کاری * 5/22 * %نوبت روز کاری
فرمول محاسبه نوبت کاری ) عصر و شب ( :
حقوق 1 ساعت کاری * 5/22 * %نوبت روز کاری
فرمول محاسبه نوبت کاری ) صبح و عصر و شب ( :
حقوق 1 ساعت کاری * 15 * %نوبت روز کاری
فرمول محاسبه نوبت کاری ) صبح و عصر( :
حقوق 1 ساعت کاری * 10 * %نوبت روز کاری
عیدی و پاداش :
عیدی و پاداش کارگران در پایان هر سال بر مبنای حقوق و دستمزد توسط هیات دولت تعیین می گردد .
فرمول محاسبه حداقل عیدی و پاداش :
حداقل حقوق روزانه *60/365 * روزهای کارکرد
فرمول محاسبه حداکثر عیدی و پاداش :
صفر تا صد مالیات
30
حداقل حقوق روزانه *90/365 * روزهای کارکرد
آموزش حسابداری مالیاتی فوق العاده ماموریت :
ماموریت به موردی اطالق می شود که کارمند برای اجرای کار حداقل 50 کیلومتر از محل کارگاه اصلی دور شود و یا ناگزیر باشد حداقل یک
شب در محل ماموریت توقف نماید .
فوق العاده ماموریت نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد مبنای روزانه کارگران باشد همچنین کارفرما مکلف است وسیله یا هزینه رفت و برگشت
آنها را تامین نماید .
آموزش حسابداری مالیاتی فرمول محاسبه ماموریت :
حداقل حقوق یک روز * روزهای ماموریت
آموزش حسابداری مالیاتی کسورات قانونی :
مبالغی را که کارفرما به نمایندگی از طرف سازمان های مربوط بر اساس مصوبه های قانونی از دستمزد کارگران و کارکنان کسر و به سازمان
های ذینفع پرداخت می نماید کسورات ، قانونی می گویند .
کسورات قانونی اساسی به طور کلی به شرح زیر می باشد .
1 -مالیات حقوق و دستمزد
2 -حق بیمه اجتماعی سهم کارگر
3 -بدهی کارگر به صندوق اجرا ) اجرائیات (
در صورت نیاز به فایل اکسل می توانید وارد سایت com.persianhesab شوید و در قسمت آموزش حقوق و دستمزد فایل را دریافت
نمایید.
صفر تا صد مالیات
31
ارسال لیست حقوق بصورت آنالین
برای ارسال مالیات حقوق و دستمزد بصورت آنالین شما باید ابتدا وارد آدرس ir.gov.tax.wwwیا مستقیمآ با آدرس
ir.gov.tax.salary://http وارد صفحه اصلی شوید در اینجا شما باید نام کاربری و رمز عبور وارد نمایید
زمانی که وارد سایت شدید قسمت فهرست مالیات حقوق الکترونیکی ورود به سامانه را انتخاب نمایید وارد مرحله ی بعدی می شوید .
بعد از مشاهده ی این تصویر شما روی قسمت ورود به سامانه لیست حقوق کارکنان میشوید در ضمن داخل همین قسمت می توانید نرم افزار
افالین حقوق و دستمزد و راهنمای استفاده از آن را دانلود نمایید .
آموزش حسابداری مالیاتی صفر تا صد مالیات
32
برای ورود به سیستم شما مستلزم این هستید که نام کاربری و کلمه عبور و شماره اقتصادی جدید داشته باشید در صورتی که این اطالعات را
نداشتید از طریق ثبت نام شماره اقتصادی در سایت ir.gov.tax.www اقدام نمایید بعد از گذراندن این مراحل وارد صفحه ی اصلی می شوید
.
آموزش حسابداری مالیاتی همانطور که در شکل باال مالحظه می نمایید امکان دارد شما با خطاهایی روبه رو شوید :
1 )عدم دریافت کد اقتصادی جدید
2 )عدم تطابق کد حوزه و کد اداره کل
شما در اینجا کد اقتصادی قدیم را همراه با دو کد اداره کل و حوزه وارد نمایید در صورت صحت اطالعات وارد سامانه می شوید .
منوی اصلی سایت آموزش حسابداری مالیاتی
همانطور که در تصویر مشاهده می نمایید در این کادر 4 عنوان مواجه می شوید .
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
33
که در ادامه هر یک را بصورت کامل توضیح داده می شود .
صفحه ی
شخصی :
قسمت صفحه ی شخصی شامل دو قسمت می باشد قسمت اول مشخصات کارفرما و مشخصات آخرین لیست ها در قسمت دوم 5 لیست آخری
که مودی به دارایی ارسال نموده نشان میدهد.
در پایان کادر اول دو گزینه ویرایش از اطالعات و به روزرسانی اطالعات وجود دارد شما در صورت مشکل در صحت اطالعات می توانید با کلیک
روی این گزینه ها نسبت به صحت ازاطالعات اقدام نمایید .
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
34
آموزش حسابداری مالیاتی فهرست حقوق شامل سه قسمت می باشد :
1 )فهرست حقوق جدید : فهرست جدیدی که وارد کرده اید را نشان می دهد
2 )فهرست فایل های ارسالی : فهرست تمامی فایل هایی که تا کنون مودی ارسال نموده است نشان می دهد .
3 )فهرست لیست ها : در این قسمت تمامی لیست ها چه ارسال شده و حتی ان هایی که ارسال نشده را به مودی نشان می دهد .
نکته : در صورتی که در جستجوی لیست حقوق ماه مشخصی می باشید می توانید از قسمت جستجو استفاده نمایید .
فهرست حقوق : فهرست حقوق جدید
صفر تا صد مالیات
35
انتخاب نوع لیست : اصالحی یا اصلی
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
36
ابتدا سال و ماه مورد نظر را انتخاب می نماییم و بعد از طی مراحل باال کلید ثبت لیست را میزنیم .
بعد از تهیه لیست اگر نیروی جدیدی استخدام شده باشد وارد قسمت حقوق بگیران / حقوق بگیر جدید می شوییم .
حقوق بگیران :
همینطور که در عکس مشاهده می نمایید زمانی که روی گزینه حقوق گیران کلیک می نمایید دو گزینه به شما نشان میدهد
1 )حقوق بگیر جدید : فردی که تازه استخدام شده و می خواهید اسم این فرد را به لیست اضافه نمایید 0
صفر تا صد مالیات
37
2 )لیست اسامی تمامی حقوق بگیران : اسم تمامی افرادی که در لیست هستند نشان میدهد
زمانی که وارد حقوق بگیر جدید می شویم ابتدا باید از اطالعات هویتی حقوق بگیر را با دقت تمام وارد نماییم
نکته : درصورتی که نوع بیمه را سایر انتخاب کردید حتما باید نام بیمه را بنویسید .
نکته: درصورتی که کارمند بصورت غیر اصلی تعریف شود در قسمت ویرایش اطالعات تنها میتواند اطالعات شغلی را اصالح نمود.
صفر تا صد مالیات
38
در پایان کلید ثبت را می زنیم .
و در آخر گزینه فایل های ارسالی
از سربرگ فهرست حقوق / لیست فایل ارسالی را انتخاب می نماییم
گزینه لیست های ارسالی :
فهرست حقوق / فهرست / فهرست لیست ها می توانیم فهرستی از لیست های ارسالی را مشاهده نماییم و از قسمت خالصه لیست می توانیم
لیست را ثبت و ویرایش و یا حتی حدف کنیم .
صفر تا صد مالیات
39
صفر تا صد مالیات
40
فصل سوم
اظهارنامه مالیاتی و نکات آن
صفر تا صد مالیات
41
گروه فعالیت
نسخه نخست طبقه بندی استاندارد بین المللی تمامی فعالیت های اقتصادی (ISIC ( در سال 948 1 تصویب شد. در این راستا، شورای اقتصادی
و اجتماعی قطعنامه ای را در سال 948 1 به شرح زیر تصویب کرد : شورای اقتصادی و اجتماعی با در نظر گرفتن توصیه کمیسیون آمار در مورد
نیاز به مقایسه پذیری بین المللی آمارهای اقتصادی و با در نظر گرفتن» طبقه بندی استاندارد بین المللی تمامی فعالیت های اقتصادی« که
کمیسیون آمار با مشاوره و همکاری دولتهای عضو ایجاد کرده است، توصیه میکند که تمامی دولتهای عضو به یکی از دو روش زیر » طبقه بندی
استاندارد بین المللی تمامی فعالیت های «اقتصادی را مورد استفاد قرار دهند
الف( پذیرش این سیستم طبقه بندی به عنوان یک استاندارد ملی، یا
ب( تنظیم داده های آماری خود مطابق با این سیستم به منظور مقایسه پذیری بین المللی ISIC.
چه در سطح کشوری و چه در سطح بین المللی برای طبقه بندی دادهها بر حسب نوع فعالیت اقتصادی در زمینه های آمارهای اقتصادی، همچون
تولید یا درآمد ملی، اشتغال، جمعیت و غیره مورد استفاده گستردهای واقع شده است. شماری از کشورها ISIC را به عنوان پایه ای برای ایجاد
طبقه بندی های فعالیتی ملی خود به کار گرفته اند. با اطمینان از این که رسته ها در سطحهای تفصیلی طبقه بندی های ملی، تا جای ممکن،
تنها در یک رسته ISIC جای میگیرند مقایسه پذیری اساسی میان طبقه بندی های فعالیتی بسیاری از کشورها و ISIC به دست آمده است در
ایران هم این طبقه بندی به صورتی که شرح داده خواهد شد وجود دارد.
الف کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری)شامل تولید محصوالت کشاورزی و دامی، شکار و جنگلداری و بریدن درختان و ماهیگیری و آبزی پروری(
ب استخراج معدن ) شامل استخراج زغال سنگ و زغال قهوهای، استخراج نفت خام و گاز طبیعی ، استخراج کانه های فلزی، استخراج سایر
معادن و فعالیت های خدمات پشتیبانی استخراج معدن (
پ تولید صنعتی )شامل تولید فراورده های غذایی و انواع آشامیدنیها و تولید منسوجات ,تولید پوشاک , تولید کاغذ و فراورده های کاغذی ,تولید
کک و فراورده های حاصل از پاالیش نفت ,تولید داروها وفراورده های دارویی شیمیایی وگیاهی ,تولیدفراورده های الستیکی وپالستیکی و
تولیدسایر فراورده های معدنی فلزی و غیرفلزی و…..(
ت تامین برق، گاز، بخار و تهویه هوا
ث آب رسانی؛ مدیریت پسماند، فاضالب و فعالیت های تصفیه
ج ساختمان
چ عمده فروشی و خرده فروشی ؛ تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتور
چگونگی لینک شدن در اظهارنامه لینک میشود؟
نکته ای که در ارائه اظهارنامه باید توجه داشته باشید لینک شدن سامانه ارسال اظهارنامه الکترونیکی با سامانه شماره اقتصادی است . بدین صورت
که همه اشخاص حقیقی و حقوقی باید مرحله ثبت نام در سامانه صدور شماره اقتصادی انجام داده باشند و نام کاربری و رمز عبور را دریافت کرده
باشند لذا در صورتیکه تاکنون در این خصوص اقدامی ننموده اید در اسرع وقت نسبت به دریافت موارد ذکر شده )شماره رهگیری سامانه ثبت نام
و یا نام کاربری( از سامانه صدور شماره اقتصادی اقدام نمایید.
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
42
آموزش حسابداری مالیاتی انواع اظهارنامه ها
انواع فرمهای اظهارنامه های مالیاتی از قبیل اظهارنامه مالیات بردرآمد مشاغل انفرادی شامل بندهای الف ، ب و ج ماده 95 قانون مالیاتها و
اظهارنامه اشخاص حقوقی ، اظهارنامه مالیات بر درآمد امالک ، اظهارنامه مالیات بر مشاغل خودروها توسط سازمان امورمالیاتی منتشر شده اند.
ماده 110
مطابق ماده 110 قانون مالیاتهای مستقیم جمهوری اسالمی ایران اشخاص حقوقی مکلفند اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان متکی به
دفاتر و اسناد و مدارک خود را حداکثر تا چهار ماه پس از سال مالیاتی مثال برای سال 1394 تا )31/4/95 ) همراه با فهرست هویت شرکا و
سهامداران و حسب مورد میزان سهمالشرکه یا تعداد سهام و نشانی هر یک از آنها را به اداره امور مالیاتی که محل فعالیت اصلی شخص حقوقی
در آن واقع است تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند. پس از تسلیم اولین فهرست مزبور، تسلیم فهرست تغییرات در سنوات بعد کافی خواهد
بود. محل تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات اشخاص حقوقی خارجی و مؤسسات مقیم خارج از ایران که در ایران دارای اقامتگاه یا نمایندگی
نمیباشند تهران است.
حکم این ماده در مورد کارخانهداران و اشخاص حقوقی در دوران معافیت نیز جاری خواهد بود.
تبصره- اشخاص حقوقی نسبت به درآمدهایی که طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تشخیص آن مقرر شده است مکلف به تسلیم
اظهارنامه مالیاتی جداگانه که در فصلهای مربوط پیشبینی شده است نیستند.
ویژگی های حساب های تعدیلی
در پایان دوره مالی ممکن است برخی از حسابها نیاز به تعدیل داشته باشند این موارد را مختصرا توضیح میدهیم .
تعدیل پیش پرداخت ها در طول دوره مالی موارد مختلفی به حساب پیش پرداخت ثبت میشوند . این اقالم جز دارایی های شرکت محسوب
میشوند و ممکن است منجر به خرید یک دارایی شوند مثال پیش پرداختی جهت خرید ماشین آالت پرداخت شده این پیش پرداخت ها در هنگام
تحویل گرفتن دارایی مورد معامله می بایست بستانکار شده و حساب دارایی مربوط )مانند ماشین آالت( بدهکار شود .
تعدیل موجودی موادوکاال . در ابتدای دوره مبلغ موجودی ها ثبت میشود اما بدیهی است که این مواد در طی دوره مصرف میشوند بنابراین
باید در پایان سال مالی موجودی انبار شمارش گردد و ثبت تعدیلی جهت اصالح حساب ثبت گردد.
تعدیل حساب پیش دریافت ها پیش دریافت درآمد تازمانی که خدمات مورد معامله به مشتری ارائه نشده است ، بعنوان بدهی دردفاتر
فروشنده خدمات ثبت می شود . به محض اینکه خدمات مورد معامله به مشتری ارائه شد ، این بدهی به درآمد تبدیل می شود . بنابراین درپایان
دوره مالی باید حساب پیش دریافت درآمد بابت خدمات ارائه شده بدهکار وحساب درآمد بستانکارشود
ثبت اظهارنامه در سیستم
ث بت اظهارنامه مالیاتی فقط به صورت الکترونیکی امکان پذیر است و تهیه اظهارنامه کاغذی و مراجعه حضوری به سازمان امور مالیاتی امکان
پذیر نیست از ابتدای تیر ماه سال بعد میتوانید با مراجعه به سایت سازمان امور مالیاتی به آدرس /ir.gov.tax.www نرم افزار مربوط به ارسال
اظهارنامه اشخاص حقیقی یا حقوقی را دریافت کنید .
پس از دریافت فایل و نصب ، آیکن برنامه بر صفحه دسکتاپ قرار میگیرد بر روی آن کلیک کنید و وارد شوید
اظهارنامه جدید را انتخاب کنید و با وارد کردن مشخصات )کد ملی یا شناسه ملی( کلید تایید را بزنید.
صفر تا صد مالیات
43
در این صفحه اطالعات شما بر اساس آنچه که در اداره امور مالیاتی به ثبت رسانده اید وارد شده است . سایر اطالعات را با دقت وارد کنید
در ابتدا صفحه اطالعات شخصی را پر کنید. هر سوال در این بخش مربوط به جدول خاصی می باشد. به صورت زیر
مثال چنانچه ردیف 7 گزینه بلی را انتخاب کنید باید جدول استهالک زیان سنواتی را نیز تکمیل کنید.
صفر تا صد مالیات
44
بعد جداول مربوط به درآمد ها و بهای تمام شده را کامل کنید بسته به نوع فعالیت واحد تجاری بهای تمام شده کاالی ساخته شده)شرکت های
تولیدی و بازرگانی( یا بهای تمام شده خدمات ارائه شده)شرکت های خدماتی و پیمانکاری( باید تکمیل گردد.
اطالعات ثبت شده به صورت سود و زیان انقال می یابد که با ثبت هزینه ها و درآمد های غیر عملیاتی سود ویژه بدست می آید.
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
45
سود ویژه به جدول تخصیص سود انتقال می یابد . در این قسمت باید ذخیره مالیات را محایبه و اعمال کنید و اندوخته های الزم را ثبت کنید
سپس رقم تخصیص سود مشخص میگردد و به تراز نامه قسمت سود و زیان انباشته منتقل میشود.
صفر تا صد مالیات
46
در صورتی که از کلیه ارقام وارد شده اطمینان دارید کلید خروج را بزنید. به صفحه آغاز برمیگردید .این بار بر روی جست و جو اظهارنامه کلیک
کنید و اظهارنامه ای را که ثبت کرده اید جست و جو کنید . سپس اظهارنامه برایتان نمایش داده میشود اگر از ثبت اطالعات اطمینان دارید بر
روی ارسال کلیک کنید.
شما میتوانید اظهارنامه را همراه با امضاء دیجیتال یا بدون امضاء به سازمان ارسال کنید و کد رهگیری را دریافت کنید.
بعد از دریافت کد رهگیری از قسمت چاپ اظهارنامه اطالعات را چاپ کنید و در بایگانی نگهداری کنید. نیازی نیست نسخه چاپ شده را به
سازمان ارایه دهید و فقط دریافت کد رهگیری به منزله ارسال اظهارنامه از طرف شما میباشد.
استهالک زیان سنواتی در اظهارنامه
زیان اشخاص حقیقی و حقوقی بر اساس بند 12 ماده 148 قانون مالیات های مستقیم چنانچه از طریق رسیدگی به دفاتر آنها و با توجه به مقررات
احراز گردد ، از درآمد سال یا سال های بعد استهالک پذیر است . استهالک زیان در سالهای بعد حداکثر تا میزان درآمد مشمول مالیات ابرازی
قابل استهالک خواهد بود . مودی میتوانند تا 3 سال مبلغ زیان مورد قبول سازمان را از درامد مشمول مالیات ابرازی کسر کند .
نکته : استهالک زیان سنواتی بر اساس مجوز یا اعالمیه ای خواهد بود که واحد مالیاتی به شما ابالغ کرده و آن را پذیرفته است .
اظهارنامه بند ب
مطابق ماده 96 قانون مالیات های مستقیم اشخاص حقیقی در سه گروه قرار میگیرند . صاحبان مشاغل گروه دوم مکلفند هزینه ها و درآمد های
خود را در دفاتر مخصوص که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه گردیده و دردسترس قرار گرفته است یادداشت کنند . اظهارنامه مشاغل
انفرادی بند ب فقط جدول صورت سود و زیان دارد و مانند بند الف نیازی به تهیه جدول ترازنامه نمی باشد.
دریچه کنترل اظهارنامه در بند ب
از آنجا که اشخاص حقیقی بند ب ماده 96 قانون مالیات های مستقیم فقط صورت سود و زیان خود را به سازمان امور مالیاتی ارایه میکنند مبالغ
ابرازی از طریق اظهارنامه ارزش افزوده و گزارشات فصلی ارسالی قابل کنترل و پیگیری می باشد.
مراحل تکمیل اظهارنامه بند ب
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
47
اظهارنامه بند ب اشخاص حقیقی ابتدا با مراجعه به سایت سازمان امورمالیاتی به آدرس ir.gov.tax.www نرم افزار مربوط به ارسال اظهارنامه
اشخاص حقیقی بند ب را دریافت کنید .
پس از دریافت فایل و نصب ، آیکن برنامه بر صفحه دسکتاپ قرار میگیرد بر روی آن کلیک کنید و وارد شوید
اظهارنامه جدید را انتخاب کنید و با وارد کردن مشخصات )کد ملی( کلید تایید را بزنید.
در این صفحه اطالعات شما بر اساس آنچه که در اداره امورمالیاتی به ثبت رسانده اید وارد شده است . سایر اطالعات را با دقت وارد کنید و بعد
کلید خروج را بزنید .
به صفحه آغاز برمیگردید .اینبار بر روی جست وجو اظهارنامه کلیک کنید و اظهارنامه ای را که ثبت کرده اید جست و جو کنید . سپس اظهارنامه
برایتان نمایش داده میشود اگر از ثبت اطالعات اطمینان دارید بر روی ارسال کلیک کنید.
شما میتوانید اظهارنامه را همراه با امضاء دیجیتال یا بدون امضاء به سازمان ارسال کنید و کد رهگیری را دریافت کنید.
بعد از دریافت کد رهگیری از قسمت چاپ اظهارنامه اطالعات را چاپ کنید و در بایگانی نگهداری کنید. نیازی نیست نسخه چاپ شده را به
سازمان ارایه دهید و فقط دریافت کد رهگیری به منزله ارسال اظهارنامه از طرف شما میباشد.
مراحل تکمیل اظهارنامه در بند ج
اظهارنامه بند ج اشخاص حقیقی ابتدا با مراجعه به سایت سازمان امورمالیاتی به آدرس ir.gov.tax.www نرم افزار مربوط به ارسال اظهارنامه
اشخاص حقیقی بند ب را دریافت کنید .
پس از دریافت فایل و نصب ، آیکن برنامه بر صفحه دسکتاپ قرار میگیرد بر روی آن کلیک کنید و وارد شوید
اظهارنامه جدید را انتخاب کنید و با وارد کردن مشخصات )کد ملی( کلید تایید را بزنید.
در این صفحه اطالعات شما بر اساس آنچه که در اداره امورمالیاتی به ثبت رسانده اید وارد شده است . سایر اطالعات را با دقت وارد کنید و بعد
کلید خروج را بزنید .
به صفحه آغاز برمیگردید .اینبار بر روی جست وجو اظهارنامه کلیک کنید و اظهارنامه ای را که ثبت کرده اید جست و جو کنید . سپس اظهارنامه
برایتان نمایش داده میشود اگر از ثبت اطالعات اطمینان دارید بر روی ارسال کلیک کنید.
شما میتوانید اظهارنامه را همراه با امضاء دیجیتال یا بدون امضاء به سازمان ارسال کنید و کد رهگیری را دریافت کنید.
بعد از دریافت کد رهگیری از قسمت چاپ اظهارنامه اطالعات را چاپ کنید و در بایگانی نگهداری کنید. نیازی نیست نسخه چاپ شده را به
سازمان ارایه دهید و فقط دریافت کد رهگیری به منزله ارسال اظهارنامه از طرف شما میباشد.
جدول تخصیص سود
جدول تخصیص سود در اظهارنامه از چند بخش تشکیل شده که شامل اندوخته قانونی ،اندوخته احتیاطی ، سود سهام و پاداش هیئت مدیره می
باشد.
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
48
اندوخته قانونی
طبق ماده 140 اصالحیه قانون تجارت ، یک بیستم سود خالص هر سال باید به عنوان اندوخته قانونی در نظر گرفته شود . ازطرف دیگر ، طبق
ماده 238 همان اصالحیه ، مبنای محاسبه اندوخته قانونی ، سود خالص پس از وضع زیان های وارده در سالهای قبل تعیین شده است . بنابراین
، در شرایطی که شرکت زیان انباشته )سنواتی ( دارد ، تنها ، رقم سود خالص سال جاری نباید مبنای محاسبه اندوخته قانونی قرار گیرد بلکه الزم
است جمع زیان سنواتی از رقم سود خالص سال جاری کسر و یک بیستم مازاد محاسبه و به عنوان اندوخته قانونی در نظر گرفته شود. نکته مهم
در خصوص اندوخته قانونی این است در صورتی که یک واحد تجاری مبلغ اندوخته قانونی خود را از سقف تعیین شده )5 درصد سرمایه( بیشتر در
نظر گرفته باشد )مثال 7 درصد( تحت هیچ عنوان اجازه کاهش مبلغ اندوخته خود را نخواهد داشت- تبصره 2 ماده 158 قانون تجارت))انتقال
اندوخته قانونی به سرمایه ممنوع می باشد((
آموزش حسابداری مالیاتی اندوخته احتیاطی
اندوخته ها در کل به دو دسته قانونی و اختیاری تقسیم میشوند که اندوخته قانونی در ایران مشخص است و یک مورد است به صورتی که شرح
داده شد ولی اندوخته های اختیاری را میتوان تحت هر نامی و به هر ترتیبی طبقه بندی کرد که مهمترین آن اندوخته احتیاطی و طرح و توسعه
است و معاف از مالیات میباشند.
بستن حساب های موقت
حساب های موقت در تراز آزمایشی به آن دسته از حساب ها گفته میشود که باید پایان سال بسته شوند و مانده به سال بعد انتقال پیدا نمیکند
،مانند فروش ، درآمدها ، بهای تمام شده کاالی ساخته شده ،خرید و هزینه ها جهت بستن پایان سال باید ماهیت حساب ها را برعکس کرد یعنی
حساب های بدهکار ، بستانکار شوند و حساب های بستانکار ، بدهکار ، و ما به التفاوت در حساب سود )زیان( سال جاری قرار میگیرد چنانچه ما
به التفاوت بدهکار باشد زیان و اگر بستانکار باشد سود سال جاری است.
چارچوب اصلی ترازنامه
ترازنامه از سه بخش تشکیل شده است شامل 1 -دارایی ها ،2 -بدهی ها و 3 -حقوق صاحبان سهام .
آموزش حسابداری مالیاتی نقاط حساس ترازنامه
در ترازنامه برخی از شرکت های خصوصی حسابی وجود دارد به نام جاری شرکا بر حسب ثبت های طی سال ممکن است مانده بدهکار یا بستانکار
داشته باشد . بر طبق قانون مبارزه با پولشویی و آیین نامه های همراه در حساب جاری شرکا ثبت های واریز فقط با وجود فیش واریز و ثبت های
برداشت فقط با چک باید انجام شود. توجه شما را به تبصره 3 ماده 147 قانون مالیاتهای جدید جلب می کنم.
مانده تسهیالت در اظهارنامه
تسهیالت دریافتنی با ماهیت بستانکار در بخش بدهی های ترازنامه قرار میگیرد . جهت شناسایی تسهیالت باید مبلغ تسهیالت دریافتی و بهره
پرداختی سنوات آتی بعد از کسر بهره و اقساط پرداختی تا تاریخ 29 اسفند ماه لحاظ شود .
)مانده تسهیالت در ترازنامه = بهره و اقساط پرداختی تا پایان سال – پیش پرداخت بهره سنوات آتی + تسهیالت
دریافتی(
ارزش دفتری دارایی ها
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
49
دارایی ها در ترازنامه باید به ارزش دفتری نشان داده شوند ارزش دفتری یا VALUE BOOK همان بهای تمام شده دارایی است که مبلغ
استهالک انباشته از آن کسر شده است .
) استهالک انباشته – بهای تمام شده = ارزش دفتری (
ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان
کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یکسال یا بیشتر، به کار اشتغال داشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب
براساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید. اگر خاتمه قرارداد کار در نتیجه، کاهش
توانائیهای جسمی و فکری ناشی از کار کارگر باشد)بنا به تشخیص کمیسیون پزشکی سازمان بهداشت و درمان منطقه با معرفی شورای اسالمی
کار و یا نمایندگان قانونی کارگر( کارفرما مکلف است به نسبت هر سال سابقه خدمت، معادل دو ماه آخرین حقوق به وی پرداخت نماید. منظور از
حقوق یا مبنای محاسبه حق سنوات، در کارگاه هائی که طرح طبقه بندی مشاغل دارند مزد گروه و پایه )مزد مبنا( و در واحد هائی که فاقد طرح
می باشند مزد ثابت )مجموع مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل( خواهد بود )ماده32 قانون کار(.
روش محاسبه حق سنوات پایان خدمت کارکنان :
مزایای پایان خدمت کارکنان = 30 *مزد پایه سال جاری )مزد مبناگروه(
مزایای پایان خدمت کارکنان به عنوان یک حساب بدهی با ماهیت بستانکار در بدهی های غیرجاری ترازنامه نشان داده میشود .
سود عملیاتی
در برخی از مواقع در ذهن فرد ایجاد شده است که سود عملیاتی چیست و چگونه آن انجام خواهد گرفت در این سود جریان وجوه نقدی و عملیاتی
در پیش بینی جریان های نقد عملیات شرکت های دیگر ایجاد می شود. این سود با هدف اینکه مدیریت در کدام یک از دوره های مالی و تحت
چه شرایطی می باشد پایه گذاری شده است.به طور کلی برای محاسبه سود عملیاتی باید از فروش خالص یا درآمدهای حاصل از خدمات مبلغ
بهای تمام شده کاالی فروش رفته یا بهای تمام شده خدمات ارایه شده کسر گردد تا سود ناخالص بدست آید و بعد هزینه های عملیاتی را کسر
میکنیم تا سود عملیاتی محاسبه شود . در این سود حاشیه ای وجود دارد ،که به آن ،حاشیه سود عملیاتی، می گویند که از تقسیم سود عملیاتی در
فروش بدست می آید .از حاشیه سود عملیاتی برای قیمت گذاری و کارایی عملیاتی شرکت میتوان استفاده کرد .
کسر میشود
= کسر میشود
=
فروش یا
درآمد
حاصل از
خدمات
بهای کاالی
فروش رفته یا
خدمات ارایه
شده
سود )زیان(
ناخالص
هزینه
های
فروش
اداری و
عملیاتی
سود )زیان(
عملیاتی
صفر تا صد مالیات
50
آموزش حسابداری مالیاتی تکمیل جدول فروش
در شرکت های تولیدی و بازرگانی برای انتقال اطالعات فروش به جدول اظهارنامه باید کلیه اطالعات را استخراج نمایید . این اطالعات شامل
نوع کاال ، مقدار و نرخ میباشد . کاالهای فروش رفته به ترتیب بیشترین مبلغ فروش در جدول وارد میکنید . چنانچه محصوالت فرعی نیز به
فروش رسانده اید به صورت یک مبلغ کلی در جدول وارد میشود سپس میزان مبلغ برگشتی و تخفیفات فروش را کسر میکنید در نهایت فروش
خالص به جدول سود و زیان انتقال می یابد .
آموزش حسابداری مالیاتی جدول درآمد حاصل از خدمات
در شرکت های خدماتی درآمد آنها تحت عنوان حساب درآمد حاصل از خدمات ارایه شده و در شرکت های پیمانکاری حساب درآمد ناخالص
پیمانکاری ثبت میشود . برای انتقال این حساب به جدول درآمد حاصل از خدمات اظهارنامه باید اطالعات هر قرارداد یا پروژه را به تفکیک استخراج
کنید و در جدول شماره 23 اظهارنامه وارد کنید شامل نام کارفرما ، شناسه یا شماره ملی ،موضوع قرارداد ، مبلغ کار گواهی شده صورت وضعیت
ها ، پیش دریافت ، علی الحساب ، صورت وضعیت ، مالیات تکلیفی مکسوره و درآمد شناسایی شده .
مبلغ کار گواهی شده صورت وضعیت در واقع همان مبلغ صورت وضعیت تایید شده توسط کارفرما می باشد . جمع پیش دریافت مستهلک نشده
و علی الحساب دریافتی مربوط به یک قرارداد را تجمعی ثبت کنید کل مبلغ مالیاتی که از صورت وضعیت ها کسر گردیده را در قسمت مالیات
تکلیفی مکسوره وارد کنید این مبلغ در نهایت باید در جدول شماره 13 اظهارنامه نیز وارد شود تا از کل مالیات پرداختی کسر گردد
طبقه بندی هزینه ها در جدول سود و زیان
برای تکمیل صورت سود و زیان، برای محاسبه سود عملیاتی باید هزینه های غیر عملیاتی را منظور نماییم و این بخش از پارامترهای ذیل تشکیل
شده است :
حقوق و دستمزد ومزایا : حقوق و دستمزد های پرداختی به صورت قراردادی یا پیمانی به جز پرداختی های ماهانه و ثابت .مجموع این هزینه
ها باید طی لیست حقوق به سازمان امورمالیاتی ارایه شده باشد در غیر این صورت مشمول جریمه ماده 197 اصالحی قانون مالیات های مستقیم
میشود
هزینه تبلیغات و بازاریابی : مجموع هزینه های پرداخت شده جهت تبلیغات در جراید ،مجله ها، سایت و غیره.
هزینه مطالبات سوخت شده : هزینه تخمین زده شده بابت مطالبات سوخت شده .
هزینه حسابداری و حسابرسی : مربوط به قرارداد های انجام خدمات حسابداری یا حسابرسی است و شامل حقوق و دستمزد کارکنان
امورمالی و مدیرمالی وحسابرس داخلی نمی گردد .
هزینه مشاوره مالی و حقوقی
هزینه اجاره محل غیر از کارخانه : هزینه اجاره کارخانه به بهای تمام شده کاالی فروش رفته منظور میشود .
سایر هزینه های اداری , فروش و عمومی
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
51
آموزش حسابداری مالیاتی هزینه های قابل قبول
هزینههایی که از لحاظ سازمان امور مالیاتی قابل قبول محسوب میشوند مطابق ماده 148 قانون مالیات های به شرح زیر است:
1 .قیمت خرید کاالی فروخته شده و یا قیمت خرید مواد مصرفی در کاال و خدمات فروخته شده
2 .هزینههای استخدامی متناسب با خدمت کارکنان براساس مقررات استخدامی موسسه
3- کرایه محل موسسه در صورتی که اجاره ای باشد مال االجاره پرداختی طبق سند رسمی و در غیر اینصورت در حدود متعارف
4- اجاره بهای ماشین آالت و ادوات مربوط به موسسه درصورتی که اجاره ای باشد
5- مخارج سوخت . برق . روشنائی . آب و مخابرات و ارتباطات
6- وجوه پرداختی بابت انواع بیمه مربوط به عملیات و دارائی موسسه
7- حق االمتیاز پرداختی و همچنین حقوق عوارض و مالیات هائی که به سبب فعالیت موسسه به شهرداریها و وزارتخانه ها و موسسات دولتی و
وابسته به آنها پرداخت می شود)به استثنای مالیات بر درآمد و ملحقات آن و سایر مالیات هایی که موسسه به موجب مقررات این قانون ملزم به
کسر از دیگران و پرداخت آن می باشد و همچنین جرایمی که به دولت و شهرداریها پرداخت می گردد(.
8- هزینه تحقیقاتی . آزمایشی و آموزشی . خرید کتاب و نشریات و لوح های فشرده و هزینه های بازاریابی . تبلیغات و نمایشگاهی مربوط به
فعالیت موسسه براساس آئین نامه ای که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارائی می رسد.
9- هزینه های مربوط به جبران خسارت وارده مربوط به فعالیت و دارائی موسسه
10- هزینه های فرهنگی و ورزشی و رفاهی کارگران پرداختی به وزارت کار و امور اجتماعی حداکثر معادل ده هزار ریال به ازای هر کارگر
11- ذخیره مطالباتی که وصول آن مشکوک باشد
12- زیان اشخاص حقیقی و حقوقی که ازطریق رسیدگی به دفاتر آنها و با توجه به مقررات احراز گردد . از درآمد سال یا سالهای بعد استهالک
پذیر است.
13- هزینه های جزئی مربوط به محل موسسه که عرفا به عهده مستاجر است درصورتی که اجاری باشد.
14- هزینه های مربوط به حفظ و نگهداری محل موسسه درصورتی که ملکی باشد.
15- مخارج حمل و نقل
16- هزینه های ایاب و ذهاب . پذیرائی و انبارداری
17- حق الزحمه های پرداختی متناسب با انجام کار شده از قبیل حق العمل داللی . حق الوکاله- حق المشاوره- حق حضور- هزینه های
حسابرسی و خدمات مالی و اداری و بازرسی . هزینه های نرم افزاری . طراحی و استقرار سیستم های مورد نیاز . سایر هزینه های کارشناسی در
ارتباط با فعالیت موسسه و حق الزحمه بازرس قانونی
18 – سود کارمزدی که برای انجام دادن عملیات موسسه با بانکها . صندوق تعاون و همچنین موسسات اعتباری غیر بانکی مجاز پرداخت شده
یا تخصیص یافته باشد).
19- بهای ملزومات اداری و لوازمی که معموال” ظرف یک سال از بین می رود.
20- مخارج تعمیر و نگهداری ماشین االت و لوازم کار و تعویض قطعات یدکی که به عنوان تعمیر اساسی تلقی نگردد.
21- هزینه های اکتشاف معادن که منجر به بهره برداری نشده باشد.
22- هزینه های مربوط به حق عضویت و حق اشتراک پرداختی مربوط به فعالیت موسسه
23- مطالبات الوصول به شرط اثبات آن از طرف مودی مازاد برمانده حساب ذخیره مشکوک الوصول
24- زیان حاصل از تا ثیر ارز براساس اصول متداول حسابداری مشروط بر اتخاذ یک روش یکنواخت طی سالهای مختلف از طرف مودی
25- ضایعات متعارف تولید
26- ذخیره مربوط به هزینه های پرداختی قابل قبول که به سال موردرسیدگی ارتباط دارد.
27- هزینه های قابل قبول مربوط به سال های قبلی که پرداخت یا تخصیص آن درسال مالیاتی مورد رسیدگی تحقق یابد.
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
52بهای تمام شده کاالی فروش رفته
بهای تمام شده کاالی فروش رفته از حساب فروش تعیین می شود ولی با حساب فروش اختالف دارد یعنی در حساب فروش ما مبلغ فروش را
ثبت می کنیم و در مفهوم بهای تمام شده کاالی فروش رفته منظور ما بهای خرید کاالیی است که فروش رفته است. بهای تمام شده کاالی
فروش رفته هزینه های مواد و مصالح مصرفی، حقوق و دستمزد ، هزینه پیمانکاران دست دوم ، کرایه ماشین آالت و امثالهم را شامل میشود .
اظهارنامه اصالحی
در مواقعی ممکن است اشتباهاتی در ارایه اظهارنامه ارسالی وجود داشته باشد برابر قانون 226 مالیات های مستقیم هر مودی میتواند تا تاریخ 31
مرداد ماه برای فقط یک مرتبه با اسناد و دالیل کافی اظهارنامه ارسالی را اصالح نماید و دوباره به سازمان ارسال کند در هر حال مبنای تاریخ
تسلیم اظهارنامه مودی تاریخ تسلیم اظهارنامه اولیه میباشد.
زمان ارسال پستی اظهارنامه آموزش حسابداری مالیاتی
سامانه عملیات الکترونیکی مالیاتی جهت توسعه دولت الکترونیک، بهبود بهره وری و ایجاد وحدت رویه راه اندازی شده است و به همین منظور
کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مکلف اند قبل از موعد مقرر از طرف سازمان امور مالیاتی اظهارنامه خود را از طریق سازمان ارسال کرده و کد
رهگیری دریافت کنند در غیر اینصورت به منزله عدم ارسال تلقی خواهد شد . پس از دریافت کد رهگیری نیازی به ارسال کاغذی اظهارنامه نمی
باشد.
بر اساس قانون 226 قانون مالیاتهای مستقیم امکان اصالح اظهارنامه تا یک ماه بعد از آخرین مهلت ارسال اظهارنامه وجود دارد و دفاتر باید بر
اساس اظهارنامه اصالحی تحریر گردد و با آن مطابقت داشته باشد در غیر اینصورت و اختالف میان مانده دفاتر و اظهارنامه منجر به رد دفاتر
میشود.
جرائم عدم ارائه اظهارنامه
مطابق ماده 192 قانون مالیاتهای مستقیم عدم ارایه اظهارنامه توسط اشخاص حقوقی و حقیقی بند الف و ب 40 درصد مشمول جریمه میشود و
قابل بخشودگی نیست.
جرائم عدم پرداخت مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
در صورتی که مودی مالیات خود را در موعد مقرر پرداخت نکند به ازای هر ماه دیرکرد مشمول 5.2 درصد جریمه میشود . ماده 199 ق.م.م بیان
میکند که هر شخص حقیقی یا حقوقی که به موجب مقررات این قانون مکلف به کسر و ایصال مالیات مؤدیان دیگر میباشد در صورت تخلف از
انجام وظایف مقرره عالوه بر مسئولیت تضامنی که با مؤدی در پرداخت مالیات خواهد داشت مشمول جریمهای معادل 20 %مالیات پرداخت
نشده خواهد بود.
جریمه کتمان درآمد آموزش حسابداری مالیاتی
منظور از درآمد کتمان شده، درآمدیست که مودی در طول یک سال مالیاتی از فعالیتهای اقتصادی خود به دست آورده اما در دفاتر قانونی خود
ثبت ننموده و در اظهارنامه مالیاتی نیز ابراز نکرده باشد در این صورت ماموران مالیاتی پس از دسترسی به اسناد و مدارک قابل اعتماد و یا دریافت
اطالعیه های مستند واصله از دفتر اطالعات مالیاتی و سایر مراجع و تطبیق آنها با مندرجات دفاتر قانونی و صورتهای مالی ابرازی در مهلت مقرر و
احراز عدم ثبت اطالعات مربوط در دفاتر مودی، می توانند نسبت به تعیین و محاسبه درآمدهای کتمان شده و مطالبه مالیات متعلق طبق مقررات
ماده 192 ق.م.م مبادرت نمایند.ماده 192 بیان میکند جریمه مالیات درآمد کتمان شده برابر 40 %می باشد. ) طبق اصالحیه قانون مالیاتها 30
درصد می باشد ( البته الزم به یادآوری است که هنگام استفاده از روش علی الراس برای تعیین درآمد مشمول مالیات، درآمدهای تخمینی بدون
اتکا به مدارک یا انتخاب فروش ابرازی مودی بعنوان قرینه مالیاتی، درآمد کتمان شده موضوع مقررات تبصره ماده 192 ق.م.م نبوده و مشمول
جریمه موضوعه نخواهد بود.
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
53
وظیفه حسابدار در آموزش حسابداری مالیاتی اگاهی دادن کارفرما
یک حسابدار خوب باید تمام و کمال بتواند به یک کسب و کار کوچک کمک کند تا در کمترین زمان روند افزایش سرمایه ای داشته باشد او باید
به خوبی چالش های مالی را درک کند و برای آنها چاره اندیشی کند تا پیشرفت آن مجموعه احساس شود. حسابدار وظیفه دارد ارزش بازار کاری
مجموعه ای که در آن کار می کند را تخمین بزند. او باید طرح های مالی خود را تجزیه و تحلیل کند و آن را طوری به کار بیندازد که تجارت
یک مجموع عالوه بر سود دهی پویا باشد.
صفر تا صد مالیات
54
فصل چهارم
انواع دفاعیات مالیاتی
صفر تا صد مالیات
55
نقطه شروع لوایح مالیاتی
اولین و مهمترین برگه مالیاتی برگ تشخیص مالیات می باشد
در باالی صفحه ،سال مورد رسیدگی درج شده و در سمت چپ شماره دبیرخانه ثبت شده. در پایین تر مشخصات مودی و پایین تر از آن نحوه
رسیدگی درج شده که بسیار اهمیت دارد. در قسمت میانی خالصه ای از گزارش مامور رسیدگی آمده که حتما باید به امضاء شخص رسیده باشد
در غیر این صورت ، برگه فاقد اعتبار الزم است همچنین رئیس امور مالیاتی نیز باید این صفحه را امضاء کند. در پایین صفحه بخش ابالغ به
مودی یا پستی آورده میشود.
منظور از برگ تشخیص در واقع رسیدگی مامور مالیاتی به مدارک و اسناد است و ممکن است نظر شخصی مامور مالیاتی در آن وارد شده باشد در
مقابل برگ مطالبه مالیات می باشد مانند برگ مطالبه مالیات ارزش افزوده و تکلیفی که بدون اظهار نظر شخصی مامور مالیاتی مبلغی که باید
پرداخت شود را نشان میدهد.
صفر تا صد مالیات
56
انواع ابالغ 4 دسته میشوند:
1 -ابالغ به مودی
این مورد یکی از مهمترین موارد ابالغ می باشد که در واقع مامور مالیاتی مستقیما به آدرس قانونی واحد تجاری مراجعه میکند و به مدیر عامل
یا باالترین شخص واحد تجاری تحویل میدهد در صورت اینکه این اشخاص حضور نداشته باشند به اشخاصی که کارمند هستند و نامشان در
لیست حقوق آورده میشود یا اشخاص وابسته درجه اول به مودی تحویل میدهد . در زمان ابالغ باید تاریخ به صورت واضح و بدون خط خوردگی
ثبت گردد. تاریخ اقدام جز مدت ابالغ به حساب نمی آید و در واقع اگر زمان الزم برگ ابالغ 30 روز باشد شما از اول ماه اقدام تا اول ماه بعد
یعنی 31 روز فرصت خواهید داشت زیرا روز اقدام به حساب نمی آید.
در صورتی که اشخاص مذکور در محل حضور نداشته باشند یا برگه ابالغ را از مامور مالیاتی تحویل نگیرند مامور مالیاتی می تواند برگ ابالغ
را به محل الصاق کند و یا درج نماید استنکاف، به معنی دریافت نکردن برگه توسط مودی، به معنای ابالغ برگه می باشد و قابل پیگیری خواهد
بود اکیدا توصیه میشود که از عدم دریافت برگ ابالغ قانونی خودداری ننمایید.
2 -ابالغ پستی در این نوع ابالغ مامور پست کلیه عملیاتی را که مامور مالیاتی انجام میدهد، انجام میدهد و نتیجه را به اداره امور مالیاتی
اعالم میکند.
3 -ابالغ قانونی تفاوت ابالغ قانونی با ابالغ به مودی در این است که زمان ابالغ به مودی ، مودی وظیفه دارد به موضوع سریعا رسیدگی کند
اما در ابالغ قانونی فرض میشود که شاید مودی نتوانسته برگه را دریافت کند بنابراین باب سخت باز است که بتواند چنانچه اعتراضی دارد یا
مدارکی به همراه خود به اداره امور مالیاتی مراجعه کند.
4 -ابالغ رسانه ای در این ابالغ اگر با توجه به تمام شرایط ذکر شده اداره امور مالیاتی به مودی دسترسی نداشته باشد و نتواند آدرس دقیق
را پیدا کند به نزدیک ترین رسانه به اداره امور مالیاتی مراجعه میکند و برگه ابالغیه را در روزنامه درج می نماید.
نکته : هرگونه تغییر آدرس را حتما به صورت کتبی به اداره امور مالیاتی اعالم نمایید و در دبیرخانه ثبت کنید زیرا تغییر آدرس برای شما هیچ
نفعی نخواهد داشت و امور مالیاتی میتواند به آدرس قبلی شما مراجعه کند و برگه ابالغ را در آن محل الصاق کند به خصوص در زمینه ابالغ
اسناد و مدارک اگر به دست شما نرسد نمیتوانید مدارک خود را تحویل دهید و در آینده قابل پیگیری و اعتراض نیز نخواهد بود در نتیجه یکی
از موارد مهمی که در رسیدگی ها اهمیت دارد را از دست میدهید.
صفر تا صد مالیات
57
انواع رسیدگی
رسیدگی از طریق دفاتر آنچه در ابتدای دریافت برگ تشخیص اهمیت دارد اعداد و ارقام در آن برگه می باشد. پس چنانچه برگ
تشخیص را دریافت کردید و نسبت به آن اعتراضی داشتید در ابتدا نسبت به تهیه و ارسال نامه دریافت مبانی تشخیص اقدام نمایید.
نمونه درخواست مبانی تشخیص
)حتما در سر برگ شرکت نوشته شود(
به رئیس اداره امور مالیاتی…….
با سالم
احتراما به عنایت به برگ تشخیص شماره ………. که در مورخ ………… ابالغ شده است به استناد ماده237 ق.م.م خواهشمند است
مبانی تشخیص را در اختیار نماینده این شرکت خانم/آقای …………………… قرار دهید.
مهروامضاء مسئول صاحب امضاء مجاز
واحد مالیاتی موظف است که اطالعات را در قالب یک تصویر از گزارش رسیدگی به شما ارایه کند
مامور رسیدگی در جریان رسیدگی به اسناد و مدارک شما ممکن است که دفاتر شما را بپزیرد در واقع رسیدگی مالیاتی شما از طریق رسیدگی به
دفاتر خواهد بود. اگر شما هزینه هایی را ثبت کرده اید که درآمدش ثبت نشده مطابق اصل تطابق درآمد و هزینه هزینه های شما را نمی پزیرد
همچنین اگر اسناد و مدارک مثبته الزم برای هزینه های شما وجود نداشته باشد هزینه ها را برگشت میزند و از درآمد شما کسر میکند
علی الراس
حالت دیگری که وجود دارد این است که دفاتر شما به دلیل مواردی که مطابق آیین نامه تحریر دفاتر منجر به رد دفاتر میشود، رد شود و یا شما
دفاتر خود را به اداره دارایی ارائه نکرده باشید مامور مالیاتی می تواند رسیدگی پرونده شما را علی الراس اعالم کند و از طریق ضرایب مربوط به
هر فعالیت تجاری میزان مالیات بر درآمد مشمول مالیات شما را بدست آورد .
در این خصوص دو جنبه در نظر گرفته میشود
قرائن مالیاتی که بسته به نوع فعالیت و در آمد کسب شده متفاوت است . مثال اینکه واحد تجاری شما در کدام نقطه از شهر است و فعالیت
های مشابه شما چه میزان در سال درآمد دارند و اینکه وضعیت بازار از لحاظ رکود یا رونق به چه صورت بوده است این موارد توسط واحد مالیاتی
به عنوان قرائن مالیاتی قابل رسیدگی می باشد.
صفر تا صد مالیات
58
ضرایب مالیاتی زمانی که درآمد مشمول مالیات شما توسط قرائن مالیاتی تعیین شده پس از آن توسط ضرایب مالیاتی میزان مالیات شما محاسبه
میشود. ضرایب مالیاتی در دفترچه ای تحت عنوان دفترچه ضرایب هر ساله در سازمان امور مالیاتی کشور با حضور نمایندگانی از بانک مرکزی ،
اتاق بازرگانی و صنایع و معادن کشور ، نظام پزشکی ، اصناف و سازمان مالیاتی کشور تعیین میگردد و سپس منتشر میشود و به اطالع عموم
میرسد. فرض کنید ضریب یک فعالیت 15 درصد باشد یعنی برای این فعالیت 85درصد بهای تمام شده در نظر گرفته شده و 15 درصد سود می
باشد.
در این خصوص همانطور که عرض شد در حالتی که شما فروش خود را ارائه کرده باشید مامور مالیاتی درآمد مشمول مالیات را در ضریب مربوطه
ضرب میکند و بسته به اینکه شخص حقیقی یا حقوقی است مالیات محاسبه میگردد شخص حقیقی بر اساس ماده 131 ق.م.م و شخص حقوقی
بر اساس ماده 105 ق.م.م
در حالتی که فروش به مامور مالیاتی اعالم نگردد و فقط خرید اعالم شود و یا خرید هم در دسترس نباشد مامور مالیاتی می تواند با استفاده از
سایت ها و اسناد و مدارک در دسترس خود میزان خرید یک سال واحد تجاری در حال رسیدگی را بدست آورد
در این حالت برای مثال فرض کنید( میزان خرید یک سال مبلغ 000،0000،500 ریال بدست آمده مامور رسیدگی این رقم را در صد ضرب میکند
و در صد منهای ضریب مالیاتی تقسیم مینماید تا میزان فروش را بدست آورد. فرض کنید ضریب مالیاتی 15 %باشد پس جهت محاسبه فروش
داریم
500،000،000 * 100 / )100 -15( = 588،235،294
این رقم مربوط به میزان فروش است که در ضریب مالیاتی یعنی 15 %ضرب میشود و میزان سود مشمول مالیات بدست می آید.
588،235،294 *%15 = 88،235،294 مالیات مشمول سود
پس از آنکه مبانی تشخیص را از مامور مالیاتی دریافت کردیم نکته بعدی که مهم است مهلت برگه پرداخت می باشد. زمان مهلت اعتراض برای
برگ تشخیص 30 روز می باشد.
مهلت های قانونی
در مهلت های قانونی از عبارت ظرف استفاده شده یعنی اینکه 30 روز به معنی 1 روز تا 30 روز می باشد که می توانید اقدام نمایید. هرگز امورات
را به روز آخر و دقیقه نود نسپارید تا دچار مشکالت نشوید.
انواع مراجع مالیاتی
صفر تا صد مالیات
59
الف(رئیس اداره – کسی که برگ تشخیص را امضا کرده و بدست شما رسیده
ب( هیات های حل اختالف )بدوی – تجدید نظر – 216 – شورای عالی مالیاتی – 251 مکرر(
جهت مراجعه به هر یک از مراجع مالیاتی باید سلسله مراتب را رعایت نمایید. همیشه سعی کنید مسائل مورد نظر را در پایین تر سطح رسیدگی
حل کنید و زمان رسیدگی با رئیس اداره به توافق برسید و چنانچه نتوانستید با رئیس اداره به توافق برسید و خدایی نکرده حق و حقوق شما ممکن
است ضایع شود به هیئت بدوی بروید و به توافق برسید و در آنجا پرونده را فیصله دهید زیرا هر چه قدر که این رسیدگی طوالنی تر شود جرایم
شما بیشتر میشود.
ممکن است یکی از راهکارهای زیر را دنبال کنید :
اول اینکه نسبت به برگ تشخیص هیچ واکنشی نداشته باشید که در این حالت یعنی شما مبلغ مالیات را پذیرفته اید و در واقع نسبت به برگ
تشخیص تمکین نموده اید. که در این حالت ظرف مهلت ده روز باید مالیات پرداخت شود.
دوم اینکه نسبت به برگ تشخیص اعتراض کنید و بعد بخواهید با رئیس اداره جلسه ای بگذارید و به توافق برسید دالیل خود را ارائه دهید و در
صورتی که نتوانستید به توافق برسید باید مورد در پرونده درج شود رئیس اداره در ظهر برگ تشخیص خالصه جلسه را یادداشت میکند و مثال
عنوان میکند مبلغ مالیات از 100 به 80 کاهش می یابد یعنی 20 درصد تخفیف اعالم میکند و در این حالت باید مدیر واحد تجاری حتما زیر برگه
این عنوان را بنویسید که “موافقت خود را با تعدیل درآمد مشمول مالیات از ماخذ … اعالم میدارم “و امضا میکند این برگه باید در دبیر خانه ثبت
شود و بعد از ثبت قطعی تلقی میشود و ظرف مهلت ده روز مالیات پذیرفته شده باید پرداخت شود، دیگر زمان اعتراض وجود ندارد و برگ قطعی
صادر میشود.
حالت سوم این است که در صورت عدم توافق گزارش در پشت برگه مانند قبل نوشته میشود نکته عدم توافق توسط مودی یادداشت میشود و
امضاء میگردد. و به هیئت بدوی هدایت میگردد.
حالت دیگر این که اوراق به شما ابالغ قانونی شده که یعنی مستقیما به مراجع قانونی ارجاع میشود اما شما ترجیح میدهید که در فرجه سی روزه
تمکین کنید یا جهت اعتراض اقدام نمایید. میتوانید به اداره دارایی مراجعه کنید و جلسه تشکیل دهید و توافق نمایید و به این صورت نیازی نیست
که حتما منتظر بمانید که اوراق شما به هیئت بدوی ارجاع شود.
ممکن است که شما نسبت به پرونده اعتراض شدید داشته باشید ، نسبت به قرائن و ضرایب و مالیات تعیین شده معترض باشید. در این حالت
درخواست تجدید نظر می نمایید که باید توجه داشته باشید محاسن این کار از معایب آن بیشتر باشد. همانطور که ذکر گردید اگر بتوانید پرونده را
صفر تا صد مالیات
60
در مراحل اولیه مختومه کنید بهتر است و جرایم کمتری به شما وارد میشود از بخشودگی مالیاتی میتوانید استفاده کنید. پس حتما این نکته را زمان
اعتراض مد نظر قرار داشته باشید.
محاسن و معایب
از محاسن تمکین یا توافق مالیاتی این است که : با استناد به تبصره ماده 190 که مربوط به اختیاراتی می باشد که به رئیس اداره امور مالیاتی
جهت بخشودگی جرایم مالیات داده شده میتوانید در جلسه ای که با رئیس اداره دارید به توافق برسید و از این محاسن برخوردار شوید.
اما گاهی اوقات مودی معتقد است که با اسناد و مدارک کافی که در دسترس دارد می تواند اصل مالیات را به میزان قابل توجهی کاهش دهد پس
به هیئت بدوی میرود و مدارک خود را ارائه میکند در چنین مواردی شاید منفعت حاصل بیشتر از معایبی باشد که ممکن است وارد شود.
مشاوره با وکیل مالیاتی
مسلما اعتراض به میزان مالیات تشخیص داده شده از سوی مقامات مالیاتی حق مودیان مالیاتی می باشد . با توجه به اینکه دامنه وسیعی از
شهروندان که شاید همگی آنها را در بر بگیرد یا تا به حال سروکارشان به اداره امور مالیاتی خورده و یا حتما در آیندهای نه چندان دور خواهد
خورد. تا زمانی که با چگونگی اعتراض به عملکرد ماموران مالیاتی آشنا نباشید نمیتوانید از حقوق خود دفاع کنید. بنابراین بهتر از قبل از هرگونه
اقدامی با کارشناسان در این زمینه مشورت کنید و یک وکیل مالیاتی استخدام نمایید تا از طرف شما به اعتراض رسیدگی نماید و تا اعالم رای
تجدید نظر موضوع را پیگیری کند.
اعتراض در هیئت بدوی
هیئت های حل اختالف مالیاتی متشکل از سه نفر است که با حضور سه نفر رسمیت می یابد در صورتی که احدی از این سه نفر مخالف باشد
حتما باید با قید نام و دلیل مخالفت مراتب ذیل برگه ذکر گردد.
زمان ابالغ تا زمان برگزاری جلسه هیئت باید فرجه ده روزه داشته باشد تا شما بتوانید مدارک خود را جمع اوری کنید و به جلسه هیئت بدوی
مراجعه کنید. زمان ورود به هیئت بدوی حتما درخواست خود را به صورت کتبی یادداشت کرده باشید به صورت کامال خالصه و مختصر کلمات
خود را بیان کنید ذکر آیین نامه ها و دستورالعمل ها میتواند مثمر ثمر واقع شود. از طوالنی نویسی به شدت بپرهیزید مدارک و اسناد کافی را
ضمیمه نمایید اگر مدارک نیاز است که برابر با اصل گردد برابر با اصل کنید و همه موارد را مهیا کنید و وارد هیئت بشوید که ان شاء اله زمانی که
صرف میگردد مفید فایده باشد.
صفر تا صد مالیات
61
در الیحه ارسالی خود حتما بخواهید که مدارک شما رسیدگی مجدد گردد تا قبل از اینکه به هیئت حل اختالف مراجعه کنید یک نفر کارشناس
تراز اول به پرونده شما رسیدگی کرده باشد.
بعد از رای هیئت که یا رای صادر میکند یا اجرای قرار تعیین میکند در واقع این رای قطعی و الزم االجراست مگر اینکه شما ظرف مهلت بیست
روز نسبت به این رای اعتراض کنید. باز هم تکرار میشود در صورتی که از مدارک و مستندات خود مطمئن هستید به روند اعتراض خود ادامه
دهید در غیر اینصورت به توافق برسید و موضوع را مختومه نمایید. نکته مهم این است که همانطور که شما به روند رسیدگی میتوانید اعتراض
کنید مامور مالیاتی هم میتواند نسبت به رسیدگی خودش دفاعیه داشته باشد و حتی نسبت به ادعای شما اعتراض کند پس همیشه یک سایه در
روند اعتراض به دنبال شما خواهد بود.
تجدید نظر
از جمله مواردی که قبل از ورود به تجدید نظر باید مدنظر قرار گیرد این است که شما باید مالیات مورد قبول خود را به حساب اداره مالیاتی واریز
نمایید و بعد به تجدید نظر بروید و همچنین در صورتی که رای تجدید نظر با رای هیئت بدوی یکی باشد ما به التفاوت مالیات مورد قبول خودتان
و مالیات تعیین شده توسط هیئت بدوی به میزان یک درصد مشمول جریمه میگردد.
کمیسیون ماده 216
قبل از ورود به کمیسیون ماده 216 باید یک سپرده یا تضمین بانکی یا ضامن معتبر یا وثیقه ملکی را در گرو سازمان امور مالیاتی قرار دهید زیرا
توجیه این است که ممکن است شما به قصد وقت کشی اعتراض را ادامه میدهید و خدایی نکرده قصد عدم پرداخت حق و حقوق دولت را دارید
بنابراین باید وثیقه ای جهت ضمانت در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار گیرد.
چنانچه پرونده شما به دلیل عدم پرداخت بدهی به واحد اجراییات سازمان مالیاتی اجرا شد میتوانید در این مرحله از کمیسیون هم ارز به نام
کمیسیون ماده 216 استفاده کنید که جلسات به فوریت و خارج از نوبت تشکیل میگردد دلیل تشکیل جلسات خارج از نوبت هم این است که دولت
در این مرحله میخواهد که هر چه زودتر حق و حقوق خود را دریافت کند. در کمیسیون ماده 216 شما میتوانید نسبت به مالیات قطعی نشده خود
اعتراض کنید و دولت نمیتواند از طریق اجراییات مانند قطع شماره های تماس شما یا مسدود کردن حساب های بانکی یا ممنوع الخروج کردن
اقدام کند.
یکی از دالیل دیگری که ممکن است شما به کمیسیون ماده 216 مراجعه کنید این است که برگ تشخیص به شما ابالغ قانونی شده و به هیئت
بدوی رفته و شما در جریان نبوده اید رای هیئت بدوی صادر شده و قطعی گردیده و شما از این روند مطلع نبوده اید در این حالت میتوانید به
کمیسیون ماده 216 اعتراض و مراجعه کنید که رای هیئت باطل میگردد و مجددا به پرونده شما رسیدگی میگردد.
صفر تا صد مالیات
62
دلیل دیگری که ممکن است شما به کمیسیون ماده 216 مراجعه کنید مخدوش بودن ابالغ اوراق مالیاتی است در صورتی که اشتباهی پیش آمده
باشد میتوانید به کمیسیون ماده 216 مراجعه کنید.
شورای عالی مالیاتی
جهت اعتراض به شورای عالی مالیاتی باید حتما از فرم های خاصی که به این منظور هستند تهیه کنید این فرم ها در سایت سازمان امور مالیاتی
موجود است. محل استقرار شورای عالی مالیاتی در تهران می باشد.
هیئت 251 مکرر
محل استقرار این هیئت در تهران است . در این مرحله شما به بن بست رسیده اید و ممکن است این مرحله چندین سال طول بکشد بنابراین
توصیه میگردد روند رسیدگی خود را ادامه ندهید و توافق نمایید. در ماده 251 مکرر قانون گذار از کلمه میتواند استفاده کرده به این معنی که هیئت
میتواند به هر کدام از پرونده هایی که فکر میکند ارزش صرف وقت دارد رسیدگی نماید و جلسه رسیدگی تشکیل دهد بنابراین ممکن است عالرغم
تالش شما پرونده در این هیئت اصال رسیدگی نشود. اگر در این مرحله نتوانستید به حق و حقوق خود برسید در واقع شما از حوزه رسیدگی قوه
قضاییه خارج میشوید و دیگر مرجعی جهت رسیدگی به حق و حقوق شما وجود ندارد و در صورتی که بخواهید باید وارد حوزه قوه مقننه شوید به
دیوان عدالت اداری شکایت خود را ببرید. توجه کنید که دیوان عدالت اداری برای شما میزان مالیات را تعیین نمی کند بلکه فقط رای تجدید نظر
را میتواند باطل کند و از تجدید نظر بخواهد که دوباره به پرونده شما رسیدگی شود.
آیین نامه تحریر دفاتر
بر اساس ماده اول آیین نامه نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک ، مقررات این آیین نامه شامل مودیانی است که در موعد مقرر ترازنامه و حساب سود
و زیان و یا حسب مورد حساب درآمد و هزینه و حساب سود و زیان را با رعایت مقررات مربوط ارایه می کنند. همچنین مودیان در انتخاب یکی از
روش های حسابداری بر اساس استانداردهای پذیرفته شده مجازند و در سال های بعد باید همان رویه را اعمال نمایند.
در صورتیکه به جهات مشخصی تغییر رویه داده باشند مکلفند اثرات حاصل از تغییر رویه را برای صورت های مالی مشخص و طی یادداشتی
جداگانه پیوست اظهارنامه به اداره امور مالیاتی ارایه نمایند.
صفر تا صد مالیات
63
تمرکز صرفا بر ماده 5
بر طبق ماده 5 -دفتر کل دفتری است که عملیات ثبت شده در دفتر یا دفاتر روزنامه بر حسب سرفصل یا کدگذاری حساب ها در صفحات
مخصوص آن ثبت می شود به ترتیبی که تنظیم حساب سود و زیان و ترازنامه از آن امکان پذیر باشد.
جا افتادن اسناد ؟
در صورتی که در زمان تحریر دفاتر یک سند جا بماند و ثبت نشود بهترین کار این است که در سند های بعدی جایی که همان حساب های سند
ثبت نشده گردش داده شده اند مبلغ آن سند هم اعمال شود و فقط با خط قرمز بر رقم خط کشیده شود و رقم اصالح شود.
مثال سند شماره 11 به شرح زیر جا مانده
حساب دریافتنی
بانک
نحوه نگارش دفاتر
روش سند به صورت کل
جهت تحریر دفاتر در دفتر روزنامه عنوان حساب ها را به صورت حساب کل ثبت نمایید و نیازی به مشخص کردن حساب در سطح معین یا
تفضیل نمی باشد.
روش تراز به صورت کل
هنگام تحریر دفتر روزنامه در پایان هر صفحه جمع صفحه را وارد کنید در این حالت میتوانید یک تراز کل از ابتدا تا پایان سند ثبت شده در دفتر
روزنامه بگیرید جمع تراز کل باید برابر با جمع دفتر باشد.
نقل به صفحه چیست؟
در پایان هر صفحه در دفتر روزنامه باید جمع را وارد و به شرح توضیح داده شده کنترل نمایید سپس جمع را به باالی صفحه بعد انتقال دهید در
باالی صفحه نوشته شده “نقل از صفحه قبل” .
صفر تا صد مالیات
64
هنگام تحریر دفتر کل نیز زمانی که گردش یک حساب کل را ثبت می کنید و به پایان صفحه می رسید باید جمع صفحه را بزنید و به صفحه بعد
منتقل کنید
ابزار الزم جهت جذب پروژه دفاتر)حتما با اظهارنامه(
زمانی که اقدام به تحریر دفاتر می نمایید باید تراز کل حساب های خود را کنترل کنید سپس به شروع به تحریر دفاتر نمایید در پایان باید جمع
دفتر روزنامه با جمع تراز کل بعد از بستن حساب ها و جمع هر حساب در دفتر کل با جمع گردش همان حساب بعد از بستن برابر باشد به این
صورت میتوانید یک کنترل بر صحت ثبت دفاتر داشته باشید.
صفر تا صد مالیات
65
قطعی کردن اسناد کنترل پرینت نهایی
از جمله اقداماتی که بعد از تهیه اظهارنامه مالیاتی و دریافت برگ دعوت اسناد از سازمان انجام میگردد نهایی کردن اسناد و پرینت گرفتن اسناد
می باشد به طوری که ضمایم و مدارک با هر سند منطبق باشد و روکش الصاقی هر سند دقیقا با دفتر روزنامه منطبق باشد.
گزارش مغایرت بانکی
هر حساب بانکی موجود در دفاتر باید با صورتحساب دریافتی از بانک تطبیق داده شود به طوری که گردش حساب و مانده حساب فاقد هرگونه
مغایرت باشد. صورتحساب بانکی همراه با مهر و امضا جهت ارائه به سازمان امور مالیاتی به صورت منظم باید بایگانی شود. همچنین یک گزارش
صورت مغایرت بانکی تهیه گردد که در آن انجام عملیات ذکر شده نشان داده شود و به امضاء مدیر مالی و مدیرعامل برسد.
کنترل مدارک قانونی
از جمله مدارکی که باید قبل از ارسال اسناد به اداره دارایی کنترل شوند فاکتورهای خرید و صورتحساب های فروش می باشند. همچنین کلیه
فیش های واریز مالیاتی نسخه مربوط به دارایی باید ارسال شود. صورتحساب بانکی و صورت مغایرت آن همچنین یک نسخه از قرارداد های
منعقد شده در سال مورد رسیدگی باید با ممیز مالیاتی تحویل گردد. جدول استهالک دارایی های ثابت و لیست حقوق و دستمزد پرداختی از دیگر
مدارک مورد نیاز است.
صفر تا صد مالیات
66
اقدامات قبل از تحریر دفاتر
ماده 11 . مؤدیانی که دفتر روزنامه و کل نگهداری می نمایند باید کلیه معامالت و سایر رویدادهای مالی و محاسباتی و مؤدیان مجاز به نگهداری
دفتر مشاغل )دفتر درآمد و هزینه( باید هرگونه درآمد و هزینه و خرید و فروش دارایی های قابل استهالک خود را طبق مقررات این آئین نامه
حسب مورد در دفاتر مربوط ثبت کنند ولو آن که برای نگهداری حساب ها از ماشین های الکترونیکی و کارت های حساب استفاده شود.
تبصره – در خصوص اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع بند الف ماده 95 قانون مالیات های مستقیم، اشتباهات حسابداری در صورت
ارائه مستندات مربوط چنانچه بر پایه استانداردهای حسابداری دردفاتر همان سال اصالح شود، به اعتبار دفاتر خللی وارد نخواهد کرد.
ماده 12 . مؤدیان مجاز به دفتر مشاغل )دفتر درآمد و هزینه( می توانند تمام یا قسمتی از درآمد و هزینه های مشابه روزانه را تحت یک شماره
ردیف در دفتر ثبت نمایند. مشروط بر این که در ستون شرح دفتر، نوع و تعداد آن ها را قید و اگر متکی به اسناد و مدارک باشد، مشخصات آن را
نیز در ستون مزبور درج نمایند. اقالم درآمد و هزینه و خرید و فروش دارایی های قابل استهالک که در حدود متعارف متکی به اسناد و مدارک
است، می بایست پس از ثبت در دفتر مشاغل، اسناد و مدارک مربوط به ترتیب شماره ردیف دفتر و به نحوی که برای رسیدگی مأموران تشخیص
مالیات قابل استفاده باشد، نگهداری گردد.
ماده 13 . در مواردی که دفاتر روزنامه و کل نگهداری می شود، کلیه معامالت و سایر رویدادهای مالی و محاسباتی مربوط و در موارد نگهداری
دفاتر مشاغل، درآمدها و هزینه ها و خرید و فروش دارایی های قابل استهالک باید در همان روز انجام، حسب مورد در دفاتر روزنامه و مشاغل
ثبت گردد.
تبصره 1 – تاریخ مذکور در مدارک یا فاکتور فروش یا خرید یا … مالک قطعی تأخیر تحریر شناخته نمی شود و هرگاه انجام و ختم این گونه
اعمال با توجه به روش و طرز کار مؤسسه تابع تشریفات و طی مراحلی باشد تا موضوع آماده برای ثبت در دفتر مربوط شود، فاصله بین تاریخ
فاکتور یا مدارک و روز آماده شدن آن برای ثبت در دفتر تأخیر ثبت تلقی نخواهد شد.
تبصره 2 – تأخیر در تحریر عملیات در صورتی که به منظور سوء استفاده نباشد تا 15 روز به تشخیص اداره امور مالیاتی و بیش از آن به تشخیص
هئیت سه نفری موضوع بند 3 ماده 97 قانون مالیات های مستقیم مصوب 03/12/1366 و اصالحیه های بعدی به قانونی بودن دفاتر خللی وارد
نخواهد کرد.
صفر تا صد مالیات
67
تبصره 3 – در مواردی که دفاتر موضوع این آئین نامه توسط مقامات قضایی یا سایر مراجع قانونی و یا به عللی خارج از اختیار مؤدی از دسترس
مؤدی خارج شود و صاحب دفتر از تاریخ وقوع این امر حداکثر ظرف 30 روز دفاتر جدید امضا، پلمپ و عملیات آن مدت را در دفاتر جدید ثبت کند،
تأخیر ثبت عملیات در این مدت به اعتبار دفاتر خللی وارد نخواهد کرد.
تبصره 4 – تأخیر در ثبت در مورد اشخاص حقوقی جدید التاسیس از تاریخ ثبت شخص حقوقی و در مورد سایر اشخاص از تاریخ شروع فعالیت تا
30 روز مجاز خواهد بود.
ماده 14 . کلیه عملیات ثبت شده در دفاتر روزنامه هر ماه باید حداکثر تا پانزدهم ماه بعد به دفتر کل نقل شود.
ماده 15 . اشخاص ملزم به نگهداری دفاتر روزنامه و کل که دارای شعبه هستند، مکلفند با توجه به روش های حسابداری خالصه عملیات شعب
یا شعبه خود را در صورتی که دارای دفاتر پلمپ شده باشند،حداکثر تا 4 ماه پس از سال مالیاتی )حداقل سالی یکبار(و در غیر این صورت کلیه
معامالت و سایر رویدادهای مالی و محاسباتی شعبه یا شعب خود را ظرف مهلت 30 روز از تاریخ وقوع در دفتر روزنامه مرکز ثبت کنند.
ماده 16 . امضا و پلمپ دفاتر ضمن سال مالی مشروط بر این که تا تاریخ امضا و پلمپ هیچ گونه عمل مالی و پولی صورت نگرفته باشد و همچنین
تأخیر امضا و پلمپ تا حد مجاز مقرر در تبصره های 3 و 4 ماده 13 این آئین نامه در مورد دفتر روزنامه یا حسب مورد دفتر مشاغل و ماده 14 این
آئین نامه در مورد دفتر کل، به اعتبار دفاتر خللی وارد نخواهد کرد.
ماده 17 . مؤدیانی که از سیستم های الکترونیکی استفاده می نمایند، موظفند خالصه عملیات داده شده به ماشین های الکترونیکی طی هر ماه را
تحت سرفصل های دفتر کل حداکثر تا پایان ماه بعد در دفاتر روزنامه و مشاغل حسب مورد ثبت نمایند. عالوه بر این که به منظور تسهیل رسیدگی
باید دستورالعمل های نحوه کار با نرم افزارهای مورد استفاده را در اختیار مأموران رسیدگی قرار دهند. ضمناً مؤدیان مذکور هر سه ماه یکبار خالصه
عملیات داده شده به ماشین های الکترونیکی را حداکثر 10 روز پس از پایان سه ماه به اداره امور مالیاتی مربوطه تسلیم نمایند.
اصالحیه ماده 17 مورخ 01/07/86 که نسبت به سال مالی که از 01/01/85 شروع شده قابل تسری است:
مؤدیانی که از سیستم های الکترونیکی استفاده می نمایند, موظفند حداقل ماهی یکبار خالصه عملیات داده شده به ماشین های
الکترونیکی را در دفتر روزنامه یا دفتر مشاغل حسب مورد ثبت و حداکثر ظرف مهلت تعیین شده در ماده 14 این آئین نامه به دفتر
کل منتقل کنند. عالوه بر این به منظور تسهیل رسیدگی باید آئین نامه ها یا دستورالعمل های کار ماشین, برنامه های آن و نحوه کار
با نرم افزارهای مالی مورد استفاده را در اختیار مأموران رسیدگی قرار دهند. ضمناً مؤدیان مکلفند خالصه عملیات داده شده به ماشین
های الکترونیکی را برای هر یک از سه ماهه اول تا سوم هر سال حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از پایان سه ماه و برای سه ماهه
چهارم تا تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه به ادارات امور مالیاتی مربوطه تسلیم نمایند.
صفر تا صد مالیات
68
چگونگی تنظیم صورت های مالی نهایی
ماده 18 . اشخاص حقوقی و مشمولین بند الف ماده 96 قانون مالیات های مستقیم مصوب 27/11/1380 مکلفند صورت های مالی نهایی خود را
با رعایت استاندارد حسابداری شماره یک که از طرف مراجع ذیربط اعالم گردیده و از تاریخ 01/01/1380 الزم االجرا می باشد، تهیه و تنظیم
نمایند.
تبصره – اشخاص یاد شده مکلفند صورتهای مالی نهایی خود را بر اساس آخرین استاندارد حسابداری که از طرف مراجع ذیربط اعالم می شود تهیه
و تنظیم نمایند.
تبصره – در مواردی که فرم اظهار نامه تدوین شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور که در اختیـار مودیـان گذارده می شود حاوی فرم صورت
های مالی نیز باشد، اشخاص موضوع این ماده با تنظیم و تصویب این فرم هــا به تسلیم صورت های مالی جداگـانه که خود برای موسسه متبوع
تهیه نموده اند ملزم نخواهند بود، لیکن می توانند به منظور رفع ابهام احتمالی و یا ارائه اطالعات بیشتر عالوه بر تنظیم و تسلیم اظهار نامه مزبور
نسخه ای از صورت های مالی و ضمائم مربوط را نیز همراه اظهار نامه به اداره امور مالیاتی ذیر بـط تسلیـم نمایند.
ماده 19 . مشمولین بند )ب( ماده 96 قانون مالیات های مستقیم مصوب 11/27 /1380 مکلفند حساب درآمد و هزینه سال مالی خود که حداقل
نشان دهنده فروش کاال، درآمد حاصل از خدمات در ستون درآمد و خرید کاال، هزینه استهالک دارائی ها و جمع سایر هزینه ها در ستون هزینه
باشد را با درج نتیجه عملیات )سود یا زیان( تهیه و تنظیم نمایند.
تبصره – مودیان یاد شده می توانند موجودی کاالی فروش نرفته در پایان سال مالی را جزء اقالم هزینه سال خرید منظور نمایند.
تعدیالت سنواتی
تعدیالت سنواتی یعنی اصالح سود و زیان انباشته ابتدای دوره که عواملی از قبیل: اشتباهات ریاضی، اشتباه در بکارگیری رویههای حسابداری،
تعبیر نادرست یا نادیده گرفتن واقعیتهای موجود در زمان تهیه صورتهای مالی، تغییر از یک رویه غیر استاندارد حسابداری به یک رویه استاندارد
حسابداری، موارد تقلب و … منجر به ان میشود.
اصالح این اشتباهات در صورتی که با اهمیت نباشد، در سود یا زیان خالص دورهی جاری منظور میگردد. در مواردی ممکن است صورتهای
مالی منتشر شده یک یا چند دوره قبل شامل اشتباهات با اهمیتی باشد که تصویر مطلوب را مخدوش و در نتیجه قابلیت اتکای صورتهای مالی
مزبور را کاهش دهد. اصالح چنین اشتباهاتی نباید از طریق منظور کردن آن در سود و زیان سال جاری انجام گیرد، بلکه باید با ارائـه مجدد ارقام
صورتهای مالی سال)های( قبل به چنین منظوری دست یافت. درنتیجه، مانده افتتاحیه سود )زیان( انباشته نیز بدین ترتیب تعدیل خواهد شد .
تعدیالت سنواتی ناشی از اصالح اشتباهات همچنین به عنوان آخرین قلم در صورت سود و زیان جامع منعکس میشود
صفر تا صد مالیات
69
پیش پرداختها
در طول دوره مالی موارد مختلفی به حساب پیش پرداخت ثبت میشوند . این اقالم جز دارایی های شرکت محسوب میشوند و ممکن است منجر
به خرید یک دارایی شوند مثال پیش پرداختی جهت خرید ماشین آالت پرداخت شده این پیش پرداخت ها در هنگام تحویل گرفتن دارایی مورد
معامله می بایست بستانکار شده و حساب دارایی مربوط )مانند ماشین آالت( بدهکار شود .
پیش دریافتها
پیش دریافت درآمد تا زمانی که خدمات مورد معامله به مشتری ارائه نشده است ، بعنوان بدهی در دفاتر فروشنده خدمات ثبت می شود . به محض
اینکه خدمات مورد معامله به مشتری ارائه شد ، این بدهی به درآمد تبدیل می شود . بنابراین در پایان دوره مالی باید حساب پیش دریافت درآمد
بابت خدمات ارائه شده بدهکار و حساب درآمد بستانکار شود
صندوق مکانیزه فروش
تعریف سامانه فروشگاهی : به صندوق فروش (pos (یا رایانه ای که دارای نرم افزار فروشگاهی می باشند و جهت ثبت اطالعات خرید و فروش
روزانه و هزینه و نگهداری موجودی کاال در یک واحد شغلی مورد استفاده قرار می گیرند تلقی می گردد.
علت راه اندازی
هدف از راه اندازی صندوق مکانیزه فروش توسط صاحبان مشاغل، شناسایی عملکرد واقعی مودیان از طریق ثبت خرید، فروش، هزینه و موجودی
کاال توسط صاحبان مشاغل و صدور الکترونیکی فاکتور فروش با استفاده از سامانه فروشگاهی می باشد
انواع صندوق)نرم افزار و سخت افزار(
صندوق مکانیزه فروش باید قابلیتهای ویژه و منحصر به فرد متناسب با هر شغل داشته باشد اگر نرم افزار مورد استفاده :
قابلیت ثبت فاکتور و صدور صورتحساب استاندارد
ثبت صورتحساب نقدی یا چکی
تفکیک طبقه بندی کاال
قیمت گذاری کاال
ثبت هزینه های جاری
صفر تا صد مالیات
70
توانایی تهیه خروجی بابت ارزش افزوده و گزارشات فصلی
ویژگی صندوق ها از نظر سازمان
1 .استفاده از نرم افزار یا سخت افزار باعث نظم و ثبات در کسب و کار می شود
2 .مشتری مداری در قالب صدور فاکتور الکترونیکی فروش توسط صاحبان مشاغل بوجود می آید
3 .شفافیت در مبادالت تجاری، درآمدها و هزینه های قانونی مودیان
4 .مستندسازی رسیدگی و تشخیص مالیات
5 .کاهش اختالف مودیان با ادارات امور مالیاتی
6 .کاهش فرآیند قطعیت مالیات
7 .استفاده مودیان از مشوق ها و تسهیالت مالیاتی
8 .ارسال اطالعات مورد نظر سازمان امور مالیاتی توسط مودیان طبق ساختار تعیین شده در سند نیازمندی ها در پایان دوره مالیاتی سه
ماهه و ساالنه
نکات مهم درباره حسابداران
مودیانی که به طور داوطلبانه به ادارات امور مالیاتی مراجعه و ضمن رعایت تکالیف قانونی خویش اظهارنامه مالیاتی خود را در مواعد تعیین شده
ارائه می نمایند فرآیند رسیدگی به پرونده مالیاتی آنان نیز از همین زمان آغاز می شود و واحد های مالیاتی به استناد ماده 156( ق.م.م( مکلف اند
اظهارنامه های مودیان مالیات بردرآمد را حداکثر ظرف یک سال از تاریخ انقضای مهلت مقرر برای ارائه اظهارنامه رسیدگی نمایند .در صورتی که
ظرف مدت مذکور برگ تشخیص درآمد صادر ننمایند و یا تا سه ماه پس از انقضای یک سال فوق الذکر برگ تشخیص درآمد مذکور را به مودی
ابالغ ننمایند اظهارنامه مودی قطعی تلقی می شود.
طبق تبصره ماده 226 قانون مالیات های مستقیم به مودیان مالیاتی اجازه داده می شود در صورتیکه به نحوی از انحاء در اظهارنامه یا ترازنامه یا
حساب سود و زیان ارائه شده از نظر محاسبه اشتباهی شده باشد، یا ارائه مدارک الزم ظرف یک ماه از تاریخ انقضای مهلت ارائه اظهارنامه نسبت
به رفع اشتباه اقدام و اظهارنامه یا ترازنامه یا حساب سود و زیان اصالحی را حسب مورد ارائه نماید.
پس از آنکه اظهارنامه توسط واحدمالیاتی دریافت گردید کارشناس ارشد مالیاتی ( ممیز مالیاتی( به منظور رسیدگی به پرونده مودی و تعیین درآمد
وی طی درخواست کتبی از مودی می خواهد که دفاتر و کلیه اسناد و مدارک خویش را در اختیار وی قرار دهد .کارشناس ارشد مالیاتی مکلف
است ظرف یک هفته تا پانزده روز پس از ابالغ درخواست فوق به محل کار مودی مراجعه و دفاتر و اسناد و مدارک را مورد رسیدگی قرار
صفر تا صد مالیات
71
دهد.چنانچه دفاتربر طبق موازین قانونی و آیین نامه مربوط به روش های نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک تنظیم شده باشد درآمد مشمول مالیات
مودی از طریق رسیدگی به دفتر تعیین و مبلغ مالیات مشخص و طی برگ تشخیص ابالغ می شود.
صفر تا صد مالیات
72
فصل پنجم
مالیات بر ارزش افزوده
صفر تا صد مالیات
73
با عنایت به تصویب و ابالغ قانون مالیات بر ارزش افزوده و از آنجا که مطابق ماده )53 )قانون، تاریخ اجرای این نظام مالیاتی از اول مهرماه 1387
تعیین گردیده است، مشمولین در نظام مالیات بر ارزش افزوده کلیه اشخاص حقیقی بند الف و ب و اشخاص حقوقی هستند. مشمولین مالیات بر
ارزش افزوده به پنج گروه تقسیم میشوند :
مشمولین مرحله اول از مهر ماه سال 1387
مشمولین مرحله دوم از مهر ماه سال 1388
مشمولین مرحله سوم از فروردین ماه سال 1389
مشمولین مرحله چهارم از مهرماه سال 1389
مشمولین مرحله پنجم از مهر ماه سال1390 و
مشمولین مرحله ششم از فروردین ماه سال1394
مشمولین مرحله 1
مشمولین مرحله اول ارزش افزوده کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی می باشند که یکی از شرایط زیر را داشته باشند الف( کلیه صادر کنندگان کاالها
ب( کلیه وارد کنندگان کاالها ج( کلیه فعاالن اقتصادی که جمع درآمد سال 1386 آنها به سه میلیارد ریال یا بیشتر برسد د( کلیه فعاالن اقتصادی
که در 5ماهه اول سال 1387 درآمد آنها به یک میلیارد و دویست و پنجاه هزار ریال یا بیشتر برسد
مشمولین مرحله 2
مشمولین مرحله دوم ارزش افزوده کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی می باشند که یکی از شرایط زیر را داشته باشند الف(کارخانهها و واحدهای
تولیدی که برای آنها جواز تأسیس و پروانهی بهرهبرداری صادر شده باشد ب( بهرهبرداران معادن ج( ارایه دهندگان خدمات حسابرسی، حسابداری
و دفترداری و همچنین خدمات مالی د( حسابداران رسمی شاغل و موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران ه( ارایه دهندگان
خدمات مدیریتی و مشاورهای ارائه دهندگان انواع خدمات انفورماتیک، رایانهای اعم از سخت افزاری، نرم افزاری و طراحی سیستم چ( متلها و
هتلهای سه ستاره و باالتر خ( بانکداران، عمده فروشها، فروشگاههای بزرگ، واسطههای مالی، نمایندگان توزیع کاالهای داخلی و وارداتی و
صاحبان انبارها ک( نمایندگان موسسههای تجاری و صنعتی، اعم از داخلی و خارجی گ( مؤسسات حمل و نقل موتوری و باربری دارای مجوز از
مراجع ذیربط، زمینی، دریایی و هوایی باربری )به استثناء واحدهایی که صرفاً به امر حمل و نقل مسافر اشتغال دارند( م( مؤسسات مهندسی و
مهندسی مشاور و( مؤسسات تبلیغاتی و بازاریابی.
مشمولین مرحله 3
مشمولین مرحله سوم ارزش افزوده کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی می باشند که در مرحله اول و دوم مشمول نبوده اند به شرط آنکه در سال
1387 یا 1388 درآمد به سه میلیارد ریال یا باالتر برسد.
مشمولین مرحله 4 آموزش حسابداری مالیاتی
مشمولین مرحله چهارم ارزش افزوده کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی می باشند که در مرحله اول و دوم و سوم مشمول نبوده اند و به یکی از
فعالیتهای زیر اشتغال دارند ، الف( صاحبان کارگاه های صنعتی )اعم از صنفی و غیر صنفی که دارای حداقل برق سه فاز 50 آمپر باشد( ب(
فروشندگان طال و جواهر و سایر فلزات زینتی )شامل پالتین و نقره( ج( فروشندگان آهن آالت و سایر فلزات
د( صاحبان تاالرهای پذیرائی و رستورانها ه( صاحبان متل و هتل های یک و دو ستاره و هتل آپارتمان چ( صاحبان نمایشگاهها و فروشگاههای
خودرو و بنگاه معامالت امالک خ( صاحبان تعمیرگاه های مجاز خودرو ک( چاپخانه داران گ( صاحبان دفاتر اسناد رسمی م( صاحبان مراکز
صفر تا صد مالیات
74
ارتباطات رایانه ای، دفاتر خدمات ارتباطی )دفتر خدمات مشترکین تلفن همراه و آژانس های پستی( و دفاتر خدمات دولت الکترونیک )پلیس+10
(و دفاتر خدمات الکترونیک شهر و( صاحبان دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی
ی( صاحبان سینماها، تماشاخانه ها و مکانهای تفریحی و ورزشی
مشمولین مرحله 5
مشمولین مرحله پنجم ارزش افزوده کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی می باشند که در مرحله اول، دوم، سوم یا چهارم مشمول نبوده اند و مجموع
درآمد آنها در سال 1387 یا 1388 یا 1389 به یک میلیارد ریال یا باالتر برسد
مشمولین مرحله 6
مشولین مرحله ششم ارزش افزوده کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی می باشند که در مراحل قبلی مشمول نبوده اند و به فعالیت های نظیر چلو
کبابی ها، سالن های غذا خوری، سفره خانه های سنتی و اغذیه فروشی های زنجیره ای با مالکیت واحد دارند می پردازند .
اشخاص معاف از مالیات و عوارض
کلیه اشخاصی که به فعالیت های معاف موضوع ماده 12 قانون مالیات ارزش افزوده میپردازند از دریافت مبلغ ارزش افزوده بر فاکتورهای فروش
معاف میباشند.
کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که بر اساس قانون ارزش افزوده معاف می باشند تا زمانی که یکی از فعالیتهای اصلی یا فرعی ایشان جز فعالیتهای
مشمول ارزش افزوده نباشد نیازی به ثبت نام در سامانه ارزش افزوده و دریافت گواهی از سازمان ارزش افزوده ندارند
کاالهای معاف
مطابق ماده 12 قانون مالیات ارزش افزوده کاالهایی که معاف از ارزش افزوده میباشند به شرح زیر است
ماده 12 -عرضه کاالها وارائه خدمات زیر وهمچنین واردات آنها حسب مورد از پرداخت مالیات معاف می باشد:
1 -محصوالت کشاورزی فرآوری نشده؛
2 -دام وطیور زنده، آبزیان، زنبور عسل ونوغان؛
3 -انواع کود، سم، بذر ونهال؛
4 -آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات وسویا، شیر، پنیر، روغن نباتی وشیر خشک مخصوص تغذیه کودکان؛
5 -کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر وانواع کاغذ چاپ، تحریر ومطبوعات؛
6 -کاالهای اهدایی به صورت بال عوض به وزارتخانه ها، مؤسسات دولتی ونهادهای عمومی غیر دولتی با تأیید هیأت وزیران وحوزه های علمیه
با تأیید حوزه گیرنده هدایا؛
7 -کاالهایی که همراه مسافر وبرای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات، وارد کشور می شود. مازاد بر آن طبق
مقررات این قانون مشمول مالیات خواهد بود؛
8 -اموال غیر منقول؛
9 -انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی، خدمات درمانی )انسانی، حیوانی وگیاهی( وخدمات توانبخشی وحمایتی؛
صفر تا صد مالیات
75
10 -خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق، موضوع قانون مالیاتهای مستقیم؛
11 -خـدمـات بـانـکی و اعتباری بانکها،موسسات و تعاونیهای اعتباری و صندوق های قرض الحسنه مجاز و خدمات معامالت و تسویه اوراق
بهادار و کاال در بورسها و بازارهای خارج از بورس.
12 -خدمات حمل ونقل عمومی مسافری برون شهری و درون شهری، جاده ای، ریلی، هوایی ودریایی؛
13 -فرش دستباف؛
14 -انواع خدمات پژوهشی وآموزشی که طبق آئین نامه ای که با پیشنهاد مشترک وزارتخانه های علوم تحقیقات وفناوری، امور اقتصادی ودارایی،
بهداشت، درمان وآموزش پزشکی، آموزش وپرورش وکار وامور اجتماعی ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران
می رسد؛
15 -خوراک دام وطیور؛
16 -رادار وتجهیزات کمک ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاه ها بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت راه وترابری و وزارت امور اقتصادی
ودارایی تهیه وظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران می رسد؛
17 -اقالم با مصارف صرفاً دفاعی )نظامی وانتظامی( وامنیتی بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح و
وزارت امور اقتصادی ودارایی تهیه وبه تصویب هیأت وزیران می رسد. فهرست مذکور از اولین دوره مالیاتی پس از تصویب هیأت وزیران قابل
اجراء خواهد بود.
نحوه پر کردن جدول کاالهای معاف اظهارنامه
جمع مبالغ مربوط به خرید یا فروش کاالهای معاف ذکر شده در ماده 12 قانون ارزش افزوده در قسمت کاالها و خدمات معاف اظهارنامه ثبت
میشود
نحوه ثبت فاکتور ارزش افزوده دار برای معاف ها
اشخاصی که از ارزش افزوده معاف باشند و در خرید خود مبلغی را تحت عنوان ارزش افزوده پرداخت کرده باشند میتوانند این مبلغ را تحت عنوان
پیش پرداخت مالیات ارزش افزوده ثبت کنند و در اظهارنامه ارزش افزوده درخواست استرداد وجه پرداختی را از سازمان امور مالیاتی بنمایند
مدارک مورد نیاز جهت پیش ثبت نام
در صورتی که مودی با مطالعه مستندات مربوط به این نظام مالیاتی، خود را مشمول ثبت نام در این نظام مالیاتی بداند، با
مراجعه به سامانه ثبت نام اینترنتی فوق الذکر ، میتواند نسبت به تکمیل اطالعات اولیه در بخش پیش ثبت نام و دریافت شماره رهگیری اقدام
نماید. مدارک الزم جهت ثبت نام مودی آگهی تاسیس، آگهی تغییرات ،کداقتصادی ، کپی مدارک هیئت مدیره ،تلفن ثابت و همراه مدیرعامل ،
آدرس مودی و کدپستی می باشد.
نمایش مراحل پیش ثبت نام
جهت ثبت نام در سامانه ارزش افزوده ابتدا وارد سایت ir.evat.www میشوید و ابتدا از قسمت “پیش ثبت نام ” وارد میشوید
صفر تا صد مالیات
76
شخص حقیقی یا حقوقی را متناسب با نوع شخصیت مودی کلیک کنید
فرم مربوطه نمایش داده میشود کلیه اطالعات را با دقت وارد کنید آدرس پستی دقیقا باید با آدرس مربوط به شما در اداره پست مطابقت داشته
باشد و تیک گواهی اطالعات را بزنید و بر “ارسال اطالعات” کلیک کنید . اطالعات شما ثبت و به سازمان امور مالیاتی ارسال میشود . پس
از تایید اطالعات توسط سازمان مذکور پاکت حاوی نام کاربر و رمز عبور، پیش ثبت نام به مودیان تحویل خواهد گردید .
صفر تا صد مالیات
77
نمایش مراحل ثبت نام
جهت تکمیل مراحل ثبت نام، ظرف مدت )10 )روز از تاریخ دریافت شماره رهگیری پاکت حاوی نام کاربر و رمز عبور, پیش ثبت نام به
مودیان تحویل خواهد گردید. در صورتی که مودی ظرف مهلت مقرر پاکت مذکور را دریافت ننماید، ضروری است با مراجعه به قسمت ”پیگیری
پیش ثبت نام“ نسبت به اعالم کد رهگیری اقدام نماید تا ترتیب پیگیری موضوع داده شود؛
با دریافت پاکت حاوی نام کاربر و رمز عبور، ضروری است مودیان با مراجعه به پایگاه اینترنتی ثبت نام نسبت به درج کامل اطالعات بنگاه
اقتصادی در بخش” ثبت نام “سامانه اینترنتی ثبت نام اقدام نمایند.
درج اطالعات در بخشهای مختلف فرم “اطالعات در هر نوبت صورت پذیرد، )توجه فرمائید پس از تایید نهایی و ارسال اطالعات اعمال هرگونه
تغییر یا اصالح در اطالعات ثبت شده در سیستم تنها با طی فرآیند ویژه اصالح اطالعات ثبت نام میسر خواهد بود(
صفر تا صد مالیات
78
با مراجعه به سامانه اینترنتی ir.evat.www میتوانید ثبت نام کنید
فاکتور های قابل قبول
فاکتور های مورد قبول از طرف سازمان امور مالیاتی باید خصوصیات زیر را داشته باشند:
فاکتور فروش – نام شخص /شرکت – کد اقتصادی خریدار
فاکتور خرید – نام شخص/شرکت – شناسه ملی و کد اقتصادی فروشنده – آدرس – شماره تلفن – مهر و امضاء مجاز
جرائم مالیات بر ارزش افزوده
در خصوص جرایم مربوط به اظهارنامه ارزش افزوده بر اساس ماده 22 قانون مالیتهای مستقیم عدم ارایه به موقع اظهارنامه از زمان ثبت نام یا
مشمولیت حسب مورد مشمول جرایم میگردد . عدم پرداخت مالیات و عوارض به ازای هر ماه 2 %مبلغ کل جریمه دارد و در صورتی که مودی
اظهارنامه ارزش افزوده را مطابق فرم تهیه شده توسط سازمان امور مالیاتی پر ننماید و اقدام به ارسال کند مشمول 25 %مبلغ مالیات و عوارض
جریمه میگردد. جریمه عدم ارایه دفاتر 25 %و جریمه عدم ارایه اسناد و مدارک 25 %می باشد مجموعا عدم ارایه دفاتر و مدارک و اسناد به سازمان
امور مالیاتی مشمول 50 %جریمه میگردد.
نکته : جرائم مربوط به عدم ثبت نام و عدم تسلیم اظهارنامه تواماً قابل محاسبه ووصول نخواهد بود.
نحوه ارائه اظهارنامه در سامانه
نحوه ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده :
با مراجعه به سایت ir.evat.www://https ، /تسلیم اظهارنامه عادی را انتخاب میکنید
کد کاربری و رمز عبور را وارد کنید
صفر تا صد مالیات
79
دوره مالی مورد نظر که قصد ارسال اظهارنامه را دارید انتخاب کنید
در این صفحه کلیه اطالعات عمومی مودی نمایش داده میشود در جدول 1 و2 فروش و خرید را ثبت کنید در جدول 3 مانده مالیات و عوارض
پرداختی قابل کسر یا استرداد از سازمان امورمالیاتی مشخص میشود
صفر تا صد مالیات
80
در صورتی که مالیات و عوارض پرداختی قابل استرداد باشد میتوانید در زیر صفحه کلید استرداد مالیات و عوارض را بزنید یا مانده را به دوره بعد
انتقال دهید که در این صورت از مالیات و عوارض پرداختی دوره بعد کسر خواهد شد و در دوره بعد به جدول “ب” محاسبه مانده مالیات و عوارض
انتقال مییابد .
پس از تایید نهایی کد رهگیری دریافت میکنید و عدم دریافت کد رهگیری به منزله عدم ارایه اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده می باشد
نحوه صدور قبض الکترونیکی
پس از تایید نهایی اظهارنامه ارزش افزوده امکان دریافت قبض و همچنین پرداخت به صورت الکترونیکی بابت مالیات و عوارض ارزش افزوده
وجود دارد، میتوانید بر روی دکمه های مربوط به صدور قبض کلیک کنید قبض را یا پرینت میکنید و از طریق مراجعه به بانک پرداخت مینمایید
یا از طریق درگاه بانکی و داشتن رمز دوم حساب امکان پرداخت وجود دارد قبض وجود دارد
نحوه ارائه گواهینامه مالیات بر ارزش افزوده
گواهینامه موقت ثبت نام در صورت تکمیل صحیح اقالم اطالعاتی و ارسال کامل مدارک توسط مودیان در نظام مالیات بر ارزش توسط سازمان
امور مالیاتی کشور برای مودیان صادر و به همراه کتب و اطالعات مورد نیاز برای اجرای این نظام مالیاتی برای مودیان ثبت نام شده ارسال خواهد
گردید. به هر ترتیب این اطالعات از طریق سایت اینترنتی استقرار نظام مالیات بر ارزش افزوده به شرح فوق نیز در اختیار مودیان قرار خواهد
داشت.
الزم به ذکر است برخورداری از مزایای قانونی این نظام مالیاتی و عدم مواجهه با جرائم و سایر عواقب تخلف از این قانون به شرح مندرج در تبصره
ماده )19 )و مواد )22 )و )23 )قانون مستلزم اجرای به موقع و کامل عملیات ثبت نام و انجام کلیه تکالیف قانونی این نظام مالیاتی از تاریخ
مشمولیت خواهد بود
صفر تا صد مالیات
81
شرایط الزم برای دریافت گواهینامه
جهت دریافت گواهی نامه یا تمدید آن مودی باید نامه ای به سازمان تحویل دهد مبنی بر اینکه گواهی نامه تمدید گردد مانند نمونه زیر:
در صورتی که شرکت فعالیتی نداشته میتواند در خواست تمدید گواهی خود را اینگونه آماده کند.
بسمه تعالی
از : شرکت کارتن سازی
به : سازمان امور مالیاتی شهرستان
سالم علیکم
احتراما مستدعی است دستور فرمایید در خصوص تمدید گواهی ارزش افزوده شرکت فوق الذکر اقدام الزم
مبذول گردد.
مدیرعامل
بسمه تعالی
از : شرکت کارتن سازی
به : سازمان امور مالیاتی شهرستان
سالم علیکم
احتراما به استحضار میرساند که وقت گواهی ارزش افزوده شرکت فوق الذکر منقضی شده است ، ضمنا
الزم به ذکر است هیچگونه فعالیتی از تاریخ صدور گواهی قبلی تا کنون نداشته است ، لذا مستدعی
.است دستور فرمایند گواهی ذکر شده تمدید شود
مدیرعامل
صفر تا صد مالیات
82
آموزش آنالین درخواست گواهی ارزش افزوده
به سایت وارد شوید و بر درخواست گواهی ثبت نام کلیک کنید
سپس وارد صفحه جدیدی میشوید در این قسمت باید نام کاربری و رمزعبور را وارد کنید.
پس از ورود به صفحه ای نمایش داده میشود که کلیه اطالعات مودی نشان میدهد
صفر تا صد مالیات
83
1 -کد رهگیری شماره اقتصادی خود را وارد کنید در صورتی که کد رهگیری را ندارید میتوانید از سایت com.gov.tax://https
وارد شوید و از لینک “فراموشی کد رهگیری ثبت نام کداقتصادی” کد رهگیری را دریافت کنید.
2 -توضیحات در خواست گواهی ارزش افزوده را وارد کنید.
3 -در صورتی که قصد تمدید گواهی را دارید و قبال دارای گواهینامه بوده اید این سطر را عالمت گذاری کنید و مشخصات گواهی قبلی
که مهلتش تمام شده را ثبت کنید.
4 -ثبت درخواست را بزنید و صفحه درخواست را چاپ بگیرید. توجه داشته باشید که کد رهگیری به شما داده میشود و جهت پیگیری
درخواست خود آن را نگهداری کنید.
نحوه ارائه اظهارنامه اصالحی
گاهی ممکن است یک یا چند فقره فاکتور زمان ارسال اظهارنامه ارزش افزوده از قلم افتاده باشد یا سهوا رقم یکی از فاکتورها اشتباه جمع شده
باشد در این حالت اظهارنامه ارسالی نیاز به اصالح و ویرایش دارد . وارد سامانه ارزش افزوده شوید ir.evat.www و بر روی اصالح اظهارنامه
کلیک کنید.
صفر تا صد مالیات
84
سپس رمز عبور و کدکاربری خود را وارد کنید و وارد سامانه شوید برای هر اظهارنامه شما یکبار فرصت ویرایش و اصالح را دارید و میتوانید
اینکار را انجام دهید از نظر ممیز دارایی نیز پذیرفته است.
ثبت سند حسابداری ارزش افزوده
ثبت حسابداری در مواقعی که ارزش افزوده پرداخت یا دریافت گردیده است بسیار اهمیت دارد – شما در زمان خرید یا دریافت خدمات در کنار
هزینه انجام شده باید ارزش افزوده آن را نیز شناسایی کنید
هزینه انجام خدمات/خرید)بدهکار(
سایرحسابهای دریافتنی/مالیات ارزش افزوده)بدهکار(
سایرحسابهای دریافتنی/عوارض ارزش افزوده)بدهکار(
بستانکاران)بستانکار(
صفر تا صد مالیات
85
و در زمانی که فروش انجام شود یا خدمات ارایه گردد نیز باید مالیات و عوارض ارزش افزوده شناسایی گردد
بدهکاران)بدهکار(
سایر حسابهای پرداختنی/مالیات ارزش افزوده)بستانکار(
سایر حسابهای پرداختنی/مالیات ارزش افزوده)بستانکار(
فروش/ درآمد حاصل از خدمات)بستانکار(
چگونگی تطبیق ارزش افزوده با گزارشات فصلی
اظهارنامه ارزش افزوده در هر دوره باید با مبالغ دارای ارزش افزوده گزارشات فصلی مطابقت داده شود و از تطابق ارقام ثبت شده اطمینان حاصل
گردد.
استرداد ارزش افزوده
استرداد در لغت به معنای پس گرفتن است و استرداد ارزش افزوده به معنای پس گرفتن اضافه پرداختی ارزش افزوده خرید نسبت به ارزش افزوده
فروش است. مودی میتواند درخواست اضافه پرداخت ارزش افزوده خود در یک دوره را از سازمان امور مالیاتی داشته باشد.
استرداد شامل مراحل زیر است:
جهت استرداد اضافه پرداختی ارزش افزوده مودی میتواند درخواست استرداد مبلغ را از سازمان امورمالیاتی داشته باشد که سازمان موظف است
نهایتا تا یک هفته بعد از ارایه درخواست مدارک را رسیدگی کند و در صورت صحت مبلغ درخواستی مبلغ را به حساب مودی واریز نمایند یا مودی
میتواند مبلغ استرداد وجه خود را به دوره بعد منتقل کند و مبلغ مذکور از ارزش افزوده دوره بعد کسر میگردد.
نحوه ارائه قبوض آب و برق و گاز در ارزش افزوده
پرداخت قبوض آب ،برق گاز و تلفن که در صورتحساب مبلغی تحت عنوان ارزش افزوده لحاظ شده است برای مودی طلب مالیاتی ارزش افزوده
در نظر گرفته میشود در صورتی که قبوض پرداختی مربوط به واحد تجاری باشد . درواقع مربوط به کارخانه یا دفتر فعالیت شرکت باشد از لحاظ
سازمان امورمالیاتی پذیرفته است.
صفر تا صد مالیات
86
فصل ششم
نحوه ارائه گزارش خرید و فروش
صفر تا صد مالیات
87
صورت معامالت فصلی
کلیه دستگاه های اجرائی مکلفند فهرست معامالت و صورت پرداخت قراردادهای خود را تا یک ماه پس از پایان هر فصل و همچنین حسب مورد
تا یک ماه از تاریخ انجام معامله به صورت الکترونیکی از طریق پورتال سازمان ارسال و یا در قالب فایل تولید شده به اداره امور مالیاتی ذیربط
تحویل نمایند.
ارسال صورت معامالت فصلی به دو صورت LINE ON و LINE OFF صورت می گیرد
1 -روش برخط (online :(این روش برای آن دسته از مودیانی می باشد که در سامانه الکترونیکی ثبت نام مودیان ، حداقل مرحله پیش ثبت
نام و اعتبار سنجی مربوطه را پشت سر گذاشته و کد کاربری و کلمه عبور مرحله دوم را از طریق پاکت پستی مخصوص مربوطه دریافت نموده
اند. برای این دسته از مودیان گرامی با ورود به سامانه، امکان ثبت هر یک از فرم های زیر برحسب نوع اطالعات فراهم می باشد.
– ثبت گزارش خرید
– ثبت گزارش فروش
– ثبت اطالعات پرداخت قراردادها
– ثبت گزارش امتناع آموزش حسابداری مالیاتی
آموزش تصویری ثبت صورت معامالت به روش بر خط (online:(
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
88
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
89
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
90
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
91
2 -روش غیر برخط (offline :(مودیانی که در مرحله پیش ثبت نام هستند و هنوز اطالعات آنها تایید نشده و یا کد کاربری و کلمه عبور
دریافت ننموده اند و یا از سیستم های رایانه ای خرید و فروش استفاده می نمایند، می بایست اطالعات مربوط به خرید و فروش خود را از این
طریق ارسال نمایند.
– مرورگر اختصاصی ارسال صورت معامالت فصلی Explorer Enternet می باشد.
– درخصوص خریدهای تا میزان )%10 )مبلغ حد نصاب معامالت کوچک موضوع تبصره یک ماده )3 )قانون برگزاری مناقصات رعایت مقررات
فوق ضرورتی ندارد و فقط باید معامالت مذکور را طی یک سطر در فهرست سه ماهه خرید بصورت تجمیعی درج نمود. شایان گفتن است همین
موارد درخصوص فروش تا میزان )%10 )مبلغ حد نصاب، عیناً به روش خرید قابل اجراست .
ضمناً حد نصاب معامالت کوچک در سال 1394 مبلغ 000/000/139 ریال می باشد که تا تعیین حد نصاب جدید، حد نصاب تعیین شده قبلی
مالک عمل می باشد. براساس ماده )169 )مکرر قانون مالیاتها به سازمان امور مالیاتی اجازه داده شده است که برای کلیه اشخاص حقوقی و
حقیقی کارت اقتصادی صادر و اشخاص مذکور نیز مکلفند برای انجام معامالت خود صورتحساب صادر و شماره اقتصادی اخذ شده را روی آنها
درج نمایند .
البته تا مادامی که برای اشخاص مذکور شماره اقتصادی صادر نشده باشد نحوه عمل بدین قرار است که اشخاص حقیقی از شماره ملی و اشخاص
حقوقی از شناسه ملی بجای شماره اقتصادی استفاده نمایند. شایان گفتن است که کلیه اشخاص حقوقی و حقیقی مکلفند فهرست معامالت خویش
را به صورت فصلی )براساس سال شمسی( تا یک ماه پس از پایان هر فصل به صورت الکترونیکی از طریق پورتال سازمان یا در محیط رایانه ای
طبق فرم موجود در دستورالعمل به اداره امور مالیاتی ذیربط تحویل نمایند.
نکته ای که ذکر آن در اینجا ضروری است این است که اگر انتهای سال مالی اشخاص حقوقی در خالل یکی ار فصول قرار گیرد، روش کار بدین
شکل است که می بایست برای فصل شمسی فوق، دو فهرست معامله تنظیم و ارسال نمود .
صفر تا صد مالیات
92
بدین ترتیب که از ابتدای فصل شمسی تا پایان سال مالی یک فهرست و همچنین از ابتدای سال مالی تا پایان فصل شمسی مذکور نیز یک
فهرست جداگانه تهیه و تسلیم نمود. در برخی موارد اطالعات ارسالی فعاالن اقتصادی با اشکال و ایراد مواجه بوده که برای رفع آن دو روش وجود
دارد که در ذیل به تفصیل به آنها اشاره می گردد.
1 -اگر اشخاص از طریق ONLINE اطالعات معامالت فصلی خود را ارسال نمایند، برای اصالح آنها باید شرح اصالحات را با ذکر جزئیات به
انضمام رسید نهایی ارسال اطالعات طی یک نامه به اداره کل امور مالیاتی مربوطه اعالم نمایند .اداره کل امور مالیاتی مذکور نیز مدارک و
مستندات را به دفتر اطالعات مالیاتی ارسال و امکان اصالح و ارسال مجدد از این دفتر به مودی اعالم می گردد.
2 -در صورتی که اشخاص از طریق OFFLINE اطالعات معامالت فصلی خود را بصورت لوح فشرده (CD (به ادارات کل امور مالیاتی
تحویل نمایند برای اصالح آنها می بایست کل اطالعات اصالحی را طی یک لوح فشرده به همراه یک نامه با موضوع درخواست حذف اطالعات
قبلی )با ذکر دقیق رکوردها و مشخصات اطالعات اشتباه( و جایگزینی لوح فشرده جدید به اداره کل امور مالیاتی مربوطه جهت اصالح اطالعات
تحویل نمایند.
ضمناً برای آندسته از فعاالن اقتصادی که به تکالیف مقرر در این ماده عمل ننموده و یا بطور کامل و صحیح انجام نداده باشندجرائمی پیش بینی
شده که از آن جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود.
1 -در صورت عدم صدور صورتحساب جریمه ای معادل ده درصد )%10 )مبلغ مورد معامله در نظر گرفته شده است.
2 -عدم ارائه فهرست معامالت انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور، مشمول جریمه ای معادل یک درصد )%1 )معامالتی که فهرست آنها
ارائه نشده است، خواهد بود.
-برای دریافت شماره اختصاصی اشخاص خارجی اقدامات زیر را انجام دهید:
الف( هنگام ثبت سفارش در سایت رسمی وزارت صنعت، معدن و تجارت به نشانی ir.tpo.sabtaresh.www شماره ای به عنوان
شناسه)کد( فروشنده دریافت می گردد شماره مذکور به عنوان شناسه اختصاصی اشخاص خارجی بوده و باید در سامانه معامالت سازمان
امورمالیاتی در هنگام ارسال اطالعات واردات درج گردد.
ب( در سایت سازمان امور مالیاتی کشور ir.gov.tax.wwwدربخش استعالم و اخذ کد فراگیر اتباع خارجی امکان دریافت کد فراگیر اتباع
خارجی برای اشخاص حقیقی وجود دارد منظور از کد فراگیر اتباع خارجی همان ” شماره اختصاصی اشخاص خارجی” است که برای افراد
حقیقی بکار می رود.
برای تکمیل معامالت فصلی مربوط به فروش به اشخاص خارجی که در ایران اقامت و فعالیت ندارند از جمله صادرات لزومی به درج شماره
اختصاصی اشخاص خارجی نمی باشد ولی باید کلیه اطالعات مذکور بصورت فصلی ارائه گردد
-در صورتیکه مبالغ پرداختی برای کارکنان و پرسنلی باشد که در فهرست حقوق بگیران قرار دارند در اجرای ماده 169 مکرر قانون مالیاتهای
مستقیم الزامی به ارائه مبالغ پرداختی به ایشان نیست و موارد مذکور در زمره مالیات بر حقوق می باشد.
-در صورتیکه کاالیی مشمول ارزش افزوده نباشد و یا مبالغی بابت آن پرداخت یا دریافت نشده باشد در قسمت مالیات و عوارض صفر درج نمایند.
جرائم متعلقه ماده 169 مکرر ق.م.م شامل موارد زیر می باشد:
صفر تا صد مالیات
93
الف( در صورت »عدم صدور صورتحساب یا عدم درج شماره اقتصادی خود و طرف معامله حسب مورد یا استفاده از شماره اقتصادی خود برای
معامالت دیگران یا استفاده از شماره اقتصادی دیگران برای معامالت خود مشمول جریمه ای معادل ده درصد )10 )%مبلغ مورد معامله ای که
بدون رعایت ضوابط فوق انجام شده است خواهند بود.
ب( عدم ارائه فهرست معامالت انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور طبق دستورالعمل صادره مشمول جریمه ای معادل یک درصد )1 )%
معامالتی که فهرست آنها ارائه نشده است خواهد بود
ج) استفاده کنندگان از شماره اقتصادی دیگران نسبت به مالیات بردرآمد و همچنین جرائم موضوع این ماده با اشخاصی که شماره اقتصادی
آنان مورد استفاده قرار گرفته است مسئولیت تضامنی خواهند داشت .
د( در مواردی که خریدار از ارائه شماره اقتصادی خودداری و فروشنده نسبت به اجرای تکلیف قانونی خود مبنی بر تکمیل فرم امتناع و ارسال آن
به اداره امور مالیاتی خود اقدام نماید خریدار با توجه به مسئولیت تضامنی مشول جریمه ای معادل 10 %مبلغ مورد معامله خواهد بود .
ه) عدم ارائه صورتحسابهای مربوط به خریدهای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع بندهای “الف” و”ب” ماده 95 قانون مالیاتهای
مستقیم در سال عملکرد و سال بعد از آن که مورد درخواست ماموران مالیاتی قرار گیرد مشمول جریمه ای معادل 10 %مبلغ صورتحسابهای ارائه
نشده خواهد بود .
و( هرگونه جعل، تقلب، معامالت غیرواقعی، سوء استفاده وتبانی اشخاص موضوع دستورالعمل 169 مکرر قانون مالیاتهای مستقیم در ارتباط با
صدورصورتحساب وشماره اقتصادی خالف مقررات بوده وضمن مسئولیت تضامنی، مطابق با قانون مبارزه با پولشویی، قانون ارتقاء سالمت نظام
اداری مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام و سایر قوانین و مقررات مربوطه اقدام خواهد گردید .
ز) هرگاه سازمان امور مالیاتی کاربرد وسایل و روشها وصورت حسابها و فرم هایی را جهت نگاهداری حساب برای هر گروه از مودیان ضروری
تشخیص دهد مودیان مکلف به رعایت آنها می باشند، عدم رعایت موارد مذکور در مورد مودیانی که مکلف به نگاهداری دفاتر قانونی هستند
موجب بی اعتباری دفاتر مربوط خواهد بود و در مورد سایر مودیان موجب تعلق جریمه ای معادل بیست درصد )20 )%مالیات منبع مربوط می
باشد .
ح( چنانچه ادارات امور مالیاتی ذیربط موقع رسیدگی، به موارد تخلفی مانند جعل، تقلب، معامالت غیر واقعی و تبانی و سوء استفاده راجع به
صورتحساب و شماره اقتصادی برخورد نمایند، موظفند از طریق اداره کل ذیربط به دادستانی انتظامی مالیاتی گزارش نمایند تا عنداالقتضاء
متخلفین تحت پیگرد قضایی قرار گیرند. اقدام به تعقیب قضایی، مانع مطالبه و وصول جرائم مالیاتی موضوع ماده 169 مکرر نخواهد بود .
ط( اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع بندهای )الف( و)ب( ماده )95 )قانون مالیاتهای مستقیم مکلف به نگهداری صورت حسابهای
مربوط به خریدهای خود در سال عملکرد و سال بعد از آن می باشند و در صورت درخواست ماموران مالیاتی باید به آنان ارائه دهند. در غیر این
صورت مشمول جریمه ای معادل )10 )%صورت حساب های ارائه نشده خواهند بود
ی( جرائم ماده 169 مکرر قانون مالیاتهای مستقیم غیرقابل بخشش است و از طریق مقررات اجرایی موضوع قانون مالیاتهای مستقیم قابل
وصول خواهد بود.
-در صورتی که خریداران از ارائه کد اقتصادی امتناع نمودند :
الف( در صورتیکه مبلغ هر صورتحساب )فاکتور( کمتر از000،000،12 ریال باشد )10 %حد نصاب معامالت کوچک(، در اینصورت الزامی به درج
شماره اقتصادی خریدار بر روی صورتحساب نمی باشد و می توان فروش های مذکور را به صورت تجمیعی و در قسمت “معامالت کمتر از
10% مبلغ حد نصاب” درسامانه معامالت فصلی وارد نمود عدم درج شماره اقتصادی خریدار بر روی صورتحسابهای مذکور در شمول جرائم
متعلقه نخواهد بود .
ب( در صورتیکه خریدار از ارائه شماره اقتصادی خودداری کند چنانچه فروشنده، مشخصات خریدار و موضوع مورد معامله را ظرف مهلت یک
ماه از زمان انجام معامله در فهرست امتناع تکمیل و به اداره امور مالیاتی اعالم نماید، مشمول جریمه تخلف از این بابت نخواهد بود، در
غیراینصورت طرفین معامله متضامناً مسئول خواهند بود .
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
94
-موارد تکمیل وارسال شده در فرم امتناع دستورالعمل اجرایی ماده 169 مکرر قانون مالیاتهای مستقیم نیازی به تکمیل و ارسال مجدد در فهرست
فروش ندارد.
-فرم امتناع فقط مخصوص فروش کاال یا خدمات به خریداران می باشد که از ارائه شماره اقتصادی خود به فروشنده خودداری نموده اند وتوسط
فروشنده تکمیل و ارسال می گردد.
نمونه مورد قبول فاکتور فروش
طبق اعالم سازمان امور مالیاتی کلیه فعاالن اقتصادی باید تمامی صورتحسابهای خرید و فروش خود را طبق نمونه طراحی شده ارائه نمایند. نکته
مهم در این نمونه فاکتور درج کامل اطالعات از جمله مشخصات هویتی، مشخصات قانونی مانند شماره اقتصادی یا شناسه ملی ، کد پستی ،
آدرس دقیق خریدار و فروشنده و اعمال مالیات و عوارض بعد از تخفیف می باشد. معموال سوالی که در بین فعاالن تجاری مطرح می شود این
است که چگونه حوزه مالیاتی خیلی سریع به مغایرت اطالعات دست پیدا می کند. پاسخ کامال مشخص است. آدرس درج شده در فاکتور بتا آدرس
ثبت شده در پرونده تطابق ندارد و موقع ارسال در سامانه خرید و فروش به صورت کد خطا برای کارشناس مالیاتی مشخص می گردد. برای آشنایی
بیشتر نمونه رسمی و مورد تایید به شرح تصویر زیر مالحظه فرمایید.
کنترل های مربوط به فاکتور فروش
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
95
از مهمترین مسائلی که حوزه مالیاتی در بررسی فاکتورها مورد توجه قرار می دهد، صحت شماره سریال می باشد. بدین صورت که اوالً شماره
سریال باید چاپی بوده و به هیچ عنوان شماره دستی در اکسل یا فرم نوشتای فاکتور مورد قبول نیست . دوم اینکه حتما تقدم و تاخر فاکتور با توجه
شماره سریال رعایت شود. منظور این است که مثالً شماره 222 در تاریخ 30/7 ثبت شده دیگر نباید شماره 223 تاریخ 29/7 را نشان دهد و حتما
می بایست تاریخ بعد از 30/7 در شماره 223 نشان داده شود.نکته مهم بعدی و شاید سوال بیشتر مودیان درج مهر در فاکتور فروش است. در این
خصوص نظر کارشناس مالیاتی مبنی بر درج مهر به این صورت است که حتماً الزامی برای ممهور کردن وجود ندارد زیرا مشخصات کامل خریدار
و فروشنده به همراه شماره سریال قابل قبول می باشد.
فاکتور فروش فقط یک صفحه است
یک نکته مهم دیگر در خصوص فاکتور ها، اشتباهاتی است که از جانب حسابداران رخ می دهد.معموال اگر تعداد سطرها بیش از 7 ردیف باشد در
نرم افزار حسابداری فاکتور 2 صفحه ای می شود که حسابدار بدون توجه به این مشکل اقدام به پرینت فاکتور می نماید. در اینجا کارشناس مالیاتی
فاکتور را باطل می نماید. زیرا صفحات غیر از صفحه اصلی قابلیت دخل و تصرف در نوع کاال و نرخ و مبلغ خواهد داشت و لزوماً موید فاکتور
اصلی نمی باشد.
آیا خدمات هم فاکتور فروش دارند؟
یکی از ابهامات اساسی در خصوص صدور یا عدم صدور صورتحساب فروش خدمات است. فرض اشتباه برخی از مودیانی که در حوزه خدمات
فعال هستند عدم لحاظ نمودن خدمات به عنوان یک کاالست، اشتباه اینجاست که گرچه خدمات کاال محسوب نمی شود ولی ارائه خدمات نوع
فعالیت اقتصادی است که با طرف مقابل نوعی معامله به حساب می آید و لذا به عنوان یک رویداد درآمدزا تلقی گردد. از نظر حوزه مالیاتی می
بایست شرح خدمات همانند شرح کاال در صورتحساب نمونه مصوب شده درج و ارائه گردد.
فاکتور فروش مشاغل پر تراکنش
شرکت های بزرگ و کالن که گردش مالی بسیار زیادی دارند و گاهی ممکن است مثال به 6000 مورد معامله در سال برسد جهت ارایه گزارشات
معامالت فصلی جهت وارد کردن تک تک اطالعات با مشکل مواجه خواهند شد به همین دلیل حسابداران چنین شرکت هایی باید گزارشات
مربوط به خرید و فروش خود را به اکسل منتقل کنند و سپس اطالعات اکسل را به صورت انالین در سامانه امور مالیاتی آپلود نمایند به این
صورت کل اطالعات وارد سامانه شده و سپس تایید و نهایی میشود.
فروشندگانی که به ما کد نمی دهند
مطابق شرایط و ضوابط و قوانین مالیاتی کشور اشخاص حقیقی و حقوقی مکلف هستند در هنگام خرید اطالعات کد اقتصادی یا شناسه ملی
خریدار را دریافت کنند و در گزارشات فصلی خود مبلغ با ذکر نام خریدار و کد اقتصادی را در سامانه گزارشات فصلی 169مکرر وارد کنند. در واقع
مجاز به خرید از اشخاصی که از دادن کد اقتصادی امتناع می ورزند نمی باشند. در صورتی که مبلغ صورتحساب از مبلغ 000،900،13 ریال کمتر
باشد به صورت سر جمع میتوان وارد نمود در غیر اینصورت قابل ارایه در صورت معامالت فصلی نمی باشد.
فاکتور خرید چگونه باعث افزابش اعتبار برای شما میشود
هر خریدی که شما انجام میدهید و در قبال آن فاکتور دریافت می نمایید در صورتی که همراه ارزش افزوده باشد به عبارتی مبلغی تحت عنوان
ارزش افزوده از شما مطالبه شده باشد و پرداخت نموده باشید مبلغ مذکور تحت عنوان اعتبار مالیاتی برای شما در نظر گرفته خواهد شد.
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
96
برای مثال خرید موادخام به مبلغ 450 ریال به صورت زیر ثبت میشود
خرید)بدهکار( 450
ارزش افزوده)اعتبارمالیاتی( 5.40
حسابهای پرداختنی )بستانکار( 5.490
هزینه های جاری نوعی خرید محسوب میشود
هزینه هایی که تحت عنوان هزینه های عمومی، توزیع و فروش وجود دارند جز هزینه های جاری هستند. ممکن است در انجام و پرداخت هزینه
های مذکور مبلغی تحت عنوان ارزش افزوده از شما اخذ گردد. در این حالت شما بابت ثبت حساب مجاز هستید مبلغ ارزش افزوده را جداگانه
شناسایی کرده و به عنوان اعتبار مالیاتی خودتان در نظر بگیرید و در اظهارنامه ارزش افزوده و گزارشات فصلی مبلغ را وارد و ثبت نمایید.
خرید خدمت
ممکن است در طی انجام عملیات مرتبط شرکت نیاز به ارایه خدمات از جانب شخص یا شرکتی باشیم در این صورت درخواست خدمت کرده ،
قرارداد میبندیم یا صورتحساب انجام خدمت را دریافت میکنیم. صورتحساب خدمات به طور کلی مانند فاکتور خرید است و به همان صورت که با
فاکتور خرید به جهت ثبت و پرداخت عمل میشود با صورتحساب انجام خدمات نیز همانگونه برخورد میشود.
خریدهای قابل قبول
مطابق ماده 147تا 153 قانون مالیات های مستقیم هزینه هایی که از نظر سازمان امور مالیاتی مورد قبول هستند و در هزینه های برگشتی لحاظ
نمیشوند دارای ویژگی های زیر می باشند:
1 )مبلغ خرید کاال یا خدمات
2 )مبلغ هزینه های برق آب سوخت و…. کارخانه یا محل شرکت. همچنین هزینه اجاره محل کارخانه
3 )هزینه مطالبات مشکوک الوصول چنانچه مربوط به شرکت باشد و دالیل کافی جهت الوصول بودن مبلغ ارائه گردد.
4 )هزینه های مربوط به حقوق و دستمزد کارکنان.
5 )هزینه مربوط به کرایه بار و حمل و نقل با داشتن بارنامه.
6 )حق الزحمه های پرداختی متناسب با انجام کار شده از قبیل حق العمل داللی . حق الوکاله، حق المشاوره حق حضور- هزینه های
حسابرسی و خدمات مالی و اداری و بازرسی . هزینه های نرم افزاری . طراحی و استقرار سیستم های مورد نیاز . سایر هزینه های
کارشناسی در ارتباط با فعالیت موسسه و حق الزحمه بازرس قانونی
7 )سود کارمزدی که برای انجام دادن عملیات موسسه با بانکها . صندوق تعاون و همچنین موسسات اعتباری غیر بانکی مجاز پرداخت
شده یا تخصیص یافته باشد.
8 )و……..
اطالعات قابل ارائه در خصوص سامانه ماده قراردادها
صفر تا صد مالیات
97
جهت ارایه قرارداد های خود در سامانه گزارشات فصلی ماده 169 مکرر پس از ورود به سامانه از طریق وارد کردن کدکاربری و رمز عبور به بخش
“ثبت صورت پرداخت قرارداد” وارد شوید. رکورد جدید را ایجاد نمایید. در فرم پیش رو که نمونه آن در ذیل این صفحه امده است. اطالعات
مربوطه را باید وارد نمایید مانند حقیقی یا حقوقی بودن طرف قرارداد، نوع قرارداد که آیا عادی است یا طرف حساب شخص خارجی می باشد
همچنین تاریخ و شماره قرارداد نیاز می باشد. پس از آن مبلغ کل قرارداد و مبلغ پرداخت شده به همراه ارزش افزوده را باید وارد و تایید نمایید.
ارزش افزوده این بخش به عنوان اعتبار مالیاتی شما در نظر گرفته میشود.
قراردادهای مشاوره و حق التدریس
یک نمونه از قرارداد مشاوره جهت رویت در زیر آمده است
بسمه تعالی
قرارداد انجام کار
قرارداد حاضر بین که منبعد در این قرارداد کارفرما نامیده می شود از یک سو و آقای
که منبعد در این قرارداد کارگزار نامیده می شود : از سوی دیگر به شرح زیر در تاریخ منعقد می گردد .
1 -مشخصات کارفرما اداره به نمایندگی مسئول
2 -مشخصات کارگزار : نام و نام خانوادگی فرزند ش.ش ت.ت محل صدور
3 -آدرس کارگزار
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
98
تلفن :
4 -مدت قرارداد از تاریخ تا تاریخ به مدت
5 -موضوع قرارداد :
6 -اجرت قرارداد : در ازای انجام موضوع قرارداد مبلغ ریال اجرت متعلقه به قرارداد به عنوان : حق الزحمه □ حق التدریس□
حق التحقیق □ حق المشاوره □
از طرف کارفرما به کارگزار پرداخت می گردد .
7 -نحوه پرداخت : مبلغ موضوع قرارداد در سه مقطع و به ازاء هر مقطع ریال در پایان هر ماه با تائید
کارگزار و ناظر پرداخت می گردد .
تبصره : با توجه به نوع کار و برآورد ساعتی و ریالی جهت تهیه اطالعات مذکور )حسب ضمیمه پیوست (، کارگزار موظف است در پایان هر ماه
از شروع قرارداد )70 )مورد از اطالعات مذکور در ماده )5 )قرارداد را ارائه نماید ، در غیر این صورت به ازاء هر مورد مبلغ ) ( ریال از
حق الزحمه مذکور در ماه ) 7 )قرارداد کسر خواهد شد .
8 -کارگزار موظف است کلیه کار های مربوط به انجام کار را با دقت و کوشش و تعهد و مسئولیت انجام داده و نسبت به اهتمام در کار نهایت
سعی را مبذول داشته و شرط امانت را نیز رعایت نماید .
9 -در صورت بروز هر گونه اختالف مرجع رسیدگی و حل اختالف می باشد .
10 -در صورت بروز هر گونه خسارت به اموال سپاه از سوی کارگزار در حین انجام کار مسئولیت ناشی از آن به عهده کارگزار خواهد بود و باید
جبران نماید .
11 -نحوه فسخ قرارداد طبق توافق طرفین می باشد .
12 -کسورات قانونی این قرارداد به عهده کارگزار است .
13 -نحوه انجام کار :
– به عنایت به لزوم تحویل آماری اطالعات درخواستی موضوع قرارداد برابر ماده 7 و به صورت پروژه ای ، زمان انجام کار به صورت روزانه
منوط به ساعت خاص نبوده و در اختیار کارگزار می باشد .
– هزینه ایاب و ذهاب به مراکز داخل و خارج از سپاه و سایر هزینه ها از قبیل غذا و ……… به عهده کارگزار است .
– کارفرما صرفاً در زمینه تامین لوازم اداری )از قبیل کاغذ ، کاور ، زونکن و.(، ارائه مشاوره و انجام برخی از مکاتبات در خصوص موضوع قرارداد
متعهد می باشد .
14 -ناظر قرارداد آقای می باشد که کارگزار موظف است گزارش عملکرد خود را در پایان هر ماه به ایشان ارائه نماید .
صفر تا صد مالیات
99
15 -این قرارداد در 14 ماده در تاریخ در نسخه تهیه و به امضای طرفین قرارداد رسید که از اعتبار و حکم واحدی برخوردار
هستند .
نام و امضاء کارفرما نام و امضاء ناظر نام و امضاء کارگزار
تاریخ قرارداد مالک لحاظ شدن دوره است
برای ثبت قرارداد های خود در سامانه باید قرارداد های مربوط به آن فصل نیز ارایه شود. مالک ثبت قرارداد تاریخ قرارداد می باشد که در واقع در
چه تاریخی به ثبت رسیده است در همان تاریخ نیز در سامانه ثبت میگردد.
قراردادهای فروش آموزش حسابداری مالیاتی
هرگونه قرارداد در خصوص فروش کاال یا ارائه خدمات با اشخاص حقیقی یا حقوقی و یا هرگونه انجام عملیات که منجر به کسب درآمد در واحد
تجاری قلمداد شود به عنوان قرارداد فروش در گزارشات فصلی در نظر گرفته میشود.
نحوه آنالین شدن
جهت ارسال گزارشات فصلی به صورت آنالین باید ابتدا وارد سایت امور مالیاتی به آدرس ir.gov.tax.www شوید و در قسمت گزارشات
فصلی “ارسال گزارشات فصلی” را کلیک کنید و توسط کدکاربری و رمز عبور وارد شوید.
نحوه اصالح اطالعات ثبت شده
در صورتی که بخواهید اطالعات ارسال شده را به هر دلیلی مانند از قلم افتادن یک فاکتور یا اشتباه در ثبت مبلغ یکی از فروش ها یا خرید ها
اصالح نمایید مجددا وارد سامانه میشوید. از قسمت لیست فروش یا خرید هر کدام از رکوردهای ارسالی که مد نظر شماست را پیدا کرده دوبار بر
روی آن کلیک کنید. توجه داشته باشید امکان اصالح هر رکورد فقط یک مرتبه می باشد و اگر فاکتوری از قلم افتاده باید رکورد جدید ایجاد گردد.
صفر تا صد مالیات
100
در صفحه ایجاد شده میتوانید مبلغ را اصالح کرده و ویرایش کنید. به این صورت
حالت دوم اینست که رکورد جدید ایجاد کنید و فاکتور جا مانده را ثبت کنید. به صورتی که قبال توضیح داده شده.
خرید و فروش آفالین
جهت ارائه گزارش فصلی به صورت آفالین باید وارد سایت اداره دارایی به نشانی ir.gov.tax.www بشوید و از قسمت گزارشات فصلی
ماده169 نرم افزار مربوطه به نام TTMS را دانلود کنید. سپس نصب کنید و وارد شوید.
به صورت نشان داده شده اطالعات مربوط به پرداخت قراردادها و خرید و فروش را میتوانید ثبت کنید.
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
101
جهت وارد کردن هر یک از اطالعات شرح داده شده بر گزینه مورد نظر کلیک کنید و به شرح زیر اطالعات را وارد نمایید.
)ثبت اطالعات خرید(
بعد از ثبت کلیه اطالعات هر دوره )فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان( اطالعات را که به صورت یک فایل access می باشد بر روی سی دی
زده به اداره امور مالیاتی مراجعه نمایید.
خرید و فروش آنالین چگونه است؟
جهت ارائه گزارش معامالت فصلی به صورت آنالین به سامانه وارد شوید. کد کاربری و رمز عبور را وارد کنید.
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
102
سپس با ایجاد رکورد جدید سطر ایجاد کنید. نام فصل مورد نظر را انتخاب و ثبت کنید.
سپس بر سطر ایجاد شده دوبار کلیک کنید تا باز شود بر ایجاد رکورد جدید که بزنید میتوانید فاکتور های خود را برای هر مشتری ثبت کنید . )
ثبت فروش(
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
103
بعد از ثبت کلیه اطالعات ثبت نهایی را بزنید و رقم را تایید کنید و بعد به سراغ اطالعات خرید و در صورت وجود پرداخت قرارداد و امتناع بروید.
به همین شیوه در آنجا نیز عمل نمایید.
گزارش عدم فعالیت چیست؟
در صورتی که عدم فعالیت دارید میتوانید مراتب را به سازمان اعالم نمایید. عدم فعالیت مربوط به گذشته است و نه آینده و شما 4ماه بعد از گذشت
سال مالی فرصت دارید تا عدم فعالیت در آن سال را کتبا اعالم کنید در غیر اینصورت عدم فعالیت از شما پذیرفته نیست. باید برای همان سال
اظهارنامه عدم فعالیت پر کنید و دفاتر خود را تحویل دهید. عدم فعالیت به منزله عدم وجود هرگونه درآمد و هزینه در واحد تجاری می باشد.
نحوه تطبیق گزارش فصلی با ارزش افزوده چگونه است؟
بعد از تایید نهایی اظهارنامه ارزش افزوده در سامانه امورمالیاتی باید هنگام ارسال گزارش فصلی بسیار دقت داشته باشید و با اظهارنامه ارزش
افزوده کنترل نمایید و مطابقت دهید به صورتی که مبلغ مشمول ارزش افزوده ابرازی در گزارشات فصلی دقیقا برابر با مبلغ ارزش افزوده در
اظهارنامه باشد)A )و هیچگونه مغایرتی بین این دو رقم وجود نداشته باشد .همچنین مبلغ مربوط به خرید و فروش نیز باید یکی باشد)B .)در
صورت مغایرت دوباره جمع فاکتورها را کنترل کنید و از درستی جمع خود اطمینان حاصل کنید. چنانچه مبلغ ارزش افزوده را اشتباه ثبت کرده اید
اظهارنامه را میتوانید برای یکبار ویرایش کنید اما اگر اشتباه مربوط به گزارش فصلی است رقم را اصالح کنید.
صفر تا صد مالیات آموزش حسابداری مالیاتی
104
در واقع جمع فروش کاال و خدمات مشمول و معاف باید برابر با جمع فروش گزارشات فصلی و جمع خرید کاال و خدمات مشمول و معاف برابر با
جمع خرید گزارشات فصلی باشد.