بیانیه شماره 13،
هیأت تدوین استانداردهای حسابداری مالی
استانداردهای حسابداری مالی تأکید می‌نماید که: «دارایی مورد اجاره در دفاتر اجاره کننده نباید بیش از ارزش متعارف اموال مورد اجاره ثبت شود»، بدین معنی که اگر ارزش فعلی مبالغ پرداخت‌های اجاره بیش از ارزش اموال استیجاری در آغاز قرارداد باشد، هر دو دارایی و بدهی (تعهدات) باید به ارزش متعارف بازار دارایی استیجاری ثبت شود. (اقل دو ارزش)
استانداردهای حسابداری مالی
l اجاره عملیاتی: هر نوع قرارداد اجاره بلند مدتی که مخاطرات و مزایای مالکیت به اجاره کننده منتقل نشود و هیچ‌یک از شرایط اجاره سرمایه‌ای تأمین نشده باشد، قرارداد به عنوان اجاره عملیاتی تلقی می‌گردد. مالک طبق توافق، اموال معینی را در اختیار اجاره کننده قرار داده، در ازاء استفاده از اموال استیجاری، اجاره کننده مبلغی به عنوان اجاره به مالک پرداخت می‌نماید، پرداخت‌های منظم اجاره‌بها در هر دوره مالی به عنوان هزینه اجاره در دفاتر اجاره کننده ثبت می‌گردد.
استانداردهای حسابداری مالی
تعهدات واحد تجاری اجاره کننده برای پرداخت اجاره‌بها در سال‌های بعد، در دفاتر ثبت نمی‌شود، اما اجاره کننده باید این نوع تعهدات را از طریق یادداشت‌های همراه صورت‌های مالی افشا نماید. مهم‌ترین ویژگی اجاره عملیاتی حق فسخ قرارداد می‌باشد، که در صورت تمایل قبل از پایان مدت قرارداد، اجاره کننده می‌تواند قرارداد را فسخ نماید.
استانداردهای حسابداری مالی
l طبق بیانیه شماره 21 استاندارد حسابداری اجاره‌ها در ایران طبقه‌بندی اجاره سرمایه‌ای دارای پنج شرط می‌باشد که شرط پنجم آن «دارایی م ماهیت خاصی استورد اجاره دارای که به گونه‌ای فقط اجاره کننده بتواند بدون انجام تغییرات قابل ملاحظه از آن استفاده کند» به شروط نمودار فوق اضافه می‌شود.
استانداردهای حسابداری مالی
پرداخت هزینه‌های اجرایی به چگونگی عقد قرارداد اجاره بین طرفین قرارداد بستگی دارد، از آن‌جا که تقریباً تمامی مزایای و مخاطرات مالکیت دارایی، در اجاره سرمایه‌ای از طرف مالک به اجاره کننده منتقل می‌شود، معمولاً اجاره کننده مسئول این‌گونه هزینه‌هاست، بنابر این اگر پرداخت هزینه‌های اجرایی توسط اجاره دهنده تعهد شود، آن بخش از هر پرداخت اجاره‌بها که نشانگر هزینه‌های اجرایی باشد.
استانداردهای حسابداری مالی
در محاسبه ارزش فعلی حداقل مبالغ پرداخت‌های اجاره، مستثنی می‌گردد، زیرا، آن بخش از پرداخت اجاره که نشانگر پرداخت‌های جبرانی هزینه‌های اجرایی توسط اجاره کننده باشد، توسط اجاره دهنده پرداخت شده، مابقی پرداخت‌ها نشانگر هزینه بهره و کاهش بدهی استیجاری است. به عبارت دیگر، حداقل مبالغ پرداخت‌ها شامل پرداخت اجاره به کسر (منهای) هزینه‌های اجرایی پرداختی توسط اجاره دهنده می‌باشد. اگر هزینه‌های اجرایی در قرارداد اجاره پیش‌بینی نشده باشد، اجاره کننده باید مبلغ هزینه‌های اجرایی را برآورد نموده، تا آن مبلغ در محاسبه ارزش فعلی مبالغ اجاره بهای پرداختی در طول مدت قرارداد از آن کسر شود.
استانداردهای حسابداری مالی
در بسیاری موارد، پرداخت هزینه‌های اجرایی به طور مستقیم در قرارداد اجاره سرمایه‌ای توسط اجاره کننده پیش‌بینی می‌شود، مبلغ پرداخت‌های اجرایی در دوره‌ای که تحقق می‌یابد به عنوان هزینه، در دفاتر ثبت می‌شود، لازم به یادآوری است که هزینه‌های اجرایی در اجاره عملیاتی معمولاً به عهده اجاره دهنده می‌باشد.
