استاندارد حسابرسی بندهاي تاکید بر مطلب خاص و سایر بندهاي توضیحی
1.هدف استاندارد حسابرسی بندهاي تاکید بر مطلب خاص و سایر بندهاي توضیحی مربوط به اطلاع رسانی بیشتر در گزارش حسابرس در مواردي است که به نظر حسابرس لازم است
توجه
استفاده کنندگان به موضوعات زیر جلب شود:
الف) اطلاعات ارائه یا افشا شده در صورتهاي مالی که براي درك صورتهاي مالی توسط استفاده کنندگان اهمیت ویژه اي
دارد، یا ب) اطلاعاتی به جز اطلاعات ارائه یا افشا شده در صورتهاي مالی که براي درك استفاده کنندگان از حسابرسی،
مسئولیتهاي حسابرس یا گزارش حسابرس، مربوط تلقی می شود.
2. هدف حسابرس از درج بندهاي تأکید بر مطلب خاص و سایر بندهاي توضیحی، جلب توجه استفاده کنندگان به موارد
زیر، از طریق انعکاس در گزارش حسابرس (در صورت ضرورت) است:
3. تعاریف
بند تأکید بر مطلب خاص: بند توضیحی پس از بند اظهارنظر با هدف جلب توجه استفاده کنندگان به یک موضوع که
علیرغم ارائه یا افشاي مناسب در صورتهاي مالی، به قضاوت حسابرس براي درك صورتهاي مالی توسط استفاده کنندگان،
اهمیت ویژه اي دارد.
سایر بندهاي توضیحی: بند توضیحی پس از بند اظهارنظر که به موضوعی به جز موضوعات ارائه یا افشا شده در صورتهايمالی اشاره دارد و به قضاوت حسابرس، براي درك استفاده کنندگان از حسابرسی، مسئولیتهاي حسابرس یا گزارشحسابرس سودمند است.
استاندارد حسابرسی بندهاي تاکید
الزامات
بندهاي تاکید بر مطلب خاص در گزارش حسابرس
4. اگر حسابرس به این نتیجه برسد که جلب توجه استفاده کنندگان به موضوع ارائه یا افشا شده اي در صورتهاي مالی که
براي درك صورتهاي مالی توسط آنها اهمیت ویژه اي دارد، ضروري است، وي بند تأکید بر مطلب خاص را باید به شرطی
در گزارش خود درج کند که شواهد حسابرسی کافی و مناسب مبنی بر اینکه موضوع مورد نظر به طور بااهمیتی در
صورتهاي مالی تحریف نشده است، کسب کرده باشد. چنین بندي تنها باید به اطلاعات ارائه یا افشا شده در صورتهاي
مالی اشاره داشته باشد.
5. در مواردي که حسابرس بند تأکید بر مطلب خاص را در گزارش حسابرس درج می کند، باید:
٢
الف) این بند بلافاصله پس از بند اظهارنظر درج شود، ب) از عنوان “تأکید بر مطلب خاص” یا عنوان مناسب دیگرياستفاده گردد، پ) در این بند به روشنی به آن موضوع خاص و موارد افشاي مربوط در صورتهاي مالی که به طور کاملآن را توصیف می کند، اشاره شود، و ت) تصریح شود که اظهارنظر حسابرس با توجه به این موضوع خاص، تعدیل نشدهاست.
6. نمونه هایی از شرایطی که حسابرس ممکن است درج بند تأکید بر مطلب خاص را در آن شرایط، ضروري تشخیص
دهد، به شرح زیر است:
الف) ابهام نسبت به نتایج آتی دعاوي حقوقی غیرمعمول یا اقدامات خاص مراجع نظارتی، ب) بکارگیري یک استاندارد
حسابداري جدید پیش از تاریخ اجرا (در صورت مجاز بودن) که اثر فراگیري بر صورتهاي مالی دارد، پ) وقوع رویدادي
که اثر عمده اي بر وضعیت مالی واحد تجاري داشته یا دارد، و ت) ابهام بااهمیت در باره تداوم فعالیت.
استاندارد حسابرسی بندهاي تاکید
7. تعدد بندهاي تأکید بر مطلب خاص، اثربخشی اطلاع رسانی این موضوعات را کاهش می دهد. افزون بر این، اگر
اطلاعات ارائه شده در بند تأکید بر مطلب خاص نسبت به آن چه که در صورتهاي مالی ارائه یا افشا شده است، بیشتر
باشد ممکن است به معناي نامناسب بودن ارائه یا افشاي آن موضوع در صورتهاي مالی قلمداد شود. بنابراین، استفاده از
بند تأکید بر مطلب خاص به موارد ارائه یا افشا شده در صورتهاي مالی محدود شده است.
8. درج بند تأکید بر مطلب خاص در گزارش حسابرس، بر اظهارنظر وي اثري ندارد. بند تأکید بر مطلب خاص، جایگزین
هیچ یک از موارد مندرج در زیر، نیست:
الف) اظهارنظر مشروط یا مردود یا عدم اظهارنظر، ب) اطلاعاتی که افشاي آن در صورتهاي مالی طبق استانداردهاي
حسابداري الزامی است.
سایر بندهاي توضیحی در گزارش حسابرس
9. اگر حسابرس به این نتیجه برسد که اطلاع رسانی موضوعی، به جز آنچه که در صورتهاي مالی ارائه یا افشا شده، براي
درك استفاده کنندگان از حسابرسی، مسئولیتهاي حسابرس یا گزارش حسابرس سودمند است و منع قانونی یا مقرراتی
هم وجود ندارد باید با درج بندي در گزارش حسابرس با عنوان “سایر بندهاي توضیحی” یا عنوان مناسب دیگري، این
اطلاع رسانی را انجام دهد.
10 محل درج “سایر بندهاي توضیحی” بستگی به ماهیت اطلاعاتی دارد که منتقل می کند. هر گاه “سایر بندهاي
توضیحی” شامل اطلاعاتی جهت جلب توجه استفاده کنندگان به موضوعی مربوط به درك آنها از حسابرسی صورتهاي
مالی باشد، این بند بلافاصله بعد از بندهاي “اظهارنظر” و “ تأکید بر مطلب خاص” درج می شود.
استاندارد حسابرسی بندهاي تاکید
چنانچه “سایر بندهاي
توضیحی”شامل اطلاعاتی جهت جلب توجه استفاده کنندگان به موضوعی مربوط به “سایر مسئولیتهاي گزارشگري” باشد،
این بند ممکن است با یک عنوان فرعی در بخش “گزارش در مورد سایر الزامات قانونی و مقرراتی” درج شود و زمانی که
به همه مسئولیتهاي حسابرس یا درك استفاده کنندگان از گزارش حسابرس مربوط می شود، این بند ممکن است در
بخش جداگانه اي پس از بخشهاي “گزارش نسبت به صورتهاي مالی” و “گزارش در مورد سایر الزامات قانونی و مقرراتی”
درج شود.
11در شرایط نادر که حتی با وجود فراگیر بودن آثار احتمالی محدودیت تحمیل شده توسط مدیریت در کسب شواهد
حسابرسی کافی و مناسب، حسابرس قادر به کناره گیري از کار نباشد، ممکن است افزودن سایر بندهاي توضیحی به
گزارش حسابرس براي تشریح دلایل عدم امکان کناره گیري از کار ضرورت داشته باشد.
12 یک واحد تجاري ممکن است علاوه بر تهیه صورتهاي مالی طبق استانداردهاي حسابداري ایران، مجموعۀ دیگري از
صورتهاي مالی را طبق استانداردهاي بین المللی گزارشگري مالی تهیه کند و از حسابرس بخواهد نسبت به هر دو
مجموعه از صورتهاي مالی اظهارنظر کند. در این شرایط، حسابرس ممکن است با درج موضوع در “سایر بندهاي
توضیحی”، به این واقعیت اشاره کند که مجموعه دیگري از صورتهاي مالی توسط همان واحد تجاري طبق استانداردهاي
بین المللی گزارشگري مالی نیز تهیه شده و حسابرس گزارش جداگانه اي نسبت به آن صورتهاي مالی منتشر کرده است.