? مفروضات، اصول و ميثاق های حسابداری
? اصول و موازین حسابداری ضوابط و قواعد کلی است که مورد قبول گروه بیشتری از اهل فن می‌باشد، که در طول زمان توسط بشر و در پاسخ به نيازهای جوامع به اطلاعات مالی بنا نهاده شده است و به تدريج تغيير، تحول و تکامل يافته است و به اين دليل مفاهيم عمومی حسابداری را اغلب اصول پذيرفته شده حسابداری می نامند و عملاً سر مشق و راهنمای آنان قرار می‌گیرد.
? بدون پیروی از این ضوابط، عملیات حسابداری و نتایج حاصل از آن برای اشخاص ذیعلاقه دارای مفهوم مشترک نخواهد بود. چنانچه هر حسابدار بر اساس ذوق و سلیقهٔ شخصی خود مبادرت به انجام عملیات حسابداری، نگاهداری حساب‌ها و تنظیم صورت حساب ها کند حاصل کار او برای دیگران فایده کافی نخواهد داشت و مقایسه نتایج فعالیتهای مالی یک مؤسسه در ادوار مالی مختلف و صورت حساب‌های مؤسسات مشابه با یکدیگر امکان پذیر نخواهد بود.
? هدف از وضع و تدوين اصول پذيرفته شده حسابداری ايجاد سيستمی يکنواخت برای پردازش اطلاعات مالی و تهيه و ارائه گزارشهای مالی مفيد برای تصميم گيريهای مختلف است.
? تقسيمات اصول پذيرفته شده حسابداری
? اصول پذیرفته شده حسابداری عبارت از میثاق ها، مفاهیم، استانداردها، قوانین، اصول و روش‌هایی است که دانستن آن برای تعیین رویه‌های عمل حسابداری در هر زمان ضروری بوده و به شرح زیر طبقه بندی شده است:
فرضيات مبنا يا مفاهيم بنيادی حسابداری( مفروضات محیطی )
اصول عمومی حسابداری
اصول یا میثاقهای محدود کننده حسابداری
?
فرضيات مبنا يا مفاهيم بنيادی حسابداری( مفروضات محیطی )
? مفاهيم بنيادی که زيربنای لازم را برای حسابداری مؤسسات فراهم می کند و شالوده ساير مفاهيم و اصول حسابداری قرار می گيرند، فرضيات مبنای حسابداری نامیده می شود.
? این فرضيات به لحاظ داشتن فايده در نيل به هدفها و انجام دادن عمليات حسابداری، در طول زمان به وجود آمده و به عنوان مفاهيمی بديهی و بدون نياز به استدلال و اثبات، مورد پذیرش قرار گرفته اند.
? مفروضات ذیل در قالب مبانی نظری استانداردهای حسابداری ایران و براساس شرایط اقتصادی و مناسبات حقوقی کشور به عنوان ‘مفروضات حسابداری’ (بدون قید محیطی) برشمرده شده‌اند. پایه‌های اصول پذیرفته شده حسابداری بر پنج فرض محیطی زیر استوار است:
فرض تفکیک شخصیت
فرض تداوم فعالیت
فرض دوره مالی
فرض واحد اندازه گیری برحسب پول
فرض تعهدی
اصول عمومی حسابداری
? علاوه بر مفروضات محیطی در حسابداری برای ثبت و گزارشگری مالی به رهنمودها و دستورالعمل‌های روشن تر و مشخص تری نیز نیاز می‌باشد، این دستورالعمل‌ها که به اصول عمومی حسابداری موسوم می‌باشند در مقایسه با مفروضات حسابداری، بیشتر جنبه اجرایی و کاربردی دارند که طی تاریخ حسابداری به تدریج عنوان گردیده و مورد پذیرش حسابداران دنیا قرار گرفته است.
? بکارگیری اصول مورد قبول حسابداری باعث می شود که صورتهای مالی تهیه شده توسط حسابداران مختلف دارای معانی نسبتا مشابهی باشند و از اعمال سلیقه شخصی در بسیاری از موارد جلوگیری به عمل آید. به عبارت دیگر چهارچوب اولیه و زیربنایی حسابداری ابتدا به وسیله مفروضات شکل می‌گیرد و سپس بوسیله اصول حسابداری عملی می‌گردد.
? این اصول نحوه تعیین سود را مشخص و چگونگی گزارش وضعیت مالی یک موسسه را روشن می کند. در اینجا پنج اصل مهم مورد بحث قرار می‌گیرد:
اصل بهای تمام شده تاریخی
اصل تحقق درآمد
اصل تطابق( اصل تخصيص )
اصل افشاء کامل( اصل واقعيت )
اصل ثبات رویه
اصول یا میثاق های محدود کننده حسابداری
? مبانی و قواعدی که قضاوت حرفه ای برای تعدیل در کاربرد اصول حسابداری قرار می گیرد اصول یا میثاق های محدود کننده نامیده می شود.
? این قواعد تنها در مواردی قابل استفاده است که کاربرد بدون انعطاف اصول عمومی حسابداری غیر منطقی یا غیر علمی باشد و یا نتایج نامطلوبی به بار آورد.
? در بسیاری از موارد بکارگیری اصول و مفروضات حسابداری با محدودیتهایی همراه است. این محدودیتها که به آنها میثاق ها و محدودیتهای اجرایی نیز گفته می شود عبارتند از:
اصل فزونی منافع بر مخارج
اصل اهمیت
اصل محافظه کاری یا احتیاط
اصل خصوصیات صنعت
